به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «سیدمحمدصادق قنادزاده»، در نشست کمیسیون تجارت اتاق استان با موضوع ظرفیت‌های اقتصادی موجود در قاره آفریقا، گفت: در حال حاضر آفریقا، دومین قاره بزرگ جهان با 56 کشور است که حجم تجارت آن در سال 2021، 1100 میلیارد دلار بوده است.
وی اضافه کرد: در حال حاضر قاره آفریقا بیشترین ذخایر استحصال نشده معدنی دنیا را در اختیار دارد. همچنین برخی از بزرگترین معادن دنیا در این قاره قرار دارد. از این رو می توان پیش بینی کرد آینده تامین منابع معدنی در این قاره نهفته است. به عنوان نمونه تنها حجم ذخایر معدنی کشور کنگو 24 تریلیون دلار است. نمونه دیگر، گینه نو است که به اندازه 20 سال بوکسیت در اختیار دارد؛ همه این ها در حالی است که ما هیچ سهمی از این ذخایر نداریم. البته یک معدن بوکسیت در این کشور در اختیار داریم که متاسفانه برای استحصال منابع آن اقدامی نشده است.
قنادزاده خاطرنشان کرد: در حال حاضر وضعیت روابط کشور ما با ممالک این قاره عمدتا حسنه است و با کمتر کشوری در قاره سیاه قطع رابطه کرده ایم یا روابط مان دچار سردی شده است. بنابراین می توان با تمام کشورهای حاضر در این قاره روابط تجاری برقرار کرد. به عنوان نمونه کشت فراسرزمینی یکی از همین ظرفیت هاست که البته در این زمینه اقدامات خوبی نیز انجام شده است.
تجارت یک میلیارد دلاری ایران با آفریقا در نیمه نخست امسال
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به حجم کنونی تجارت ایران با قاره سیاه عنوان کرد: حجم تجارت ایران با کشورهای این قاره طی سال گذشته 1.2 میلیارد دلار و طی 6 ماه نخست امسال یک میلیارد دلار بوده است. این رقم حاکی از رشد مطلوب مبادلات تجاری بین آفریقا و ایران است. براساس آمار، از 1.2 میلیارد دلار تجارت مزبور در سال گذشته 500 هزار دلار آن سهم استان خراسان رضوی بوده است.
قنادزاده با بیان اینکه کشور ما در زمینه مبادلات تجاری با قاره آفریقا بسیار عقب است، یادآور شد: صادرات کشور ما به آفریقا طی سال های اخیر بیش از 40 درصد رشد ارزشی و 20 درصد رشد وزنی داشته است.
اعزام چهار رایزن بازرگانی به قاره آفریقا
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران خاطرنشان کرد: ابتدای کار دولت سیزدهم، ایران تنها 2 رایزن بازرگانی داشت؛ اما این تعداد هم اکنون به 30 تن افزایش یافته است. بر اساس توافقات صورت گرفته تلاش شد چهار رایزن از این تعداد به چهار منطقه آفریقا اعزام شوند که تاکنون 2 نفر از آنان اعزام شده اند.
وی در خصوص علل ضعف تجارت ایران و قاره آفریقا تصریح کرد: یکی از ضعف های کشور ما در تجارت با آفریقایی ها، فقدان شناخت از این قاره پهناور است و همین موضوع موجب کاهش انگیزه تجارت با کشورهای آفریقایی می شود. در واقع عمده تصورات موجود از این قاره حول محور فقر، بیماری، فساد و… می چرخد. همین عدم شناخت از ایران میان کشورهای آفریقایی نیز به چشم می خورد.
وی تاکید کرد: ما به عنوان سازمان توسعه تجارت و در واقع برای انجام وظایف حاکمیتی باید جهت توسعه فعالیت های ترویجی و شرکت در نمایشگاه ها کوشا باشیم. از همین رو، در بودجه 1401 وزن و ردیف قابل توجهی برای این منظور دیده شده است. همچنین در 6 ماه نخست امسال میزبان بیش از 100 هیات تجاری آفریقایی بوده ایم. البته ما نیز باید بیش از این ها به آفریقا سفر کنیم. در حال حاضر شاید کمتر از 12 هیات اقتصادی از ایران به آفریقا رفته اند.
برنامه ریزی برای توسعه مسیرهای حمل و نقل دریایی و هوایی به قاره آفریقا
قنادزاده ضعف دیگر در توسعه روابط تجاری با آفریقا را فقدان زیرساخت های کشور عنوان کرد و افزود: این زیرساخت ها اعم از مسائل مربوط به حمل و نقل، مالی، بانکی و… است. البته در حال حاضر یک خط دریایی میان ایران و شرق آفریقا برقرار است که به بندر «مومباسا» در کنیا و «دارالسلام» در تانزانیا می رود. در حال حاضر این خط با 40 تا 50 درصد ظرفیت به این قاره سفر می کند.
وی از برنامه ریزی برای توسعه حمل و نقل به آفریقا خبر داد و گفت: تلاش می شود از طریق برنامه ریزی های ستاد آفریقا به ریاست معاون اول رئیس جمهور، مسیر کشتی رانی به این قاره توسعه یابد. بر همین اساس، به زودی مسیر حمل و نقل به شمال آفریقا راه اندازی می شود. همچنین برای راه اندازی مسیر حمل و نقل به غرب و جنوب این قاره مذاکراتی در حال انجام است.
قنادزاده با بیان اینکه در حال حاضر خط پروازی مستقیمی از ایران به آفریقا وجود ندارد، عنوان کرد: البته بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته در کمیسیون ایران و نیجریه، قرار است تا پایان سال خط پروازی تهران و لاگوس راه اندازی شود که 60 تا 70 درصد این خط باری خواهد بود. برای آفریقای جنوبی نیز این موضوع در حال پیگیری است. در مجموع، با راه اندازی این خطوط به چهار منطقه اصلی آفریقا مسیر حمل بار برقرار خواهد شد.
روابط کارگزاری بانکی مستقیم میان ایران و چند کشور آفریقایی به زودی برقرار می شود
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به مسائل مالی و بانکی موجود میان کشورهای آفریقایی و ایران نیز گفت: در حال حاضر برای این منظور سراغ روش های جایگزین سوئیفت رفته ایم. در حال حاضر هیچ رابطه کارگزاری بانکی مستقیمی میان ایران و قاره آفریقا وجود ندارد؛ اما راه اندازی این روابط با یکی 2 کشور این قاره، تقریبا نهایی شده که یکی از آنها، آفریقای جنوبی است و به زودی صندوق ضمانت صادرات کشور ما با نهاد متناظر آن در این کشور تفاهمات مربوطه را امضا خواهند کرد. همچنین، یکی از مجموعه های بانکی کشورمان در حال همکاری با آفریقایی ها برای شکل دادن به یک همکاری بانکی است.
وی از اطلاع ناکافی در روش تجارت با آفریقا به عنوان یکی دیگر از ضعف‌های کشورمان در برقراری روابط تجاری با این قاره نام برد و گفت: در حال حاضر روش های تجارت با کشورهای خاورمیانه را آموخته ایم اما این موضوع در قاره سیاه هنوز ناشناخته است. یکی از روش های مرسوم برای توسعه تجارت با قاره مزبور این است که بررسی کنیم کشورهای دیگر در این قاره چه کرده اند. این روزها چین سردرمدار تجارت با آفریقاست و بعد از آن هند و ترکیه قرار دارند.
تهاتر، یکی از بهترین شیوه های همکاری تجاری با قاره سیاه
قنادزاده، یکی از روش های تجارت با آفریقایی ها را استفاده از شیوه های تهاتر دانست و اظهار کرد: آفریقا ثروتمندترین قاره و درعین حال فقیرترین در دنیاست. در حقیقت آفریقایی ها پول زیادی ندارند و این موضوع به معنای این است که روش های تهاتری در این قاره شیوه بسیار مناسبی برای همکاری های تجاری است.
وی با اشاره به توازن نسبی میان صادرات و واردات کشورمان با قاره آفریقا عنوان کرد: این موضوع نشان می دهد آفریقا مهد تامین مواد اولیه از یک سو و بازار کالاهای مصرفی از سوی دیگر است. بر همین اساس لازم است روی این مدل ها بیشتر کار شود. هدف سازمان توسعه تجارت نیز افزایش حجم مبادلات بر پایه تهاتر است.
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران تاکید کرد: هدفگذاری ما این است که 50 درصد حجم تجارت موجود با آفریقایی ها مبتنی بر تهاتر باشد.
صدور خدمات فنی- مهندسی به قاره آفریقا و بازار 2.5 میلیارد دلاری
قنادزاده با اشاره به صدور خدمات فنی- مهندسی به عنوان یکی دیگر از روش های همکاری تجاری با قاره آفریقا، خاطرنشان کرد: در سند موسوم به 2063 قاره آفریقا که یک سند بالادستی به حساب می آید، بنا بر این شده که همه کشورهای این قاره تا سال 2030 تحت لوای یک پرچم واحد مانند آنچه که در اتحادیه اروپا مشاهده می کنیم، فعالیت کنند. بر این اساس این کشورها چهار اقدام اصلی را مد نظر خویش قرار داده اند که سه مورد آن مربوط به توسعه زیرساخت هاست و در این سه بخش چندین هزار میلیارد دلار پروژه تعریف شده است.
وی اضافه کرد: یکی از این پروژه ها، تولیدات درون سرزمینی است که این تولیدات از یکسری معافیت ها برخوردار خواهد شد. از همین رو، چنین موضوعی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. در واقع، این یک بازار 2.5 میلیارد دلاری است که بناست از تولیدات داخلی قاره آفریقا حمایت کند. بر همین اساس صدور خدمات فنی- مهندسی یکی از اولویت های سازمان توسعه تجارت است.
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران افزود: بیش از 350 میلیارد دلار حجم پروژه های خدمات فنی- مهندسی قاره آفریقا در سال 2020 بوده است. این حجم از پروژه با توانمندی که ما از حوزه خدمات فنی و مهندسی مان سراغ داریم، یک ظرفیت بی نظیر برای توسعه تجارت با این قاره است.
برنامه ریزی ایران برای راه اندازی 10 مرکز تجاری در قاره آفریقا تا انتهای سال
قنادزاده، راه اندازی و توسعه مراکز تجاری را یکی دیگر از راه های توسعه تجارت با قاره آفریقا عنوان کرد و گفت: البته این موضوع و بهره برداری از آن در اختیار بخش خصوصی است و امکان خوبی را برای تجارت فراهم می کند. در حال حاضر سه مرکز تجاری فعال کشورمان در کشورهای کنیا، اوگاندا و تانزانیا مستقر است.
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران از برنامه ریزی برای راه اندازی 10 مرکز تجاری جدید در آفریقا خبر داد و با اشاره به مشکلات فعالان اقتصادی برای توسعه روابط با این قاره افزود: همه ما با مشکلات و مسائل آشنایی داریم. این مشکلات در رابطه با آفریقا کم کم در حال حل شدن است.
کالاهای وارداتی فاقد مزیت اقتصادی، مشمول عوارض می شود
قنادزاده با اشاره به مساله تعهدات ارزی صادرکنندگان، از اقدام برای حل آن خبر داد و اظهار کرد: کمیته اقدامات ارزی سازمان توسعه تجارت در حال تلاش است طرحی را اجرا نماید که براساس آن، برای واردات کالاهای فاقد مزیت اقتصادی، عوارض تعیین شود تا از محل این عوارض ما به التفاوت تعهدات ارزی صادرکنندگان جبران گردد.
مدیرکل آفریقای سازمان توسعه تجارت در خصوص مشکلات برخی فعالان اقتصادی با برگزاری نمایشگاه های تجاری در کشورهای دیگر و هزینه های بالای مشارکت در رویدادهای مذکور عنوان کرد: توافق شده در قاره آفریقا، تشکل های اقتصادی برگزارکننده نمایشگاه های تجاری باشند. در حال حاضر مجوزهای برگزاری نمایشگاه های بین المللی از انحصار مجریان برگزارکننده خارج شده است.
وی با تاکید بر لزوم راه اندازی یک کانال ارتباطی میان اتاق بازرگانی با سازمان توسعه تجارت بیان کرد: از طریق این کانال می توان هر موضوعی که برای توسعه روابط تجاری فعالان اقتصادی با دیگر کشورها مشکل ایجاد کرده را حل نمود.
