تورم بالا منجر به کاهش ارزش پول ملی، کاهش قدرت خرید مردم و خالی شدن سفره کم درآمدها، انباشت کالا در انبارهای کارخانه‌ها و در مجموع نااطمینانی در اقتصاد و مخدوش شدن چشم‌انداز فعالیت‌های اقتصادی می‌شود.
طبق داده‌های مرکز آمار ایران، سال ۱۴۰۲ با تورم ۴۰.۷ درصدی در کشور مواجه بودیم که این نرخ در استانی مانند خراسان رضوی کمی بیشتر از این میزان بود، به طوری که نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای خراسان رضوی در اسفندماه سال گذشته به ۴۲.۹ درصد رسید.
افزایش تورم خراسان رضوی با شیب ملایم در سال ۱۴۰۳
اگر چه استفاده از ابزارهای اقتصاد کلان می‌تواند نرخ تورم را در یک کشور کاهش دهد؛ اما با توجه به ویژگی‌های هر استان، میزان کاهش یا افزایش نرخ تورم در نقاط مختلف کشور، متفاوت است.
مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی خراسان رضوی به تازگی در گزارشی، به بررسی افزایش نرخ تورم استان خراسان رضوی در دو ماه نخست امسال پرداخته است. آمارهای مندرج در این گزارش، نشان می‌دهد که تورم ماهانه استان خراسان رضوی در فروردین ماه سال جاری ۳.۳ درصد برآورد شده که بالاتر از میانگین کشوری بوده است. در فروردین ماه، نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و دخانیات در استان، ۴.۲ درصد و نرخ تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات ۲.۹ درصد بوده است.
اما افزایش تورم در خراسان رضوی با شیب ملایمی در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ همراه بوده؛ به طوری که تورم ماهانه استان در اردیبهشت ماه، 0.5 درصد نسبت به فروردین ماه افزایش داشته و به ۳.۸ درصد رسیده است.
استان خراسان رضوی، پس از خراسان جنوبی، رتبه دوم را در بین استان‌های کشور در بحث نرخ تورم ماهانه از آن خود کرده است. در اردیبهشت ماه، نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها در خراسان رضوی ۳۸.۹ درصد، نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و دخانیات ۳.۲ درصد و نرخ تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات ۴.۱ درصد بوده است.
در بحث نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها در اردیبهشت امسال، استان‌های سیستان و بلوچستان با تورم 29.6درصدی، بوشهر با 32.4 و تهران با 34درصد، وضعیت بهتری نسبت به سایر استان‌های کشور داشته‌اند. در مقابل، استان یزد با 43.6درصد بیشترین میزان تورم سالانه را در میان استان‌های کشور داشته و پس از آن، استان اصفهان با 42.1 و کردستان با 41.4 قرار گرفته‌اند. میانگین تورم کل کشور در حوزه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها در اردیبهشت 1403، 37درصد بوده است.
در اردیبهشت ماه، با وجود اینکه نرخ تورم ماهانه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در خراسان رضوی نسبت به فروردین ماه کاهش داشته و از ۴.۲ درصد به ۳.۲ درصد رسیده است؛ اما نرخ تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات روندی صعودی داشته و از ۲.۹ درصد به ۴.۱ درصد افزایش یافته و با افزایش تورم ماهانه اردیبهشت ماه نسبت به فرودین ماه سال ۱۴۰۳، رتبه خراسان رضوی در بین استان‌های دیگر از هفتم به دوم تنزل پیدا کرده است.
نگاهی به عوامل موثر در رشد تورم
بررسی جزئیات تورمی نشان می‌دهد که مهم‌ترین بخشی که بر افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در کل کشور و همچنین خراسان رضوی اثرگذار بوده، بخش مسکن است. در شرایطی که تورم نقطه به نقطه کلی در کشور در اردیبهشت ماه برابر با ۳۱درصد شده، تورم نقطه به نقطه بخش مسکن ۴۱.۸درصد اعلام شده است؛ به این ترتیب، تورم مسکن حدود ۱۱ واحد بیش از تورم نقطه‌ای قیمت‌های عمومی است. تبدیل شدن مسکن به کالای سوداگری در کشور را می‌توان یکی از عوامل بروز این وضعیت دانست
وضعیت تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در خراسان رضوی
در استان خراسان رضوی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۷۰ درصد تورم اردیبهشت ماه، ناشی از تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات بوده و تنها حدود ۳۰ درصد از تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بوده تاثیر پذیرفته است. با این حال، تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در اردیبهشت ماه گذشته در خراسان رضوی با عدد ۳.۲ درصد، بیش از تورم این اقلام در کشور با رقم ۱.۸ درصد بوده است. یکی از دلایل بروز این مساله را می‌توان حضور خیل عظیم زائران و گردشگران در مشهد و تعداد سفرها در استان دانست که موجب افزایش نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بیش از میانگین کشوری شده است.
مقایسه نرخ تورم مسکن استان با میانگین کشوری
اما نقش مسکن و اجاره بها را در رشد تورم استان نمی‌توان نادیده گرفت؛ چراکه این بخش بیشترین تاثیر را بر سبد هزینه خانوار دارد. «مسکن و اجاره بها» به عنوان یکی از زیر بخش‌های گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات، با ضریب اهمیت ۳۱.۲ درصدی می‌تواند یکی از عوامل موثر بر افزایش تورم خدمات در استان باشد.
تورم سالانه مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها در خراسان رضوی، 47.5 درصد برآورد شده؛ در حالی که در کل کشور این رقم 39.7درصد بوده است. تورم نقطه به نقطه این زیربخش در استان خراسان رضوی نیز نسبت به سایر زیربخش‌های گروه غیرخوراکی و خدمات، بیشترین افزایش را تجربه کرده و به حدود ۵۱ درصد رسیده؛ این رقم در کل کشور به طور میانگین، 41.8درصد بوده است.
یکی از دلایل بالا بودن تورم زیرگروه مسکن، آب برق و گاز در استان خراسان رضوی نسبت به کل کشور، افزایش مهاجرت اتباع خارجی به این استان است؛ موضوعی که فعالان حوزه املاک نیز بر آن صحه می‌گذارند.
تورم حوزه بهداشت و درمان خراسان رضوی، دو برابر بیشتر از کشور
موضوع دیگری که در تورم اردیبهشت ماه استان به چشم می‌آید، نرخ تورم در حوزه بهداشت و درمان خراسان رضوی است که نسبت به میانگین کشوری حدود دو برابر است. تورم ماهانه زیر گروه بهداشت و درمان این استان در اردیبهشت ماه ۱۸.۱ درصد برآورد شده در حالی که در کل کشور این رقم ۹ درصد بوده است.
لازم به ذکر است که تورم سایر زیرگروه‌های بخش کالاهای غیر خوراکی و خدمات نظیر هتل و رستوران، آموزش، تفریح و فرهنگ و حمل و نقل در استان نسبت به میانگین کشوری پایین‌تر بوده است.
