رفع تعهد ارزی، همچنان گره اصلی در مسیر صادرات

به گزارش روابط عمومی اتاق مشهد، «حسین محمدیان» در آستانه 29 مهرماه؛ روز ملی صادرات در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار کرد: مشکلات موجود در زمینه رفع تعهد ارزی نشان می‌دهد که در سیاست‌گذاری‌های صادراتی، اصل موضوع فراموش شده و توجه‌ها به مسائل حاشیه‌ای معطوف شده است. تصمیمات غیرکارشناسی و حضور افراد غیرمتخصص در فرآیند تصمیم‌گیری، موجب بروز مشکلاتی شده که نه‌تنها فعالیت صادرکنندگان باسابقه را مختل کرده؛ بلکه باعث مسدود شدن کارت‌های بازرگانی و خدشه به اعتبار بین‌المللی آنان شده است.

وی افزود: در نتیجه این وضعیت، بسیاری از صادرکنندگان واقعی از چرخه فعالیت خارج شده‌اند و تداوم چنین روندی موجب کاهش انگیزه فعالان خوش‌نام و باسابقه این حوزه شده است. صدور بخشنامه‌ها و تصمیمات ناگهانی، در کنار پیچیدگی‌های اداری و فشارهای مالیاتی، شرایط را برای استمرار فعالیت تولیدکنندگان و صادرکنندگان دشوار کرده است. این مسئله نه‌تنها باعث افت حجم صادرات و کاهش ارزآوری برای کشور شده، بلکه با سیاست‌های کلان اقتصادی و شعار سال مبنی بر «سرمایه‌گذاری برای تولید» نیز در تعارض است.

محمدیان با اشاره به تاثیر نرخ ارز بر صادرات بیان کرد: در بیشتر کشورهای دنیا افزایش نرخ ارز، سبب رشد صادرات و کاهش مصرف داخلی می‌شود؛ اما در ایران، نوسانات شدید و غیرقابل پیش‌بینی نرخ ارز که بخشی از آن ناشی از کسری بودجه دولت است، باعث کاهش صادرات شده است.

به گفته وی، در شش‌ماهه نخست سال جاری رشد صادرات کشور منفی بوده و این امر برخلاف منطق اقتصادی جهانی است.

مشکلات ترانزیتی، صادرات ایران را در تنگنا قرار داده است

رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق خراسان رضوی همچنین به مشکلات زیرساختی در حوزه ترانزیت اشاره کرد و گفت: فرسودگی ناوگان، تعرفه‌های بالای گمرکی و ممنوعیت واردات ماشین‌آلات جدید، خرید ناوگان حمل‌ونقل را فاقد توجیه اقتصادی کرده است. در نتیجه، ناوگان ایرانی توان رقابت با ناوگان افغانستانی را ندارد؛ زیرا در آن کشور، اقتصاد آزاد حاکم است و واردات ناوگان به‌صرفه‌تر انجام می‌شود.

او ادامه داد: محدود بودن ساعات کاری گمرکات، در حالی که برخی کشورها مانند ترکیه به‌صورت شبانه‌روزی فعالیت دارند، موجب توقف طولانی کامیون‌ها در مرزها شده است. قطعی مکرر سامانه‌ها نیز بر حجم مشکلات افزوده و موجب اتلاف زمان و هزینه برای صادرکنندگان شده است.

مطالبه صادرکنندگان برای مجوز صادرات ریالی

محمدیان با اشاره به اهمیت بازار افغانستان گفت: تجارت با این کشور برای ایران یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی اقتصادی است. با توجه به محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های دریایی و هوایی، افغانستان می‌تواند یکی از مسیرهای حیاتی تجارت خارجی ایران باشد؛ اما ایجاد محدودیت در صادرات به این کشور برخلاف منافع ملی است.

وی خواستار صدور مجوز صادرات ریالی به افغانستان شد و یادآور شد: با وجود رایزنی‌های متعدد با مسئولان بانکی و دولتی، تاکنون اقدام مؤثری در این زمینه انجام نشده است.

رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق خراسان رضوی در ادامه با اشاره به تفاهم‌نامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا گفت: عضویت در این توافق به معنای پذیرش اصول تجارت آزاد است؛ اما ایران همچنان در واردات از این کشورها محدودیت قائل می‌شود و این رفتار می‌تواند منجر به اخراج ایران از این تفاهم‌نامه شود.

او تاکید کرد: با وجود ظرفیت‌های گسترده در بازارهای پیرامونی، توان صادراتی ایران بسیار بیش از سطح فعلی است. تحقق این ظرفیت مستلزم همکاری بخش خصوصی و دولت، ارتقای زیرساخت‌ها و نوسازی سازوکارهای صادراتی است.

محمدیان در پایان خاطرنشان کرد: کشور ما در برخی خدمات و زنجیره‌های تولید کالا مزیت رقابتی دارد و می‌تواند با تکیه بر قیمت مناسب انرژی و تکمیل زنجیره تامین، نیاز بسیاری از کشورهای همسایه را تامین کند. با این حال، لازمه مقابله با تحریم‌ها، گذر از شیوه‌های سنتی و حرکت به سمت صادرات مدرن و هوشمند است.