تبیین ویژگی‌های خدمات مرکز مبادله ارزی برای صادرکنندگان و واردکنندگان

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «حسین محمدیان»، رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق مشهد در ابتدای این نشست اظهار کرد: برای ارتباط با بازارهای جهانی به دیپلماسی مطلوب و بانک‌های متصل به دنیا نیازمندیم و مادامی که پایه‌های بانکداری در ایران تغییر نکند، امکان ارتباط ایران با کشورهای دنیا وجود ندارد. برای نزدیک شدن به استانداردهای بانکداری جهانی، باید به FATF متصل شویم.

توسعه روابط اقتصادی بدون درنظر گرفتن مناسبات بین‌المللی امکان‌پذیر نیست

محمدیان افزود: باید به این مهم توجه داشت که کشور محدود و مسدود شده، امکان توسعه روابط اقتصادی را ندارد. حتی توسعه روابط با 15 کشور همسایه نیز، بدون درنظر گرفتن مناسبات بین‌المللی امکان‌پذیر نیست.

وی تاکید کرد: درصورتی می‌توانیم از ظرفیت کشور‌های همسایه برای توسعه تجارت استفاده کنیم که عرصه بین‌الملل را درنظر داشته باشیم و در بستری که تمامی کشورها فعالیت می‌کنند، حضور داشته باشیم. نکته مهم اینکه درصورتی که فضای توسعه روابط تجاری محدود و منحصر به ۱۵ کشور همسایه باشد، ارتباط با کشور‌های همسایه ویژگی منحصر به فردی نخواهد داشت. متاسفانه کشور ما از راه‌حل‌های صحیح در این حوزه فاصله گرفته است. رشد هشت درصدی اقتصاد که در برنامه هفتم توسعه به آن اشاره شده، بدون توسعه روابط تجاری و ارتباط با دنیا و تغییر دیپلماسی، امکان‌پذیر نیست.

رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق خراسان رضوی در بخش دیگری از سخنانش به راه‌اندازی مرکز مبادله ارزی اشاره کرد و گفت: ایجاد این مرکز اقدامی درست است؛ چراکه همواره صادرکنندگان پیشنهاد می‌کنند که ارز حاصل از صادرات را در بازار رقابتی به فروش برسانند و سامانه نیما یک بازار دستوری است. این مرکز مبادله ممکن است، ایراداتی در ابتدای کار داشته باشد؛ اما امیدواریم، اصلاحات انجام شود و این مرکز مبادله، محل درستی برای مبادله ارز باشد.

بازرگانان و تولیدکنندگان خواستار تجارت و اقتصاد آزاد هستند

«عبدالله یزدان‌بخش»، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی مشهد نیز به بیان چالش‌های تولیدکنندگان در شرایط اقتصادی فعلی پرداخت و گفت: تولیدکنندگان انتظار شکل گیری اقتصاد و تجارتی آزاد را دارند؛ چرا که با این اتفاق، بسیاری از چالش‌های بخش خصوصی در انجام فعالیت‌های تجاری رفع خواهد شد. امروز صنعتگران برای دریافت تسهیلات، ارز و مواد اولیه با چالش‌های متعددی مواجه هستند و باید گامی اساسی برای رفع این مشکلات برداشته شود.

تاکید بر رفع ابهامات و چالش‌های مرکز مبادله ارزی

«هادی نبی زاده»، عضو هیات رئیسه اتحادیه صادرکنندگان استان نیز تاکید کرد: ایجاد مرکز مبادله ارزی اقدام خوبی از سوی دولت است؛ اما باید ابهامات آن رفع گردد. ابهاماتی از قبیل اینکه چگونه باید ارز حاصل از صادرات به بانک منتقل شود؟ درصورت عدم فروش ارز، چرا باید کارمزد به مرکز و بانک پرداخت شود؟ درصورت عدم معامله ارز حاصل از صادرات، این ارز به حساب بانکی صادرکننده بازگردانده خواهد شد؟

وی خاطرنشان کرد: درصورتی که چالش‌های جابه‌جایی ارز رفع نگردد، صادرکننده در مرکز مبادله ارزی متضرر خواهد شد. همچنین تعطیلات رسمی ناگهانی نباید ضربه‌ای به این سیستم وارد کند.

«مهلا بهرام زاده»، دبیر کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی مشهد نیز بیان کرد: مرکز مبادله ارزی به ‌تازگی فعالیت خود را با هدف تسهیل امور ارزی واردکنندگان و صادرکنندگان آغاز کرده است. با توجه به اینکه این سامانه به‌تازگی راه‌اندازی شده، بسیاری از صادرکنندگان هنوز تجربه کافی در استفاده از خدمات آن ندارند و نیاز به آشنایی بیشتری با فرآیندها، امکانات و مزایای آن دارند. برگزاری این جلسه فرصتی فراهم می‌کند تا اعضای کمیسیون ضمن آشنایی بیشتر با عملکرد مرکز، نظرات و دغدغه‌های خود را مطرح کنند. هدف اصلی این جلسه، بررسی عملکرد اولیه سامانه، شناخت خدمات و فرآیندهای آن و تعامل با نمایندگان بانک‌های عامل و متخصصان مرتبط برای تسهیل استفاده از این بستر توسط صادرکنندگان است.

کشور به تک نرخی شدن ارز نیاز دارد

در ادامه این نشست، «سعید بامشکی»، رئیس کمیسیون مدیریت واردات و بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی مشهد، از دشواری‌های تامین ارز وارداتی در استان سخن گفت و اظهار کرد: تخصیص ارز از سوی بانک‌های عامل استان به سختی و به‌کندی صورت می‌گیرد. درحالی که برخی از شرکت‌ها به سرعت و سهولت ارز مورد نیاز خود را دریافت کرده اند. در شرایط کنونی کشور، واردکنندگان تمایل زیادی به تک نرخی شدن ارز دارند؛ چراکه در شرایط چند نرخی بودن ارز، تولیدکننده و صادرکننده ضرر زیادی را متحمل می‌شوند. درصورتی که نرخ ارز آزاد به نیمایی نزدیک شود، آسیب کمتری به صادرکننده و تولیدکننده وارد می‌شود.

سپس «شهرام عیدی زاده»، مدیر مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: در سال‌های اخیر بزرگ‌ترین تصمیم اقتصادی کشور، ایجاد مرکز مبادله ارزی بود. این مرکز ساختاری مشابه بازار سرمایه و بورس پیدا کرده و از فروش در پشت پرده جلوگیری می‌کند. پیشنهاد می‌شود، همانند بازار سرمایه و بورس افراد حقیقی نیز همانند افراد حقوقی بتوانند به خرید و فروش ارز بپردازند تا عمق معاملات افزایش پیدا کند.

وی افزود: درصد کارمزد دریافتی از صادرکنندگان در این سامانه زیاد است و پیشنهاد می‌شود درصورتی که حجم معامله در مرکز مبادله ارزی افزایش پیدا کرد، درصد کارمزد دریافتی نیز کاهش پیدا کند‌. همچنین، باتوجه به پیوستن ایران به پیمان اوراسیا، پیشنهاد می‌شود که ساعت مرکز مبادله ارزی همانند بازار سرمایه افزایش پیدا کند.

تشریح ویژگی‌های سامانه ارز تجاری برای صادرکنندگان و واردکنندگان

«هاله حسین‌زاده»، معاون بین‌الملل بانک سامان عنوان کرد: بر کسی پوشیده نیست اقدام بانک مرکزی در راه اندازی سامانه ارزی تجاری مرکز مبادله ارز و طلا در شفافیت بازار بسیار با اهمیت و موثر می باشد. به طوری که پس از سال‌های متمادی دیگر صادرکنندگان و واردکنندگان نیازی ندارند به دنبال پیدا کردن شرکتهایی برای فروش ارز حاصل از صادرات خود و یا تامین ارز برای واردات خود باشند. بنابراین تجار می توانند تمام تمرکز خود را در توسعه تجارت، صادرات و واردات بگذارند و امور مربوط به تبدیل ارز به ریال و یا بالعکس را به متخصصین مربوطه و شبکه بانکی محول نمایند.

وی خاطرنشان کرد: از آنجایی که بانک سامان همواره در عملیات ارزی پیشرو بوده و در حوزه غذا و دارو همواره دارای بالاترین سهم بازار ارز کشور می باشد، در ابتدای شروع به کار سامانه ارز تجاری نیز به عنوان اولین بانک عامل در سامانه مزبور شروع به انجام معامله نمود و بیشترین حجم فعالیت ارزی در این سامانه را ثبت کرد و نام بانک سامان به عنوان اولین بانک عامل در سامانه ارز تجاری قرار گرفت.

حسین زاده افزود: این سامانه نیز مانند هر سیستم جدیدی در ابتدای امر با چالش های فراوانی روبرو گردید که از ابتدای شهریور امسال بسیاری از این مشکلات توسط این بانک به مرکز مبادله و بانک مرکزی اعلام گردید که برخی از آنها تاکنون برطرف گردیده و قطعا مابقی آنها نیز به مرور زمان مرتفع و یا اصلاح خواهد گردید.

وی همچنین، در پاسخ به دغدغه های صادرکنندگان در خصوص سرعت و سهولت نقل و انتقلات ارز، اذعان کرد: این اطمینان خاطر داده می‌شود که حتی در روزهای تعطیل نیز «بانک سامان» و «صرافی سامان» امکان دریافت وجوه صادراتی را داشته و در کنار صادرکنندگان خواهد بود.

در ادامه، «فرشید فلاح شعبانی»، رئیس دایره معامله گری ارزی بانک سامان نسبت به ارائه گزارشی در خصوص فرایند اجرایی سامانه ارز تجاری مرکز مبادله ارزی پرداخت و عنوان کرد: براساس بخشنامه مورخ 26 آبان 1403 بانک مرکزی، تمامی صادرکنندگان می بایست ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلا معامله نمایند. در واقع واردکننده پس از تایید گواهی ثبت آماری، نسبت به خرید ارز بر اساس نرخ پیشنهادی خود در سامانه ارز تجاری مرکز مبادله اقدام نموده و صادرکننده نیز نرخ پیشنهادی خود را اعلام می‌نماید و بازار معاملاتی سبب کشف قیمت ارز و مشخص شدن نرخ ارز از سوی هر دو طرف می‌شود. در واقع، واسطه‌ها حذف گردیده و هزینه‌های کوتاژ صادراتی از بین خواهد رفت و ریسک نکول ریالی و ارزی صفر می‌گردد.

شعبانی اضافه کرد: بانک سامان به صورت روزانه نسبت به اعلام حداقل و حداکثر نرخ ارز با توجه به میانگین روز قبل اقدام می نماید که می تواند به بازرگانان در اعلام یا پیشنهاد نرخ ارز کمک نماید.

پس از تشریح تمامی فرآیندهای مرتبط با صادرکنندگان و واردکنندگان در این سامانه، صادرکنندگان به ارائه سوالات و دغدغه های خود در این زمینه پرداختند و هاله حسین زاده، معاون بین‌الملل بانک سامان توضیحات لازم را در این خصوص به آنها اعلام نمود.

چالش‌ها و ابهامات سامانه مرکز مبادله ارزی به‌زودی اصلاح می‌شود

«رضا شیرین گوهریان»، معاون اعتباری بانک سامان نیز خاطرنشان کرد: امیدواریم با راه‌اندازی مرکز مبادله ارزی چالش‌های صادرکنندگان و واردکنندگان مرتفع گردد. در واقع این مرکز مشابه بازار سرمایه خواهد شد.

وی اذعان کرد: از آنجایی که بانک سامان همواره در حوزه ارزی پیشرو بوده است، به منظور کمک به سهولت در امور بازرگانی صادرکنندگان نیز در حال ایجاد بسته‌های اعتباری مناسب می باشد که قطعا کمک بزرگی در راستای توسعه صادرات کشور است.

«مهدی توزنده جانی»، سرپرست شعب استان های شمال شرق بانک سامان بیان کرد: بانک‌ سامان در خراسان رضوی آمادگی دارد در سه شعبه ارزی خود خدمات ارزی در حوزه صادرات و واردات ارائه کند.

در ادامه، «انوری»، عضو کمیسیون توسعه صادرات اتاق مشهد عنوان کرد: در سامانه ارز تجاری مرکز مبادله ارزی، دست صادرکننده برای تعیین قیمت مدنظر بسته و امکان فروش ارز حاصل از صادرات با نرخ آزاد وجود ندارد. سوال این است که چه راهکاری برای فروش ارز حاصل از صادرات با قیمت صادرکننده وجود دارد؟ یکی از چالش‌ها نیز این است که درصورتی که ارز به فروش نرسد، کارمزد آن از صادرکننده دریافت خواهد شد. از سویی، ساعت کشف قیمت نرخ ارز در بازار آزاد با زمان تعیین شده برای درج قیمت در سامانه مرکز مبادله ارز یکسان نیست.

«ارجمند»، دیگر فعال اقتصادی بیان کرد: قیمت آنی ارز در سامانه ارز تجاری همانند نرخ بازار نیست و نیاز است که این امر اصلاح گردد.