برنامه‌ریزی برای تجلیل از کارآفرینان ایثارگر و برگزاری نخستین همایش مطالبه‌گری زیرساخت‌ها

به گزارش روابط عمومی اتاق مشهد، محمدحسین روشنک، رئیس کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق خراسان رضوی در ابتدای این نشست، با اشاره به جایگاه ایثار و فداکاری در دوران دفاع مقدس و نقش آحاد ملت در آن دوران گفت: کانون کارآفرینان استان با حمایت اتاق بازرگانی در نظر دارد از کارآفرینان و سرمایه‌گذارانی که در گذشته در جبهه‌ها حضور داشتند و امروز نیز در عرصه اقتصاد کشور نقش‌آفرین هستند، تجلیل کند. این قشر شایسته تکریم‌اند و وظیفه خود می‌دانیم که از آنان قدردانی کنیم.

روشنک همچنین به برگزاری مراسم «روز صنعت» در استان اشاره و تاکید کرد: نگاه به توسعه نباید صرفاً محدود به صنعت باشد؛ بلکه تجارت و دیگر بخش‌های اقتصادی نیز باید در کنار یکدیگر دیده شوند.

او بر ضرورت مطالبه‌گری کمیسیون‌های تخصصی اتاق در حوزه‌های زیرساختی از جمله راه، جاده و قطار سریع‌السیر تاکید کرد و یادآور شد: این مطالبات در سطح ملی مورد توجه قرار گرفته و نیازمند پیگیری مستمر است.

مطالبه‌گری همراه با منطق و استدلال

علی محمد شریعتی مقدم، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق مشهد نیز در این نشست با بیان اینکه بخش خصوصی همواره مطالبات خود را صریح و شجاعانه مطرح کرده است، گفت: مطالبه‌گری نسل جوان دانش‌بنیان با ادبیات متفاوتی نسبت به نسل‌های پیشین همراه است و باید صدای این قشر نیز شنیده شود.

وی تصریح کرد: همایش‌های مطالبه‌گری باید فضایی فراهم کنند تا دغدغه‌ها بدون نگرانی مطرح شوند. به گفته شریعتی مقدم، اگر مطالبات با استناد به آمار، پژوهش و داده‌های علمی مطرح شوند، اثرگذاری بیشتری بر تصمیم‌گیران خواهند داشت.

او تأکید کرد: مطالبه‌گری باید با منطق، ارائه راهکار و بدون سانسور دنبال شود و اتاق بازرگانی به‌عنوان پارلمان بخش خصوصی باید خسارت‌های ناشی از سیاست‌های نادرست را به مسئولان گوشزد کند تا از تکرار اشتباهات جلوگیری شود.

وی افزود: نمونه بارز این سیاست‌های غلط، اجرای تعهد ارزی است که باعث افزایش قاچاق کالا و آسیب جدی به اقتصاد شده است.

هدف‌گذاری برای تقویت نقش اتاق به عنوان مرجع مطالبه‌گری

در ادامه نشست، سهیل پروازی، دبیر کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق مشهد، پروپوزال برگزاری نخستین همایش مطالبه‌گری زیرساخت‌های خراسان رضوی را ارائه کرد.

وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای برگزاری این همایش در سال جاری در محل اتاق مشهد گفت: این رویداد با هدف بررسی چالش‌هایی نظیر ترک فعل مدیران، بی‌تعهدی در قراردادها، ضعف فرهنگ کار، کمبود نیروی انسانی، فساد نهادی و بی‌اعتمادی به کالای ایرانی طراحی شده است.

پروازی تصریح کرد: با توجه به عقب‌ماندگی‌های زیرساختی استان در مقایسه با میانگین کشوری، این همایش به دنبال احصا و تحلیل دقیق مشکلات، بیان مطالبات فعالان اقتصادی و اجتماعی، تقویت نقش اتاق به عنوان مرجع مطالبه‌گری و ایجاد هماهنگی میان بخش خصوصی، دستگاه‌های دولتی و جامعه مدنی است تا بستر اجماع‌سازی و پیگیری مؤثر مطالبات استان در سطح ملی فراهم آید.

دلایل عقب‌ماندگی زیرساخت‌های خراسان رضوی

شهرام عیدی‌زاده، مدیر مرکز آموزش اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز با اشاره به سهم پایین استان از تولید ناخالص داخلی کشور گفت: خراسان رضوی حدود ۸ درصد جمعیت ایران را در خود جای داده اما سهم آن از تولید ناخالص داخلی تنها ۵.۳ درصد است.

به گفته وی، این وضعیت ناشی از چهار عامل کلیدی شامل ساختار تولید و اقتصاد استان، فشار جمعیتی، سهم اندک از سرمایه‌گذاری ملی و چالش‌های اجتماعی و حمایتی است.

عیدی‌زاده تاکید کرد: اقتصاد استان به شدت متکی به بخش خدمات به‌ویژه زیارت و گردشگری است که اگرچه اشتغال‌زا است، اما ارزش افزوده چندانی ایجاد نمی‌کند. کشاورزی استان با وجود مصرف بالای منابع، ارزش افزوده اندکی دارد و در مقابل استان‌هایی مانند تهران و خوزستان با برخورداری از صنایع بزرگ، درآمد سرانه بالاتری کسب می‌کنند.

وی نظام مالیاتی خراسان رضوی را نیز ناکارآمد خواند و گفت: بخش عمده بار مالیاتی بر دوش فعالان رسمی اقتصاد است، در حالی که بسیاری از فعالیت‌های پردرآمد در حاشیه امن فرار مالیاتی یا معافیت‌های بی‌قاعده قرار دارند.

ضرورت بازنگری در شیوه‌های مطالبه‌گری

حمیدرضا همت‌آبادی، پژوهشگر و عضو کمیسیون نیز با اشاره به تجربه همایش‌های گذشته در حوزه مسئولیت اجتماعی در کشور گفت: برای برگزاری همایشی متفاوت در خراسان رضوی، ابتدا باید مطالعه و هم‌اندیشی عمیق صورت گیرد، زیرا جامعه امروز با مسائل پیچیده‌ای مواجه است. باید مشخص شود چه مسئولیت اجتماعی و از چه کسانی مطالبه شود.

او با بیان اینکه سرمایه‌گذاری‌های گسترده دولت در برخی استان‌ها پیامدهایی چون نابودی منابع آب داشته است، افزود: ناکارآمدی دولت ایجاب می‌کند که بخش خصوصی متخصص، طرح‌ها و پروژه‌های کارآمد را معرفی و در این زمینه مطالبه‌گری کند.

به باور وی، اتاق بازرگانی باید به‌عنوان یک نهاد مدنی نقش تخصصی و مؤثری در این زمینه ایفا نماید.

مطالبه‌گری برای افزایش سهم اعتبارات عمرانی استان

سپس، سعید ابراهیمی، مشاور طرح و برنامه اتاق بازرگانی خراسان رضوی، با انتقاد از جایگاه ضعیف اقتصادی استان نسبت به استان‌هایی همچون قزوین، یزد و زنجان اظهار کرد: خراسان رضوی در شاخص سرانه تولید ناخالص داخلی در رتبه ۲۲ کشور قرار دارد که این جایگاه در شأن استان نیست.

او با تأکید بر لزوم مطالبه‌گری برای افزایش اعتبارات عمرانی افزود: تنها ۲۰ درصد بودجه عمرانی کشور بین استان‌ها توزیع می‌شود و سهم خراسان رضوی از این رقم تنها ۶ درصد است.

به گفته وی، برای دستیابی به منابع بیشتر باید بر ۸۰ درصد بودجه عمرانی که به‌صورت متمرکز در سطح ملی تخصیص می‌یابد تمرکز کرد و با استفاده از مکانیزم‌های مطالبه‌گری و لابی‌گری سهم استان را افزایش داد.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: براساس سند آمایش ملی، ظرفیت‌ها و نقش هر استان در ایفای تعهدات ملی مشخص شده است و بر همین اساس، خراسان رضوی باید جایگاه واقعی خود را از مسیر مطالبه‌گری مؤثر به دست آورد.

وی با اشاره به پایان دوره سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور گفت: در این سند برنامه‌های جامعی در حوزه‌های فرهنگ، سیاست، اقتصاد و مسئولیت اجتماعی تعریف شده بود و بنا بود ایران رتبه نخست را در میان ۱۹ کشور منطقه به دست آورد، اما مقایسه شاخص‌های اقتصادی ایران با کشورهای منطقه نشان‌دهنده فاصله قابل توجه است.

وی تأکید کرد: این ناکامی یا ناشی از توهم تدوین‌کنندگان بوده یا از ضعف مدیران اجرایی در عمل به برنامه‌ها، و یا تلفیقی از هر دو.

به گفته او، جز برنامه پنج‌ساله سوم که بیشترین تحقق را داشت، سایر برنامه‌های توسعه کمتر از ۳۰ درصد اجرایی شدند و نتایج آن‌ها هیچ‌گاه مورد پیگیری قرار نگرفت.

ضرورت آسیب‌شناسی در جذب سرمایه‌گذاران

رضا ابراهیم‌نیا، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز با اشاره به تجربه‌های ناموفق سرمایه‌گذاری در مشهد گفت: این شهر در حوزه جذب سرمایه‌گذار به «خوش استقبال و بد بدرقه» معروف است. پروژه‌های کلان سرمایه‌گذاری مانند پدیده و طرق نمونه‌هایی هستند که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی همواره آن‌ها را به‌عنوان مطالبه و اعتراض مطرح می‌کنند.

وی افزود: پیش از آنکه به دنبال مطالبه‌گری جدید باشیم، باید آسیب‌شناسی دقیقی در این حوزه صورت گیرد.

ابراهیم‌نیا همچنین با اشاره به ظرفیت گردشگری نیشابور اظهار کرد: تورهای متعددی از تهران به نیشابور و سپس به مشهد اعزام می‌شوند، اما زیرساخت‌های حمل‌ونقل این مسیر به هیچ وجه مناسب نیست.

به گفته او، اگرچه در شرایط فعلی انتظار ایجاد زیرساخت‌های کاملاً جدید واقع‌بینانه نیست؛ اما می‌توان با مطالبه‌گری، بهبود این مسیر را پیگیری کرد.

ضرورت توجه به توانمندی‌های زنان در انتصابات

فرشته سلجوقی، دیگر عضو کمیسیون، با انتقاد از بی‌توجهی به عدالت جنسیتی در برنامه هفتم توسعه گفت: به‌رغم جمعیت فعال بانوان در استان، حضور آنان بیشتر جنبه نمادین دارد و به شایستگی‌های آنان توجهی نمی‌شود.

او افزود: زنان باید در تقسیم مسئولیت‌ها و انتصاب‌ها دیده شوند و این مطالبه نه‌تنها از دولت بلکه از بخش خصوصی نیز وجود دارد تا توانمندی بانوان را جدی‌تر از گذشته مورد توجه قرار دهد.

بهره‌گیری از مطالبه‌گری اجتماعی برای توسعه زیرساخت‌ها

شهناز رمارم، عضو کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: باید از ظرفیت افکار عمومی برای مطالبه‌گری در جهت توسعه زیرساخت‌های استان بهره برد تا تصمیم‌گیران به این موضوع توجه بیشتری نشان دهند.

وی با اشاره به اینکه درآمد سرانه خراسان رضوی ۳۵ درصد کمتر از میانگین کشوری است، اظهار کرد: این مسئله به گسترش فقر، حاشیه‌نشینی و آسیب‌های اجتماعی دامن زده است.

به گفته او، مسئولیت اجتماعی باید در حوزه‌های اقتصادی نهادینه شود و تنها به دوش گروه محدودی از فعالان اقتصادی که همواره در امور خیر پیشگام بوده‌اند، سنگینی نکند، زیرا فشار مضاعف بر این افراد موجب کاهش توان آن‌ها در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود.

رمارم تأکید کرد: همه فعالان اقتصادی باید مسئولیت اجتماعی را به‌عنوان یک وظیفه جدی بپذیرند.

بارها در خصوص تخصیص اعتبار ملی به پروژه‌های عمرانی مشهد مطالبه‌گری شده است

فاطمه سلیمی، عضو شورای شهر مشهد در این نشست اظهار کرد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بازدید از پروژه‌های استانی همواره به ظرفیت‌های اقتصادی آستان قدس رضوی اشاره می‌کنند و بر این باورند که استان باید از این پتانسیل منتفع شود. همین نگاه موجب شده است که برای کلانشهر مشهد اعتبارات ملی در حوزه عمرانی تخصیص نیابد.

سلیمی با تأکید بر لزوم اختصاص اعتبارات ویژه به مشهد به دلیل میزبانی سالانه ۳۰ میلیون زائر، اعلام کرد: شورای شهر آماده برگزاری همایشی در این زمینه است و باید در آن سه چالش اصلی استان با ضریب اهمیت بالا اولویت‌بندی و پیگیری شود.

رضا مقدم، عضو کمیسیون نیز با تأکید بر ضرورت تقویت جریان مطالبه‌گری در استان، گفت: باید یک اتاق فکر برای انسجام این روند تشکیل شود.

وی افزود: همچنین لازم است جریان‌سازی رسانه‌ای در این حوزه صورت گیرد و از ظرفیت خبرنگاران دغدغه‌مند بهره گرفته شود.

ضرورت هم‌افزایی جناح‌های سیاسی برای منافع استان

مجتبی بهاروند، عضو کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، با انتقاد از کم‌توجهی به مشهد در تخصیص اعتبارات ملی گفت: مدیران مستقر در مرکز دغدغه‌ای نسبت به این کلانشهر ندارند.

بهاروند با اشاره به ظرفیت‌های ویژه استان اظهار کرد: خراسان رضوی با پنج مرز ورودی و خروجی و میزبانی سالانه ۳۰ میلیون زائر و گردشگر، باید بیشترین آزادراه کشور را داشته باشد.

وی افزود: به‌رغم اینکه بارها مطالبه‌گری شده، گوش شنوایی وجود ندارد؛ اما فعالان اقتصادی ناچارند این مسیر را با جدیت ادامه دهند.