به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان‌رضوی، «احمدرضا صفار طبسی»، رئیس این کمیسیون در ابتدای نشست به مشکلات متعدد معدن‌داران استان اشاره و اظهار کرد: شهرستان‌ها از امکانات مرکز استان‌ها دورند و عموماً با مسائل و مشکلاتی مواجه هستند. بر همین اساس ما در کمیسیون معدن اتاق بازرگانی در پی واکاوی مسائل معادن شهرستان‌ها هستیم. تاکنون معدن‌داران چناران، خواف و تربت‌جام به کمیسیون دعوت شده‌اند و از چالش‌های حوزه کاری خود سخن گفته‌اند. در این نشست نیز از معدن‌داران شهرستان سبزوار برای طرح مسائل و مشکلات خود دعوت به عمل آمد تا در فضایی صمیمی به بیان مشکلات و انتظارات خود بپردازند.
۵۵ معدن غیرفعال در شهرستان سبزوار
صفار طبسی افزود: بر اساس بررسی‌های کمیسیون و طبق آمار اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان، در شهرستان سبزوار ۵۵ معدن در وضعیت غیرفعال قرار گرفته‌اند که مجموعاً نزدیک به ۱۹۰ میلیون تن ذخیره معدنی دارند. هرچند بیشتر این معادن ذیل گروه‌های یک تا چهار قرار می‌گیرند که تامین کننده مصالح ساختمانی محسوب می‌شود؛ اما بخش مهمی از این ذخایر متعلق به مواد معدنی مانند منگنز، کرومیت، سنگ آهک و خاک صنعتی است که اهمیت بسزایی در رونق صنایع کشور دارند. ناگفته نماند که در صورت فعال سازی آنها، ۵۰۰ ظرفیت شغلی در سبزوار ایجاد خواهد شد.
در ادامه آریوبرزن مافی، نایب رئیس خانه معدن خراسان رضوی یکی از معضلات معدن‌داران را مسئله افزایش حقوق دولتی در چند سال اخیر خواند که موجب افزایش هزینه‌های معدن شده و معضلاتی ایجاد کرده است. از سویی، همزمان با افزایش حقوق دولتی، حقوق منابع انسانی نیز افزایش پیدا کرده است.
وی تاکید کرد: مسائل داخلی و حقوقی در معادن، نباید سبب تعطیلی معدن شود. بخش حقوقی سازمان صمت بایستی این مسائل را از یکدیگر تفکیک نماید. در بسیاری از موارد در صنعت، مسائلی از این دست عموماً موجب تعطیلی واحدهای فعال نمی‌شود، بنابراین امکان این وجود دارد که در بخش معدن نیز به چنین فضایی برسیم.
حضور شرکت چینی در مناطق معدنی سبزوار
حامد ذاکری، مدیر عامل شرکت امیر آریان پارسیان نیز خاطرنشان کرد: مجموعه ما از سال ۸۸ فعالیت خود را آغاز کرد. در هنگام آغاز فعالیت، کار به خوبی پیش رفت؛ اما کمی بعد مشکلات داخلی پیش آمد. سال ۸۸ پروانه معدن «چشمه سفید» سبزوار دریافت و طرح بهره‌برداری آن به سازمان ارائه شد؛ اما از سال ۹۵ تاکنون پروانه بهره‌برداری تمدید نشده و این معدن تعطیل گردیده است. علت عدم تمدید نیز مشخص نیست و کسی پاسخ ما را نمی‌دهد.
وی بیان کرد: شهرستان سبزوار ظرفیت ایجاد کارخانه‌های معدنی متعددی دارد. ایجاد کارخانه فرآوری معدنی در این منطقه به شکوفایی اقتصاد این شهرستان و استان منجر خواهد شد و بایستی در این زمینه از سوی مسئولان رایزنی و اقدام لازم صورت گیرد.
ذاکری از فعالیت یک شرکت چینی در بهترین منطقه معدنی سبزوار سخن گفت و تاکید کرد: مسئولان به توان شرکت‌های ایرانی اعتماد نداشته و مانع از انجام کار می‌شوند؛ اما در زمان ورود این شرکت چینی، همراهی لازم از سوی مسئولان شهرستان به شکل ویژه‌ای صورت گرفت.
وی خاطرنشان کرد: معدن‌داران ایرانی هزینه‌های سنگینی دارند و حضور شرکت‌های خارجی با کمترین هزینه و ریسک در این منطقه، حس ناخوشایندی را به آنان القا می‌کند.
ذاکری ادامه داد: این شرکت چینی تنها با ۵ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری پروژه را دریافت کرد و اوایل کار خود قصد فروش این پروژه به معدن‌داران شهرستان با مبلغ ۷۷ میلیارد تومان داشت. اگر در سه سال آینده این شرکت چینی در منطقه معدنی سبزوار استقرار و حضور پیدا کند، معدن‌داران این شهرستان استثمار خواهند شد.
هادی هژبر کلالی، نماینده اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان نیز پس از استماع سخنان ذاکری، تاکید کرد: در بازه زمانی یاد شده، مسئولان بر جذب سرمایه‌گذار خارجی تاکید می‌کردند؛ اما در حال حاضر سیاست دولت حمایت از سرمایه‌گذار داخلی است. اگر اراده و عزم جدی در تاسیس کارخانه فرآوری مواد معدنی در سبزوار وجود داشته باشد، از این موضوع استقبال می‌کنیم.
بهره‌بردار معدن با مشکلات متعددی مواجه است
در ادامه ابوالفضل فنری، بهره‌بردار شرکت سنگ لاشه ساختمانی لشکر آباد سبزوار اظهار کرد: از معدن‌دار دارای پروانه حمایت نمی‌شود. برای ماشین آلات معدنی سوخت کافی به معدن‌دار اختصاص نمی‌یابد. پروانه بهره‌برداری معدن صادر می‌شود و می‌گویند کار کنید تا در آینده سوخت اعطا شود. می‌گویند دستاورد ارائه دهید تا سوخت اختصاص یابد؛ اما بدون سوخت چگونه کار کنیم؟ معدن‌داران زحماتی کشیده‌اند؛ اما سرمایه آنان راکد است. کارهای اداری یک روزه برای ما، به یکسال زمان نیاز دارد.
مشکلات بازار و ویژگی ذاتی کرومیت ریسک سرمایه گذاری را بالا می‌برد
حمیده مجد، بهره‌بردار معدن نورآباد نیز اظهار کرد: برای سنگ معدن کرومیت بازاری وجود ندارد. ذخایر این ماده معدنی به دانه‌های تسبیح تشبیه می‌شوند و پراکندگی‌های خاصی دارند که هزینه‌های پیش‌بینی نشده‌ای در مسیر بهره‌برداری ایجاد می‌کند. از این رو اخذ حقوق دولتی از این معادن بایستی منطبق با این نگاه باشد چرا که ممکن است در یک بازه زمانی معدن کرومیت تماما مشغول باطله برداری باشد.
ضرورت همافزایی با شرکت پخش فرآورده‌های نفتی استان برای حل مشکل سوخت معدن‌داران
در پایان این نشست، صفار طبسی، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق مشهد گفت: معدن‌داران استان که در خصوص دریافت سهمیه سوخت مشکل دارندبه کمیسیون معدن اتاق اعلام کنند تا با همافزایی با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در حوزه مربوطه این مشکل حل شود.
صفار طبسی تاکید کرد: ما نمی‌توانیم تمامی مشکلات را حل کنیم؛ اما برخی مشکلات درون استانی با همافزایی با دستگاه‌های ذی‌ربط قابل پیگیری است.
وی به امکان توثیق پروانه بهره‌برداری معادن به منظور اخذ تسهیلات اشاره و اظهار کرد: پروانه‌های بهره‌برداری دارای ارزش مشخصی هستند. به همین دلیل پروانه می‌تواند به عنوان سند در رهن بانک برای دریافت تسهیلات قرار بگیرد. در این راستا، تلاش خواهیم کرد با شورای هماهنگی بانک‌های استان مکاتبات لازم را انجام دهیم.
این عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی یادآور شد: در سال‌های گذشته مراحل دریافت تسهیلات ساده‌تر بود. امروز و در وضعیت فعلی ارز نیز، بایستی مراحل دریافت تسهیلات سهل‌تر شود. برای پیگیری این امر، نیازمند درخواست معدن‌داران هستیم.
وی همچنین اذعان داشت: باید راهی برای به‌کارگیری ماشین آلات سبک به صورت استیجاری پیدا کرد تا معدن‌داران در شرایط فعلی اقتصادی، هزینه‌های هنگفت برای خرید ماشین‌آلات نکنند. ما امید به این داریم که با پیگیری‌های خود، بتوانیم دردی از مشکلات جامعه معدن‌داران را کم کنیم.
در پایان عماد رجحانی، دبیر کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق مشهد به ذکر شرایط کلی معادن غیرفعال شهرستان سبزوار پرداخت و افزود: در بحث فعال سازی واحدهای معدنی باید به اولویت‌ها پرداخت و معادن را بر اساس میزان ذخیره، ظرفیت ایجاد اشتغال و اهمیت ماده معدنی در صنعت و اقتصاد استان اولویت‌بندی کرد. لازم به ذکر است که مشکلات و علل عدم فعالیت معادن نیز تا حد زیادی وابسته به نوع ماده معدنی می‌باشد. برای مثال در حال حاضر با توجه به رکود در بازار ساخت و ساز در کشور و بخصوص در استان، معادن مصالح ساختمانی به شدت تحت تاثیر قرار گرفته‌اند. درواقع ۴۷ درصد معادن غیرفعال این شهرستان را معادن مصالح ساختمانی و سنگ تزئینی و نما تشکیل می‌دهند.
وی افزود: در خصوص معادن منگنز و کرومیت که مجموعا یک سوم معادن راکد سبزوار را تشکیل داده‌اند، گاه معدن‌کاران با کاهش عیار مواجه می‌شوند که موجب از دست دادن مشتریان بالفعل معدن می‌گردد. در بررسی معادن راکد مذکور به این نکته برخوردیم که عیار واقعی معدن خرید و فروش شده نسبت به آنچه در پروانه بهره برداری ذکر شده، کاهش قابل توجهی داشته که این خود موجب غیرقابل پیش‌بینی شدن وضعیت این معادن می‌شود. در این موارد بحث اکتشاف حین استخراج و فرآوری و کانه‌آرایی ضرورت دو چندان پیدا می‌کند.
