برندسازی علمی، کلید ورود به بازارهای جهانی

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، احمد اثنی‌عشری، رئیس کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق مشهد، در ابتدای این نشست، از ظرفیت‌های ارزشمند مدل‌های نوین کسب‌وکار سخن گفت.

ضرورت الگوبرداری از تجربه جهانی تولید بدون ماشین در کشور

اثنی عشری اظهار کرد: در صنعت امروز، فعالیت‌های جدید صرفاً به تولید بدون کارخانه محدود نمی‌شود و مفهومی چون «تولید بدون ماشین» نیز مطرح است که با گردش مالی و سودآوری بالا همراه بوده و در برخی کشورها تجربه‌های موفقی از اجرای آن وجود دارد. در این الگو، ماشین‌آلات به‌صورت اجاره‌ای در اختیار شرکت‌ها قرار گرفته و مالکیت و هزینه‌های نگهداری بر عهده مالک ماشین‌آلات است که این روند، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، امکان تولید در مقیاس بالا را برای بنگاه‌ها فراهم می‌کند.

وی تاکید کرد: بهره‌گیری از این تجارب می‌تواند الگویی ارزشمند برای پیاده‌سازی در کشور و استان باشد.

اثنی‌عشری با اشاره به جایگاه مهم بخش کشاورزی تصریح کرد: با توجه به اهمیت راهبردی این حوزه، ضرورت دارد کارگروهی تخصصی برای برندسازی در حوزه کشاورزی در کمیسیون ایجاد یا موضوعات آن در قالب کمیته برندسازی به‌صورت ویژه دنبال شود. عملیاتی‌کردن مفهوم «از مزرعه تا سفره» و عرضه محصولات با شناسنامه معتبر و ویژگی‌های مشخص می‌تواند کیفیت تولیدات را افزایش داده و امکان حضور قدرتمند محصولات استان را در بازارهای جهانی فراهم کند.

نایب رئیس اتاق خراسان رضوی همچنین، از بررسی مسائل و مشکلات حوزه برند در هیأت رئیسه اتاق خبر داد و گفت: در این راستا، در نشست‌های آتی کمیسیون از مدیران برندهای معتبر جهت انتقال تجارب دعوت خواهد شد.

لزوم شکل‌گیری مؤسسات تخصصی برندسازی برای ارتقای جایگاه اقتصادی استان

در ادامه این نشست، محمدحسین روشنک، عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی خراسان رضوی، با بیان اینکه اقتصاد استان بر پایه کشاورزی استوار است، بر لزوم توجه بیشتر به این حوزه تاکید کرد و پیشنهاد تشکیل کارگروهی تخصصی در این زمینه را مطرح نمود.

وی با اشاره به نقش برند در ارتقای فرهنگ و اخلاق جامعه اظهار کرد: برند تنها به کالا محدود نمی‌شود، بلکه نقشی تعیین‌کننده در ارتقای فرهنگ و شخصیت جوامع دارد. کالا در انتهای مسیر برندسازی قرار دارد؛ اما در ابتدای آن، مفاهیمی مهم‌تر از جمله اخلاق و فرهنگ نهفته است.

روشنک تاکید کرد: توسعه برندسازی نیازمند مؤسسات تخصصی و ساختاریافته است تا بتواند حتی در حوزه برند شخصی نیز مسیر مشخصی ارائه کند.

وی افزود: اتاق بازرگانی خراسان رضوی با راه‌اندازی کمیسیون‌هایی همچون «برند و تولید بدون کارخانه» و «سلامت» و اجرای پویش‌هایی مانند «نه به تصادف» توانسته است جایگاه برند خود را در سطح ملی ارتقا دهد.

روشنک خاطرنشان کرد: در موضوعاتی مانند تولید بدون کارخانه، تولید قراردادی و تولید بدون مزرعه باید تلاش شود حوزه تجارت به حوزه تولید پیوند بخورد و اشتراک‌گذاری سرمایه در کشور نهادینه شود. ایده‌هایی مانند «بیمه برند» اگرچه بدیع هستند، اما به زمان و بستر مناسب نیاز دارند تا به‌ثمر بنشینند.

بازتعریف اهداف کمیسیون

در ادامه جلسه، حسین سرحدی، دبیر کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق مشهد، اهداف و برنامه‌های پیش روی این کمیسیون را تشریح کرد.

وی ضمن اشاره به بهبود محیط کسب‌وکار به عنوان هدف غایی، افزایش آگاهی اجتماعی، حمایت از تولیدکنندگان و توسعه نوآوری را از اهداف کلان کمیسیون برشمرد و گفت: دو مؤلفه بزرگ یعنی «برند و برندسازی» و «بهره‌گیری از ظرفیت خالی محیط‌های صنعتی» در کانون توجه کمیسیون قرار دارد.

سرحدی توسعه برند، استفاده بهینه از ظرفیت‌های تولیدی و افزایش بهره‌وری را از اهداف میانی کمیسیون دانست و برنامه‌های اجرایی را در سه قالب کلی تشریح کرد و گفت: در بحث فرهنگ‌سازی و آموزش می‌توان از طریق برگزاری کارگاه‌ها، رویدادهای ترویجی پیش رفت. در مورد معرفی الگوهای موفق، علاوه بر بررسی تجربیات موفق و انتقال آنها، تاسیس موزه برند در استان می‌تواند در این زمینه موثر باشد. در زمینه شناسایی مشکلات و رفع موانع نیز، کمیسیون با ایجاد کمیته‌های تخصصی و بررسی قوانین مخل کسب‌وکار مسائل مربوطه را پیگیری خواهد نمود. همچنین، پیگیری درخواست‌های ارجاعی به کمیسیون، ایجاد بستر لازم برای ثبت برند و معرفی شبکه‌های همکاری میان فعالان اقتصادی از دیگر برنامه‌های کمیسیون خواهد بود‌.

سرحدی در خصوص نتایج مورد انتظار در پایان دوره عملکرد کمیسیون گفت: تقویت برندهای درون استان و فراهم شدن فرصت های شغلی جدید، افزایش تعهد واحدهای تولیدی نسبت به تضمین کیفیت محصولات خود، کاهش ریسک های سرمایه گذاری، ترویج فرهنگ ذهن مولد برای تولید اهمیت دادن به مالکیت فکری، افزایش سرمایه‌گذاری و ارتقا شفافیت در زنجیره تامین و تولید در افق ثبت برند نتایجی هستند که امیدواریم در پایان دوره رقم بخورد‌.

مسیر برندسازی باید علمی و حرفه‌ای شود

در بخش دیگر این جلسه مرتضی عظیم‌زاده، رئیس انجمن صنعت ورزش استان، به ارائه پیشنهاد خود جهت ایجاد کمیته برندسازی در این کمیسیون پرداخت و تصریح کرد: هر مزیتی وارد بازار می‌شود، پشت آن رقابت دیگری می‌آید و یکی از پایدارترین مزیت‌های رقابتی، برند است. با این حال اگر فرآیند برندسازی به صورت علمی و حرفه‌ای دنبال نشود، می‌تواند به صنایع آسیب بزند.

این عضو کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه، مأموریت اصلی کمیته پیشنهادی را «رشد و توسعه برندسازی علمی در استان خراسان رضوی» عنوان کرد و افزود: کمیته مذکور برای کمک به ایجاد و توسعه رویکرد برندینگ، حمایت از ساخت برندهای ملی و فراملی، ایجاد بستری برای ارتقای سواد برند و همچنین شناسایی ظرفیت‌های این حوزه در استان تلاش خواهد کرد.

وی افزود: ارائه راهکارهای کاربردی، ایجاد تمایل در صنایع برای بهره‌مندی از این ظرفیت‌ها و افزایش هم‌افزایی میان فعالان برندینگ از دیگر اهداف کلیدی این کمیته است.

وی در خصوص وظایف این کمیته نیز توضیح داد: تحلیل مستمر وضعیت برندینگ، انجام مطالعات علمی و پژوهشی، تهیه بانک‌های اطلاعاتی از برندهای استان، ارائه پیشنهاد به کمیسیون و شورای گفتگو، و آماده‌سازی برندهای استانی برای ورود به مسیرهای نوین مثل فرانچایزینگ با همکاری متخصصین حوزه های مربوطه، از جمله وظایف تعریف‌شده برای این کمیته است.

مغفول ماندن حوزه کشاورزی در بحث برندسازی

غلامحسین هادی‌زاده، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز نیز با تاکید بر اهمیت برندسازی در بخش کشاورزی استان اظهار کرد: اجرای طرح «از مزرعه تا سفره» باید بر اساس استانداردهای جهانی کدکس عملیاتی شود تا محصولات کشاورزی استان با شناسنامه‌ای معتبر وارد بازار شوند و زمینه برندسازی اصولی فراهم شود.

وی با بیان اینکه خراسان رضوی نخستین استانی خواهد بود که به صورت تخصصی به موضوع برند و تولید بدون کارخانه در کشاورزی ورود می‌کند، افزود: یکی از وظایف کمیسیون باید ارائه تولیدات کشاورزی در قالب برندسازی حرفه‌ای باشد، چرا که آگاهی مصرف‌کنندگان از کیفیت محصولات، مستلزم شفافیت در زنجیره تولید و اطلاع از مبدأ تولید است.

هادی‌زاده تصریح کرد: نخستین گام در این مسیر، شناسایی دقیق ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل کشاورزی استان است، چرا که متاسفانه هنوز آمار شفافی در این حوزه وجود ندارد. وی با اشاره به تهدیدات جدی محصولات استراتژیک کشور مانند زعفران و خرما در بازارهای جهانی، تاکید کرد: اگر این ظرفیت‌ها توسط کمیسیون حمایت نشود، امکان استفاده از فرصت‌های بازار جهانی از دست خواهد رفت.

در ادامه این نشست، زهرا اطهری، مشاور اتاق بازرگانی مشهد در امور مالکیت فکری و ثبت علائم تجاری و شرکت‌ها، با اشاره به معرفی کمیته مالکیت فکری کمیسیون، گفت: قانون و مقررات، زیربنای هر فعالیت اقتصادی است و کمیته رفع موانع قانونی با هدف شناسایی چالش‌ها و فرهنگ‌سازی در حوزه مسائل حقوقی برند و تولید بدون کارخانه تشکیل شده است.

وی افزود: رفع موانع قانونی، تسهیل و بهبود فرآیندهای اجرایی و تقویت فرهنگ مالکیت فکری از اهداف کلیدی این کمیته است.

اطهری همچنین از برنامه‌های عملیاتی این کمیته از جمله برگزاری جلسات با معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری برای پایه‌ریزی «طرح صیانت از برندهای قانونی» و تقویت زیرساخت‌های تولید بدون کارخانه خبر داد و افزود: مذاکره با دستگاه‌های اجرایی از جمله سازمان غذا و دارو، گمرک، سازمان صمت و سایر نهادهای ذی‌ربط نیز در دستور کار قرار دارد.

وی تدوین بسته پیشنهادی برای ارتقای دستورالعمل‌های تولید بدون کارخانه و مشارکت در تهیه آیین‌نامه قانون جدید مالکیت صنعتی را از دیگر اقدامات پیش‌رو عنوان کرد.

همچنین در این نشست، امید بهبودی، عضو کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق مشهد ضمن تاکید بر ضرورت بهره‌گیری از الگوهای موفق جهانی در برندسازی، پیشنهاد کرد: کمیته‌های تخصصی مانند «ارزیابی و ارزش‌گذاری برند» و «ثبت و دعاوی برند» به منظور سیاست‌گذاری و حل مسائل حقوقی در این حوزه تشکیل شوند.

وی با اشاره به طرح پیشین «بیمه برند» یادآور شد: این طرح با شناسایی ریسک‌ها آماده اجرا بود اما تاکنون مغفول مانده است.

بهبودی همچنین پیشنهاد کرد: «مرکز ملی برند» با رویکرد تولید بدون کارخانه در مشهد تاسیس شود تا از تکرار مشکلات موجود در پایتخت جلوگیری شود.

در بخش دیگری از جلسه، ایزانلو، عضو کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق بازرگانی استان، خواستار گسترش دامنه شناسایی صاحبان برند و ایجاد ارتباط مؤثر میان شرکت‌های نوآور مستقر در پارک‌های علم و فناوری با تولیدکنندگان شد و بر ضرورت معرفی این ظرفیت‌ها از طریق کمیسیون تاکید کرد.

مهسا توکلی، دیگر عضو کمیسیون، نیز بر لزوم ایجاد پیوند میان کسب‌وکارهای کوچک و صنایع بزرگ تاکید کرد و افزود: بسیاری از فعالان اقتصادی مسیر برندسازی را نمی‌شناسند و تاکنون جلسات آموزشی و توجیهی کافی برای آشنایی با این فرآیند برگزار نشده است.