در شصت و پنجمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و آخرین روندها و پیش‌بینی‌های اقتصادی تهیه‌شده توسط بزرگ‌ترین نهادهای اقتصادی بین‌المللی، در قالب داده‌های تازه مورد واکاوی قرارگرفته‌اند.
در بخش تحولات جهان، طرح جنجالی لغو امتیازهای تجاری چین توسط آمریکا، فرصت بالقوه‌ای برای بهره‌برداری سایر اقتصادهای بزرگ از کالاهای ارزان چینی فراهم آورده و درعین‌حال تهدیدی نیز برای آمریکا محسوب می‌شود. به‌نظر چین در حال فتح بازارهای صادراتی جهان باشد، به‌نحوی‌که در سه‌ماهه نخست سال جاری میلادی، با تصاحب جایگاه ژاپن، تبدیل به بزرگ‌ترین صادرکننده خودرو در جهان شد، آمریکا در صورت لغو قانون مذکور، بدون شک به دلیل محرومیت از کالاهای ارزان‌قیمت چینی با کاهش استانداردهای زندگی مواجه خواهد شد و به دلیل هزینه‌های بالاتر، به مکانی کمتر جذاب برای سرمایه‌گذاری شرکت‌ها تبدیل می‌شود.
چین همچنین در رقابت با هند در حوزه تجارت با روسیه، توانسته پس از دلار، جایگاه یوان را به‌عنوان یکی از ارزهای مسلط در پرداخت‌های روسیه تحکیم کند. اگرچه همچنان دلارزدایی از روابط تجاری روسیه با سایر کشورها، با پیچیدگی و ابهامات فراوانی روبه‌رو است.
در سطح منطقه نیز چین در جایگاه یک بازیگر کاملاً کلیدی قرار دارد. علاوه بر سرمایه‌گذاری‌های عظیم در صنایع بزرگ‌ترین شریک تجاری عربی خود، یعنی عربستان و نیز مشارکت‌های اقتصادی متنوع و چشمگیر، به‌ویژه در حوزه حمل‌ونقل و لجستیک، با امارات متحده عربی به‌عنوان رابط میان سه قاره آسیا، اروپا، آفریقا، پیش‌بینی می‌شود پس از دهمین نشست کنفرانس تجاری اعراب و چین که قرار است در ژوئن سال جاری برگزار شود، فصل تازه‌ای از روابط اقتصادی چین با جهان عرب رقم بخورد.
در این میان، عربستان در فرآیندی رقابتی با امارات، در تلاش است تا حداکثر بهره‌برداری را از بازار بزرگ مصر داشته باشد. این کشور همچنین در ادامه روابط سخاوتمندانه خود با ترکیه، در تلاش است تا پیمانکاران ترک را در پروژه‌های آرامکو مشارکت دهد.
علاوه بر این، عربستان حجم تجارت خود با روسیه را نیز در گروه محصولات کشاورزی و غذایی، تا دو برابر افزایش داده است. روسیه هم مانند عربستان، با تأمین بخش مهمی از واردات ترکیه، به استقلال این کشور از جریان‌های مالی غرب سرعت بخشیده است.
عربستان در ماه مارس، به‌عنوان شریک گفتگو به سازمان همکاری شانگهای که توسط چین و روسیه رهبری می‌شود، پیوست. ریاض همچنین رسماً برای پیوستن به گروه کشورهای نوظهور بریکس درخواست داده است.
در دیگر سو، کشورهایی مانند قزاقستان و ازبکستان نیز در راستای تنوع‌بخشی به اقتصاد و پیشبرد اهداف بلندپروازانه خود، اقداماتی را در راستای جذب سرمایه‌گذاری خارجی انجام داده‌اند که موفقیت‌آمیز بوده و شرح آن به‌تفصیل در متن گزارش آورده شده است.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار می‌گیرند.
متن کامل شصت و پنجمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.
