ضرورت بازنگری در طرح استاد- شاگردی تدوین شده در لایحه برنامه هفتم توسعه
رشد اقتصادی جهان در سال آینده کندتر خواهد بود
فعالیت مرکز تجاری ایران در جده آغاز شد
تولید صنعتی جهان درجا زد
رتبه ایران در آزادی اقتصادی
ضرورت تمدید مهلت رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان و پیشگیری از اخذ تصمیمات خلقالساعه در این حوزه
خبرهای خوش مالیاتی برای فعالان اقتصادی و شرکتهای دانش بنیان
حل مشکل رفع تعهد ارزی صادرکنندگان، مستلزم توجه به پیشنهادات و راهکارهای بخش خصوصی است
یکی از موضوعاتی که سال گذشته مطرح شد و در مجلس نیز مورد بررسی قرار گرفت، طرح مالیات بر عایدی سرمایه بود که هرچند نیمه تمام ماند اما پیشبینی میشود این طرح در سال جاری به طور کامل در مجلس بررسی شده و به قانون تبدیل شود.
دکترموسی غنینژاد * مالیات بر عایدی سرمایه در عرف بینالمللی امری پذیرفتهشده است؛ اما در کشور ما بهدلیل وجود درآمدهای نفتی سرشار و آسانیاب برای دولت، متولیان مالیاتی به آن چندان توجهی نداشتند، چنانکه بهدلیل «بینیازی»، در سطح وسیعی معافیتهای مالیاتی اغلب بیوجهی را برای برخی فعالیتها و بنگاههای «نورچشمی» سیاسی اعمال میکردند که اغلب آنها تاکنون ادامه یافته است.
بررسی طرح مالیات بر عایدی سرمایه از جنبههای فنی و اقتصادی بدون توجه به ساختار حل و فصل سیاسی و هزینههای اجرای متعاقب آن تنها میتواند منتهی به برداشتهای سادهانگارانه از طرح شود و در نتیجه اجرای طرح را به بیراهه هدایت کند. ازآنجاکه این طرح از نظر اقتصادی و فنی مورد ارزیابی قرار گرفته، لازم است از جنبه اقتصاد سیاسی نیز مورد توجه قرار گیرد تا بتواند چالشهایی را که اجرای طرح ممکن است در پی داشته باشد، شناسایی کند. مالیات بر عایدی سرمایه با قدمتی بیش از ۱۰۰سال در کشورهای مختلف اجرا شده و در هر کشور نتایج مختلفی نیز داشته است.
در اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، حتماً باید ملاحظاتی نظیر «تمایز بین عایدی واقعی از عایدی غیرواقعی»، «تورم و عواید سرمایهای بلندمدت و کوتاهمدت» و «لحاظ زیانهای سرمایهای در محاسبه عایدی خالص» را در نظر گرفت.
در روزهای گذشته، مسوولان اقتصادی عنوان کردند که راه مهار نوسان قیمتها، تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه است و سیاستگذار میتواند با تصویب این طرح، هم جلوی سوداگری در بازار داراییها را بگیرد و هم برای بودجه کسب درآمد کند. از نگاه کارشناسان، چند نقد به این نگاه وجود دارد. نخست اینکه در کشورهای دیگر از ابزار مالیاتی برای کسب درآمد از فعالیت سفتهبازی گروهی از افراد استفاده میکنند که توانستهاند از ظرفیتها و زیرساختها بهره ببرند و در نتیجه بخشی از درآمد واقعی خود از این راه (درآمد اسمی منهای تورم) را به دولت اعطا میکنند. حال آنکه افزایش اسمی داراییها در ایران معلول تورم بوده است و آحاد اقتصادی بهدلیل حفظ ارزش دارایی به بازارهای دارایی پناه میبرند. ابهام دیگر این است که آیا سرمایهگذاری در بخش واقعی به جای بازارهای دارایی میتواند عایدی همسنگ این بازارها را ایجاد کند یا خیر؟ بنابراین به نظر میرسد در شرایط تورمی هزینه مالیات بر عایدی سرمایه، در بخش قیمتهای مصرفکننده منعکس میشود و به جای نقش بازدارنده خود عاملی برای رشد قیمتها خواهد بود.
اگرچه گروهی از نمایندگان خواستار توقف طرح مالیات بر عایدی سرمایه بودند اما با مخالفت اکثریت نمایندگان، این طرح در دستور کار قرار گرفت و نمایندگان با مواد یک، سه، چهار و پنج این طرح موافقت کردند.
دولت روند تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه را دنبال میکند در صورتی که به اعتقاد تعدادی از نمایندگان مجلس و فعالان اقتصادی همچنان زیرساختهای اجرای این قانون فراهم نیست.
وزیر اقتصاد در نامهای خطاب به رئیس مجلس، خواستار سرعتبخشیدن به تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه شد. هدف از اجرای این طرح، کاهش انگیزههای سوداگری در بازارهای طلا و ارز، خودرو و ملک است. از نگاه کارشناسان، بدون درنظر گرفتن اصلاحات اساسی و از بینبردن ریسکها، اجرای چنین طرحی نمیتواند باعث ثبات بازارها شود.