به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «محمدرضا توکلی زاده»، رئیس پارلمان بخش خصوصی استان در سخنانی، اهمیت انرژی را برای اقتصادهای توسعه‌یافته متذکر شد و عنوان کرد: عمده کشورهایی که برنامه‌های مدونی برای تعالی اقتصاد خود دارند، تمام ظرفیت‌های علمی و مالی خود را به کار گرفته‌اند که در کنار توجه به مقوله صرفه‌جویی و مدیریت مصرف انرژی، موضوع توسعه تجدیدپذیرها را در دستور کار خود قرار داده و تلاش دارند تا به اهداف‌شان در این بخش، نائل آیند.
وی تشدید روزافزون بحران ناترازی انرژی طی سال‌های اخیر را یادآور شد و بیان کرد: کشورمان در موضوع توسعه زیرساخت‌های انرژی‌های نوین، همگام با نیازهای رو به رشد جامعه و با رویکردی آینده‌نگر، پیشرفت نکرده و به همین واسطه بسیاری از فرصت‌هایی که در سال‌های گذشته برای سرمایه‌گذاری در این بخش وجود داشته، از دست رفته‌اند.
او تاکید کرد: اگر دولت و بخش خصوصی نسبت به جبران این غفلت‌ها همت دارند، باید در چهارچوب یک همگرایی موثر، همه ابزارهای علمی و فنی موجود را به کار بگیرند تا با شتاب بیشتری به ظرفیتی که مطلوب است، دست پیدا کنند. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی ما را از مشکلات متعددی می‌رهاند، که علاوه بر تامین نیاز آینده، حل بحران‌های زیست محیطی ناشی از سوخت‌های فسیلی، از جمله آن است.
وی بر لزوم مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در بخش تخصیص انرژی تاکید کرد و عنوان نمود: سهم بخش‌های مختلف از سبد انرژی کشور باید به تناسب میزان بهره‌وری آن‌ها برای اقتصاد باشد. بخش مولد و واحدها و بنگاه‌های صنعتی، که بالاترین میزان ارزش افزوده را برای اقتصاد ایجاد می‌کنند، نباید در خط مقدم قطعی قرار بگیرند و مدیریت و بهینه‌سازی مصرف در بخش‌های مختلف می‌تواند شرایط موجود را اصلاح نماید.
توکلی‌زاده، اتخاذ یک راهبرد جامع‌نگر را در موضوع مدیریت انرژی یادآور شد و تاکید کرد: برای حل بحرانی که همه نسبت به تبعات آن اتفاق نظر دارند و نسبت به تشدیدش ابراز نگرانی می‌کنند، باید یک هم‌افزایی جمعی شکل بگیرد و آحاد جامعه باید نسبت به آن دغدغه‌مند شوند.
وی از اثرات مخرب استفاده از سوخت‌های فسیلی بر محیط زیست سخن گفت و عنوان کرد: انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان یک منبع انرژی عاری از آلودگی زیست محیطی می‌تواند نقش مهمی در کاهش انتشار گازهای آلاینده و گلخانه‌ای ایفا کند؛ لذا همه موظفیم برای حفظ داشته‌هایمان در این بخش، نسبت به تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و استفاده از آن همت کنیم. در این عرصه، دولت و بخش خصوصی هر یک وظایفی بر عهده دارند و باید نقش خود را به شایستگی ایفا کنند.
توکلی زاده، سرعت رشد تولید و مصرف انرژی‌های نو را در جهان یادآور شد و خواستار تغییر در الگوی تولید و مصرف انرژی در کشورمان به تناسب اقتضائات موجود شد.
او یک رسالت بخش خصوصی را مطالبه‌گری از دستگاه‌های اجرایی برای توسعه زیرساخت‌های این بخش عنوان کرد و توجه به این حوزه را در نهایت به نفع تمامی ارکان جامعه دانست.
نقش پر رنگ مدیران در بهینه‌سازی مصرف انرژی
«نسرین یوسفی عارفی»، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این همایش با بیان اینکه یکی از رسالت‌های اتاق بازرگانی، مطالبه‌گری برای بهبود فضای کسب‌وکار و تلاش در این زمینه است، افزود: بر همین اساس، کمیسیون انرژی اتاق مشهد در طول فعالیت 8 ماهه‌اش در دوره دهم این اتاق، در راستای نیل به اهداف خود در زمینه توجه به مباحث مختلف حوزه انرژی از جمله تولید، توزیع، انتقال، مصرف و صادرات انرژی، اقدام به تشکیل 5 کمیته تخصصی نموده است که کمیته «بهینه‌سازی مصرف و مدیریت راهبردی انرژی» یکی از آن‌هاست. این کمیته با عنایت به افزایش مصرف انرژی و ناترازی‌های زیادی که در این عرصه در کشور به وجود آمده، تشکیل گردیده و برگزاری این همایش نیز، در سایه پیگیری‌های این کمیته رقم خورده است.
وی با اشاره به پنل‌های تخصصی به عنوان برنامه‌های جانبی این رویداد اظهار کرد: امروز واحدهای صنعتی در حوزه مصرف انرژی برق و گاز با موضوعات و چالش‌های متعددی مواجه‌اند و بر همین اساس، در یکی از پنل‌های تخصصی این همایش قوانین جاری حوزه انرژی در صنایع بررسی گردید. در بحث مدیریت مصرف در ساختمان نیز با توجه به یکی از موضوعات مهم در حوزه ناترازی انرژی در کشور، فعالان این حوزه در قالب پنلی دیگر به هم‌اندیشی با یکدیگر پرداختند.
یوسفی عارفی با اشاره به نقش کلیدی رهبران سازمان‌ها در مدیریت مصرف انرژی گفت: تا زمانی که نرخ انرژی در کشور ما به صورت کنونی است، به مدیریت مصرف انرژی توجه چندانی نمی‌شود؛ لذا هر یک از مدیران شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها خود موظف به ورود نمودن به موضوع مدیریت مصرف و بهینه‌سازی آن هستند. امیدواریم در این زمینه دستگاه‌های اجرایی نیز همکاری لازم را با واحدهایی که در این زمینه فعالند، داشته باشد.
وی تاکید کرد: مصرف انرژی در کشور ما افزایش چشمگیری در سال‌های اخیر داشته و این امر باعث تشدید ناترازی‌ها در این عرصه شده است. بر این اساس، مدیریت مصرف انرژی به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهبردها در بهبود این وضعیت بایستی مورد توجه قرار گیرد. در این زمینه نقش رهبران سازمان‌ها بسیار حائز اهمیت است.
ظرفیت منصوبه تولید برق در منطقه خراسان حدود 5000 مگاوات است
«حسین محمودی»، مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خراسان از دیگر سخنرانان این همایش بود. وی گفت: انرژی پایه و اساس هر فعالیتی است و مدیریت مصرف در این عرصه، موضوع مهمی برای تمامی کشورهاست. انرژی به اشکال مختلف در دنیا وجود دارد؛ از انرژی فسیلی و تجدیدپذیر گرفته تا اتمی؛ اما با توجه به سهل‌الوصول بودن انرژی‌های فسیلی، سال‌هاست که پایه و اساس تولید انرژی بر پایه سوخت‌های فسیلی بوده است. امروز به دلایلی از جمله رو به اتمام بودن ذخایر این نوع انرژی و آلایندگی و تأثیرات زیست محیطی آن، این رویکرد در حال تغییر بوده و تاکید بر گرایش به سمت و سوی انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر است.
محمودی با تاکید بر اینکه برق اصلی‌ترین نیاز بسیاری از صنایع است، افزود: خوشبختانه در چهار دهه گذشته ظرفیت تولید برق کشور بسیار افزایش یافته و از 5000 مگاوات به حدود 90 هزار مگاوات رسیده است. ظرفیت منصوبه تولید برق در منطقه خراسان حدود 5000 مگاوات است.
وی با اشاره به برنامه‌ریزی‌ها جهت افزایش تولید برق در کشور، خاطرنشان کرد: در دو سال گذشته سه نیروگاه حرارتی جدید به مدار اضافه شده است و برنامه‌هایی برای احداث فاز دوم و سوم و بخار این نیروگاه‌ها نیز انجام شده است. همچنین در دو سال گذشته حدود 8000 مگاوات نیز به ظرفیت تولید انرژی کشور افزوده شده که اتفاقی بی‌سابقه بوده است.
مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خراسان یادآور شد: با این حال با توجه به رشد سالانه 5 تا 6 درصدی مصرف برق کشور که به دلیل رشد جمعیت، توسعه و افزایش تعداد بنگاه‌های فعال در حوزه صنایع، خدمات و حمل‌ونقل ریلی است، نیاز سالانه کشور به انرژی افزایش می‌یابد؛ لذا همراه با رشد تولید، میزان مصرف نیز افزایش پیدا می‌کند. باید چاره‌ای برای رفع این موضوع و تاترازی انرژی در کشور اندیشید.
وی تولید بهینه برق را یکی از این اقدامات مهم برشمرد و افزود: باید انرژی با هزینه کم‌تر و به صورت متنوع‌تر تولید شود. این اقدام در سطح دنیا انجام شده است. در ایران نیز ظرفیت‌های قانونی و حمایتی بسیار ارزشمندی در این زمینه ایجاد شده است که از آن جمله می‌توان به نرخ خرید 6.7 سنت که عدد بسیار بالایی است اشاره کرد. منابعی نیز برای تحقق آن تامین شده است. از سوی دیگر، قوانین تشویقی برای تولید انرژی‌های تجدیدپذیر مصوب گردیده است.
به گفته محمودی در راستای تحقق تولید بهینه برق باید به سمت تولید برق با استفاده از انرژی‌های خورشیدی و تجدیدپذیر حرکت کنیم. بر این اساس احداث شهرک‌های انرژی خورشیدی در دستورکار قرار گرفته است. در سطح کشور مناقصه احداث 4500 مگاوات انرژی خورشیدی برگزار شده که 150 تا 200 مگاوات آن مربوط به استان خراسان رضوی است و اقدامات اجرایی بخشی از آن آغاز شده است.
محمودی با اشاره به برخی مزایای حرکت صنایع به سمت تولید و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: به منظور حمایت از صنایعی که به این حوزه ورود کرده‌اند، مقرر شده است برق آنان در ایام کمبود برق قطع نشود. همچنین به منظور حرکت به سمت کارخانه‌های سبز صنایع می‌توانند برق تجدیدپذیر تولیدی خود را در بورس کالا عرضه کنند و برق مورد نیاز خود را از این بستر خریداری کنند.
مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خراسان با بیان اینکه باید با رشد سریع عقب‌ماندگی کشور در تولید برق را جبران کنیم، اذعان کرد: در این زمینه دولت در نظر دارد با استفاده از خط اعتباری ایران و چین، 10 مگاوات در تولید انرژی خورشیدی سرمایه‌گذاری کند. ظرفیت‌های موجود در تولید انرژی خورشیدی در منطقه خواف نیز از جمله پتانسیل‌های این حوزه در استان ماست.
افزایش سه برابری سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان، تا سال 2030
در بخش دیگری از این همایش «کاظم کاشفی»، دبیرکل IEEC (باشگاه صاحبنظران انرژی ایران) به ارائه گزارشی در خصوص فرصت‌های فناورانه و مالی بخش انرژی با توجه به نتایج رویداد COP28 پرداخت. او گفت: تغییرات اقلیمی یکی از چالش‌های جدی جهانی، منطقه‌ای و ملی است که عامل اصلی آن، موضوع انتشار گازهای گلخانه‌ای و عدم سازگاری با محیط زیست است. بر این اساس، رویداد COP با مشارکت جدی و فعالانه جامعه جهانی در راستای حفظ جهان برای زیست شکل گرفته است؛ چراکه در صورت عدم توجه به این موضوع با مشکلات و چالش‌های مختلفی مواجه خواهیم شد.
کاشفی تصریح کرد: بر این اساس کشورها با مشارکت در کنفراس بین‌المللی COP تلاش می‌کنند تا سال 2050 دمای کره زمین بیش از 1.5 درجه سلسیوس افزایش پیدا نکند و در آن سال، تولید کربن به صفر برسد.
وی برگزاری همایش COP را رویدادی بی‌نظیر در سطح جهانی در راستای کاهش مصرف انرژی دانست و عنوان کرد: در رویداد COP28 میزان مشارکت کشورها در این زمینه و انجام تعهداتشان مورد بررسی قرار گرفت و عنوان شد که لازم است کشورها در این زمینه بیشتر مشارکت کنند تا سهم بیشتری در کاهش گازهای گلخانه‌ای داشته باشند.
کاشفی افزود: برای نخستین بار در رویداد COP28 کنار گذاشتن سوخت‌های فسیلی مورد تاکید 198 کشور قرار گرفت تا به تدریج، انرژی فسیلی در سیستم‌های انرژی کاهش پیدا کرده و حذف شود. بر این اساس، طبق برنامه‌ریزی‌ها، تا سال 2050 مصرف ذغال سنگ تا 95 درصد و مصرف نفت تا 60درصد کاهش خواهد یافت. همچنین تا سال 2030 سرمایه‌گذاری در زمینه زنجیره تولید انرژی‌های تجدیدپذیر سه برابر خواهد شد و فعالیت‌های مرتبط با بهره‌وری مصرف انرژی به دو برابر حال حاضر می‌رسد.
وی با اشاره به آینده نیروگاه‌های هسته‌ای یادآور شد: با وجود هزینه اولیه بالا و بحث برانگیز بودن احداث نیروگاه‌های هسته‌ای، اما در راستای حذف استفاده از سوخت‌های فسیلی استفاده از نیروگاه‌های هسته‌ای پاک به شدت افزایش پیدا می‌کند. 23 کشور تصمیم گرفته‌اند تا سال 2050 ظرفیت تولید برق از این طریق را سه برابر کنند. لذا استفاده از انرژی هسته‌ای در تولید برق نه تنها حذف نمی‌شود؛ بلکه چند برابر خواهد گردید. استفاده از انرژی هسته‌ای راه‌حلی برای کربن‌زدایی کردن از شبکه برق کشورها است.
به گفته کاشفی، در سال‌های آینده سرمایه‌گذاری در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت مصرف انرژی به شدت افزایش پیدا خواهد کرد. بر این اساس، لازم است شرکت‌ها به این حوزه توجه کنند. در زنجیره حذف کربن نیز، «بازار کربن» موضوعی است که بسیار گسترش خواهد یافت و تجارت گسترده بین‌المللی در این حوزه رقم خواهد خورد؛ موضوعی که کشورها از هم‌اکنون در حال اقدام در راستای آن هستند.
وی با تأکید بر اینکه در پایان عصر کربن و آغاز عصر هیدروژن قرار داریم، اضافه کرد: بر این اساس لازم است بر روی هیدروژن و انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر تمرکز کنیم و صنعت و اقتصاد خود را به سمت انرژی‌های تجدید پذیر و پاک ببریم.
در صدور جوازهای بخش صنعت و معدن به اولویت‌‌ها و زیرساخت‌های موجود توجه شود
«امیررضا رجبی»، مدیرکل صمت خراسان رضوی نیز در این همایش با تأکید بر لزوم ورود بخش صنعت و معدن به تولید انرژی در راستای حل مشکل ناترازی این حوزه در کشور، اظهار کرد: با وجود اینکه سرمایه‌گذاری در صنعت و معدن کشور مطلوب است؛ اما در تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز این واحدها به ویژه در بحث انرژی با چالش‌هایی مواجه هستیم؛ لذا باید در صدور جوازهای بخش صنعت و معدن به اولویت‌‌ها و زیرساخت‌های موجود توجه شود.
وی ادامه داد: به منظور رفع ناترازی انرژی و تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز سرمایه‌گذاری‌های بسیاری انجام شده؛ لذا امیدواریم با مدیریتی که در این حوزه صورت می‌گیرد و همچنین، در سایه سرمایه‌گذاری‌های جدید و نوسازی ماشین‌آلات، ضمن افزایش تولید و مدیریت انرژی، ناترازی‌های موجود در این حوزه مرتفع شود.
رفع ناترازی انرژی در گرو تعیین استراتژی‌ها و مسئولیت‌ها در این زمینه است
«بیژن زاهدی‌فرد»، مدیرعامل ایران‌خودرو خراسان نیز در سخنانی به بیان تجربه مدیریت مصرف انرژی در این شرکت در حوزه‌ی برق، آب و گاز پرداخت و بر این نکته تاکید کرد که بنگاه‌های اقتصادی با نقش‌آفرینی در عرصه صرفه‌جویی انرژی می‌توانند در کاهش ناترازی انرژی گام‌های بزرگی بردارند.
وی با بیان اینکه رفع ناترازی انرژی در کشور در گرو مشخص شدن استراتژی‌ها و مسئولیت‌ها در این زمینه است، افزود: ضروری است یک استراتژی مسئولانه در ارتباط با تولید و مصرف انرژی با همکاری بخش دولتی و تشکل‌های بخش خصوصی تدوین شود؛ چراکه تنها با تدوین یک استراتژی مدون و مشخص شدن مسئولیت‌ها در این زمینه، می‌توان بر این مسئله غلبه کرد.
زاهدی فرد در تشریح تجربیات شرکتش در بحث صرفه‌جویی انرژی گفت: به منظور ایجاد مشوق برای اقدام کارکنان ایران خودرو خراسان در صرفه‌جویی مصرف انرژی، 15 درصد از مبلغ صرفه‌جویی شده به کارکنان آن واحد اختصاص می‌یابد. حتی این موضوع به سطح خانواده‌های کارکنان شرکت گسترش پیدا کرد و صرفه‌جویی در مصرف گاز این خانواده‌ها موجب کاهش چشمگیر مصرف گاز در آن منطقه شد. پس از اجرای طرح صرفه‌جویی در مصرف آب، یکی از سه چاه آب شرکت از مدار مصرف خارج شد و از آن استفاده نمی‌شود. همچنین، برنامه دیگری برای تصفیه و بازچرخانی آب در دست اجراست که با عملیاتی شدن آن، 96 درصد از آب مصرفی شرکت بازیافت خواهد شد. اقداماتی نیز انجام شد تا از ورود بخارات بخش رنگ آمیزی شرکت به جوّ نیز جلوگیری شود.
