وی در ادامه از عزم دو کشور به افزایش ارزش تجارت به ۵۰۰ میلیون دلار تا پایان سال جاری خبر داد و گفت: ایرانیها در صدور خدمات فنی و مهندسی به تاجیکستان عملکرد خوبی داشتهاند اما به دلیل تحریم بودن ایران و الزام به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور صادرکنندگان این نوع خدمات با عناوین غیرایرانی در تاجیکستان خدماترسانی میکنند.
روشنک در ادامه جزئیات بیشتری از تجارت دو کشور ارائه کرد و گفت: مصالح ساختمانی به ویژه کاشی و سرامیک و کابل و تجهیزات برقی در حال حاضر اصلیترین کالاهایی است که از ایران به تاجیکستان صادر میشود. پیشتر مواد غذایی و شویندههای ایرانی هم در بازار تاجیکستان عرضه میشد و اکنون نیز این کالاها صادر میشود اما حجم آن کاهش محسوسی داشته و آنچه به کاهش این حجم انجامیده افزایش قیمت تمامشده تولید کالاهای ایرانی و تعهدات ارزی است که دولت به صادرکنندگان تحمیل کرده و این دو عامل از قدرت رقابت ایران در بازار تاجیکستان کاسته است.
وی خاطرنشان کرد: تاجیکستان بیش از ۹ میلیون نفر جمعیت دارد و ترکیه، روسیه، هند و چین از رقبای ایران در این بازار به شمار میآیند، این رقبا چالشهایی که ایرانیها در تجارت دارند را ندارند بنابراین در این بازار عملکرد بهتری داشتهاند با این حال تجارت با تاجیکستان این مزیت را برای ایران دارد که کالاهای ایرانی از مسیر این کشور به بازارهای قرقیزستان و ازبکستان هم راه مییابد.
وی ارزش واردات کالا از تاجیکستان به ایران را حدود ۹۰ میلیون دلار ارزیابی کرد و گفت: واردات ایران از این کشور شامل خشکبار و پنبه است بنابراین در تجارت با تاجیکستان صادر ایران بر واردات غلبه دارد.
رئیس اتاق ایران و تاجیکستان حذف دلار از تجارت دو کشور را ممکن ندانست و توضیح داد: به باورم حذف دلار از تجارت ایران و تاجیکستان نیاز به ایجاد زیرساختهایی دارد که اکنون موجود نیست ضمن اینکه تثبیت این جریان حدود دو دهه زمان میبرد و اگر ایران از تحریم خارج شود این راهکار دیگر کارایی ندارد.
وی اضافه کرد: اکنون بانکهای صادرات و تجارت ایران در تاجیکستان شعبه دارند اما هیچ کدام از اینها این آمادگی را ندارند که از تاجر ایرانی در تاجیکستان «سامانی» دریافت کنند و در ایران به او ریال تحویل دهند البته ممکن است دولتها بتوانند پول دو کشور را مبادله کنند اما انجام این کار برای تاجران بخش خصوصی میسر نیست.
وی درباره آخرین وضعیت کریدوری جادهای میان ایران و تاجیکستان گفت: این کریدور از اورومچی چین به قرقیزستان میرود و از آنجا به ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان و در ادامه به ایران میرسد؛ در حال حاضر مسیر جادهای ایران، افغانستان و تاجیکستان برقرار است اما به دلیل نبود امنیت کافی در مسیر افغانستان از آن استقبال کافی نشده با این حال به نظر من این مسیر اکنون به اندازهای امن هست که میتوان برای حمل بار و مسافر از آن استفاده کرد.