نرخ مشارکت اقتصادی (نرخ فعالیت)، به معنی نسبت جمعیت فعال(شاغل و بیکار) به جمعیت در سن کار است. نرخ مشارکت اقتصادی (نرخ فعالیت)، عبارت است از نسبت جمعیت فعال(شاغل و بیکار) به جمعیت در سن کار. باتوجه به تعریف ارائه شده مشخص می شود که نرخ مشارکت اقتصادی به متغیرهایی چون جمعیت فعال و جمعیت در سن کار که در دل خود جمعیت غیرفعال را نهفته دارد، وابسته است. محصلان، خانه داران و دارندگان درآمد بدون کار، چنانچه شاغل یا بیکار نیز بوده اند، فعال اقتصادی محسوب می شوند.
مقایسه نسبت به بهار 1400
داده های مرکز آمار ایران نشان می دهد که نرخ بیکاری در بهار امسال نسبت به بهار 1400(قبل از دولت سیزدهم)0.2درصد کاهش یافته، همچنین نرخ مشارکت اقتصادی نسبت به آن زمان1.8درصد افزایش داشته است. این مقایسه نشان می دهد، بازار کار خراسان رضوی و مشهد بعد از افول سنگین نرخ مشارکت اقتصادی در دوره کرونا در حال بازیابی است.
دلایل بهبود وضعیت
افزایش ورود زائران به مشهد در بهار امسال نسبت‌به بهار سال گذشته را می توان یکی از دلایل کاهش نرخ بیکاری خراسان رضوی دانست. به عنوان مثال از 15اسفند1401 تا 13فروردین امسال 10میلیون و 207هزار و 292نفر زائر وارد مشهد شدند. این رقم از 10اسفند1400 تا 15فروردین سال گذشته 8میلیون و 564هزار و 833زائر بوده است. رشد صادرات خراسان رضوی در بهار امسال نیز یکی دیگر از دلایلی است که می توان از آن به عنوان عاملی برای کاهش نرخ بیکاری نام برد. در سه ماهه اول امسال، حجم صادرات استان ۶۱۵هزارتن به ارزش ۳۷۹میلیــون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته در ارزش دلاری ۳۴درصد افزایش داشته است.
محمدامین بابایی، مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی، درباره میزان اشتغال زایی استان گفته است که از ابتدای امسال تاکنون ۱۵درصد از تعهد امسال این استان برای ایجاد ۷۴هزار و ۱۲۰فرصت شغلی محقق شده است. در این مدت ۱۱هزار و ۳۰۴فرصت شغلی توسط ۳۳شهرستان و ۳۱دستگاه اجرایی خراسان رضوی در سامانه ملی رصد اشتغال کشور به ثبت رسیده است.
وضعیت کشور
جمعیت شاغلان پانزده ساله و بیشتر در فصل بهار امسال، ٢٤میلیون و ٣٠٦هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ٧٢٨هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش های مهم اقتصادی نشان می دهد که در بهار١٤٠٢، بخش خدمات با ٥١,٣درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است.
در مراتب بعدی، بخش های صنعت با ٣٣.١درصد و کشاورزی با ١٥.٥درصد قرار دارند. نرخ بیکاری جوانان پانزده تا بیست وچهارساله، حاکی از آن است که ٢١,٦درصد از فعالان این گروه سنی در بهار١٤٠٢ بیکار بوده اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می دهد که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (بهار ١٤٠١) ٢.٤درصد کاهش یافته است.
