- امروز : پنجشنبه - ۱ خرداد - ۱۴۰۴
- برابر با : Thursday - 22 May - 2025
اخبار ویژه
رونمایی از کتاب فرصت‌های سرمایه‌گذاری در خراسان رضوی
تدوین کتاب جامع فرصت‌های سرمایه‌گذاری خراسان رضوی با معرفی ۵۲۰ ظرفیت جذب سرمایه
کاهش سرعت رشد اقتصاد چین در پی تشدید جنگ تجاری
فرصتی نو برای گسترش فعالیت‌های تجاری ایران در قاره سیاه
شیوه دریافت مابه‌التفاوت نرخ ارز دارو و مواد اولیه آن رفع ابهام شد
تولید با اقتصاد دودی
قطعی‌های برق و مدیریت ناکارآمد انرژی، کشاورزی را به مرز بحران رسانده است
درباره چسبندگی قیمت‌ها
بحران آب
خطر جیره‌بندی آب
بحران آب هر سال مرزهای جدیدی را درمی‌نوردد. بعد از خشکیدگی صنعت و چالش تامین آب کشاورزی، بحران به «تامین آب شرب» رسیده است. افت ۱۰میلیارد مترمکعبی آب ورودی به مخازن سدها زنگ خطر بحران آب شرب را به صدا درآورده است. همزمان با این وضعیت، چالش فرونشست به بدترین سطوح خود رسیده و ریسک‌های تازه‌ای را به اقتصاد ایران تحمیل کرده است. «فایننشالتایمز»، فرونشست زمین در ایران را «بحران فوری یک چالش دیرینه» توصیف می‌کند.
سایه بی‌آبی بر ایران
براساس گزارش‌های تخصصی، میانگین بارش در ایران یک‌سوم میانگین جهانی است؛ اما بحران تنها به اینجا محدود نمی‌شود؛ زیرا همان گزارش‌ها نشان می‌دهند که تبخیر آب در ایران سه‌برابر میانگین جهانی است و این زنگ خطری است برای امنیت ملی ایران. این حقایق نشان می‌دهند که تجدیدنظر جدی در حوزه سیاستگذاری آب در ایران مورد نیاز است و باید تقویت سفره‌های آب زیرزمینی مورد توجه ویژه قرار گیرد. وضعیت منابع آبی کشور در زمستان ۱۴۰۲ نشان از تداوم بحران آب دارد. کاهش ۱۱درصدی بارشها نسبت به سال قبل، افزایش ۱.۷درجهای دمای هوا نسبت به میانگین بلندمدت و کاهش ۱۰درصدی ذخایر سدها، همگی حاکی از شرایط نامطلوب منابع آبی کشور است. خشکسالی در بسیاری از مناطق، بهویژه در شرق و جنوب کشور، وضعیت را بحرانیتر کرده است. در این میان، استان سیستان و بلوچستان با کاهش ۵۶درصدی ذخایر چاهنیمهها، در شرایط بسیار نامساعدی قرار دارد. همچنین به‌رغم تخصیص ۷۴درصد از اعتبارات مصوب به بخش آب، چالشهای جدی در تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت پیشروی کشور احساس می‌شود.
پیشنهاد ایجاد کارگروه تخصصی بازار آب در اتاق بازرگانی مشهد
در یازدهمین جلسه کمیسیون آب و محیط زیست اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی که در محل شرکت مدیریت آب منطقه‌ای استان برگزار شد، در خصوص تشکیل کارگروهی تخصصی در اتاق مشهد به منظور بررسی همه جوانب اجرای طرح بازار آب در استان، اتفاق نظر صورت گرفت.
سیلاب ویرانگر مشهد؛ تهدیدهای پیش رو و راهکارهایی برای مدیریت
*محمد علایی | رئیس کمیسیون آب و محیط زیست اتاق بازرگانی استان خراسان رضوی / کلان شهر مشهد در سیلاب های چهارشنبه 26 و شنبه 29 اردیبهشت روزهای بسیار سخت و نفس گیری را گذراند. بارش های سیل آسا، تگرگ، طوفان و سیل بر شهر تاختند. به هرجا خواستند سر زدند و هرچه خواستند کردند. همه نگران تاراج زندگی ها و سرمایه شان، این وحشی از بند گسسته را می نگریستند.
تنش در تامین مصارف آبی
ارتفاع کل ریزشهای جوی کشور از ابتدای سال آبی تا ۲۵ فروردینماه نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت، ۱۶درصد و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ۴درصد کاهش نشان می‌دهد. براساس این آمار همچنین ۴۰درصد مخازن سدهای کشور خالی است. ذخیره آب مخازن تامینکننده آب شرب استان تهران نیز از ابتدای سال آبی تاکنون نسبت به دوره مشابه سال قبل حدود ۷درصد کاهش داشته است. از طرفی بررسی شاخصهای مهم هواشناسی در سه‌ماه ابتدایی سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ (اول مهرماه تا انتهای آذرماه سال ١٤٠٢)، اگرچه بیانگر افزایش ٧درصدی بارش نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته است، اما نسبت به میانگین بلندمدت کشور طی این مدت، حدود یک‌سوم کاهش داشته که با توجه به تداوم خشکسالی، نشان‌دهنده ادامه چالشهای اساسی مرتبط با تامین منابع آب کشور است. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی با بررسی وضعیت شاخصهای بخش آب کشور و با توجه به اینکه رودخانههای اصلی کشور دارای منشأ ذوب برفی هستند، عنوان می‌کند کمآبی و تنش در تامین مصارف مختلف و نیز وقوع تنشهای ثانویه متاثر از آن بهویژه در فصل تابستان ۱۴۰۳، دور از انتظار نخواهد بود و همین امر لزوم تجدیدنظر جدی در برخی سیاستگذاریهای کلان بخش آب و کاهش سهم برداشت از منابع آب به نفع تامین پایدار مصارف اساسی را نشان می‌دهد.
شرط لازم برای خروج از بحران آب، مشارکت جدی مردم در این عرصه است
روز جهانی آب به ما یادآور می‌شود برای خروج از بحران آب باید مشارکت کرد؛ مشارکتی از جنس حضور مردم در صحنه. البته مشارکت عامه مردم، شرط لازم برای خروج از بحران است و شرط کافی آن، مدیریت صحیح منابع آب در سطح و زیرزمین است.
واکاوی پدیده فرونشست زمین و مخاطرات آن
در نشست تخصصی بررسی گسل‌های شهری و فرونشست زمین که به همت کمیسیون «خدمات فنی، مهندسی، مشاوره‌ای و عمران» اتاق مشهد و با همراهی کمیسیون‌های «آب و محیط زیست»،«صنعت»،«کشاورزی، امور دام و طیور و صنایع وابسته»،«معدن و صنایع معدنی» و «مسئولیت اجتماعی و ارتقاء اخلاق کسب‌وکار» اتاق بازرگانی خراسان رضوی برگزار شد، پدیده فرونشست زمین و مخاطرات آن در حوزه‌های ساخت‌و ساز شهری و بخش‌های صنعت، معدن، کشاورزی واکاوی و بررسی شد و پیشنهادات مطروحه در این خصوص جمع بندی و ارائه گردید.
اثرات غذایی خشکسالی ۱۴۰۳
دکتر سیروس جعفری، دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان // ایران به دلیل قرار داشتن در عرض‌های میانی و اثرات مکنده سیکلونی استوا بر جذب رطوبت از این عرض‌های جغرافیایی، جزو مناطق خشک کره‌زمین است، به این ترتیب رشد اغلب گیاهان زراعی، به‌خصوص در ماه‌های خشک سال زراعی به‌شدت به آبیاری وابسته است. بارندگی منبع اصلی تامین آب در زراعت دیم است. بنابراین نقش این مناطق در تامین مواد غذایی بسیار اندک است. یکی از علل این امر بی‌نظمی بارش است. ممکن است میانگین بارندگی طی یک‌سال از حد طبیعی سالانه بیشتر باشد، با این حال نبود بارش منظم یا بارش دیرهنگام سبب کاهش اثربخشی بر تولیدات گیاهی خواهد شد. به این ترتیب با وجود وسعت ۴۸درصدی اراضی دیم نسبت به وسعت ۵۲درصدی اراضی آبی، میزان برداشت محصولات زراعی از اراضی آبی ۹۳درصد و از اراضی دیم تنها ۷درصد است. این نتایج برای سال آبی مناسبی مثل سال ۱۴۰۱ است که در اغلب استان‌های دیم‌کار ایران مثل فارس، کردستان، لرستان و آذربایجان‌ها تا آخر فصل رشد شاهد بارندگی مناسبی بودیم. بر این اساس زراعت دیم با وجود وسعت زیاد، نقش مهمی در تولید محصولات زراعی، به‌خصوص غلات به عنوان مهم‌ترین تولیدات کشاورزی ندارد.
