سختی «تجارت آسان» با همسایگان

هیچ کشوری (به جز کره‌شمالی) نیست که دست کم در حرف و شعار بر اهمیت حفظ و گسترش روابط اقتصادی و تجاری با دنیا صحه نگذارد، اما کشورهای کمی امروز به غول‌های صادراتی و تجاری بدل شده‌اند و سهم بیشتری در این حوزه دارند. چین، ایالات متحده آمریکا، آلمان و ژاپن بر فراز این قله ایستاده‌اند. نگاهی به اقتصاد این کشورها به ما نشان می‌دهد که کاهش هزینه‌های تولید، بهره‌مندی از تکنولوژی روز دنیا، استفاده از نیروهای متخصص داخلی و خارجی، تولید داخلی پویا، تسهیل روابط سیاسی و به تبع آن روابط تجاری با دنیا و مواردی از این دست آنها را به این مهم رسانده است. در این میان سهم دولت‌ها چقدر بوده؟ آیا در یک اقتصاد پویا و سالم دولت یارانه‌های مختلفی به صادرات اختصاص می‌دهد و تحت عناوین و شعارهای سالانه از صادرات حمایت می‌کند یا در جایگاه خود تنها بستر مناسب را فراهم کرده و کنار می‌نشیند تا صادرکنندگان و تجار خود مسیر را پیش ببرند؟