گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که در مردادماه سال۱۴۰۳، شاخص تولید شرکتهای صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۴درصدی و شاخص فروش افزایش 5.3درصدی را تجربه کردهاند. در مردادماه سال ۱۴۰۳، شاخص تولید رشته فعالیت خودرو و قطعات نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 13.7درصدی و شاخص فروش افزایش 19.1درصدی داشته است، در مقابل نسبت به ماه قبل از آن شاخص تولید و فروش کاهش 18.6و 14.4درصدی داشتهاند.
همچنین از ابتدای سال تقریبا هر ماه کمتر از ماه پیش از آن قطعه تولید شده و به فروش رسیده است. برای مثال به طور حدودی در تیرماه تولید قطعه ۱۰درصد و فروش آن ۱۲درصد کمتر از خرداد بوده و در مرداد نیز نسبت به تیر با افت ۱۷درصدی در تولید و ۱۶درصدی در فروش روبهرو بوده است. اکنون ۳۸۰واحد قطعهسازی در خراسان رضوی پروانه بهره برداری دارند که از این تعداد ۹۵واحد با ۱۵هزار نفر اشتغال، عضو انجمن قطعهسازی استان هستند و بیشتر قطعات موردنیاز شرکتهای بزرگی مانند سایپا و ایرانخودرو را در کشور تأمین میکنند.
در ۹۵درصد از واحدهای قطعهسازی استان سرمایهگذاری بخش خصوصی ایجاد شده است. سهم قطعهسازان خراسان رضوی در تأمین قطعات موردنیاز خودروسازان کشور در سال ۱۳۹۷حدود ۱۱درصد بود که این میزان اکنون به ۱۷درصد رسیده است. خراسان رضوی بعد از استانهای تهران و البرز، بیشترین سهم را در تأمین قطعات مورد نیاز خودروسازان کشور دارد. کاهش تولید قطعه خودرو در مردادماه میتواند زنگ خطری برای بخش تولید خراسان رضوی محسوب شود.
دلیل کاهش تولید قطعه خودرو
محمدمهدی شکورزاده، رییس کمیسیون بهبود محیط کسب و کار اتاق بازرگانی خراسان رضوی در گفتوگو با شهرآرا درباره علت کاهش شاخص تولید قطعات خودرو در ماههای اخیر میگوید: علت اصلی آن تأمیننشدن منابع مالی و تخصیصنیافتن ارز به واحدهای تولیدی و قطعی برق است. محمدمهدی شکورزاده میافزاید: بانک مرکزی از ابتدای امسال تاکنون رویه بسیار سختگیرانهای برای تخصیص ارز در پیش گرفته است، این مسئله سبب شده تا تولیدکنندگان قطعه خودرو در تأمین مواد اولیه دچار مشکل شوند. مشکل بعدی قطعهسازان کمبود نقدینگی است. بانکها حاضر نیستند که تسهیلات در اختیار تولیدکنندگان قرار دهند. وی ادامه میدهد: حدود ۵۰درصد از منابع بانکها به سمتی میرود که نه تولیدی است و نه آنکه شاید بهراحتی برگشت شود. این مسئله سبب شده تا بخش مولد در تأمین نقدینگی دچار مشکل شود. در واقع مشکل اصلی قطعهسازان هماکنون کمبود نقدینگی، چه ارزی و چه ریالی است و این کمبود سبب مشکلات و کاهش فعالیت بسیاری در کسبوکار بازار قطعهسازان شده است.
شکورزاده درباره ناترازی انرژی و قطعی برق و تأثیر آن بر تولید قطعات خودرو بیان میکند: بهطور طبیعی قطعی برق تأثیرگذار است اما عامل سوم را میتوان قطعی برق دانست. کمبود برق سبب شد تا واحدهای تولیدی نتوانند از تمام ظرفیت خود بهخوبی استفاده کنند. البته اگر مواد اولیه تولید و تسهیلات در اختیار قطعهسازان قرار میگرفت ازآنجاکه این مسئله سبب رشد تولید میشد به طور حتم کمبود برق بیشتر لمس میشد.
ضرورت حمایت از قطعهسازان
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی هم میگوید: باتوجهبه اشتغال زیاد در صنعت خودرو و قطعهسازی، باید برای کمک به تولیدکنندگان و رفع مشکلات آنها یک تدبیر ملی اندیشیده شود.
فیروز ابراهیمی با بیان اینکه باتوجهبه اشتغال بالا در صنعت خودروسازیمان، باید برای کیفیت، قیمت و زیانش یک تدبیر ملی اندیشیده شود، تصریح میکند: حدود ۳۰درصد قطعهسازی کشور متعلق به خراسان رضوی است. ازاینرو هرچقدر موانع و مشکلات این صنعت را برطرف کنیم به طور حتم این مسئله به نفع اقتصاد استان خواهد بود.