*تولید بدون کارخانه؛ راهبردی نوین برای ارتقای بهره‌وری در صنعت ایران
مدل «تولید بدون کارخانه» امروز به‌عنوان یکی از نوآوری‌های ساختاری در عرصه صنعت ایران مطرح است؛ مدلی که می‌تواند هزینه‌های سنگین ایجاد واحدهای جدید تولیدی را کاهش داده و همزمان، بهره‌وری ظرفیت‌های موجود را ارتقا بخشد.
احمد اثنی‌عشری، رئیس کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق خراسان رضوی در خصوص این مدل، توضیح می‌دهد: بر پایه این الگو، صاحبان برند و سرمایه‌گذاران قادرند بدون سرمایه‌گذاری در تأسیسات و ماشین‌آلات، محصولات خود را از طریق کارخانه‌هایی که ظرفیت خالی دارند، تولید و روانه بازار کنند؛ رویکردی که به کاهش هزینه تمام‌شده و بهینه‌سازی منابع می‌انجامد. به این ترتیب، تولید بدون کارخانه نه جایگزین مدل سنتی، بلکه ابزاری برای تکمیل و هم‌افزایی آن است.
به باور وی، بهره‌گیری از این الگو در شرایط فعلی اقتصاد ایران ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. او عنوان می‌کند: بسیاری از واحدهای صنعتی کشور با ظرفیت پایین فعالیت می‌کنند و همزمان، سرمایه‌گذاری در ایجاد واحدهای جدید موجب خالی ماندن بخش دیگری از ظرفیت تولیدی می‌شود. مدل تولید بدون کارخانه می‌تواند این گسست را جبران کند و کارایی صنایع را افزایش دهد.
او در عین حال به موانع قانونی و حقوقی موجود نیز اشاره می‌کند؛ از جمله مسائلی که به تفکیک حساب‌ها و مالیات مربوط می‌شود. وی معتقد است که با حمایت مجلس و دستگاه‌های اجرایی و تکمیل چهارچوب‌های حقوقی، بستر مناسبی برای توسعه این مدل فراهم خواهد شد.
اثنی‌عشری همچنین نقش مشهد را به‌عنوان یک قطب خدماتی و برندمحور در تقویت این الگو برجسته می‌سازد و یادآور می‌شود: خراسان رضوی از پیشگامان طراحی این مدل بوده و طی دو سال گذشته تعداد پروانه‌های صادرشده در این حوزه از حدود چهار مورد به حدود ۷۰ پروانه رسیده است. البته هنوز از بخش قابل توجهی از این ظرفیت استفاده نشده است.
وی در ادامه به اقدامات پارلمان بخش خصوصی استان در این حوزه اشاره کرده و توضیح می‌دهد: کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق خراسان رضوی ظرفیت ایجاد بانک اطلاعاتی و شناسایی فرصت‌ها را در این بخش فراهم آورده تا واحدهای علاقه‌مند بتوانند به‌راحتی از ظرفیت‌های خالی صنایع بهره بگیرند. او تاکید می‌کند که در چهارچوب برنامه هفتم توسعه، دستیابی به رشد اقتصادی هشت‌درصدی مبتنی بر بهره‌وری هدف‌گذاری شده و توسعه تولید بدون کارخانه می‌تواند سهم مهمی در تحقق این هدف ایفا کند.
اثنی‌عشری در جمع‌بندی سخنانش خاطرنشان می‌کند: در شرایط محدودیت منابع مالی، تولید بدون کارخانه فرصتی طلایی برای صاحبان برند و نوآوران است تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری کلان، مسیر توسعه خود را طی کنند و به ارتقای بهره‌وری ملی یاری برسانند.
*«تولید بدون کارخانه»؛ الگویی برای بازآفرینی آینده اقتصاد ایران
«مدل تولید بدون کارخانه امروز به‌عنوان یکی از رویکردها نوآور در عرصه صنعت و تجارت ایران مطرح است؛ الگویی که نه‌تنها بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت واحدهای تولیدی موجود را امکان‌پذیر می‌سازد، بلکه می‌تواند مسیر آینده اقتصاد کشور را نیز متحول کند.»
این‌ها بخش‌هایی از اظهارات «محمدحسین روشنک»، عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی است.
وی با تاکید بر اهمیت این رویکرد می‌گوید: بسیاری از برندهای معتبر جهانی همچون اپل، سامسونگ و نام‌های شناخته‌شده پوشاک فرانسوی و ایتالیایی، سال‌هاست محصولات خود را نه در کارخانه‌های اختصاصی، بلکه در واحدهایی تولید می‌کنند که خارج از مالکیتشان است. این تجربه جهانی نشان می‌دهد که «کارخانه داشتن» دیگر شرط ضروری برای ورود به حوزه تولید نیست.
به باور روشنک، مزیت اصلی این مدل در آن است که سرمایه به‌جای حبس در دارایی‌های ثابت، در جریان تولید و بازار به‌کار گرفته می‌شود. او با ذکر مثالی می‌افزاید: کارخانجات فرآوری گوجه‌فرنگی تنها در بخشی از سال فعال هستند؛ حال آنکه با استفاده از تولید بدون کارخانه می‌توان ظرفیت خالی آنها را در طول سال به‌کار گرفت.
این فعال اقتصادی با اشاره به تجربه‌های عملی موجود، توضیح می‌دهد: مواد اولیه می‌تواند در اختیار کارخانه‌ای قرار بگیرد تا محصولی همچون خودرو، فرش ماشینی و دست‌باف، زعفران، چای، موکت یا حتی گوشی تلفن همراه را با برند اختصاصی تولید و عرضه کند. در استان خراسان رضوی، تعدادی از تجار و تولیدکنندگان از این الگو بهره برده و به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند.
روشنک همچنین به سابقه طولانی خود در پیگیری این ایده اشاره کرده و یادآور می‌شود: نزدیک به ۲۵ سال پیش، هنگامی که این مفهوم در ایران شناخته‌شده نبود، فعالیت خود را با واردات روغن خام و عقد قرارداد با کارخانه‌های داخلی برای فرآوری و بسته‌بندی محصول آغاز کردم. این تلاش‌ها، سرانجام به تدوین آیین‌نامه صدور مجوز «تولید بدون کارخانه» و صدور نخستین پروانه آن در استان خراسان رضوی انجامید.
او می‌افزاید: امروز، خوشبختانه حمایت نهادهای مسئول از این الگو افزایش یافته و این شیوه تولیدی به تدریج در کشور ترویج می‌شود و ثمرات قابل توجهی به همراه داشته است.
وی بر نقش اتاق خراسان رضوی و تشکل‌های اقتصادی دیگر در ترویج این مفهوم تاکید و تصریح می‌کند: این نهادها بدون هیچ چشم‌داشت مادی، تمام‌قد در مسیر توسعه برند‌سازی و تولید بدون کارخانه گام برداشته‌اند.
*تولید بدون کارخانه؛ فرصتی نو برای بازگشت سرمایه‌ها به چرخه تولید
«فاطمه جمیلی»، نایب‌رئیس کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق مشهد نیز در همین رابطه می‌گوید: مدل تولید بدون کارخانه امروز در خراسان رضوی به الگویی پیشرو بدل شده است؛ رویکردی که سرمایه‌های سرگردان، ایده‌های نوآورانه و ظرفیت‌های بلااستفاده کارخانه‌ها را در یک زنجیره کارآمد به هم پیوند می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: بسیاری از واحدهای صنعتی کشور با ماشین‌آلات و نیروی انسانی آماده، اما با ظرفیت محدود فعالیت می‌کنند. در مقابل، سرمایه‌گذاران نیز به دلیل موانع حقوقی و مالیاتی از ورود به تولید بازمی‌مانند. این مدل می‌تواند هم کارخانه‌ها را دوباره فعال کند و هم سرمایه‌ها را به سمت فعالیت مولد بازگرداند.
به گفته او، این کمیسیون طی سه سال فعالیت خود در اتاق مشهد، نزدیک به ۳۰ نشست تخصصی برگزار کرده و شمار پروانه‌های صادرشده در این حوزه را از سه مورد به ۶۷ مجوز رسانده است. چنین روندی خراسان رضوی را در جایگاه پیشتاز این عرصه در کشور قرار داده است.
جمیلی تاکید می‌کند: تولید بدون کارخانه فرصتی تازه برای جوانان و بانوان صاحب ایده است؛ کسانی که بدون توان مالی سنگین می‌توانند تولیدات و برند خود را وارد بازار کنند. به باور او، این الگو نه‌تنها سرمایه‌ها را به چرخه مولد بازمی‌گرداند، بلکه پیامدهای اجتماعی مهمی همچون ایجاد اشتغال پایدار و کاهش انگیزه مهاجرت نخبگان را به همراه دارد.
وی توضیح می‌دهد: با این حال، چالش‌هایی همچون طولانی بودن فرآیند ثبت برند، ضرورت ثبت شرکت حقوقی و عقد قرارداد رسمی با کارخانه‌ها همچنان در این مسیر پابرجاست. کمیسیون برند و تولید بدون کارخانه اتاق مشهد در تلاش است با طراحی سامانه‌های ارتباطی و تسهیل فرآیندها، مسیر توسعه این الگو را هموارتر سازد.
او یادآور می‌شود: آنچه در جهان به‌عنوان روشی برای کاهش هزینه‌ها به کار گرفته می‌شود، در ایران می‌تواند پاسخی راهبردی به معضل ظرفیت‌های خالی واحدهای تولیدی باشد و افق تازه‌ای برای آینده صنعت و کارآفرینی بگشاید.
ثبت دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰