دریافت گواهی مبدأ؛ شرط اصلی بهره‌مندی از مزایای توافق‌نامه‌های تجارت آزاد با کشورهای اوراسیا و گروه دی هشت

ممنوعیت واردات افتخار نیست

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «محمدحسین روشنک»، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی استان، در ابتدای این رویداد با اشاره به اینکه یکی از وظایف ذاتی اتاق‌های بازرگانی ارتقای سطح دانش و آگاهی فعالان اقتصادی است، اظهار کرد: با اجرای توافق‌نامه تجارت آزاد میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و با حذف ممنوعیت‌های تجاری، ظرفیت‌های بسیاری برای گسترش تعاملات اقتصادی ایجاد شده است. در همین راستا، برگزاری دوره‌های آموزشی و ارتقای آگاهی فعالان اقتصادی می‌تواند به توسعه تجارت ایران با کشورهای اوراسیا منجر شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از وضع محدودیت‌های تجاری در کشور گفت: هدف اصلی برگزاری این دوره‌ کمک به تحقق تجارت آزاد است. در حالی که بیش از ۸۰ سال از زمانی که کشورها به ممنوعیت واردات کالا پایان دادند، می‌گذرد؛ اما در ایران همچنان مسئولان با افتخار از ممنوعیت واردات بیش از ۲۵۰۰ قلم کالا سخن می‌گویند. این امر نشان می‌دهد متاسفانه تصمیم‌گیران اقتصادی کشور از دانش و نگاه تخصصی در حوزه تجارت بین‌الملل بی‌بهره‌اند.

روشنک تصریح کرد: ممنوعیت واردات کالا هیچ‌گونه افتخاری ندارد؛ بلکه افتخار واقعی زمانی است که کالاهایی با بهترین کیفیت و کمترین قیمت در کشور تولید شود، به گونه‌ای که هیچ رغبتی برای خرید کالاهای مشابه وارداتی باقی نماند.

عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: متاسفانه اعمال محدودیت‌های وارداتی، تجارت کشور را با ضربات متعددی مواجه کرده و سبب از دست رفتن بسیاری از بازارهای کلیدی شده است.

اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسیا؛ فرصتی بزرگ برای توسعه صادرات ایران

در ادامه این نشست، «میرهادی سیدی»، مشاور امور بین‌الملل و توافق‌های تجاری سازمان توسعه تجارت ایران، با اشاره به اهمیت موافقت‌نامه‌های تجاری و نقش آن‌ها در تسهیل مبادلات اقتصادی، گفت: اگر کالای صادراتی تحت پوشش توافقات تجاری باشد، تجار برای بهره‌مندی از مزایای آن توافق‌نامه تجاری تنها لازم است «گواهی مبدأ» را که توسط اتاق ایران صادر می‌شود، به اسناد تجاری خود اضافه کنند.

وی ادامه داد: موافقت‌نامه تجارت آزاد با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا، جامع‌ترین توافق تجاری ایران تاکنون محسوب می‌شود؛ توافقی ۲۵۰ صفحه‌ای که با پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا منعقد شده و امکان دسترسی ایران به بازاری گسترده‌تر را فراهم کرده است. این پنج کشور در سطوح مختلف توسعه اقتصادی قرار دارند و پیوستن به چنین بازاری، فرصت‌های قابل توجهی برای صادرکنندگان ایرانی ایجاد می‌کند.

سیدی با اشاره به حجم بالای تجارت کشورهای عضو اوراسیا، تصریح کرد: تجارت سالانه این کشورها به بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار می‌رسد و اگر تنها بخش کوچکی از این میزان از ایران تامین شود، رقم چشمگیری خواهد بود. مهم‌ترین مزیت این موافقت‌نامه، حذف تعرفه‌ها است؛ محاسبات نشان می‌دهد با اجرای آن، تجار ایرانی در سال نزدیک به ۵۰ میلیون دلار صرفه‌جویی در پرداخت گمرکی برای صادرات کالا و همچنین 50 میلیون دلار صرفه‌جویی در پرداخت گمرکی برای واردات کالا خواهند داشت و در مجموع، سالانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار از هزینه‌های گمرکی تجار ایرانی کاهش می‌یابد.

وی افزود: بر اساس این توافق، ممنوعیت واردات هیچ کالایی امکان‌پذیر نیست و ثبات در تجارت با اوراسیا ایجاد می‌شود؛ ثباتی که به مراتب بیش از صرفه‌جویی‌های مالی ارزش دارد.

مشاور امور بین‌الملل و توافق‌های تجاری سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به روند جهانی گسترش توافقات تجاری، اظهار کرد: چهار دهه پیش تعداد توافقات تجاری در دنیا به ۷۰ مورد محدود بود، اما اکنون بیش از ۸۰۰ موافقتنامه در جریان است. تغییر ساختار تولید جهانی، کشورها را ناگزیر به تسهیل صادرات و واردات و توسعه همکاری‌های بین‌المللی کرده است. به گونه‌ای که امروز تولید یک خودرو در ۲۰ کشور و تولید یک دوچرخه در ۱۵ کشور انجام می‌شود. حتی برای تولید یک کاپشن ساده نیز باید با دست‌کم ۱۰ کشور همکاری کرد. از همین‌رو، توافقات تجاری ابزاری ضروری برای استمرار تولید و مقابله با فشار تحریم‌ها محسوب می‌شود.

سیدی با بیان اینکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا نسخه‌ای مشابه هماهنگی‌های عمیق میان کشورهای عضو اتحادیه اروپاست، اظهار کرد: پیش از این، ایران در سال ۱۳۸۹ با کشورهای اوراسیا موافقت‌نامه تجارت ترجیحی امضا کرده بود که در نتیجه آن، حجم تجارت دو طرف از ۵۰۰ میلیون دلار به ۲ میلیارد دلار افزایش یافت. اکنون با اجرایی شدن موافقت‌نامه تجارت آزاد از ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴، ۸۷ درصد تعرفه‌های تجاری میان ایران و اوراسیا به صفر رسیده است.

وی افزود: با اجرای این توافق‌نامه از مجموع بیش از ۵۳۰۰ کد تعرفه شش‌رقمی (HS Code)، تعرفه حدود ۴۷۰۰ قلم کالا به صفر رسیده و تنها ۷۰۰ قلم همچنان مشمول تعرفه هستند. همچنین در ایران ۲۱ قلم و در روسیه ۴۴ قلم کالا وجود دارند که تعرفه آن‌ها برای حجم یا بازه زمانی مشخصی صفر خواهد بود.

سیدی در ادامه با اشاره به پتانسیل صادرات ایران به بازار اوراسیا خاطرنشان کرد: با وجود تفاوت ۲ تا ۳ برابری قیمت حدود ۲۰ هزار قلم کالا میان ایران و اوراسیا، حجم تجارت همچنان پایین است که نشان‌دهنده عدم توجه بازرگانان ایرانی به این بازار پر سود است. با وجود اینکه ایران ظرفیت بالایی برای صادرات دارد و قیمت کالاهای ایرانی توان رقابتی دارد؛ اما توجه کافی به این بازارها نشده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح توافق‌نامه تجاری با گروه D8 (هشت کشور در حال توسعه اسلامی) پرداخت و با اشاره به فرصت‌های ارزشمند تجارت ایران با این کشورها، بیان کرد: در چهارچوب توافق با گروه  D8، ایران امکان تجارت حدود ۲۴۰ قلم کالا با تعرفه ترجیحی را دارد که فرصتی دیگر برای توسعه روابط اقتصادی به شمار می‌رود.

مشاور امور بین‌الملل و توافق‌های تجاری سازمان توسعه تجارت ایران در ادامه، جزئیات توافق‌نامه تجارت آزاد ایران با کشورهای عضو اتحادیه تجاری اوراسیا را تشریح کرد و به بیان نحوه خوانش این موافقت‌نامه، اصطلاحات موجود در این توافق‌نامه و نکاتی مهمی که بازرگانان باید در استفاده از این توافق‌نامه به آن توجه کنند، پرداخت.

شرط اصلی بهره‌مندی از موافقت‌نامه‌های تجاری صدور گواهی مبدأ است

در بخش دیگری از این رویداد آموزشی، امیرعلی صدر دادرس، مدیر فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به ایراد سخن پرداخت.

او صدور «گواهی مبدأ» را شرط اصلی بهره‌مندی از مزایای توافق‌نامه‌های تجاری عنوان کرد و گفت: با اجرایی شدن توافق‌نامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا از ۲۵ اردیبهشت‌ ماه امسال، امکان صدور گواهی مبدأ ویژه اوراسیا از طریق سامانه جدید صدور گواهی مبدأ اتاق ایران فراهم شد.

وی ادامه داد: همچنین از شهریورماه امکان صدور گواهی مبدأ مربوط به توافق‌نامه تجاری با کشورهای D8 در این سامانه قرار گرفته و فعال شده است. بر اساس آمار تعرفه‌ها، برای اوراسیا ۷۸۰۰ قلم کالا با کدهای ۸ و ۱۰ رقمی و برای D8 حدود ۴۵۰ قلم کالا مشمول این توافق‌نامه‌ها هستند.

دادرس با اشاره به اقدامات ساختاری در حوزه فناوری اطلاعات اتاق ایران ادامه داد: پس از بیش از ۱۰ سال، سامانه صدور گواهی مبدأ از سامانه جامع کارت بازرگانی جدا شد؛ چرا که این سامانه قدیمی مشکلات متعددی برای فعالان اقتصادی ایجاد می‌کرد. بر همین اساس، ناگزیر به ایجاد تغییرات و راه‌اندازی سامانه جدید شدیم که اکنون روزانه حدود هزار گواهی مبدأ از طریق آن صادر می‌شود.

وی، شاخص‌ترین ویژگی سامانه جدید را رابط کاربری به‌روزتر و کاربرپسندتر و امنیت بالای آن دانست و خاطرنشان کرد: امیدواریم با همراهی بازرگانان، مشکلات احتمالی این سامانه نیز شناسایی و برطرف شود تا فرآیند صدور گواهی مبدأ به شکلی روان‌تر و مطمئن‌تر ادامه یابد.

در پایان این جلسه «نجارباشی»، مدیر گواهی مبدأ و کارت بازرگانی اتاق بازرگانی ایران، به تشریح نحوه درخواست صدور گواهی مبدأ از طریق پلتفرم جدید ثبت گواهی مبدأ اتاق ایران و جزئیات آن پرداخت و به پرسش‌های حضار در این خصوص پاسخ داد.

گزارش تصویری دوره آموزشی «تشریح ظرفیت‌های تجاری و اقتصادی اتحادیه اوراسیا و آشنایی با فرایند صدور گواهــی مبـدا»