اقتصاد دیجیتال بر لبه تیغ

در روزگار پُرتلاطم زیست‌بوم نوآوری کشور، جایی که اختلال‌های مکرر اینترنت، تصمیم‌های خلق‌الساعه و مهاجرت فزاینده نیروهای متخصص، سایه‌ای سنگین بر مسیر رشد و حتی بقای شرکت‌های فناور انداخته؛ روایت بی‌واسطه مدیران این حوزه، معتبرترین تصویر از واقعیت موجود را ترسیم می‌کند. در میزگردی با «صادق جبلی»، مدیرعامل هلدینگ «طراحان سفید»، و «دانیال احمدزاده»، قائم‌مقام مدیرعامل «ایران‌سرور»، پای تجربه‌های زیسته آنان در متن اکوسیستم نوآوری ایران نشستیم و از بحران سرمایه و موج مهاجرت نخبگان تا فیلترینگ و اختلال‌های ارتباطی، سخن گفتیم و از آن‌ها درباره سناریوهای خوش‌بینانه و بدبینانه پیش‌روی کسب‌وکارهای دیجیتال پرسیدیم. آنچه در ادامه می‌خوانید، روایت دو فعال عرصه دیجیتال از فراز و فرودهای این حوزه و حتی از تلاش برای بقاست...

اینترنت ناپایدار؛ ترمز رشد اقتصاد دیجیتال

در حالی‌که بسیاری از کشورها، اقتصاد دیجیتال را به‌عنوان پیشران اصلی رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در قرن بیست‌ویکم برگزیده‌اند، در ایران ناپایداری زیرساخت‌های ارتباطی و اختلال مکرر در اینترنت به تهدیدی جدی برای زیست‌بوم فناوری بدل شده است. استان خراسان رضوی نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ جایی که شرکت‌های فناور، استارتاپ‌ها و فریلنسرهای فعال در بازارهای جهانی، زیر سایه این بی‌ثباتی، با رکود، ناامیدی و حتی خروج از صحنه رقابت روبه‌رو شده‌اند.

پُرتره آماری اقتصاد دیجیتال ایران

با وجود ظرفیت‌های انسانی و بازار بزرگ داخلی، سهم اقتصاد دیجیتال از کلیت اقتصاد ایران هنوز پایین‌تر از حد انتظار است و برای رسیدن به رشدی که در این بخش در سطح جهانی رخ داده و جریان دارد، به جهش‌های زیرساختی و سرمایه‌گذاری گسترده بخش خصوصی نیاز است. در این‌جا بعضی از آخرین آمارها که شرایط کشورمان را در این بخش را به تصویر می‌کشند، برای شما آورده‌ایم.

فصل داغ تعامل و گفت‌وگو

تابستان ۱۴۰۴ برای اقتصاد خراسان رضوی، فصلی پُر از تحرک و تعاملات اثرگذار بود؛ فصلی که در آن اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مشهد نقشی محوری در رویدادهای کلان اقتصادی استان ایفا کرد.

نگاهی آماری به شاخص‌های اقتصادی استان خراسان رضوی

«مناطق آزاد مشترک»؛ فرصتی کلان برای اقتصاد مرزی ایران

ایده ایجاد مناطق آزاد مشترک با کشورهای همسایه، طی چند سال اخیر از سطح اظهارنظرهای پراکنده فراتر رفته و به ادبیات رسمی سیاست‌گذاران راه یافته است. در دولت پیشین، موضوع مذاکره با ۲۱ کشور برای ایجاد مناطق آزاد مشترک مطرح شد و در دولت فعلی نیز خبر مطالعات و پیگیری برای راه‌اندازی مناطق آزاد مشترک با چهار کشور ترکیه، پاکستان، آذربایجان و ترکمنستان منتشر گردید. اینک، معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان رضوی نیز با تاکید بر امکان‌پذیر بودن این رویکرد، از پیگیری برای ایجاد مناطق آزاد مشترک در مرزهای استان با افغانستان و ترکمنستان سخن گفته است. تحلیل‌گران، این ایده را نشانه‌ای از تغییر رویکرد ایران در سیاست همسایگی ارزیابی می‌کنند؛ تغییری که می‌تواند مرزهای کشورمان را از گذرگاه‌های مبادله، به کانون‌های همکاری بین‌المللی و حلقه‌های فعال زنجیره ارزش منطقه‌ای ارتقا دهد. برای اقتصادی که در یک دهه گذشته با فشار تحریم‌ها، محدودیت‌های مالی و وابستگی مزمن به نفت دست‌وپنجه نرم کرده، همگرایی منطقه‌ای و استفاده از ظرفیت بازارهای پیرامونی، بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد.در این گزارش، با جمعی از صاحب‌نظران بخش‌های مختلف اقتصادی گفت‌وگو کرده‌ایم تا امکان‌سنجی ایجاد مناطق آزاد مشترک با کشورهایی همچون افغانستان و ترکمنستان را بررسی نماییم: از الزامات حقوقی و گمرکی تا زیرساخت‌های لجستیکی، از مزیت‌های تجارت مرزی و جذب سرمایه تا البته چالش‌های پیش‌رو. پرسش محوری ما روشن است: این ایده تا چه حد تحقق‌پذیر است و چه دستاوردهایی برای استان و کشور به همراه دارد؟ پاسخ‌ها، تصویری دقیق‌تر از «فرصت‌ها و ملاحظات» پیش رو به دست می‌دهد.