به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، «محمود سیادت»، نایب رئیس اتاق مشهد با تاکید بر لزوم بازنگری جدی در نوع خدماتی که در حوزه ترانزیت ارائه می‌شود، گفت: امروز در شرایط ویژه جنگ اوکراین و روسیه، موضوع مسیرهای جدید ترانزیتی و ترانزیت کریدور شمال به جنوب مطرح است و از طرفی، ازبکستان بر استفاده از مسیر ترانزیتی مزارشریف افغانستان به پیشاور پاکستان متمرکز شده و به دنبال دستیابی به آبهای گرم است، این اتفاقات نشان دهنده فرصت‌هایی است که در عرصه ترانزیت ایجاد شده است. لذا در راستای پرهیز از عقب ماندگی از فرصت‌های موجود و کشورهای همسایه، بایستی بازنگری جدی در نوع خدماتی که در حوزه ترانزیت کشورمان ارائه می‌گردد، صورت گیرد.
به گفته سیادت، سختگیری‌های موجود در ایران از جمله ممنوعیت‌هایی چون ترانزیت سوخت، افزایش تعرفه‌ها در هزینه انبارها و… باعث می‌شود افراد به فکر مسیرهای جایگزین باشند و اگر معتقدیم توجه به ترانزیت به نفع اقتصاد کشورمان است، باید به این پرهیز از این محدودیت‌ها توجه گردد.
وی بر ضرورت توجه به تسهیل در جهت واردات تاکید و اظهار کرد: هم اکنون اغلب واردات واحدهای صنعتی در بندرعباس انجام می شود و طبق شنیده‌ها، برنامه ای برای تشویق واحدهای استان در جهت انجام وارداتشان از طریق گمرک مشهد وجود دارد. در همین راستا، مقرر است بازنگری‌هایی در فرایند این کار صورت گیرد تا مشخص شود چه موانعی در این عرصه وجود دارد.
عضو هیئت رئیسه اتاق مشهد خاطرنشان کرد: اگر کل پروسه صادرات در تک تک مرزها مورد بازنگری قرار گیرد، مسائل و موانع موجود در فرایندهای مرزی شناسایی می گردد. امیدواریم در خراسان رضوی گمرک مانند همیشه پیشتاز باشد و به این موضوع ورود نماید تا شاهد بهبود وضعیت موجود در مرزهای استان باشیم.
اقدام ارزنده گمرک در فعال سازی صادرات با حجم زیاد از گمرک شهید مطهری
حسین محمودی خراسانی، دیگر نایب رئیس اتاق خراسان رضوی، ضمن تقدیر از عملکرد گمرک مشهد در سالهای اخیر، گفت: گمرک مشهد در این سالها روند مطلوبی در امر صادرات و واردات داشته و شتابی در روند بهبود امور صورت گرفته است. هم اکنون، نمونه برداری از کالاهای صادراتی با تعهد صادرکننده به صورت تصادفی صورت می گیرد. این امر، تسهیل کننده صادرات و کاهنده هزینه های جانبی صادرکننده است.
محمودی خراسانی افزود: صادرات کالا در حجم زیاد از گمرک شهید مطهری فعال شده که کاری ارزنده می باشد و جای خشنودی است که نگاه مسئولان گمرک استان به واحدهای تولیدی، نگاهی توامان با ارجحیت دهی به این واحدهاست.
گلایه از افزایش هزینه انبارهای عمومی در مرز دوغارون
در ادامه، تریبون در اختیار احمد زمانیان، رئیس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق مشهد قرار گرفت و او در خصوص مسائل مرزی اثرگذار بر حوزه ترانزیت گفت: امروز فعالان حوزه حمل و نقل، در مرز دوغارون با مسئله هزینه های انبارهای عمومی مواجه اند و هر هزینه ای که در دوغارون انجام می شود، به بخش حمل و نقل تحمیل می گردد. افغانستانی ها نیز هم اکنون از افزایش هزینه انبارها همزمان با حذف ارز 4200 تومانی در مرز کشورمان گلایه و انتقاد دارند.
زمانیان افزود: امیدواریم تجدیدنظری در حوزه هزینه های انبارداری صورت گیرد. همچنین، انتظار داریم موضوع مدیریت واحد مرزی در استان محقق گردد. هم اکنون برخی فرایندها از جمله مسئله قرنطینه سازی کالاها در مرز، موجب کندی تردد ناوگان تحمیل هزینه های انبارداری می گردد.
تاکید بر پیگیری مسئله انتقال گمرک از داخل شهر مشهد
محمدحسین روشنک، رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز از مدیریت درخشان حوزه گمرکی استان در سال های اخیر گفت و خاطرنشان کرد: مشکل کلی موجود در مرزها، این است که جایگاه گمرک در اداره کشور نادرست است؛ در گذشته گمرک ایران بیشتر با هدف انجام واردات ایجاد شده؛ اما امروز این ارگان باید به سمت و سوی حوزه تجارت برود و سازماندهی گردد. نبود متولی در حوزه حمل و نقل تجاری برون مرزی در کشورمان موجب شده به این مسئله کمتر توجه شود.
وی با اشاره به اهمیت موضوع انتقال گمرک از داخل شهر مشهد نیز گفت: این مسئله ای است که در 20 سال اخیر پیگیر آن هستیم و در صورت عدم تحقق این موضوع، وضعیت موجود در آینده ما را با چالشی جدی مواجه می کند.
روشنک در خصوص موضوع نرخ گذاری گمرکی در استان نیز ابراز کرد: نرخ گذاری کالاهای استراتژیک خراسان رضوی باید به این استان واگذار گردد. نکته دیگر درباره وضعیت فعالیت دیگر سازمان های مرزی است که با مانع تراشی هایی که ترتیب می‌دهند، اغلب موجب اختلال در کار گمرک نیز می شوند.
سختگیری برخی ارگان ها در مرز با تشدید کنترل ها
محمود امتی، دیگر عضو هیئت نمایندگان اتاق مشهد نیز گفت: بخشی از کاستی‌هایی که امروز در انجام امور مرزی شاهدیم، مربوط به استان بوده و بخش اعظمی از آن به نوع نگرش مسئولان کشوری مربوط است.
امتی با اشاره به لزوم مدیریت واحد مرزی و تحقق این امر گفت: امروز برخی ارگان‌ها در مرز، به دلیل تشدید کنترل های خود، سختگیری های زیادی می کنند. این در حالی است که اگر به دنبال بهره بردن از فرصت ترانزیتی کریدور شمال به جنوب و… هستیم، می بایست به جلوگیری از این سختگیری ها و وضعیت مرزها توجه گردد.
رئیس شورای نظارت راهبردی کمیسیون های اتاق مشهد تصریح کرد: در حوزه بنادر و حمل دریایی بیشترین کار در دریای خزر انجام شده است و یکی از دلایلی که نتوانستیم در جذب بار و ارسال آن از طریق دریای خزر موفق باشیم، هزینه های گران حمل دریایی است و امیدواریم تعاملی در جهت بهبود این وضعیت صورت گیرد.
آمادگی اتاق مشهد برای همکاری با گمرک در برگزاری دوره های آموزشی
علی کبیر، دبیر اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز با اشاره به مشکل 20 ساله ای که در موضوع انتقال گمرک از مشهد وجود دارد، گفت: طرح انتقال گمرک در اتاق بازرگانی بررسی شد و وارد بحث تعیین مکان شدیم و اقداماتی در این حوزه صورت گرفت. بر اساسی بررسی هایی که انجام شد؛ بهترین مکان برای انتقال گمرک، پیش بینی شده و جانمایی صورت گرفته و با برخی از اهالی منطقه نیز مذاکره کردیم و کار در حال پیشروی بود؛ اما با ورود برخی سازمان‌ها به این موضوع، مسائلی به وجود آمد که در نهایت هنوز اقدامی در خصوص این انتقال صورت نگرفته است. این در حالی است که تمامی کارگروه های استانی این موضوع را تصویب کرده اند.
کبیر در خصوص موضوع ارزش گذاری کالاها در گمرک استان نیز اظهار کرد: در این زمینه، یکی از درخواستها این است که به روزرسانی ارزش گذاری گمرکی در استان صورت گیرد.
وی همچنین، از موضوع آگاهی ناکافی برخی از واردکنندگان به قوانین، به عنوان یکی از دلایل ایجاد پرونده های گمرکی نام برد و اذعان کرد: بر همین اساس، مرکز آموزش و پژوهش اتاق مشهد این آمادگی را دارد که در کنار گمرکات استان، دوره‌های آموزشی در این زمینه برگزار نماید؛ زیرا هم اکنون هزینه های زیادی بابت این عدم آگاهی و اطلاع ناکافی به فعالان اقتصادی تحمیل می گردد.
کبیر در خصوص موضوع پذیرش بیمه نامه ها به عنوان تضمین در امور گمرکی نیز گفت: در قانون گمرکی به بحث تضمین اشاره شده و شامل موارد متعددی از جمله وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی یا بیمه نامه معتبر است؛ پذیرش بیمه نامه به جهت ضمانت در خصوص شرکت های حمل و نقلی صورت می گیرد و درخواست ما این است که شیوه نامه بیمه ای برای واحدهای تولیدی و تجاری نیز به عنوان تضمین درنظر گرفته شود.
در ادامه این نشست، تریبون در اختیار غلامعلی رخصت، رئیس کمیسیون صنعت اتاق مشهد قرار گرفت و او گفت: در کل کشور در حوزه کارشناسی دستگاه ها، با مشکلاتی روبه رو هستیم. اختیارات کارشناسان ضعیف است و تقاضای ما از گمرک این است که به کارشناسان خود تا حد لازم اختیار بدهد.
وی افزود: بخش خصوصی در امر صادرات و واردات، اغلب گرفتار کاغذبازی هایی می‌شود که موجب کندی روند کار می گردد. شرکت هایی که از خارج استان کار بازرسی را انجام می دهند، در واقع کار خاصی انجام نمی دهند؛ اما برای ما هزینه‌هایی را به دنبال دارند. در اغلب اوقات بازرسی از سوی شرکت های خارج از استان صورت نمی گیرد و شرکت های تولیدی، تصویری از کالای خود را برای بازرسان ارسال می کنند تا بازرس نامه ای به شرکت فکس کند و در نهایت شرکت آن را به گمرک بدهد و مجوز صادراتش را اخذ نماید.
رخصت گفت: پروسه انتقال بار از گمرک بندرعباس به مشهد نیز بسیار سخت و هزینه بر است و اگر این امر تسهیل گردد، ترخیص بار در مشهد صورت می گیرد.
توسعه فعالیت های گمرک شهید مطهری در ماه های اخیر
جواد جعفری، ناظر گمرکات خراسان رضوی نیز پس از استماع نظرات اعضای هیئت نمایندگان اتاق مشهد، به برخی اقدامات انجام شده در حوزه گمرکات استان در ماه های اخیر اشاره کرد و گفت: در بحث صادرات، گمرک شهید مطهری را گسترش دادیم و با همراهی اداره کل راه آهن، سه خط به این گمرک اضافه کردیم. بدین ترتیب ظرفیت صادرات ریلی استان افزایش یافت. از طرفی، ساعات کاری را افزایش دادیم و جمعه کاری نیز رقم خورده است؛ موضوعی که با استقبال واحدهای تولیدی همراه گردیده است.
جعفری با صحه گذاشتن به سخنان اعضای هیئت نمایندگان اتاق مشهد در خصوص اهمیت مدیریت واحد مرزی گفت: پیگیری ها و اصرار زیادی در این زمینه انجام دادیم و بر این اساس، هفته گذشته مقرر گردید در بحث گمرک دوغارون، تمامی سازمان هایی که موازی درب خروج این گمرک هستند، به فضایی عقبتر از درب خروجی بروند. این اتفاق افتاده و در نقطه صفر مرزی، گزارشی دراین خصوص دریافت کرده ایم. در اقدامی، شرکت نفت 400 متر عقب تر از آن منطقه استقرار یافته است. همچنین مقرر گردیده اگر قرار به بازرسی کالایی باشد، سازمان ها قبل از درب گمرک، بازرسی را انجام دهند تا مسیر شلوغ و مسدود نشود. با این اتفاق، افزایش بیش از صددرصدی را در ترددها شاهدیم به طوریکه درروزهای اخیر، خروجی ناوگان از ایران روزانه به 300 تا 400 دستگاه رسیده است.
مدیرکل گمرک مشهد در خصوص وضعیت مرز سرخس نیز گفت: محوطه گمرک سرخس بسیار کوچک بود و به همین دلیل تمامی فعالیت های مرزی آن نقطه را به منطقه ویژه سرخس سوق دادیم. انبارها در آن گمرک افزایش یافت و امکان روان سازی برای ترانزیت هم به وجود آمد.
نقش آفرینی خراسان رضوی در ترانزیت کالا از ترکیه به افغانستان و بالعکس
وی اظهار کرد: یکی از اقداماتی که اخیرا انجام شد، مربوط به ترانزیت کالا از ترکیه به افغانستان و بالعکس بود که در این راستا، برای اولین بار 2هزار تن کالا از افغانستان به گمرک شهید مطهری آمد و با واگن به ترکیه منتقل گردید. راه آهن خواستار ادامه این روند است و امیدواریم با همراهی تمامی سازمان ها بتوانیم پویایی لازم را در اقتصاد استان ایجاد نماییم.
جعفری در پاسخ به موضوع مطروحه در این نشست درباره هزینه های انبارداری گفت: حتما جلسه ای مشترک با مسئولان بندرعباس خواهیم گذاشت تا هزینه انبارهای عمومی تعدیل گردد.
وی افزود: در بحث ارزش گذاری گمرکی در استان نیز، به نظر ما هم این موضوع در استان اگر صورت گیرد منطقی تر است؛ هر چند به جز یکی دو کالای خاص، در نرخ گذاری محدودیتی وجود ندارد؛ به طوریکه اگر واحد تولیدی فاکتوری بیاورد که اتاق بازرگانی و سازمان صمت استان آن را تایید کند، ما آن را در بحث قیمت گذاری می پذیریم و سعی می کنیم قیمت تا حد ممکن تعدیل گردد.
ناظر گمرکات استان در خصوص آموزش های مرتبط با قوانین گمرکی نیز خاطرنشان کرد: قرار است طی روزهای آینده آموزش های گمرکی به برخی حق العمل کاران و شرکتهای تولیدی ارائه گردد. در بحث بیمه نامه و حقوق ورودی نیز، در قانون به مواردی که باید در ازای حقوق ورودی اخذ شود، اشاره گردیده؛ لذا پیشنهادی که از سوی اتاق در این زمینه مطرح شد را پیگیری می نماییم.
ضرورت فرهنگسازی موضوع اختیارات کارشناسان گمرکی
جعفری در زمینه میزان اختیارات کارشناسان گمرک اظهار کرد: تمامی کارشناسان باید تصمیمی معقولانه اخذ کنند و هر دستوری لازم است درباره اقدام آنان، می دهیم تا از اختیارات خود در خصوص واحدها استفاده نمایند. این استفاده از اختیارات، کاری چند ماهه است و باید در این خصوص بین کارشناسان و مدیران فرهنگسازی صورت گیرد.
وی در خصوص استفاده از گمرک شهید مطهری در زمینه واردات کالاها نیز گفت: اگر کالاها در این گمرک ترخیص شود، موضوع خواب کالا و انبارداری و تخلیه و نیز احتمالا انجام آزمایش هایی روی کالا، مطرح است؛ هرچند به شخصه معتقد به انبار شدن کالای واحد تولیدی به ویژه مواد اولیه نیستم؛ زیرا نگهداری برخی کالاها شرایط خاصی می طلبد و تخلیه و بارگیری برخی کالاها نیز کاری تخصصی است. البته اگر کالای وارداتی در مشهد ترخیص شود، با توجه به اینکه همکاران گمرکی ما کالاهای این شهر را می شناسند، نیازی به تایید ماهیت کالا نیست. در موضوع ترخیص کالای وارداتی در گمرک مشهد، همه این مسائل بایستی مدنظر قرار گیرد و جوانب امر سنجیده شود.
احتمال انتقال گمرک مشهد تا پایان سال
مدیرکل گمرک مشهد در خصوص موضوع انتقال گمرک مشهد نیز اذعان کرد: در سال 1381 مقرر شد بارهای وارداتی به مدت دو سال در گمرک شهید مطهری انتقال گردد تا پس از آن برای کل گمرک مشهد جانمایی صورت گیرد. چندین مکان هم مشاهده کردیم و منطقه بهینه نیز تعیین گردید. در واقع، منطقه ای به مساحت صد هکتار پیش بینی شد و با سازمانهای مرتبط به مدت یک و نیم سال در این خصوص مذاکره نمودیم و تقریبا به مرحله عقد قرارداد رسیدیم؛ اما در نهایت، با تغییر مدیریت در استان، این کار به نتیجه نرسید. اکنون در حال رایزنی مجدد در این زمینه هستیم تا بتوانیم فاز اول صادرات استان را به آن منطقه منتقل کنیم و سپس، واردات و برخی دیگر از امور گمرکی در آن منطقه صورت گیرد. به انجام این اتفاقات تا پایان امسال خوشبین هستیم.
