دست‌اندرکاران این بخش هنوز در خصوص اینکه چگونه و چطور از انرژی‌های تجدیدپذیر در شهرکهای صنعتی استفاده کرده و یا شهرکی اختصاصی برای آن ایجاد کنند تصمیم قطعی نگرفته اند.
این در حالی است که مسأله تامین انرژی بخش صنعت خراسان رضوی جدی تر از گذشته شده و با توجه به کمبود برقی که در این استان به خصوص برای مشهد به وجود آمده است، ضرورت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هر روز بیشتر می شود.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی گفت: مشارکت این شرکت در تامین زیرساختهای آب، برق و گاز شهرکهای صنعتی که باید توسط شرکتهای خدماتی انجام گیرد، میسر نیست و فقط هزینه‌های سرمایه‌گذاری واحدهای صنعتی را افزایش می‌دهد.
جعفر فرشچی با اشاره به درخواست شرکتهای خدماتی برای مشارکت شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی در تامین زیرساختهای شهرکها افزود: هر چقدر این شرکت در تامین زیرساختهای آب و برق و گاز مشارکت کند، ناگزیر هزینه هایش را از واحدهای صنعتی خواهد گرفت و همین موضوع هزینه های سرمایه گذاری را افزایش می دهد.
وی تاکید کرد: این روند عملا سرمایه‌گذاری در شهرکهای صنعتی را فاقد سود کافی برای متقاضیان می‌نماید که باید برای آن تدبیری اندیشید و لازم است دولت اعتباراتی برای تامین زیرساختهای شهرکهای صنعتی در نظر بگیرد تا دیگر نیازی به ورود شرکت شهرکهای صنعتی به این بخش و افزایش هزینه های سرمایه گذاری نباشد.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی به قدمت بالای شهرکهای صنعتی استان اشاره و بیان کرد: زیرساختهای این شهرکها مستهلک شده است و عمر برخی از آنها به بیش از ۲۰ سال می رسد، لذا زیرساختهایشان نیاز به مرمت و نوسازی دارد.
وی با بیان اینکه سهیم شدن شهرکهای صنعتی در تولید و تأمین برق، فشار مالی بسیار زیادی به صنایع وارد کرده است، افزود: مصوب شده است که امسال شرکت برق از محل افزایش قیمت برق، نسبت به اصلاح و بازسازی شبکه شهرکهای صنعتی اقدام کند.
فرشچی پیشنهاد کرد که منابع مالی که شرکت برق و اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی از محل فروش اموال مازاد به دست خواهند آورد، صرف توسعه زیرساختهای انرژی مورد نیاز صنایع شود.
ایجاد شهرک تخصصی انرژی خورشیدی و تشویق سرمایه‌گذاران به تولید برق و فروش آن به صنایع در این شهرک از جمله راهکارهای دیگری است که می‌توان در این حیطه به کار بستوی با بیان اینکه نیمی از برق فروخته شده به صنایع مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، گفت: اصلاح میزان برق مصرفی صنایع اقدام دیگری است که در این خصوص می‌توان انجام داد.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی گفت: ناگزیر هستیم به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر برویم، لذا ایجاد شهرک تخصصی انرژی خورشیدی و تشویق سرمایه‌گذاران به تولید برق و فروش آن به صنایع در این شهرک از جمله راهکارهای دیگری است که می‌توان در این حیطه به کار بست.
فرشچی افزود: همچنین می‌توان از ظرفیت انرژی باد برای تولید برق در شهرستان خواف و نیشابور استفاده کرد. استفاده از زمین‌های بلااستفاده حریم شبکه برق برای تولید انرژی خورشیدی نیز پیشنهاد دیگری است و در کنار آن، می‌توان از ظرفیت موجود در شهرک صنعتی رضوی مشهد برای ایجاد نیروگاههای تجدیدپذیر استفاده کرد.
صنایع درباره نصب نیروگاه های خورشیدی چه می گویند؟
صحبتها در خصوص استفاده صنایع از انرژی خورشیدی پراکنده است و هنوز اقدامی جدی در این خصوص انجام نشده است، بعضاً در برخی از واحدهای صنعتی صفحات خورشیدی نصب شده است اما اگر بگوییم که همه صنایع از انرژی خورشیدی بهره می گیرند، قطعیت آن را نمی توان تضمین کرد.
یک فعال اقتصادی و رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی که نظرات فعالان صنعتی را در خصوص نصب صفحات خورشیدی گردآوری کرده است، گفت: زمینه نصب نیروگاههای خورشیدی بر روی سقف واحدهای صنعتی مستقر در شهرکهای صنعتی استان فراهم است و با بهره‌گیری از آنها نیازی به تقویت خطوط انتقال یا نصب پست ۴۰۰ کیلو ولت در ورودی شهرکها نیست.
علی اکبر لبافی با اشاره به خواسته های مطرح شده از سوی صاحبان صنایع در خصوص انرژی برق در نشست اخیر شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی افزود: این در حالی است که صاحبان صنایع مستقر در شهرکهای صنعتی برای تولید برق از طریق نصب نیروگاههای خورشیدی از دولت تضمین می‌خواهند که برق آنها حتی در مواقع اضطراری قطع نشود.
وی بیان کرد: خواسته صاحبان صنایع از شرکتهای برق آن است که در صورت نصب نیروگاه خورشیدی و تولید برق و انتقال مستقیم آن به مدار، برق این واحدها به هیچ وجه در طول سال قطع نشود، اما از سوی دیگر اختیار قطعی برق صنایع در دست شرکتهای برق استان نیست و موضوع مربوط به مراجع تصمیم‌ساز دیگر اعم از استانی یا ملی است.
رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی اضافه کرد: از کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان خواسته شده است که موضوع نصب نیروگاه های خورشیدی در شهرکهای صنعتی را بیشتر مورد بررسی قرار دهد تا چهارچوب های کار مشخص شود و با طرح موضوع با مدیران، ایجاد مشوق هایی برای صاحبان صنایع در این بخش دنبال شود.
وی افزود: یکی از راهکارهای آنها اختصاص دیماند (مقدار قدرتی است که از اداره برق خریداری شده و قراردادی است که برای تامین برق بسته می‌شود) است، به عبارتی دیگر بیشترین توان تجهیزات الکتریکی نصب شده همان تقاضا و دیماند است که اداره برق می‌تواند به مصرف کننده ارائه دهد.
لبافی توضیح داد: عددی که شرکت برق به شهرک صنعتی اختصاص می دهد، مشخص است و بیشتر از آن امکان اختصاص برق ندارد، در این شرایط برخی واحدهای صنعتی مستقر در شهرک دیماند را از شرکت برق خریداری کرده اند که یا کمتر از آن مصرف دارند یا اصلا تعطیل بوده و به کلی مصرف برق ندارند، در مقابل برخی از واحدهای تولیدی در همان شهرک هستند که یا دیماند آنها کفاف مصرفشان را نمی دهد یا اینکه به کلی دیماندی خریداری نکرده اند، لذا این جابه جایی دیماند باید بین این ۲ بخش برای جبران ناترازی انجام گیرد.
وی بیان کرد: راهکار دیگری که دست اندرکاران برای رفع ناترازی انرژی برق در شهرکهای صنعتی استان پیشنهاد داده اند، آن است که برخی از واحدهای صنعتی به سبب نوع تولیدی که دارند، مصرف برق کمتری داشته و می توانند به نحوی ناترازی برق در شهرک را جبران کنند، لذا سهمیه خالی آنها برای واحدهای صنعتی که برق بیشتری نیاز دارند، در اولویت قرار گیرد.
لزوم ارائه تسهیلاتی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی
سهم خراسان رضوی در استفاده از تسهیلات ارائه شده به منظور توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر در کشور بسیار پایین بوده و لازم است با هم‌افزایی به منظور جذب سرمایه‌های استانی اقدام کرد تا مشکلات تأمین انرژی صنایع برطرف شود.
بر این اساس لازم است با جذب سرمایه‌گذار نسبت به توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر در شهرکهای صنعتی استان اقدام شود.
نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی در خصوص اختصاص تسهیلات برای بهره گیری از انرژی‌های خورشیدی گفت: از آنجا که شرکت شهرکهای صنعتی با تأمین ۷۰ درصد منابع مالی ایجاد زیرساختهای برق در شهرکها، بخش زیادی از بار مالی تأمین برق شهرکهای صنعتی را به دوش می‌کشد، لازم است در این خصوص نیز به شکل ویژه ورود کند.
حسن سویزی افزود: بر این اساس به نظر می‌رسد تنها واگذاری زمین کفایت نمی‌کند و لازم است تسهیلاتی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی در شهرکها نیز اختصاص دهند؛ چراکه با این شرایط وضعیت تولید انرژی کشور هر سال بدتر از سال قبل خواهد بود.
تنها واگذاری زمین کفایت نمی‌کند و لازم است تسهیلاتی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی در شهرکها نیز اختصاص دهند؛ چراکه با این شرایط وضعیت تولید انرژی کشور هر سال بدتر از سال قبل خواهد بوداشکناز اورعی، نایب رییس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز خواستار ارائه مشوق به واحدهای صنعتی دارای نیروگاههای برق تجدیدپذیر شد و گفت: لازم است برای تشویق واحدهای صنعتی به توسعه نیروگاههای خورشیدی برق، حمایت‌های لازم از سوی شرکت شهرکهای صنعتی استان به منظور عدم قطع برق این واحدها در اوج مصرف انجام شود.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز بر لزوم توسعه نیروگاههای برق تجدیدپذیر برای تأمین انرژی صنایع تاکید کرد و گفت: ضروری است زمین‌های مناسب برای ایجاد نیروگاه خورشیدی در حاشیه شهرکهای صنعتی شناسایی شده و برای ایجاد نیروگاه اختصاص یابد.
نسرین یوسفی افزود: همچنین می‌توان با استفاده از تسهیلات صندوق ملی محیط زیست (تسهیلات برای ایجاد هر ۲۰ کیلووات نیروگاه خورشیدی) نسبت به ایجاد نیروگاه اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد: در حالی که سایر استانها از این تسهیلات به خوبی استفاده کرده و با کنار هم قرار دادن نیروگاههای کوچک به سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی های تجدیدپذیر اقدام کرده‌اند؛ خراسان رضوی در این حوزه دچار عقب‌ماندگی شده است.
تاکنون برای تجدیدپذیرها در استان چه شده است؟
منطقه خراسان رضوی از ظرفیت های فوق العاده و کم‌نظیری به خصوص در زمینه تابش آفتاب برخوردار است و به طور متوسط سالانه ۳۵۰ روز آفتابی با حرارت متوسط در این خطه وجود دارد که میزان تابش آفتاب آن نیز برای مولدهای خورشیدی مناسب است.
مدیر بازار برق شرکت توزیع نیروی برق خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار ایرنا تنها به نصب نیروگاه های کوچک خورشیدی برای مددجویان اشاره کرد و گفت: در ۲ سال اخیر در این شرکت تاکید ویژه ای بر استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و توسعه نیروگاههای خورشیدی شده است.
مهدی مرزبانی افزود: تاکنون هزار و ۱۰۰ واحد نیروگاه خورشیدی حمایتی پنج کیلوواتی در استان برای متقاضیان نصب شده که توان تولید برق نیروگاههای خورشیدی نصب شده ۱۰ مگاوات است.
وی اظهار کرد: نخستین نیروگاه خورشیدی ۲۰۰ کیلوواتی حوزه صنایع کشور با نرخهای خرید تضمینی جدید در حوزه عملیاتی شرکت، پاییز امسال در گناباد وارد مدار شد.
وی با اشاره به وجود هزار و ۷۵ نیروگاه خورشیدی انشعابی در خراسان رضوی افزود: نیروگاه گناباد بخشی از برق مورد نیاز شبکه شهرک صنعتی این شهر را تامین می کند.
مدیرعامل شرکت برق منطقه ای خراسان نیز به افزایش ظرفیت تولید برق در شهرکهای صنعتی اشاره کرد و گفت: برق منطقه ای خراسان بیشترین طرحهای مربوط به تامین برق شهرکهای صنعتی را در بین سایر شرکتهای برق منطقه ای در کل کشور دارد که عملیات اجرایی عمده آنها از ابتدای سال گذشته آغاز شده است.
حسین محمودی افزود: در دولت سیزدهم برق رسانی به ۱۳ شهرک صنعتی در سه استان خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی آغاز شده است که از این تعداد هفت شهرک بزرگ هستند و سهم زیادی در تولید و اشتغال منطقه دارند.
وی اضافه کرد: برخی از طرحهای برق رسانی به شهرکهای صنعتی مربوط به سال های قبل بوده اما به هر دلیلی عملیات اجرایی آن آغاز نشده است، از طرحهای مربوط به برق رسانی مزبور، شهرکهای صنعتی قوچان، تبادکان، سبزوار، گناباد، جغتای، کاشمر و شهرک صنعتی شماره پنج مشهد مربوط به خراسان رضوی است.
مدیرعامل شرکت برق منطقه ای خراسان گفت: برق رسانی به شهرک صنعتی شماره پنج مشهد یکی از طرحهای مهم خراسان رضوی است زیرا سیاست استان در توسعه صنایع به سمت شرق این شهر سوق یافته و از پیشرفت اجرایی خوبی نیز برخوردار است.
استاندار خراسان رضوی تیرماه سال گذشته در نشست شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی این استان گفته بود: هزار مگاوات برق از طریق صفحات خورشیدی توسط بخش‌خصوصی (خانه صنعت، معدن و تجارت استان) طبق توافق انجام شده با سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره‌وری انرژی برق تولید می‌شود.
یعقوبعلی نظری افزوده بود: به همین میزان گفتگوهای شفاهی ساتبا (سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق) برای تولید برق از محل انرژی بادی در استان انجام گرفته است و در مجموع پیرامون سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در تولید برق از محل انرژی‌های تجدیدپذیر هیچ محدودیتی وجود ندارد.
با اینکه توافق شده که چنین تولید برقی از طریق تجدیدپذیر ها توسط فعالان اقتصادی خراسان رضوی انجام گیرد اما تاکنون هیچ آماری از سوی تشکل‌های بخش خصوصی در خصوص تحقق این امر ارایه نشده است و آنان همچنان اصرار بر تضمین تولید برق از سوی دولت در صورت بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر دارند.
این در حالی است که دیگر استانها از خراسان رضوی در راه اندازی شهرکهای تخصصی انرژی های تجدیدپذیر پیشی گرفته اند، اما به نظر می رسد خراسان رضوی با اینکه صدای بلندی در خصوص لزوم استفاده از انرژی تجدیدپذیر با توجه به مزیت‌های مناسب استان از یک سو و خشکسالی و کم بارشی از سوی دیگر دارد، اما در عمل راه زیادی نرفته است.
