این رقم با ۱۰۴میلیون چینی که در سال ۲۰۱۹ به خارج از کشورشان سفر کردند فاصله زیادی ندارد. اما چینی‌‌‌ها امروز به طرز فزاینده‌‌‌ای در خانه می‌‌‌مانند و آمار سفرهای خارجی آنها سرعت رشد سابق را نشان نمی‌‌‌دهد. در عوض هندی‌‌‌ها تشنه دیدن نقاط مختلف دنیا هستند. بااین‌‌‌حال، برخلاف چینی‌‌‌ها در مرحله مشابه، آنها برای سفر به اروپا عجله ندارند؛ بلکه کشورهای همسایه هند هستند که از افزایش سفرهای خارجی هندی‌ها بیشترین نفع را می‌‌‌برند. در دهه‌‌‌های اخیر، با تبدیل‌‌‌شدن چین به بزرگ‌ترین منبع گردشگران جهان، کشورهای غربی تلاش کردند خود را با این روند تطبیق دهند. دولت‌‌‌ها فرآیندهای صدور ویزا را تسهیل کردند؛ فرودگاه‌‌‌ها علائمی را به زبان ماندارین نصب کردند و فروشگاه‌‌‌ها شروع به پذیرش پلتفرم‌‌‌های پرداخت چینی کردند. اما این کشورها به رشد بی‌‌‌سابقه شمار گردشگران هندی کمتر توجه نشان داده‌‌‌اند.

مقاصد جذاب آسیایی

بااین‌‌‌حال کشورهای خاورمیانه و جنوب شرق آسیا برای جذب گردشگران هندی سخت در حال رقابت هستند. تایلند و مالزی شرط اخذ ویزا برای هندی‌‌‌ها را به حالت تعلیق درآورده‌‌‌اند. کشورهای دیگر، ستاره‌‌‌های بالیوود را به‌‌‌عنوان سفیران برند به خدمت گرفته‌‌‌اند تا هم از مزایای اقتصادی و هم از قدرت نرم فرهنگی برای کسب بیشتر منفعت اقتصادی سود ببرند.

تنها کافی است به کشورهای جنوب‌شرقی آسیا نگاه کنید که خیلی زود پتانسیل گردشگران هندی را درک کردند. آنها اکنون سخت در تلاشند تا بتوانند مسافران هند را جایگزین همتایان چینی خود کنند. در سال ۲۰۱۹، چینی‌‌‌ها ۱۱میلیون نفر از مجموع ۴۰میلیون مسافر خارجی در تایلند را تشکیل ‌‌‌دادند. سال گذشته آنها فقط ۳.۵میلیون نفر از ۲۸میلیون مسافر تایلند بودند. در مقابل، روزبه‌‌‌روز به تعداد گردشگران هندی که به تایلند سفر می‌کنند افزوده می‌شود و سیل گردشگران هندی است که به تایلند سرازیر است. بسیاری از آنها اولین‌‌‌بار است که به خارج سفر می‌کنند. حتی برخی تحلیلگران بر این باورند که بانکوک در آینده‌‌‌ای نزدیک از حیث میزان سفر گردشگران هندی به‌‌‌عنوان مقصد مورد ترجیح از دبی هم پیشی خواهد گرفت.

برای گردشگران هندی تایلند مقصدی جذاب است؛ زیرا هم ارزان است و علاوه بر دسترسی آسان، کشوری مهمان‌‌‌نواز محسوب می‌شود. نکته آخر و از همه مهم‌تر اما آن است که گذرنامه هندی یک سند ضعیف است که فقط امکان سفر بدون ویزا به ۵۸کشور با آن ممکن است که عمدتا جزایر کوچک در اقیانوس آرام و کارائیب را شامل می‌شود. حتی اتباع کوبا و بلاروس در مقایسه گزینه‌‌‌های بیشتری برای سفر دارند. اما سال گذشته تایلند تمام الزامات ویزا را برای هندی‌‌‌ها لغو کرد؛ امتیازی که معمولا برای کشورهای ثروتمند غربی محفوظ است. در پی این تصمیم، شمار گردشگران هندی به طرز قابل‌‌‌ملاحظه‌‌‌ای افزایش یافت. همچنین کشورهایی مانند ایران، کنیا و سریلانکا نیز روادید اتباع هندی را لغو کرده‌‌‌اند.

محدٕودیت‌های سفر به اروپا

بااین‌‌‌حال، کشورهای ثروتمند غربی نسبت به حضور هندی‌‌‌ها، چندان روی باز نشان نمی‌‌‌دهند. امروز زمان انتظار برای مصاحبه جهت دریافت ویزای توریستی آمریکا می‌‌‌تواند بیش از یک‌سال به طول انجامد. هزینه‌‌‌های اخذ ویزای بریتانیا سرسام‌‌‌آور است. گرفتن ویزای منطقه شنگن، حتی در صورت دریافت وقت مصاحبه، نیازمند ارائه انبوهی از تضمین‌‌‌ها و مدارک تضمین‌‌‌کننده بازگشت به کشور مبدا است. بسیاری از مسافران، این فرآیند را تحقیرآمیز می‌‌‌دانند و برخی، از سفر به اروپا خودداری می‌کنند. یک متخصص مستقر در بنگ لور که برای یک شرکت اروپایی کار می‌کند می‌‌‌گوید، پرداخت هزینه برای اخذ ویزای اروپا، روندی رنج‌‌‌آور و دشوار است.

به همین دلیل او ترجیح می‌دهد به کشورهای جنوب‌شرقی آسیا سفر کند. سال گذشته، ۱۹‌درصد از تقاضاهای اخذ ویزای بریتانیا در کنار ۱۵‌درصد از این درخواست‌‌‌ها برای منطقه شنگن رد شد. بعد از ویزا، بزرگ‌ترین عاملی که هندی‌‌‌ها تصمیم می‌‌‌گیرند به کجا سفر کنند، سهولت دسترسی است. در سال‌های اخیر تعداد پروازهای مستقیم افزایش ‌‌‌یافته‌‌‌ است. اکنون از ۳۱شهر هند، پروازهای بین‌المللی به ۳۲۲مقصد انجام می‌شود که این تعداد در سال ۲۰۱۵ تعداد ۲۳پرواز برای ۲۷۲مقصد بود.

در کنار روند افزایشی آمار و تعداد پروازها، روزبه‌‌‌روز بر تعداد شرکت‌های خدمات پروازی ارزان‌‌‌قیمت که خدمات و پروازهای مستقیم از مقاصد مختلف در آسیا به هند ارائه می‌دهند افزوده می‌شود. سومین نکته مهم، موضوع هزینه‌‌‌هاست. عادت‌‌‌های بودجه‌‌‌ای هندی‌‌‌ها باعث شده است تا شرکت‌های مسافرتی در ارزان‌‌‌تر کردن سفرها نوآوری کنند. امروز برخی آژانس‌‌‌های مسافرتی تخفیف‌‌‌ها و کالابرگ‌‌‌های متنوع به مسافران هندی ارائه می‌دهند. بر اساس یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۳، حتی بانک‌های هند به افراد متقاضی انجام سفرهای خارجی تفریحی وام اعطا کردند. علاوه بر این، با افزایش هزینه‌‌‌ها و گران‌‌‌شدن شرایط سفر و زندگی در داخل کشور، سفر به کشورهای خارجی ارزان‌‌‌قیمت پیشنهاد اغواکننده‌‌‌ای محسوب می‌شود.

در این میان، یکی از کشورهای اروپایی که بر مسافران هندی تمرکز دارد، روسیه است؛ جایی که آمار سفر مسافران غربی به آن اخیرا به‌شدت کاهش ‌‌‌یافته است. در نتیجه روسیه امروز، هند را به‌‌‌عنوان یک بازار «اصلی» می‌‌‌بیند و گفته می‌شود که دولت‌‌‌های دو کشور در حال مذاکره برای دسترسی دوجانبه بدون ویزا هستند. کشورهای دیگری که هیات‌‌‌های گردشگری آنها فعالانه هندی‌‌‌ها را جلب می‌کنند، معمولا از اروپا دور هستند؛ مکان‌‌‌هایی مانند کنیا و استرالیا. حتی عربستان‌سعودی امیدوار است تا سال ۲۰۳۰ موفق شود تعداد ۷.۵میلیون گردشگر هندی را برای سفر به این کشور ترغیب و جذب کند؛‌‌‌ رقمی که سال گذشته تنها ۱.۵میلیون نفر بود.

برخی از ساکنان کشورهای ثروتمند ممکن است از شنیدن اینکه هندی‌‌‌ها به کشورهای آنان سفر نمی‌‌‌کنند افسوس نخورند؛ چرا که توسعه بی‌‌‌حدوحصر گردشگری و هجوم گردشگران از کشورهای مختلف به یک معضل در بسیاری از کشورها بدل شده است. اما عواقب دورکردن و راندن گردشگران یک قدرت نوظهور اقتصادی بسیار فراتر از مباحث اقتصادی خواهد بود. گردشگری فرهنگ جهانی را شکل می‌دهد که کمک می‌کند مشخص شود کدام مکان‌‌‌ها مهم هستند و کدام مکان‌‌‌ها نادیده گرفته می‌‌‌شوند. آنچه مسلم است، کشورهایی که برای جذب هندی‌‌‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، جغرافیای ذهنی و اتحادهای ضمنی آینده را شکل خواهند داد که در حال حاضر، کشورهای جنوب شرقی آسیا و خاورمیانه هستند. آمریکا و اروپا از این قافله عقب‌‌‌افتاده‌‌‌اند و به‌‌‌زودی بابت اتخاذ چنین سیاستی خود را سرزنش خواهند کرد.