به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «محمدعلی چمنیان»، نایب رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران در این سمینار اظهار کرد: نوآوری شاه کلید موفقیت در کسب‌وکارهای قرن ۲۱ محسوب می‌شود. «تغییر» اصلی ترین مفهومی است که ما را وادار به نوآوری می‌کند. تغییرات به دو دسته تقسیم می‌شوند که شامل عوامل داخلی و خارجی است. عوامل داخلی مثل نیروی انسانی، زیرساخت‌های سازمان، توانمندی‌ها، نوع مدیریت، دانش و... از جمله مواردی هستند که دستخوش تغییر و اعمال نوآوری می‌شوند.
وی از مسائل اقتصادی، سیاسی، قوانین، مباحث اجتماعی و فرهنگی، فناوری، زیست محیطی، فضای مجازی، رقبا، جمعیت شناختی، دانش دنیا، انرژی و… به عنوان عوامل خارجی تغییرات نام برد.
چمنیان ادامه داد: برای کسب موفقیت در کسب‌وکار، باید کار سنتی و ثابت را کنار گذاشت. نوآوری باید در جهت خدمت به انسان‌ها و برطرف نمودن نیازهای حال و آینده آن‌ها باشد. نوآوری اگر نیازی را برطرف نکند، فقط یک تفریح در کسب‌وکار است. امر مهم نوآوری باید از یک دغدغه و نیاز سرچشمه بگیرد تا منجر به نتایج مطلوبی بشود.
چمنیان به توضیح مفهوم نوآوری پرداخت و گفت: فرایند معرفی یک اختراع، ایده یا کاربرد جدید و تبدیل آن برای استفاده عمومی، نوآوری می‌باشد. بنابراین ارائه یک اختراع به بازار یا تجاری‌سازی آن را نوآوری می‌گویند. منظور از تجاری‌سازی، به کارگیری گسترده اختراع یا ابداع در عمل است.
جزئیات و ابعاد مدیریت نوآوری
وی با تشریح مدیریت نوآوری افزود: مدیریت نوآوری در واقع فرایند ایده تا بازار و مجموعه فعالیت‌هایی است که برای پشتیبانی از این فرایند لازم است. فعالیت‌هایی چون ایده‌پردازی، طراحی، توسعه، پیاده‌سازی و تجاری‌سازی به همراه توسعه ظرفیت‌های استراتژیک، انسانی و بهره‌گیری موثر از منابع و شبکه‌های دانش.
نایب رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران خاطرنشان کرد: نوآوری انواع مختلفی دارد که شامل نوآوری رادیکالی یا تدریجی می‌باشد. مبنای مدل، بر اساس میزان تغییر تعریف می‌شود. همچنین نوآوریِ محصول، فرایند، پدیده و موقعیت نیز بر مبنای نوع تغییر تشریح می‌شود.
چمنیان عنوان کرد: نوآوری از منظر میزان بدیع بودن در سازمان، بازار، صنعت و… نیز تعریف می‌شود. بسیاری از نوآوری‌های بزرگ با توسعه نوآوری‌های کوچک قدم به عرصه می‌گذارند و مادامی که شاهد رقابت بیشتری در عرصه‌های گوناگون باشیم، نوآوری گسترده‌تری را نیز مشاهده خواهیم کرد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی مشهد، لازمه استفاده از نوآوری باز را تامین زیرساخت‌های اقتصادی، مالی، فناوری، نیروی انسانی و… خواند و گفت: برای ایجاد تمایز در عملکرد و محصولات، اثربخشی در نوآوری از اهمیت بیشتری برخوردار است که این امر موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود. در این استراتژی، نوآوری باید در خدمت اثربخشی محصول باشد.
چمنیان تصریح کرد: دلیل این که بسیاری از شرکت‌ها قادر به نوآوری نیستند، عدم برخورداری از مهارت و قدرت حل مسئله می‌باشد که این امر مستلزم تقویت و توسعه افراد در خصوص حل مسائل می‌باشد. نوآوری نیازمند به تمرین مستمر و متعدد است.
وی تاکید کرد: در دنیا تمام بخش‌های خدماتی، تولیدی، دیجیتال و… به نوآوری نیاز دارند. کسانی که از نوآوری سود می‌برند تنها محدود به افراد فعال در کسب وکار نیستند بلکه مشتریان، دولت‌ها، کارکنان، محیط زیست و… نیز باید از فواید نوآوری بهره‌مند گردند.
خطر سلب قدرت انسان با توسعه هوش مصنوعی در سال‌های آتی
در این سمینار همچنین محمودرضا بهشتی، پژوهشگر و نویسنده حوزه کارآفرینی و خلاقیت، در خصوص مهم‌ترین وظایف یک مدیر اظهار کرد: اصلی‌ترین وظیفه یک مدیر، حل مسئله است. اما چیزی که اهمیت به‌سزایی دارد، تعاریف مرتبط با «مسئله» است. امروزه وظیفه مدیران حل مسائل و مشکلات پیچیده می‌باشد.
وی افزود: یک مدیر برای حل مسئله ابتدا باید به تعریف واضح و روان آن پرداخته و سپس جهت برطرف نمودن آن چاره‌اندیشی کند. معضل اصلی مدیران امروزه نیز مربوط به چالش‌های موجود در خصوص حل مسئله است.
این پژوهشگر فعال در حوزه کارآفرینی اضافه کرد: یکی از دلایلی که عمده فعالیت‌های تبلیغاتی با شکست مواجه می‌شوند نیز عدم تعریف دقیق و درست از مسئله می‌باشد. باید در نظر داشته باشیم که برای هر مسئله‌ای یک راه حل ساده وجود دارد؛ اما باید آگاه باشیم که مسائل پیچیده به راحتی برطرف نمی‌شوند.
بهشتی خاطرنشان کرد: نوآوری، تنها راهی است که موجب تقویت ذهن مدیران جهت بهبود حل مسائل می‌شود. نوآوری نسبت به گذشته از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار شده و نقش کلیدی در سازمان‌دهی فعالیت‌های گوناگون و کسب موفقیت دارد.
وی تصریح کرد: امروزه اهمیت و توجه به مبحث نوآوری به دلیل گستردگی فعالیت‌هایی است که از طریق هوش مصنوعی صورت می‌گیرند لذا پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۵ هوش مصنوعی تا حدی پیشرفت کند که جایگزین انسان در سازمانها گردد و در نتیجه بسیاری از شغل‌ها از بین خواهند رفت. بدین دلیل است که نوآوری می‌تواند قدرت انسان را از هوش مصنوعی متمایز کند.
این پژوهشگر فعال در حوزه کارآفرینی همچنین گفت: با رشد و توسعه هوشمندسازی‌ها و هوش مصنوعی، طی سال‌های آتی خدمات بیمه نیز از کاربرد انسانی خارج شده و به صورت هوشمند به ادامه فعالیت خود می‌پردازد. هوش مصنوعی گام به گام قدرت انسان را در فعالیت‌های مختلف سلب کرده و بدین دلیل است که انسان‌ها باید با کسب نوآوری به حفظ جایگاه خود در فعالیت‌های گوناگون بپردازد.
بهشتی عنوان کرد: طی سال‌های آتی، تنها افرادی قادر به ادامه کار خواهند بود که از قدرت نوآوری برخوردار باشند. خلاقیت و نوآوری امری اکتسابی بوده و هیچ ربطی به استعداد ندارد.
وی توضیح داد: خلاقیت از بدو تولد انسان شروع به افزایش می‌کند، در یک بازه زمانی به اوج می‌رسد و در مقطعی دیگر برای همیشه افول می‌کند. سن افول خلاقیت در انسان ۱۸ سالگی است. دانشگاه‌ها در سراسر دنیا منجر به نخبه‌کشی و نابودی خلاقیت انسان‌ها می‌شوند؛ زیرا به جای تقویت تفکر در افراد، آن‌ها را وادار به حفظ و یادگیری مطالب آماده کرده و اجازه استفاده از خلاقیت را به دانشجویان نمی‌دهند.
وی در ادامه گفت: شکست سازمانها طی دوران اخیر به حدی افزایش یافته که افراد حاضر در سازمان‌های گوناگون ابتدا به تلاش در راستای حفظ خود در بازار پرداخته و سپس به دنبال کسب راه‌های موفقیت می‌روند.
شکست سازمانها در پنج حلقه پیچیده
بهشتی خاطرنشان کرد: شرکت‌ها و سازمانها در پنج حلقه پیچیده گیر کرده و شکست می‌خورند. در حلقه‌های اول و دوم ۸۶ درصد از سازمانها از دایره فعالیت خارج می شوند. حلقه اول عبارت است از تقلیدکردن شرکت‌های رقیب. حضور رقیب‌ها و فعالیت متعدد آن‌ها به مرور زمان موجب افول سازمان یا شرکت نوآور می‌شود و تنها راه نجات از این حلقه، تداوم امر نوآوری است.
وی حلقه دوم شکست سازمانها را غرور سازمان یا شرکت خواند و گفت: این غرور موجب شکست خوردن آن‌ها خواهد شد. وقوع این امر در سازمان یا شرکت‌هایی که دارای قدمت طولانی می‌باشند، بیشتر است.
این پژوهشگر همچنین افزود: حفظ مشتری‌‌ها از جمله مسائلی است که یک مدیر باید به آن بپردازد. تولید و توسعه تعداد مشتریان بر تولید محصول ارجحیت بیشتری دارد؛ اما متاسفانه تولید محصول بخش گسترده ای از تمرکز سازمان و شرکت‌های مختلف را به خود اختصاص داده است.
بهشتی تصریح کرد: مشتری وفادار و مشتری راضی دو مقوله متفاوت هستند. تبدیل مشتری راضی به یک مشتری وفادار راه و روش‌های متعدد و مختلفی دارد که باید به صورت تخصصی و حرفه‌ای به آن پرداخته شود.
وی توضیح داد: تداوم و استمرار نوآوری در مرحله دوم و نداشتن غرور، راه گذر از این دو مرحله پیچیده می‌باشد. نوآوری‌های جدید به دلیل گردش اطلاعات، ارتیاطات و جابه‌جایی پرسنل از عمر کوتاهی برخوردارند.
این پژوهشگر فعال در حوزه کارآفرینی به تشریح «نوآوری باز» پرداخت و گفت: درحال حاضر فروش ایده و نوآوری در دنیا تبدیل به یک صنعت شده است. به این نوآوری‌های جدید که کوتاه مدت نیز می‌باشند، نوآوری باز گفته می‌شود.
بهشتی بیان کرد: حلقه سوم شکست، افراط و تفریط در عملکرد شرکت و سازمانها می‌باشد و حلقه چهارم، عوض شدن نوع بازی و فعالیت سازمانها است. نکته‌ای که همیشه باید در این حوزه به یاد داشته باشیم این است که بزرگترین دشمن موفقیت، موفقیت می‌باشد.
وی ادامه داد: حلقه پنجم نیز پارادایم‌ها یا تغییر جهان‌بینی در دنیا و پیشرفت‌های گسترده و عظیم است. شرکت و سازمانها باید عملکرد خود را بر اساس پیشرفت و توسعه‌ای که در صنعت رخ می‌دهد منطبق کنند. پارادایم‌ها حاکمان واقعی جهان کسب‌وکار هستند و صنایعی که عملکردشان را براساس پیشرفت دنیا منطبق نکنند، در تغییر پارادایم‌ها به سقوط و نقطه صفر می‌رسند.
بهشتی با بیان اینکه اکنون، بهترین زمان و دوره برای فعالیت شرکت‌های استارت‌آپی است، تصریح کرد: امروزه به دلیل تغییرات سریع پارادایمی، شرکت‌هایی که بتوانند نوآوری‌های هوشمندانه در عرصه تکنولوژی را ارائه بدهند، در مسیر کسب موفقیت قدم می‌گذارند.
وی ادامه داد: سازمان و شرکت‌های تندآموز می‌توانند شرکت و سازمان‌های قدیمی، قوی ولی کندآموز را با شکست مواجه کنند. تفکر خلاق به معنی تفکر خارج از چهارچوب می‌باشد که از ملزومات نوآوری محسوب می‌شود.
