بر اساس نتایجی که مرکز پژوهش‌های اتاق ایران از پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در تابستان 1401 منتشر کرده است، رقم شاخص ملی در این فصل 5.88 (نمره بدترین ارزیابی 10 است) محاسبه شده که از وضعیت این شاخص نسبت به ارزیابی فصل گذشته (بهار 1401 با میانگین 6.07) مساعدتر است. در حقیقت، با بهبود نسبی شاخص ملی محیط کسب‌وکار در فصل تابستان، این شاخص به محدوده پایانی سال گذشته (زمستان 1401 با میانگین 5.83) برگشته است.

طبق این گزارش، در تابستان 1401 نیز محیط کسب‌وکار در محاصره مؤلفه‌های تکراری بوده و فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، به ترتیب سه مؤلفه «غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار» و «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها را نامناسب‌ترین مؤلفه‌های محیط کسب‌وکار کشور» را نسبت به سایر مؤلفه‌ها ارزیابی کرده‌اند.

شاخص ملی محیط کسب‌وکار به تفکیک استان

بر اساس یافته‌های این طرح در تابستان 1401، استان‌های کرمان، اردبیل و بوشهر به ترتیب دارای نامساعدترین وضعیت محیط کسب‌وکار و استان‌های مرکزی، قزوین و فارس به ترتیب دارای مساعدترین وضعیت محیط کسب‌وکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند.

بر اساس یافته‌های طرح، میانگین ظرفیت فعالیت (واقعی) بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در فصل تابستان 1401 معادل 41.15 درصد بوده که نسبت به همین میزان در بهار 1401 (39.51 درصد) با افزایش 1.64 واحدی مواجه شده است.

فعالان اقتصادی به‌طور متوسط، میزان تأثیر کرونا بر کسب‌وکار را 4.79 ارزیابی کرده‌اند. لازم به ذکر است که شاخص کل کشور، شاخص استانی و سایر شاخص‌ها نیز در این فصل با در نظر گرفتن این عامل محاسبه و گزارش شده‌اند.

شاخص ملی محیط کسب‌وکار به تفکیک بخش‌های اقتصادی

بر اساس نتایج این پایش در تابستان 1401، وضعیت محیط کسب‌وکار در بخش کشاورزی (5.81) در مقایسه با بخش‌های خدمات (5.78) و صنعت (5.76) نامناسب‌تر ارزیابی شده است.

در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه‌بندی استاندارد ISIC.rev4، رشته فعالیت‌های «آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه»، «هنر، سرگرمی و تفریح» و «ساختمان» دارای بدترین وضعیت محیط کسب‌وکار بوده‌اند و در مقابل رشته فعالیت‌های «آموزش»، «مالی و بیمه» و «املاک و مستغلات» بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی در کشور داشته‌اند.

شاخص ملی محیط کسب‌وکار بر اساس نظریه شین

بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب‌وکار ایران در تابستان 1401، عدد 6.12 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) به دست آمده است که بهتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (بهار 1401 با میانگین 6.21) است. میانگین ارزیابی محیط اقتصادی 6.35 است که در ارزیابی فصل گذشته عدد 6.52 حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادی عدد 5.93 است که در فصل گذشته عدد 5.95 ارزیابی شده بود.

بر این اساس، محیط علمی-آموزشی با عدد 5.20 و محیط مالی با عدد 8.06 به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند. لازم به ذکر است که شاخص شین به دلیل در نظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است.

متن گزارش پایش کسب‌وکار در تابستان 1401 را اینجا بخوانید.