از ابتدا تا انتهای فرایند شرکت در مناقصه در الجزایر هفت مرحله وجود دارد که عبارتند از :
۱ – جستجو برای پیدا کردن آگهیهای فراخوان مناقصات الجزایر
۲- خرید اسناد مناقصه
۳ – تهیه پیشنهاد با تکمیل اسناد
۴- ارائه پیشنهادات با محاسبه علمی و منطقی تمام جوانب پروژه
۵- گشایش پاکت های پیشنهادات و ارزیابی پیشنهادات توسط دستگاه مرتبط (شرکت دولتی یا وزارت خانه کارفرما)
۶ – اعلام نتیجه فراخوان مناقصه با معرفی برنده پروژه
۷ – اجرای پروژه با انجام مقدمات لازم در فرصت معین شده برای شروع عملیات اجرایی .
۱ – پیدا کردن آگهیهای فراخوان مناقصات الجزایر
برای اطلاع از مناقصات اعلامی ، علاوه بر پورتال های وزارت خانههای صاحب پروژه و شرکت های زیر مجموعه آنها ، مهمترین درگاههای اینترنتی و پلت فرم های تعیین شده برای اطلاع رسانی مناقصات در کشور الجزایر در زیر (مبحث اطلاع رسانی) بیان شده است .
تعریف فراخوان مناقصه :
اعلام فراخوان مناقصات روشی است که از طریق آن مناقصه گزار (کارفرما ) ، پیشنهادات متنوع و مختلف مناقصه گران (پیمانکاران) را برای رفع نیازهای خود به دست می آورد . به طوری که مناقصه گزار (کارفرما ) ، قرارداد را به مناقصه گزاری (پیمانکاری) می دهد که از نظر اقتصادی سودمندترین پیشنهاد را بر اساس معیارهای تعیین شده قبلی اجرایی نمایند .
فراخوان مناقصه به کارفرمایان پروژهها نیز این امکان را می دهد که برای اجرای خدمات یا مزیت در خرید کالاها شریک مناسب پیدا کنند.
انواع آگهیهای فراخوان مناقصه:
فراخوان مناقصه میتواند ملی یا بین المللی یا هر دو به طور همزمان باشد ، و به اشکال زیر تقسیم میشود:
۱- فراخوان باز برای مناقصه
۲- فراخوان محدود برای مناقصه
۳- فراخوان مناقصه با حداقل ظرفیت مورد نیاز
۴- فراخوان پیش انتخاب مناقصه
عناصر فراخوان مناقصه:
اطلاع رسانی :
به منظور اطمینان از شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات، قانون مالک پروژه را ملزم میکند که فراخوان مناقصه را مطابق قانون در دو روزنامه سراسری (یکی به زبان عربی و دیگری به زبان فرانسه) و پلت فرم های تعیین شده برای اطلاع رسانی به کاندیداها (پیمانکاران) منتشر کند. علاوه بر پورتال های وزارت خانههای صاحب پروژه و شرکت های زیر مجموعه آنها ، مهمترین درگاههای اینترنتی و پلت فرم های تعیین شده برای اطلاع رسانی مناقصات در کشور الجزایر عبارتند از :
1- BAOSEM
2 – Journal Officiel Algérie
3 – Rhinotenders
4 – ALGERIA TENDERS
5 – Bomop
6 – l’OCDE
7 – Algérie Marchés
* به استناد ماده 62 فرمان شماره 15-247 ریاست جمهوری ، آگهی مناقصه باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
– اعلام نام و آدرس و همچنین شماره شناسایی مالیاتی (NIF) خدمات پیمانکاری (اعلام کد مالیاتی شرکت پیمانکار و متقاضی شرکت در مناقصه)
– اعلام روش فراخوان مناقصه (منظور اعلام مدل انتشار آگهی مناقصه است)
– اعلام شرایط احراز صلاحیت یا پیش انتخاب (شرایط عمومی و حداقل صلاحیت برای ورود به مناقصه)
– بیان هدف از انجام این اقدام (دلیل اصلی فراخوان مناقصه)
– ارائه فهرست خلاصه اسناد مورد نیاز با ارجاع به مفاد مربوطه و مطابق مشخصات فهرست تفصیلی
– اعلام مدت زمان آماده سازی پیشنهادات و محل ارائه پیشنهادات
– اعلام مدت اعتبار پیشنهادات
– ارائه ضمانت نامه ، در صورت نیاز
– ارائه مناقصه در پاکت مهر و موم شده با عبارت «فقط توسط کمیته بازگشایی و ارزیابی مناقصات باز میشود» و – منابع فراخوان مناقصه .
– ارائه قیمت در اسناد . در صورت نیاز ارائه لیست قیمت پیشنهادات
۲- خرید اسناد مناقصه
انتشار آگهی فراخوان برای مناقصه مستلزم ارائه دفتر شروط میباشد .
دفتر شروط سندی است که نیازهای کارفرما را در سه سطح اداری ، فنی و مالی به تفصیل و به شکلی شفاف و سازمان یافته تشریح میکند.
این دفتر شروط عنصر اصلی فراخوانهای مناقصه بوده و از موارد زیر تشکیل شده اند:
– نیاز مناقصه گذار (کارفرما)
– ویژگیهای کالا یا خدمات درخواستی
– محدودیت ها و الزامات
– روش ارزیابی پرونده اداری
– الزامات فنی مورد انتظار
– ارائه پیشنهاد مالی یا تجاری
* این سند (دفتر شروط) باید به صورت خاص توسط کمیسیون پروژههای دولتی ، به عنوان مالک پروژه ، کنترل و تأیید گردد تا از رعایت این سه نکته اطمینان حاصل شود :
الف – دسترسی رایگان به اعلام پروژهها
ب – شفافیت رویهها
ج – رفتار برابر (عدم تبعیض) با داوطلبین و شرکت کنندگان در مناقصه (پیمانکاران)
3- تهیه پیشنهاد با تکمیل اسناد:
۱-۳- تهیه پیشنهاد با تکمیل دفتر شروط :
برای تکمیل دفتر شروط ، متقاضی شرکت درمناقصه باید ابتدا به آدرس درج شده در آگهی مناقصه مراجعه و مدارک زیر را ارائه دهد :
– پرداخت هزینه مشارکت :
پرداخت هزینه تعیین شده توسط مناقصه گزار یا کارگزار مالی آن اجباریست و میتواند به چند شکل پرداخت شود:
الف – با حواله بانکی با ارائه دستور پرداخت .
ب – به صورت نقدی در مقابل رسید پرداخت.
– مهر شرکت :
مناقصه گزار باید مهر شرکت را برای امضاء و ثبت فرایند تکمیل دفتر شروط داشته باشد.
– وکالتنامه :
ارائه دفتر تکمیل شده توسط نماینده قانونی متقاضی شرکت درمناقصه یا هر شخص دیگری بر اساس مجوز برای تأیید وکالت نامه ای که باید معتبر، واضح و دارای مهر رسمی مناقصه گزار باشد، صورت میگیرد.
علاوه بر این، هر شخص حقوقی ( مدیر شرکت پیمانکار ) که مایل به تکمیل دفتر شروط است باید مدارک زیر را به همراه داشته باشد:
– مدرک هویتی وی
– تصویر از ثبت تجاری ( سجل تجاری ثبت شرکت)
– یک فلش دیسک (حاوی اطلاعات دفتر چه شروط)
– درج قیمت ها کالاها و خدمات خواسته شده در دفترچه شروط .
– آگهی انتشار مناقصه مورد نظر
مدت و محل مشارکت در ارائه پیشنهاد شرکت در مناقصات :
به محض انتشار آگهی مناقصه امکان ارائه پیشنهاد مشارکت در مناقصات ممکن میشود . همینطور در صورت انصراف نیز دوره ای که طی آن میتوان پیشنهاد را پس گرفت ، مربوط به دوره آماده سازی پیشنهادات است.
در پروژههای مهم ، ممکن است کارفرما یک دوره انصراف کوتاهتر از مدت زمان آمادهسازی پیشنهادات را به منظور رویه شفافسازی در نظر بگیرند.
۲-۳- تهیه پیشنهاد :
مدت زمان آماده سازی پیشنهادات با توجه به عوامل متعددی از جمله پیچیدگی موضوع قرارداد و زمان مورد نیاز برای تهیه پیشنهادات و تحویل آنها تعیین میشود .
مناقصه گزار (کارفرما) ممکن است مدت زمان آماده سازی پیشنهادات را در صورت لزوم تمدید کند. در این صورت به هر طریقی به مناقصه گران (پیمانکاران شرکت کننده در مناقصه) اطلاع می دهد.
پیشنهادات باید شامل یک فایل درخواست، یک پیشنهاد فنی و یک پیشنهاد مالی باشد. این موارد باید در پاکت های جداگانه و مهر و موم شده با ذکر نام شرکت ، مرجع و موضوع فراخوان مناقصه و همچنین ممکن است نیاز باشد ، عبارت «پرونده درخواست»، «پیشنهاد فنی» یا «پیشنهاد مالی» حسب مورد درج شود.
این پاکت های پیشنهاد سپس در پاکت مهر و موم شده و بی نام و نشان دیگری که عبارت فراخوان مناقصه به عنوان “پیشنهادها” و “فقط توسط کمیته بازگشایی و ارزیابی مناقصه باز میشود» ، قرار میگیرند.
فایل درخواست:
اعلامیه ای از نامزدی که در آن مناقصه گزار گواهی می دهد که:
– مشارکت کاندیدا در اجرای پروژههای دولتی تعلیق (مشروط) یا ممنوع نیست .
– کاندیدا در محاکم قضایی دارای پرونده مفتوح و در حال رسیدگی نیست وهمچنین دارای سوابق کیفری او با علامت “هیچ” مشخص شده است.
– کاندیدا به تعهدات مالیاتی خود عمل میکند ،
– کاندیدا دارای سجل تجاری و شرکت ثبت شده است .
– کاندیدا دارای بایگانی قانونی حساب های شرکتی و دفاتر ثبت شده تحت قانون الجزایر میباشد.
– کاندیدا دارای شماره شناسایی یا کد مالیاتی (NIF) است.
پیشنهاد فنی:
– درخواست کتبی و رسمیبرای مشارکت در مناقصه
– هر سندی که امکان ارزیابی پیشنهاد فنی را فراهم میکند : یادداشت فنی تدارکاتی.
– تسلیم ضمانت نامه
– با دست خط متقاضی و درج جمله : مشخصات مندرج در صفحه آخر «خوانده و مورد قبول است » .
پیشنهاد مالی شامل موارد زیر است :
– ارسال نامه رسمی
– جدول قیمت به واحد (BPU)؛
– جزئیات کمی و برآوردها (DQE)؛
– تفکیک قیمت کلی و ثابت (DPGF)
صاحب پروژه ممکن است مدارک زیر را در پیشنهاد مالی درخواست کند:
– جزئیات فرعی قیمت واحد (SDPU)
– تخمین توصیفی و برآورد دقیق (DDED)
– صاحب پروژه نباید از نامزدها یا مناقصه گران بخواهد که اسنادی را ارائه دهند که مطابق با اصل باشد . به جز از طرف برنده مناقصه دولتی که مورد نیاز میباشد.
– صاحب پروژه ممکن است از مناقصه گران یا متقاضیان نمونههایی از پیشنهادات آنها و نحوه ارائه ، ارزیابی و یا انصراف و همچنین گواهی حسن انجام کار آنها را درخواست کند.
۴ – ارسال پیشنهادات:
پیشنهادات در قالب کاغذی در پاکت مهر و موم شده ارسال میشود. پیشنهادات مالی و فنی در پاکت های جداگانه ارسال میشود. برای پیشنهادات مالی، تنها زمانی باز میشوند که داوطلب ارزیابی فنی را گذرانده باشد و برای جلوگیری از هرگونه احتمال جعل پیشنهاد، گشایش پیشنهادها به صورت عمومی انجام میشود.
از آنجا که ایجاد یک سیستم قابل اعتماد و ایمن برای تضمین محرمانه بودن پیشنهادها، به منظور پیشبینی هرگونه احتمال تقلب و جعل پیشنهادها و حفظ امنیت اطلاعات حساس تجاری موجود در پیشنهادها ضروری است . غیر فیزیکی شدن اسناد فراخوانهای مناقصه بهترین راه برای اطمینان از این محرمانه بودن است.
۵ – گشایش پاکت ها و ارزیابی پیشنهادات پیمانکاران :
پس از پایان مهلت درج شده در فراخوانهای مناقصه ، فرآیند رسیدگی به پیشنهادات در جلسه کمیته بازگشایی پیشنهادات و ارزیابی پیشنهادات (COPEO) آغاز میشود ، این جلسه در دو مرحله برگزار میشود :
الف – گشایش پیشنهادها که عمومی است . (بررسی مناسب بودن ارسال یا بررسی شکلی).
ب – ارزیابی پیشنهادات پشت درهای بسته (انتخاب مناقصه گزاری که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه ترین پیشنهاد را ارائه کرده است یا بررسی ماهیتی) بر اساس معیارهای ارزیابی مندرج در مشخصات انجام میشود.
۶ – نتیجه فراخوان مناقصه :
هنگامیکه زمان اختصاص داده شده به باز کردن پاکت ها و سپس ارزیابی پیشنهادات کاندیداهای شرکت مناقصات (پیمانکاران) سپری شود ، این فرآیند میتواند به چندین نتیجه ختم شود :
الف – قرارداد منعقد میشود :
زمانی که یکی از کاندیداها که بیشترین امتیاز را کسب کرده باشد ، صاحب پروژه با درج آگهی مبنی بر معرفی ” اولیه برنده مناقصه ” در دو روزنامه سراسری اقدام میکند . در این آگهی اطلاع رسانی راه برای درخواست تجدیدنظر احتمالی و رسیدگی به اعتراضات باز خواهد بود.
ب – قرارداد منعقد نمیشود :
عدم انعقاد قرارداد میتواند به دو دلیل متفاوت باشد:
ب-۱- ناموفق :
هیچ مناقصهگری (پیمانکاران) معیارهای خواسته شده توسط مناقصه گزار (کار فرما) را برآورده نمیکند .
ب -۲ – لغو :
به دلایل خاص و تصمیم کارفرما .
در این دو مورد، مناقصه گزار (کارفرما) باید آن را همانند فراخوان مناقصه اطلاع رسانی کند.
پس از پایان مهلت درخواست تجدید نظر و رسیدگیها ، کمیته پشتیبانی برای تصمیم گیری در مورد اعطای قرارداد نهایی به برنده مناقصه تشکیل جلسه می دهد.
۷ – اجرای قرارداد:
در این مرحله نسبت به تکمیل و انعقاد قرارداد نهایی با پیمانکار برنده مناقصه اقدام میشود. سپس موضوع امضاء قرارداد و شروع کار اعلام میشود .
مطابق با مفاد قرارداد رعایت زمان اجرای هریک از مراحل قرار داد برای طرفین الزام آور است و قصور از آن موجب تحمیل هزینه و جرایم دیرکرد خواهد شد تا جائیکه ممکن است که به دلیل نقض قرارداد توسط پیمانکار ، از طرف کارفرما منتج به فسخ قرارداد ، خلع ید پیمانکار و ضبط ضمانتنامه و وثائق مندرج در قرارداد گردد.
در مناقصات پروژههای دولتی طی آیینی رسمیبا شرکت مدیران ارشد شرکت کارفرما ، قرارداد نهایی به پیمانکار اعطا میشود و مراتب از طریق روزنامه رسمی نیز اطلاع رسانی میگردد .