نگاهی آماری به شاخصهای اقتصادی استان خراسان رضوی
بازآفرینی توسعه منطقهای با نقشآفرینی اتاقهای بازرگانی
اتاق اقتصاد – شماره شماره اول(بهار 1404)
جعبه سیاه «ناترازی» در اقتصاد ایران
مسیر دشوار جلب اعتمادِ سرمایههای گُریزپا
اتصال افغانستان به اروپا از مسیر ریلی ایران؛ ظرفیتی راهبردی برای گسترش تجارت منطقهای
از امضای تفاهمنامه جامع تا توافقات اجرایی در حوزههای راهبردی
تفاهم اتاق بازرگانی مشهد و اتاق زراعت هرات برای ارتقای همکاریهای کشاورزی
«تجسم»، یکی از مراحل مهم در چهارچوببندی مساله و برنامه ریزی است. تجسم تعریف ساده ای دارد و ترکیبی از دیدگاههای بهدستآمده از فازهای قبل و ایجاد تصویر مشترکی از وضعیت مطلوب آینده را شامل میشود.
دکتر سجاد نامداری، پژوهشگر و فعال بخش معدن // هنگامی که مفهوم معدنکاری هوشمند مطرح میشود، ناخودآگاه تصویرسازی ذهنی، ما را به سمت ماشینآلات معدنی با سیستمهای کنترل از راه دور میبرد که در این تصویر، افراد به دور از خطرات و ریسکهای ناشی از معدنکاری سطحی یا زیرسطحی، مشغول به هدایت ماشینآلات و تجهیزات از راه دور به وسیله کنترل گرهای دیجیتال هستند. حقیقت این است که این تصویر ذهنی، از واقعیت معدنکاری هوشمند فاصله زیادی دارد.
فقدان اطلاعات و انتشار اطلاعات نادرست در صدر ریسکهای دوسال آینده قرار دارد. حوادث اقلیمی و قطبیشدن جامعه نیز بهترتیب در جایگاههای دوم و سوم ریسکهای دوسال آینده قرار دارند. مجمع جهانی اقتصاد هرساله براساس «نظرسنجی درک خطرات جهانی» گزارشی از ریسکهای آتی پیشروی اقتصادها منتشر میکند. در گزارش سال گذشته درباره ریسکهای جهانی هشدار داده شده است که جهان بهراحتی از شوکهای مستمر باز نخواهد گشت. اکنون با آغاز سال ٢٠٢٤، در نسخه نوزدهم گزارش ریسکهای جهانی که نظرات نزدیک به ١٥٠٠کارشناس دانشگاهی، کسبوکار، دولت، جامعه جهانی و مدنی از ١٢٤کشور جمعآوری شده است، جهانی ترسیم شده که با دو بحران اساسی «تغییرات آبوهوایی» و «تنشها» روبهروست. این درحالی است که این تهدیدها در پسزمینهای از تغییرات سریع تکنولوژیک و نااطمینانیهای اقتصادی بروز خواهند یافت.
در دهههای اخیر، حمایت از تولید، یکی از دغدغههای سیاستگذاران بوده است. اما این نیت خیر، همیشه با سیاست مناسب همراه نبوده و در برخی مواقع سیاستها با عنوان حمایت از تولید، خود به یکی از موارد ضد تولید تبدیل شدهاند. اعطای نهادههای ارزان بدون هدفگذاری مشخص، سیاستهای سلیقهای در واردات و صادرات کالاها، نبود ثبات اقتصادی و عدم پیشبینیپذیری برای فعالان اقتصادی در کنار محدود شدن تعاملات با اقتصادهای جهان باعث اختلال در مسیر تولید شده است. در نتیجه این موارد، به جای رشد اقتصادی مداوم ناشی از بهرهگیری از ظرفیتهای تولید، عمدتا حرکت رشد اقتصادی زیگزاگی و تابعی از درآمدهای نفتی بوده است. از نگاه اقتصاددانان برای حصول یک نقشه راه مشخص برای رشد اقتصادی نیاز است که ابزار ارزی بخش حقیقی را به جای تورم مورد هدف قرار دهد، فضای کسبوکار بهبود یابد، از شدت سیاستهای دستوری و حمایتهای قیمتی کاسته شود و در نتیجه تعاملات اقتصادی با جهان رشد پیدا کند.
امیررضا انگجی // مطالعات اقتصادی جدید در حوزه فساد شواهد آماری جالبی را نشان میدهد مبنی بر اینکه پس از هر رسوایی مالی یا اختلاس که در روزنامهها منتشر میشود، احتمال دزدی در فروشگاههای مواد غذایی به میزان ۱۶درصد افزایش پیدا میکند. این مطالعات از دادههای دو شهرستان در استان امیلیا-رومانیا در ایتالیا استفاده میکند که به داشتن کارخانههای لامبورگینی و فراری شهرت دارند.
دکتر علینقی مشایخی، استاد مدیریت دانشگاه صنعتی شریف // وضیعت اقتصادی در دو دهه گذشته مناسب نبوده است. اکنون نیز بهرغم تلاش دولت، تورم نزدیک به ۴۰درصد و بیکاری زیاد است؛ قدرت خرید طبقه متوسط و پایین جامعه کم شده است و کاهش آن ادامه دارد؛ سرمایهگذاری ناخالص ملی به قیمت ثابت در دهه گذشته رو به کاهش بوده؛ نرخ ارز افزایش داشته است و خروج سرمایههای مادی و انسانی از کشور زیاد است. در قدم اول برای خروج از این وضعیت باید پذیرفت که شرایط فعلی حاصل سیاستهای اقتصادی، سیاستهای خارجی و سیاستهای داخلی، فرهنگی و اجتماعی طی چند دهه گذشته بوده است. این وضعیت نامطلوب از آسمان به ما نازل نشده، بلکه نتیجه تصمیمات و سیاستهای دولتهاست. بدون پذیرش این واقعیت که شرایط روز نتیجه تصمیمات و سیاستهای گذشته است، دریچه اصلاح و یادگیری برای بهبود شرایط بسته خواهد ماند. شرایط نامطلوب فعلی حاصل سیاستها و تصمیمات در حوزههای مختلف است، ولی این یادداشت بر سیاستهای اقتصادی متمرکز است.
هفته گذشته رئیسجمهور در صدر هیاتی به ترکیه سفر کرد. در این سفر رئیس اتاق ایران تنها چند روز پس از پیروزی در انتخابات اتاق در اولین اقدام خود رئیسجمهور را همراهی کرد. فراهمکردن بسترها برای افزایش حجم تجارت میان دو کشور از مهمترین اهداف سفر هیات ایرانی است. روابط اقتصادی با ترکیه همواره برای ایران اهمیت بالایی داشتهاست. در سالهای اخیر و پس از اعمال تحریمها علیه ایران این کشور نقش پررنگتری در اقتصاد ایران ایفا کردهاست. حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه از سال۹۱ همواره در حال افزایش بوده و در سالگذشته به بالاترین میزان خود در سالهای اخیر رسیدهاست. دو کشور در سال۱۴۰۱، بیش از ۱۳.۵میلیارد دلار تجارت داشتهاند که نزدیک به ۱۹درصد رشد نسبت به سال۱۴۰۰ و بیش از ۱۲۵درصد رشد نسبت به سال۹۱ را نشان میدهد. این آمار به روشنی نشان میدهد که در فضای تحریمی، ایران به ترکیه نزدیکتر شدهاست.
مجوزها و اسناد کاغذی از ابتدای سال ۱۴۰۳ اعتباری نخواهند داشت و تنها با شناسه یکتای صادره از درگاه ملی مجوزها دارای اعتبار هستند. در حال حاضر بانکها به کسانی که پروانه کاغذی دارند خدمت ارائه نمیدهند و از آنها شناسه یکتا مطالبه میکنند.