اقتضائات دستیابی به ارتباط تجاری ۳ میلیارد دلاری با قزاقستان

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی مشهد، «محمدحسین روشنک»، عضو هیات رئیسه اتاق خراسان‌ رضوی در این نشست به برخی از چالش‌های تجارت با آسیای میانه اشاره و اظهار کرد: یکی از چالش‌های صادرات از ایران به تاجیکستان، ارسال بخشی از کالاها به ازبکستان و سپس ارسال به مقصد نهایی یعنی تاجیکستان است. در گذشته ترکمنستان اجازه صادرات کالا به تاجیکستان را نمی‌داد و به ناچار، کالای ایرانی به جای عبور از ترکمنستان و ارسال به تاجیکستان، از ازبکستان به تاجیکستان صادر می‌شد. در حال حاضر نیز، باتوجه به قرارداد تعرفه ترجیحی بین تاجیکستان و ازبکستان، مشکل ما برای صادرات به تاجیکستان تعرفه‌ها است.

وی در خصوص قزاقستان و تجارت با این کشور نیز گفت: قزاقستان کشور آرام و مطلوبی برای تجارت و سرمایه‌گذاری است؛ ولی هزینه‌های سنگین در قزاقستان، مانعی برای حضور صادرکننده به این کشور است؛ به طور مثال، هزینه اقامت در هتل‌‌های شهر آلماتی قزاقستان بسیار بیشتر از شهر دبی در امارات است.

روشنک درباره کمرنگ شدن تجارت استان با کشور قزاقستان، گفت: مسیر واردات از آسیای میانه به سمت بندرهای امیرآباد و انزلی رفت و توأمان به دلیل عدم صرفه اقتصادی ورود کالا از طریق مسیر ریلی خراسان رضوی، چندین پایگاه و پایانه واردات محصولات دامی و طیور در مشهد از حیز انتفاع خارج شد. از دیگر مشکلات ارتباط تجاری خراسان با قزاقستان، مسئله کمبود واگن برای حمل ریلی کالاهاست.

عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی خراسان‌رضوی گفت: طی تجربیاتی که از برگزاری نمایشگاه‌های محصولات ايرانی در کشور قزاقستان داشته‌ایم، به شرایط مناسب و امنیت بازار این کشور پی برده‌‌ایم. باید بن‌بست‌های ارتباط تجاری خود را با کشور قزاقستان بشکنیم؛ زیرا ۳ میلیارد دلار دستاورد مالی از رابطه تجاری بین ایران و قزاقستان، کار سختی نیست.

وی در ادامه به بیان راهکارهایی در جهت توسعه فعالیت‌های تجاری بین خراسان رضوی و قزاقستان پرداخت و عنوان کرد: در گام نخست، پیشنهاد می‌گردد همایشی با حضور هیات تجاری از سوی دو کشور برای ارتباطات بیشتر، برگزار شود.

روشنک ضمن موافقت با پیشنهاد اعزام هیات تجاری از استان خراسان رضوی، اضافه کرد: یکی از پایگاه‌های اصلی صادراتی ما شهر «چیمکنت» است. اگر هیاتی از سوی استان خراسان رضوی به دو شهر آلماتی و چیمکنت سفر و جلساتی را با طرف مقابل داشته‌ باشند، برای رونق اقتصادی و گسترش روابط استان با قزاقستان بسیار موثر خواهد بود. همچنین، اگر بتوانیم در قزاقستان، رابطین و نمایندگان افغانستانی را برای امور تجاری به کار گیریم، در مسیر رونق تجاری موثر خواهد بود.

وی اظهار کرد: در گذشته واردات فولاد و میلگرد از کشور قزاقستان بالا بود و همزمان، کالاهای بسیاری از ایران به این‌ کشور صادر می‌شد؛ اما امروزه واردات این اقلام قطع شده است و در حال حاضر پسته با هدف ورود به بازار روسیه عمده صادرات به قزاقستان را به خود اختصاص داده است.

ظرفیت‌های اقتصادی خراسان‌رضوی، راهگشای افزایش تعاملات با قزاقستان

سپس، «علی‌اکبر جوکار»، سفیر ایران در قزاقستان، اظهار کرد: براساس آمار و داده‌ها، قزاقستان یکی از قوی‌ترین اقتصادهای منطقه را داراست. سال گذشته GDP این کشور، ۲۵۴ میلیارد دلار بوده که این عدد حدود سه برابر GDP ایران برآورد می‌شود و از طرفی، در سال جاری، حجم تجارت قزاقستان بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برآورد شده و سال گذشته حدود این عدد بوده است.

وی با اشاره به اینکه قزاقستان با تمام کشورها رابطه بسیار مطلوبی دارد، بیان کرد: این کشور حدود ۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد و در حقیقت کشوری آینده‌دار در جهت همکاری‌های اقتصادی است. فرصت‌های زیادی را در قزاقستان و آسیای میانه از دست داده‌ایم؛ اما با توجه به اراده سیاسی قوی بین دو طرف، مزیتی در راستای ارتقای تعاملات ایجاد شده است.

جوکار اضافه کرد: مسیرهای ارتباطی با قزاقستان از راه‌های جاده‌ای، آبی، هوایی و ریلی مهیا بوده که این مهم، از دیگر مزیت‌های این کشور است؛ ولی صادرات ما به قزاقستان محدود بوده و در سال گذشته حدود ۲۲۰ میلیون دلار برآورد شده است. طبق آمار گمرک ایران، میزان صادرات افزایش یافته است. اما براساس داده‌های قزاقستان، رشد صادرات ایران تنها حدود ۵ درصد و یا عدم تغییر را نشان می‌دهد.

جوکار عنوان کرد: اولویت قزاقستان در ارتباط با ایران در حوزه‌های حمل‌و‌نقل، محصولات غذایی و کشاورزی به ویژه غلات است. در سال جاری، تولیدات گندم قزاقستان به ۲۶ میلیون تن رسید و این کشور مایل به صادرات این محصولات به ایران است که اگر استان خراسان رضوی بتواند به حوزه فرآوری و یا صادرات به دیگر نقاط فعالیت کند، مزیتی برای این استان به وجود خواهد آمد.

سفیر ایران در قزاقستان ادامه داد: خوراک دام، انواع جو و دانه‌های روغنی از دیگر تولیدات این کشور بوده و در سال گذشته بخشی از نیاز گوشت گرم کشور ما از قزاقستان تامین شد و براساس توافقات با قزاقستان، امکان ورود گوشت منجمد در آینده، مهیا خواهد شد.

وی اضافه کرد: صادرات ما به قزاقستان از کالاهای مرتبط با صنایع ساختمانی، مواد شوینده، پتروشیمی تا میوه‌جات را شامل می‌شود؛ اما متاسفانه صادرات فرش ایرانی به این کشور بسیار محدود است. امضای تجارت آزاد و عضویت ناظر ایران در سازمان اقتصادی اوراسیا، یکی دیگر از مزیت‌ها در راستا افزایش تعاملات است که مشکلات تعرفه‌ای را برای صادرکننده ایرانی کاهش می‌دهد.

جوکار با تاکید بر اینکه برطرف شدن مسائل تعرفه‌ای از طریق پیمان اوراسیا، امتیازی ویژه‌ای برای افزایش ارتباطات و تعاملات با قزاقستان به وجود آورده است، خاطرنشان کرد: نقشه راهی برای دستیابی به حجم تجارت ۳ میلیارد دلاری بین ایران و قزاقستان را ترسیم کرده‌ایم که اگر از ظرفیت استان خراسان‌رضوی در این راستا استفاده شود، بخش عمده‌ای از این عدد، محقق خواهد شد و برای تعامل به صورت دو طرفه و یا سه‌جانبه امکان برقراری ارتباط وجود دارد.

سفیر ایران در قزاقستان در خصوص اقدامات پیشنهادی برای ارتقای تجارت بین قزاقستان و خراسان رضوی گفت: در گام اول، باید مزیت‌های خراسان رضوی‌ در کشور هدف، شناسایی و سپس هیاتی متخصص از خراسان رضوی برای شرکت در نشست‌های تجاری مشترک بین ایران و قزاقستان تشکیل شود و در ادامه، نشست‌های تجاری در قزاقستان و یا در مشهد برگزار شود.

جوکار اظهار کرد: در تلاشیم تا مسیر را برای حضور و فعالیت بخش خصوصی در کشور قزاقستان هموار کنیم و حداقل دخالت در ارتباط بخش خصوصی با طرف مقابل را داشته باشیم.

برقراری پرواز مستقیم از خراسان‌رضوی به قزاقستان؛ راهی برای افزایش ارتباطات گردشگری و تجاری

سپس «کاظم شیردل»، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی اظهار کرد: با توجه به‌ خصوصی‌سازی و افزایش واگن‌ها در قزاقستان، میتوان با تعاملات موثر، از خطوط ریلی برای واردات کالا به مرز سرخس استفاده نمود.

شیردل خاطرنشان کرد: متاسفانه پرواز مستقیم از خراسان‌رضوی به کشور قزاقستان نداریم. برای تسهیل مسیر صادرات و گردشگری بین دو طرف، باید پروازهای مستقیم را فراهم کنیم و از دیگر مسائل، فعال کردن نمایشگاه‌های خود در قزاقستان است. تهاتر نمایشگاهی می‌تواند در این زمینه بسیار موثر باشد؛ به طوریکه محل نمایشگاه به صورت رایگان در اختیار مجری ایرانی قرار گیرد تا رغبت و انگیزه‌ای برای حضور بیشتر ایجاد کند و به همین نسبت، برای حضور نمایندگان قزاق در کشور نیز تسهیلاتی از این دست، در دستور کار قرار گیرد.

عدم پیوستن به FATFباعث از دست رفتن فرصت‌های تجاری می‌شود

«حسین محمدیان»، رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی خراسان رضوی، بیان کرد: پیوستن به اتحادیه‌های اقتصادی و پیمان‌های بین‌المللی تنها در صورتی به نفع اقتصاد ما خواهد بود که توأمان پذیرش FATF هم صورت گیرد، در غیر این صورت، به طور مثال، پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا به نوعی فرصت را برای حضور کالاهای چینی بدون تعرفه در کشور فراهم می‌کند که در نتیجه، تولیدکنندگان داخلی دیگر قادر به رقابت با محصولات چینی نخواهند بود و در نتیجه این فرصت تبدیل به تهدیدی بزرگ خواهد شد.

وی در بخش دیگری از سخنانش به تبعات ارز چند نرخی بر حوزه تجارت اشاره و اذعان کرد: ایجاد مرکز مبادله ارزی، گامی بسیار موثر در حوزه صادرات بوده که کمک شایانی در جهت شفافیت اقتصاد و حذف رانت می‌کند؛ چراکه در صورت تداوم دستوری بودن نرخ ارز، صادرات کشور پیشرفتی نخواهد کرد.

رشد صادرات به قزاقستان با استفاده از ظرفیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا

در انتها «شهرام عیدی‌زاده»، مدیر مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی مشهد، اظهار کرد: با توجه به اینکه در هفته گذشته، ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیوست، قطعا رشد صادرات به کشور قزاقستان را شاهد خواهیم بود. ۵ کشور قزاقستان، روسیه، قرقیزستان، بلاروس و ارمنستان عضو این اتحادیه هستند که برای صادرات بخشی از کالاها به این کشورها تعرفه‌ای در نظر گرفته نمی‌شود.

وی ادامه داد: برنامه‌ریزی‌های زیادی در استان برای شناسایی کالاهای دارای ظرفیت‌های صادراتی انجام شده است که با عضویت در این اتحادیه، مسیرهای صادراتی ما به قزاقستان بیش از گذشته خواهد بود.

گردشگری و توریسم درمانی از مزیت‌های خراسان‌رضوی برای توسعه تعاملات با قزاقستان

«جیران جلایر»، کارشناس امور بین‌الملل اتاق بازرگانی مشهد نیز اظهار کرد: گردشگری از مباحث بسیار حائز اهمیتی است که هر دو کشور در این زمینه دارای ظرفیت‌های بالایی هستند و آژانس‌های گردشگری در ایران و قزاقستان برای همکاری‌های بیشتر می‌توانند قراردادهای مختلفی را منعقد کنند.

وی ادامه داد: استان خراسان‌رضوی به خصوص مشهد از ظرفیت‌های خوبی در جهت پذیرش گردشگری پزشکی و توریسم درمانی برخوردار است و مراکز درمانی متعددی از استانداردهای بین‌المللی برخوردارند. قزاقستان نیز در حوزه ایجاد نیروگاه‌های بادی و استفاده از انرژی تجدیدپذیر اقدامات قابل توجهی انجام داده است که می‌توانیم از تجارب و تکنولوژی این کشور در این زمینه استفاده کنیم.

گفتنی است در این نشست پیشنهاد شد پژوهشی در خصوص نحوه تجارت نوین با قزاقستان توسط  مرکز پژوهش‌های اتاق مشهد صورت پذیرد.