در پنجاه و پنجمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و آخرین روندها و پیش‌بینی‌های اقتصادی تهیه‌شده توسط بزرگ‌ترین نهادهای اقتصادی بین‌المللی، در قالب داده‌های تازه مورد واکاوی قرارگرفته‌اند.
در بخش تحولات جهانی، به مباحت مطرح شده در اجلاس اخیر داووس اشاره شده است. بر اساس این گزارش، ازآنچه در پنل چین در اجلاس اخیر داووس در سوئیس ارائه شد، این‌گونه برداشت می‌شود که دنیا باید در انتظار چرخش سیاست‌های اقتصادی و تجاری این کشور به سمت‌وسوی آزادسازی بیشتر و نرمش با جهان، در عین حفظ جوانب احتیاط و توجه به بازار داخلی باشد. بعد از سیاست سخت‌گیرانه کووید صفر در چین و پیامدهای آن، تمرکز سیاست‌های اقتصادی این کشور بر گسترش تقاضای داخلی، ثبات زنجیره تأمین، حمایت از بخش خصوصی، اصلاح شرکت‌های دولتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و جلوگیری از ریسک‌های اقتصادی و مالی خواهد بود تا بتواند ضمن بازیابی روندهای رو به رشد گذشته، از ثبات و توسعه اقتصادی حمایت کند.
از سوی دیگر روسیه همچنان به دنبال کاهش اثرات جنگ اوکراین بوده و تلاش می‌کند تا با ارائه مشوق‌ها و تخفیفات قیمتی، صادرات انرژی کاهش یافته در اثر نقصان تقاضای اروپا را جبران کند. پیگیری اجرای راهکارهای دلارزدایی از تجارت خارجی و تسویه‌حساب از طریق ارزهای ملی و نیز طرح پیشنهاد تمدید نرخ عوارض واردات صفر درصدی تا پایان سال 2023 با کشورهای اوراسیا، از جمله این تلاش‌ها است.
در بخش دیگری از تحولات جهانی، خبر مشارکت راهبردی مصر با هند در زمینه‌های سیاسی، امنیتی، دفاعی، انرژی و اقتصادی و اعطای امتیازاتی به هند به‌ویژه در منطقه اقتصادی کانال سوئز نیز نشان از فرصت‌طلبی مصر برای بهره‌برداری حداکثری از رقابت میان چین و هند است.
در بخش تحولات منطقه‌ای، مجموعه مهمی از پیشنهاد‌های مطرح شده توسط کشورهای حوزه خلیج‌فارس در کنفرانس داووس، در صدر اخبار قرار دارد. وعده عربستان سعودی در رابطه با ارائه کمک‌های بین‌المللی با هدف ایجاد اصلاحات اقتصادی و ساختاری در کشورهای دریافت‌کننده، مساعدت قطر در هم‌افزایی مثبت در تأمین امنیت انرژی جهان و در نهایت تأکید امارات برای تبدیل به هاب نوپدید تجارت جهانی، از جمله این پیشنهاد‌ها بوده است. به‌علاوه عربستان، قطر و امارات در سال 2022 متعهد به سرمایه‌گذاری در کشورهای درحال‌توسعه از جمله مصر شده‌اند. دولت مصر، تحت‌فشار صاحبان بدهی‌های خارجی خود از جمله صندوق بین‌المللی پول، در جدیدترین سند راهبردی منتشر شده، متعهد به انجام اصلاحاتی از جمله کاهش مشارکت دولت در اقتصاد و افزایش نقش بخش خصوصی و نیز ارتقای شفافیت در شرکت‌های دولتی شده است.
سایر تحولات منطقه نیز شامل برداشتن گام‌های اولیه توافق بر سر صادرات نفت خام روسیه به پاکستان با قیمتی ارزان‌تر و از طریق سیستم پرداخت مبتنی بر ارز کشورهای دوست، تأمین کسری برق عراق برای اولین بار توسط ترانسفورماتورهای شرکت زیمنس که از گازهای خروجی از چاه‌های نفت عراق برای تولید برق استفاده می‌کند و توافق قزاقستان با امارات برای افزایش مبادلات تجاری است.
در بخش داده‌های تازه، کشور عمان و مازاد تجاری 22.08 میلیارد دلاری آن مورد توجه قرار گرفته است. رشد صادرات نفتی و غیرنفتی عمان در 10 ماهه سال 2022، نشان‌دهنده تأثیر بالای برنامه‌های توسعه‌ای این کشور در بخش تجارت و درنتیجه تغییر اهمیت این کشور در نقشه تجارت جهانی است.
به گزارش اتاق ایران آنلاین، مرکز پژوهش‌های اتاق ایران درحرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند.
متن کامل پنجاه‌و‌پنجمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.
