به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «علی اکبر لبافی»، رئیس این دبیرخانه با اشاره به تاکید استاندار خراسان رضوی و رئیس اتاق بازرگانی ایران در خصوص احصا مشکلات و موانع حوزه‌های مختلف اقتصادی با همفکری کمیسیون‌های اتاق و تشکل‌های بخش خصوصی، اظهار کرد: تاکنون کمیسیون‌های متعددی مشکلات و موانع خود را مطرح و از ظرفیت شورای گفت‌وگو استفاده کردند. در این جلسه نیز، موانع حملونقل ریلی و جاده‌ای و مسائلی چون توقفات گمرکی، زیرساخت‌های حملونقل و… به عنوان موضوعات درخواستی کانون کارآفرینان استان، کمیسیون حملونقل و ترانزیت اتاق مشهد و اتحادیه صادرکنندگان بررسی می‌گردد.
در بررسی دستور کار اول در خصوص مشکلات حملونقل ریلی به آسیای میانه، «احمد زمانیان»، رئیس کمیسیون حملونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی مشهد بیان کرد: اراده‌ای برای رفع مشکل واگن‌ها نیست. راهکار ساده‌ای برای این امر وجود دارد و آن این است که واسطه‌ها کنار گذاشته شوند. تا زمانی که واسطه حضور داشته باشد، رفع مشکلات این حوزه ممکن نیست. اتاق به عنوان پارلمان بخش خصوصی بایستی به همراه راه‌آهن در این زمینه گفت‌وگو و راهکاری احصا کند.
موانع ریلی در حملونقل به کشورهای آسیا میانه
در ادامه کاظم شیردل، رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان، به بیان موانع موجود در مسیر تامین واگن صادراتی پرداخت و گفت: برای دریافت واگن نیازمند مجوز هستیم؛ اما تعدد سازمان‌های ذی‌ربط برای صدور مجوز اجاره واگن مشکلات متعددی را ایجاد کرده است. اهلیت این مجوزها بایستی مشخص شود. امروز برخی شرکتهای غیر مرتبط نیز در استان واگن وارد می‌کند.
شیردل ادامه داد: شرکتهای خصوصی ایرانی به صورت مستقیم قراردادی با ترکمنستان به منظور تامین واگن ندارند. هزینه کرایه هر واگن حدود ۵۵۰ دلار است؛ اما به دلیل واسطه‌گری‌ها، به بیش از ۲۰۰۰ دلار می‌رسد. در واقع، واسطه قبل از ورود واگن به سرخس، نرخ کرایه را افزایش می‌دهد و قیمت شرکتهای ترکمن افزایش پیدا نکرده است.
وی خاطرنشان کرد: راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران دارای بخش بازرگانی است و انتظار می‌رود به صورت مستقیم با شرکتهای خصوصی ترکمنستان مذاکره کند و شرکتهای خصوصی ایرانی را به آنان معرفی و اوضاع فعلی را مدیریت نماید. در صورت هماهنگی راه‌آهن با شرکتهای خصوصی، امکان اجاره روزانه ۵۰ واگن از ترکمنستان و مدیریت حمل بار در این حوزه وجود دارد.
ضرورت نقش‌آفرینی راه‌آهن در حوزه تامین واگن صادراتی
سپس مرتضی قندچی، رئیس هیات مدیره اتحادیه کارگزاران گمرکی خراسان رضوی تاکید کرد: در موضوع رفع کمبود واگن، راه‌آهن باید پای کار بیاید و اراده لازم برای رفع این کار را داشته باشد. مشکل کمبود واگن از زمانی آغاز شد که واردکنندگان خود واگن مورد نیاز را تامین نکردند.
رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگوی استان نیز بار دیگر گفت: ضرورت دارد دلایل وجود واگن‌های متعدد در مرز و درون کشور و لیکن توقف‌های زیادی برای بارگیری رخ دهد و در نهایت موجب تحمیل هزینه به صادرکنندگان گردد از هر نظر می بایست موجب بررسی و پایش قرار گیرد و بایستی روزانه به تعداد نیاز واگن از ترکمنستان به ایران وارد، بارگیری و بازگردد.
لبافی در جمع‌بندی این موضوع اظهار کرد: مسائل و مشکلات ریلی با ترکمنستان احصا و به همراه پیشنهادات بخش خصوصی و دولتی در یک جلسه دیگر به صورت تخصصی در دبیرخانه شورای گفت‌وگو مطرح و پیشنهاد اصلاح عملکرد به عنوان هم‌افزایی استانی مطرح خواهد شد تا این مسئله رفع گردد.
۵۰ درصد ناوگان حملونقل باری فرسوده هستند
زمانیان، رئیس کمیسیون حملونقل و ترانزیت اتاق مشهد دستور کار دوم این نشست درباره فرسودگی ناوگان حملونقل و اثر آن بر حوزه ترانزیت گفت: علی‌رغم ارائه طرح‌‌های متعدد برای نوسازی ناوگان حملونقل از جمله پیشنهاد واردات کامیون با عمر سه سال، استقبالی در این زمینه صورت نگرفته است و تسهیلاتی هم برای نوسازی ناوگان ارائه نمی‌شود. هم اکنون بیش از ۵۰ درصد ناوگان حملونقل باری فرسوده هستند.
به گفته زمانیان، یکی از مشکلات کامیون‌های داخلی و ایرانی، مونتاژ و هزینه سنگین آن نسبت به کیفیت کامیون است. قیمت کامیون داخلی مونتاژ شده حدود ۶ میلیارد تومان است و از سویی، خرید کامیون‌های وارداتی با وضعیت کنونی نرخ ارز امکان‌پذیر نیست.
زمانیان در خصوص توقف کامیون‌ها در مرزهای استان نیز گفت: توقف‌ها در مرزهای استان بایستی کاهش پیدا کند. چرا ناوگان حملونقل باید در سرخس یا لطف‌آباد نیز توقف داشته باشد؟ صادرات و ترانزیت کند شده و یکی از دلایل آن فرسودگی ناوگان و توفقات در مرزهاست.
رئیس کمیسیون حملونقل و ترانزیت اتاق مشهد تاکید کرد: روزانه تنها ۲۵۰ کامیون از مرز دوغارون عبور می‌کنند. این درحالی است که در چندسال اخیر، روزانه بیش از ۲۰۰۰ کامیون در این مرز تردد داشت.
نصیر برادران، رییس اداره ترانزیت اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی نیز اظهار کرد: شیوه اجرایی برای وارد کردن هر ناوگان حملونقل، اسقاط یک ناوگان فرسوده است؛ اما با این کار باز هم کمبود ناوگان جبران نخواهد شد. امروز در میان دستگاه‌های اجرایی برای واردات ناوگان حملونقل، اختلاف نظر وجود دارد.
وی با بیان اینکه افغانستان و ترکمنستان درحال توسعه و به‌روزرسانی ناوگان حملونقل خود هستند، تصریح کرد: این موضوع یک تهدید برای ترانزیت ایران به شمار می‌رود. در حال حاضر با فقدان طرحی موفق در زمینه نوسازی ناوگان مواجهیم؛ از سویی، تعداد ناوگان فعلی، جوابگوی نیاز در این حوزه نیست.
حذف شرط اسقاط ناوگان فرسوده
قاسم کیومرثی، رئیس اداره صنایع فلزی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این بخش از نشست اظهار کرد: ناوگان فرسوده ناوگانی است که چندین سال بعد از تولید و فعالیت، اجازه تردد نداشته باشد؛ مادامی که اجازه تردد به این ناوگان داده شود، امکان اسقاط آن وجود ندارد. کشور به ناوگان جدید نیاز دارد و تا اصلاح دستورالعمل در نوسازی ناوگان وجود نداشته باشد، رفع مشکلات این حوزه ممکن نخواهد بود. اگر به دنبال کسب نتیجه در این زمینه هستیم، شرط اسقاط ناوگان فرسوده بایستی حذف گردد.
جواد جعفری، ناظر گمرکات خراسان رضوی نیز با اشاره به اینکه گمرک در نوک پیکان تشریفات ورود و خروج مرزی قرار دارد، گفت: گمرک تشریفاتی را انجام می‌دهد که براساس بخشنامه و دستورالعمل‌های صادر شده از سوی دولت، ابلاغ گردیده است.
جعفری با بیان اینکه توقف کامیون‌ها در مرزها افزایش یافته و موازی‌کاری دستگاه‌ها در مرز، یکی از علل این امر است، تصریح کرد: توقف هیچ توجیهی ندارد. امروز تنها دستگاه متولی در زمینه جلوگیری از قاچاق، گمرک است؛ اما نهادهای دیگر در این زمینه دخالت می‌کنند. درخواست ما، رفع موازی‌کاری و توقف‌ها در مرز است.
طرح جامع دوغارون در حال آماده‌سازی است
برادران، رییس اداره ترانزیت اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی نیز با اشاره به اینکه متوسط توقف کامیون در مرز لطف آباد، چهار شب است، تصریح کرد: از ترکمنستان در خصوص افزایش ساعت کاری در روزهای پایانی سال میلادی درخواست کردیم که آنان موافقت نمودند. با این وجود باز هم متوسط میانگین توقف در مرز سه روز و چهار شب است.
وی افزود: بخشی از توقف‌ها در دوغارون به سبب پایش و کنترل‌ها در حوزه سوخت است. هم اکنون طرح جامع در مرز دوغارون درحال آماده‌سازی است. پیاده‌سازی این طرح کمک بزرگی به مرز خواهد کرد.
به گفته برادران، هزینه توقف یک هفته‌ای ناوگان حملونقل در دوغارون و سرخس صدها میلیارد تومان است و در صورت محاسبه هزینه دیرکرد در زمینه ترانزیت و شرکت‌ها، این ارقام افزایش چشمگیری خواهد داشت.
پیشنهاد حذف شرط اسقاط در نوسازی ناوگان حملونقل
لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگو نیز در بخش پایانی این نشست و در جمع بندی مباحث مربوط به نوسازی ناوگان و توقف کامیون‌ها در مرزهای استان گفت: مانع جدی در عدم توقف ناوگان حملونقل، عدم انسجام بین دستگاهی و نبودن یک متولی خاص است
لبافی تاکید کرد: موانع ایجاد شده در مرز سبب توقف و عدم عبور ناوگان در مرز دوغارون شده است. توقف ناوگان حملونقل در مرزها هزینه‌ساز است. این موضوع بسیار مهم و اساسی است که بایستی در یک جلسه تخصصی با حضور دستگاه‌های ذی‌ربط مطرح و مشکلات احصا شده بیان گردد تا با همفکری و هم افزایی دستگاه‌های مربوطه جمع‌بندی نهایی حاصل شود.
وی اظهار کرد: ناوگان حملونقل باری که در کشور فعالیت می‌کنند، خودروهای سنگین فرسوده هستند. این خودروها ترانزیت کالا را انجام می‌دهند. در قانون هوای پاک تامین ناوگان حملونقل تعیین تکلیف شده است. بر این اساس، قرار بود دولت در اجرای این قانون، منابع و تسهیلاتی را تامین کند و در صورت تامین، اجازه تامین خودرو داخلی یا وارداتی را به مالک بدهد و خودرو فرسوده را جایگزین کند. به دلیل اینکه قیمت خودروهای سنگین فرسوده در ایران زیاد است و شرط نوسازی، اسقاط ناوگان فرسوده است، برخی مالکان تمایلی به این کار ندارند. لذا منابع و تسهیلات لازم از سوی دولت تامین نشد.
لبافی اذعان کرد: شورای گفت‌وگو به مراجع مربوطه پیشنهاد حذف شرط فرسوده بودن کامیون برای جایگزینی را ارائه خواهد کرد.
