مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارش «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران در دی ماه سال ۱۴۰۲ بخش صنعت و معدن» به بررسی شرایط فروش، تولید و قیمت در صنایع بورسی پرداخته است. این گزارش بر مبنای بررسی شاخص تولید، فروش و قیمت صنایع بورسی از اطلاعیه ماهانه ۳۱۹ شرکت بورسی نوشته شده و در آن به این نکته اشاره شده که با توجه به اینکه این شاخص با شاخص تولید صنعتی بانک مرکزی و مرکز آمار هم حرکتی مناسب دارد، با دقت زیادی می‌توان تحولات بخش صنعت و معدن کشور را به صورت ماهانه رصد کرد.
برآوردهای این گزارش نشان می‌دهد طی دی ماه سال ۱۴۰۲، شاخص تولید شرکتهای صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۱.۹ درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش ۴.۵ درصدی مواجه شده است. همچنین شاخص فروش شرکتهای بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش ۱.۷ درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش یک درصدی روبرو بوده است.
شاخص قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی نیز نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۶.۶ درصد افزایش و نسبت به ماه قبل ۲.۴ درصد کاهش یافته است.
رشد شاخص تولید در بخش صنعت و معدن
بر اساس این گزارش، رشد شاخص تولید در ۱۰ ماهه امسال نسبت به ۱۰ ماهه مشابه سال قبل در بخش صنعت با رشد ۰.۸ درصدی و در بخش معدن با رشد ۸.۹ درصدی روبرو بوده است. همچنین در رشته فعالیت‌های منتخب بخش صنعت در ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل در گروه شیمیایی به جز دارو با رشد منفی ۲.۷ درصدی و در رشته فلزات پایه و خودرو هم به ترتیب با رشد ۲ و ۰.۱ درصدی روبرو بوده‌ایم.
در شاخص فروش هم رشد ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل در حوزه صنعت، منفی یک درصد و در بخش معدن، ۳.۵ درصد بوده است. در این مدت شاخص فروش رشته فعالیت‌های منتخب بخش صنعت شامل رشته شیمیایی به جز دارو، فلزات پایه و خودرو و قطعات به ترتیب منفی ۷، منفی ۱.۷ و منفی ۷.۴ درصد بوده است.
رشد شاخص تولید در بیش از نیمی از رشته‌های صنعتی
در این گزارش آمده است که در دی ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل از بین ۱۵ رشته فعالیت صنعتی بورسی، ۹ رشته فعالیت در شاخص تولید رشد داشته‌اند. در حالی که ۶ رشته فعالیت، کاهش در شاخص تولید را نشان داده‌اند. سیمان، کاشی و سرامیک و سایر کانی‌های غیر فلزی بیشترین افزایش در شاخص تولید و رشته فعالیت‌های تجهیزات برقی، محصولات فلزی به جز ماشین آلات و «تجهیزات و خودرو و قطعات» بیشترین کاهش در شاخص تولید را نشان داده‌اند.
نیمی از فعالیت‌های صنعتی شاهد کاهش فروش
کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس از میان ۱۵ رشته فعالیت صنعتی بورسی، افزایش شاخص فروش را برای هفت رشته فعالیت صنعتی گزارش کرده‌اند، در حالی که ۸ رشته فعالیت شاهد کاهش در شاخص فروش بوده‌اند.
بر مبنای متن این گزارش، رشته فعالیت‌های سایر کانی‌های غیرفلزی به همراه سیمان و فلزات پایه، بیشترین افزایش در شاخص فروش و رشته فعالیت‌های محصولات فلزی به جز ماشین آلات و تجهیزات، چوب و کاغذ و کک و پالایش بیشترین کاهش در شاخص فروش را تجربه کرده‌اند.
کاهش تولید و فروش خودرو و قطعات
در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است که در دی ماه امسال شاخص تولید رشته فعالیت خودرو و قطعات شرکتهای بورسی کاهش یافته است. بر اساس این گزارش، فعالیت این رشته در دی ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۶.۴ درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش ۴.۸ درصدی داشته است.
افت فروش در زیرشاخه‌های خودرو
شاخص فروش بخش خودرو هم نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۸.۵ درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش ۳.۱ درصدی یافته است. شاخص تولید در زیر بخش‌های خودرو شامل خودروی سنگین در دی ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نزدیک به پنج درصدی داشته است. در حالی که فروش این زیربخش با افت منفی ۶ درصدی مواجه بوده است.
در زیر بخش قطعات هم با افت تولید و فروش به ترتیب به نسبت منفی ۱۰ و منفی ۱۲ درصد مواجه بوده‌ایم. تولید و فروش زیربخش خودروی سواری هم حدود منفی ۹.۵ و منفی ۸.۵ درصد مواجه بوده است. همچنین در بخش شیمیایی به جز دارو هم شاهد رشد تولید در کودها و ترکیبات نیتروژن و سایر شیمیایی به جز دارو و لاستیک و پلاستیک گزارش شده است. همچنین افت تولید در خوراک پالایشگاه‌ها، متانول مشاهده می‌شد.
در بخش شیمیایی به جز دارو، افزایش فروش مربوط به گروه کودها و ترکیبات نیتروژن‌دار، پلاستیک و لاستیک و متانول است. همچنین افت فروش در گروه خوراک پالایشگاه‌ها و سایر شیمیایی به جز دارو مشاهده می‌شود.
رشد تولید و فروش در اکثر زیربخش‌های فلزات پایه
در بخش فلزات پایه، به جز زیربخش ورق که با افت تولید و فروش مواجه هستیم، در سایر زیربخش‌ها شامل پروفیل، شمش و سایر فلزات پایه با رشد تولید و فروش مواجه هستیم.
کمترین میزان فروش در زیربخش‌های این رشته مربوط به شمش است که حدود پنج درصد افزایش در دی ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل برای آن گزارش شده است.
افت تولید و فروش کیک و بیسکوئیت
بررسی‌ها نشان می‌دهد در دی ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل تولید و فروش زیر بخش‌های غذایی و آشامیدنی به جز قند و شکر شرایط متفاوتی داشته است. در زیربخش روغنی‌ها و کیک و بیسکوئیت با افت تولید و فروش مواجه بوده‌ایم. البته افت تولید و فروش کیک و بیسکوئیت چندان چشمگیر نیست. لبنیات در این مدت با وجود افت تولید با افزایش فروش مواجه شده است.
سایر مواد غذایی و آشامیدنی شاهد رشد تولید و فروش قابل توجه در بخش خود بوده‌اند. تولید در این زیربخش با رشد نزدیک به ۳۰ درصدی و فروش با رشد حدود ۱۲ درصدی مواجه بوده است.
در زیربخش‌های دارو هم در دی ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل به جز در زیربخش قرص و کپسول که با افت تولید و فروش مواجه بوده‌ایم، در سایر زیربخش‌ها با رشد تولید مواجه بوده است. فرآورده‌های تزریقی با افت فروش منفی یک درصدی مواجه بوده‌اند در حالی که شربت و سوسپانسیون و سایر داروها به ترتیب رشد ۱۲.۵ درصدی و ۱۱ درصدی در فروش را تجربه کرده‌اند.
