روابط عمومی بانک مرکزی به نقل از معاون اقتصادی این نهاد اعلام کرد که رشد اقتصادی ایران در سه‌ماهه پاییز سال جاری به ۳/ ۵ درصد رسیده است. این در حالی است که طبق محاسبات بانک مرکزی، رشد اقتصاد ایران در مدت مشابه سال گذشته ۸/ ۴درصد به ثبت رسیده بود.

آمارها حاکی از آن است که رشد سه‌ماه سوم سال۱۴۰۱ بدون احتساب نفت به ۸/ ۴درصد رسیده است. با توجه به اینکه در بهار و تابستان، اقتصاد ایران به ترتیب ۲/ ۳ و ۶/ ۳درصد رشد کرده است، می‌توان ادعا کرد که علاوه بر رشد اقتصادی بالاتر پاییز نسبت به بهار و تابستان، نرخ رشد اقتصادی امسال از سال گذشته نیز بیشتر است. این در حالی است که گزارش اخیر مرکز آمار نشان می‌دهد که نرخ رشد اقتصادی پاییز۱۴۰۱ ۸/ ۲درصد بوده است که بدون احتساب نفت این عدد به ۶/ ۱درصد می‌رسد. آنچه در گزارش مرکز آمار نیز می‎توان دید، پررنگ‌تر شدن بخش نفت در ماه سوم سال است.

رشد پاییز از نگاه بانک مرکزی

روز گذشته روابط عمومی بانک مرکزی به نقل از یکی از مقامات این نهاد، رشد اقتصادی فصل پاییز را اعلام کرد. بر این اساس محاسبات بانک مرکزی نشان می‌دهد که رشد اقتصادی کشور در سه‌ماه سوم سال۱۴۰۱، به قیمت سال پایه۹۵، به ۳/ ۵درصد رسید؛ بررسی آمارها نشان می‌دهد که این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۸/ ۴درصد ثبت شده است. پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به جزئیات رشد اقتصادی کشور به تشریح این داده کلان در فصل پاییز پرداخت. به گفته این مقام مسوول، رشد اقتصادی کشور بدون نفت در سه‌ماه سوم سال جاری معادل ۸/ ۴درصد بوده است. قربانی با اشاره به آمار رشد بهار و تابستان و مقایسه آن با آمار پاییز اعلام کرد که نه تنها رشد اقتصادی پاییز نسبت به فصل‌های پیشین شاهد افزایش بوده، بلکه می‌توان گفت که رشد اقتصادی سال۱۴۰۱ نسبت به سال۱۴۰۰ شاهد افزایش بوده است.

جزئیات رشد پاییز

معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه سخنانش به جزئیات این رشد پرداخت. بر این اساس در سه‌ماه سوم سال۱۴۰۱، رشد گروه‌های کشاورزی، نفت، صنایع و معادن، صنعت و خدمات به ترتیب معادل ۱/ ۱درصد، ۴/ ۱۵درصد، ۹/ ۸درصد، ۶/ ۱۱درصد و ۳/ ۳درصد بوده است. قربانی در ادامه افزود که در ۹ماه سال جاری رشد اقتصادی ۷/ ۳درصد با نفت و رشد بدون نفت ۲/ ۳درصد بوده است. اجزای مخارج ناخالص داخلی ارقام امیدبخشی نشان می‌دهد؛ بر اساس آمارها، در فصل پاییز مصرف بخش خصوصی ۹/ ۱۱درصد رشد کرده است؛ درحالی‌که این رقم در سال قبل ۹/ ۲درصد ثبت شده بود.

از سوی دیگر، مصرف بخش دولتی نیز ۱۶درصد رشد داشته و روند تشکیل سرمایه ثابت شکل افزایشی به خود گرفته است. قربانی اعلام کرد که تشکیل سرمایه ثابت در سه‌ماه سوم سال۱۴۰۱ معادل ۶/ ۱۶درصد رشد کرده و اجزای آن، یعنی بخش ماشین‌آلات ۳/ ۲۸درصد و ‌بخش ساختمان ۹/ ۶درصد رشد را تجربه کرده است. این مقام مسوول در توضیح این افزایش قابل توجه در تشکیل سرمایه تصریح کرد که رشد حوزه ساختمان به‌دلیل پروژه‌های عمرانی و رونق ساخت‌و‌ساز بوده و واردات ماشین‌آلات و به‌کارگیری آنها در کارخانه‌ها عامل رشد تشکیل سرمایه در این بخش بوده است. به گفته قربانی این افزایش، با مثبت کردن رشد سرمایه‌گذاری، روند رشد اقتصادی مثبت و امیدبخشی را نشان می‌دهد.

آمارهای مرکز آمار چه می‌گوید؟

معاون اقتصادی بانک مرکزی در حالی جزئیات رشد اقتصادی ایران در پاییز۱۴۰۱ را اعلام می‌کند که پیش‌تر مرکز آمار ایران اطلاعات مشابهی را منتشر کرده بود. بر این اساس، رشد اقتصادی پاییز ۸/ ۲درصد اعلام شده بود که بدون احتساب رشد بخش نفت، این عدد به ۶/ ۱درصد کاهش می‌یافت. این در حالی است که طبق اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران، پاییز سال ۱۴۰۰رشد قابل توجه‌تری رقم خورده بود؛ بر این اساس رشد اقتصادی فصل سوم سال در سال۱۴۰۰، چه با احتساب نفت و چه بدون احتساب آن رشد ۱/ ۴درصدی را به ثبت رساند.

از سوی دیگر رشد اقتصادی بر اساس داده‌های مرکز آمار روند افزایشی نسبت به بهار نداشته و از این جهات با آمارهای بانک مرکزی متفاوت است. باید توجه داشت که با تمام اختلافات آماری میان بانک مرکزی و مرکز آمار، گزارش هر دو از پاییز امسال حاکی از رشد قابل توجه بخش نفت و پررنگ‌تر شدن تاثیر آن بر رشد اقتصادی است. جزئیات گزارش مرکز آمار نشان می‌داد که تشکیل سرمایه ثابت در پاییز امسال تنها ۶/ ۰درصد رشد کرده و تشکیل سرمایه در بخش ساختمان نیز عددی منفی را به ثبت رسانده است. این گزارش نشان می‌دهد که گروه کشاورزی با منفی ۲/ ۲درصد و گروه ساختمان با منفی ۶/ ۱درصد، بخش‌های اقتصادی بودند که در ۹ماه ابتدایی امسال رشد منفی را ثبت کرده‌اند.

رشد نقدینگی و تورم

سخنان معاون اقتصادی بانک مرکزی به نرخ رشد محدود نشد و او توضیحاتی درباره ثبات اقتصاد کلان، نرخ تورم و رشد متغیرهای پولی سخن به میان آورد. بر این اساس معاون اقتصادی بانک مرکزی اعلام کرد که نرخ تورم در بهمن امسال ۶/ ۴۳درصد بوده و تحولات نرخ تورم بخش تولیدکننده نیز باعث شده این متغیر در سطح ۱/ ۳۶درصدی بایستد. قربانی ابراز امیدواری کرد که با برنامه‌ریزی‌های بانک مرکزی تورم کنترل شود. این مقام مسوول با بیان اینکه نیمی از تورم سال جاری از شوک‌های سمت عرضه ناشی شده بود، اعلام کرد که به همین علت در آینده نرخ تورم تقلیل می‌یابد. او در ادامه به کنترل رشد نقدینگی اشاره کرد و گفت که ‌در اسفندماه ۱۴۰۰ رشد نقدینگی ۳۹درصد بود؛ اما در حال حاضر و در ۱۲ماه منتهی به بهمن ماه این نرخ به ۳۲درصد رسیده است.

از سوی دیگر رشد نقدینگی در ۱۱ماه سال جاری ۳/ ۲۶درصد بوده است. معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به هدف ۳۰درصدی تعیین‌شده برای رشد نقدینگی در برنامه سیاست‌های پولی مورد تاکید رئیس‌جمهور اعلام کرد که به این هدف خواهیم رسید. قربانی افزود که به‌رغم کنترل نقدینگی، رشد اقتصادی کشور روند مناسب داشته است؛ تلاش بر این است که رشد اقتصادی در زندگی و سفره مردم دیده شود و امیدواریم با کاهش تورم و تحولات مثبت در زمینه رشد اقتصادی و همچنین با توجه به تحولات رخ‌داده در روزهای گذشته که تداوم هم خواهد داشت، این مهم محقق شود.