- امروز : سه شنبه - 13 آذر - 1403
- برابر با : Tuesday - 3 December - 2024
اخبار ویژه
دبیرکل اکو: بیانیه مشهد رویکرد آینده‌نگرانه دارد
واکاوی چالش‌های حقوقی و اجرایی ماده 25 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌و‌کار
این بانک «بانک» نیست
هدفگذاری برای بررسی دیپلماسی کریدوری ایران در همایش ملی ترانزیت در مشهد
دیپلماسی اقتصادی کلید بهره‌برداری از ظرفیت‌های اکو
قانون خسارت هست اما اجرا نه!
جبران خسارت‌های ناشی از ناترازی انرژی، مطالبه جدی بخش خصوصی است
نقش مهارت‌آموزی در داشتن زندگی سالم
خشکسالی
تدوین بسته پیشنهادی برای تشکیل بازار آب در خراسان رضوی
در چهاردهمین جلسه کمیسیون آب و محیط‌زیست اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، موضوع بازار آب و چندوچون اجرای این طرح در استان و راهکارهایی برای مدیریت آب در این خطه طرح و بررسی گردید.
کشاورزی در حصار اقلیم و دولت
تغییرات اقلیمی، گسترش خشکسالی، تخریب منابع، بی‌‌‌‌‌توجهی به روش‌های صنعتی و بی‌‌‌‌‌بهرگی از تکنولوژی‌های نوین را باید از مهم‌ترین چالش‌های فراروی کشاورزی ایران محسوب کرد. در چنین فضایی تراز تجاری حوزه کشاورزی نیز منفی است. نبود برنامه‌‌‌‌‌ریزی هدفمند برای رفع مشکلات، رشد پایدار بخش کشاورزی ایران را به مخاطره خواهد انداخت. کمبودهای یادشده در شرایطی هستند که در برنامه هفتم توسعه رشد ۵.۵درصدی در حوزه کشاورزی، هدفگذاری شده‌است. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در رشد اقتصادی و به‌طور خاص در مقوله امنیت غذایی، تحقق این هدف نیازمند بازگشت از مسیر نادرست و اصلاح سیاست‌های کلان حاکم بر این بخش، جذب سرمایه برای بهبود و توسعه فعالیت‌های کشاورزی، تخصیص بهینه منابع مالی داخلی و خارجی و همچنین بهینه‌سازی مصرف آب است.
اعتبار آب منجمد شد
باوجود اینکه در بهار امسال کشور بعد از سه‌سال متوالی از خشکسالی خارج شده و عمده مناطق شرایط ترسالی را با توجه به افزایش بارندگی تجربه کرده‌اند، اما طبق بررسی‌های انجام‌شده در این فصل اعتبارات بخش آب تخصیص نیافته است. عمده این اعتبارات همانند سال‌های گذشته مربوط به برنامه‌هایی مانند آب‌رسانی، سدسازی، احداث شبکه آبیاری و زهکشی، انتقال آب، سامان‌دهی رودخانه‌ها، ساخت تونل، ایجاد تاسیسات فاضلاب و مجتمع‌های آب‌رسانی روستایی است. توجه به آب و کمبود آن برای حیات اقتصادی کشور اهمیت بسیاری دارد.
اهمیت نقش‌آفرینی تشکل‌های کشاورزی در بحث مدیریت آب
در هشتمین جلسه کمیسیون آب و محیط زیست اتاق بازرگانی خراسان رضوی، آخرین وضعیت منابع آبی استان با ارائه گزارشی از سوی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان بررسی شد. در این جلسه، بر ضرورت تطابق سیاست‌های دولت با اصول مدیریت و بهره‌وری آب و اصلاح رویکرد کنونی در سیاست‌گذاری‌ها تاکید شد.
تنش در تامین مصارف آبی
ارتفاع کل ریزشهای جوی کشور از ابتدای سال آبی تا ۲۵ فروردینماه نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت، ۱۶درصد و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ۴درصد کاهش نشان می‌دهد. براساس این آمار همچنین ۴۰درصد مخازن سدهای کشور خالی است. ذخیره آب مخازن تامینکننده آب شرب استان تهران نیز از ابتدای سال آبی تاکنون نسبت به دوره مشابه سال قبل حدود ۷درصد کاهش داشته است. از طرفی بررسی شاخص‌های مهم هواشناسی در سه‌ماه ابتدایی سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ (اول مهرماه تا انتهای آذرماه سال ١٤٠٢)، اگرچه بیانگر افزایش ٧درصدی بارش نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته است، اما نسبت به میانگین بلندمدت کشور طی این مدت، حدود یکسوم کاهش داشته که با توجه به تداوم خشکسالی، نشان‌دهنده ادامه چالش‌های اساسی مرتبط با تامین منابع آب کشور است. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی با بررسی وضعیت شاخص‌های بخش آب کشور و با توجه به اینکه رودخانههای اصلی کشور دارای منشأ ذوب برفی هستند، عنوان می‌کند کمآبی و تنش در تامین مصارف مختلف و نیز وقوع تنشهای ثانویه متاثر از آن بهویژه در فصل تابستان ۱۴۰۳، دور از انتظار نخواهد بود و همین امر لزوم تجدیدنظر جدی در برخی سیاستگذاریهای کلان بخش آب و کاهش سهم برداشت از منابع آب به نفع تامین پایدار مصارف اساسی را نشان می‌دهد.
شرط لازم برای خروج از بحران آب، مشارکت جدی مردم در این عرصه است
روز جهانی آب به ما یادآور می‌شود برای خروج از بحران آب باید مشارکت کرد؛ مشارکتی از جنس حضور مردم در صحنه. البته مشارکت عامه مردم، شرط لازم برای خروج از بحران است و شرط کافی آن، مدیریت صحیح منابع آب در سطح و زیرزمین است.
اثرات غذایی خشکسالی ۱۴۰۳
دکتر سیروس جعفری، دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان // ایران به دلیل قرار داشتن در عرض‌های میانی و اثرات مکنده سیکلونی استوا بر جذب رطوبت از این عرض‌های جغرافیایی، جزو مناطق خشک کره‌زمین است، به این ترتیب رشد اغلب گیاهان زراعی، به‌خصوص در ماه‌های خشک سال زراعی به‌شدت به آبیاری وابسته است. بارندگی منبع اصلی تامین آب در زراعت دیم است. بنابراین نقش این مناطق در تامین مواد غذایی بسیار اندک است. یکی از علل این امر بی‌نظمی بارش است. ممکن است میانگین بارندگی طی یک‌سال از حد طبیعی سالانه بیشتر باشد، با این حال نبود بارش منظم یا بارش دیرهنگام سبب کاهش اثربخشی بر تولیدات گیاهی خواهد شد. به این ترتیب با وجود وسعت ۴۸درصدی اراضی دیم نسبت به وسعت ۵۲درصدی اراضی آبی، میزان برداشت محصولات زراعی از اراضی آبی ۹۳درصد و از اراضی دیم تنها ۷درصد است. این نتایج برای سال آبی مناسبی مثل سال ۱۴۰۱ است که در اغلب استان‌های دیم‌کار ایران مثل فارس، کردستان، لرستان و آذربایجان‌ها تا آخر فصل رشد شاهد بارندگی مناسبی بودیم. بر این اساس زراعت دیم با وجود وسعت زیاد، نقش مهمی در تولید محصولات زراعی، به‌خصوص غلات به عنوان مهم‌ترین تولیدات کشاورزی ندارد.
«آب» اجازه توسعه را نمی‌دهد
با وجود اینکه آب حتی این روزها برای شرب شهروندان نیز با دغدغه و کمبود همراه شده است اما لایحه برنامه هفتم با نگاهی خوشبینانه درصدد خودکفایی محصولات کشاورزی با ضریب ۹۰ درصد است. خراسان رضوی ٧٠ درصد بارش کمتر از نرمال را در سال آبی اخیر تجربه کرده که بنا بر گفته کارشناسان در طی نیم قرن اخیر بی‌سابقه بوده و این موضوع حوزه کشاورزی را تحت‌الشعاع قرار داده است.
