به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی مشهد، «محمدرضا توکلی زاده»، در نشست هم‌اندیشی با روسای تشکل‌های وابسته به اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: نقش تشکل‌های اقتصادی در یکصدایی بخش خصوصی بسیار موثر بوده و تقویت تشکلها، به طور قطع به شکوفایی نظام اقتصادی منجر خواهد شد. هر چه تشکلها قوی‌تر عمل کنند و در عرصه مطالبه‌گری و نیز، عمل به وظایف خود پُررنگ‌تر ظاهر شوند، به تبع آن، نظام اقتصادی نیز تقویت خواهد شد.
وی احصاء چالش‌های حوزه‌های تخصصی اقتصاد را یکی از اهداف اصلی تشکلها دانست و افزود: هر تشکل در چهارچوب گرد‌هم‌آیی جمعی از فعالان اقتصادی توانمند شکل گرفته که با هم‌افزایی در پی حل مشکلات و چالش‌های حوزه فعالیتشان هستند. یکی از وظایف تشکلها این است که از طریق ایجاد اجماع میان فعالان بخش‌های مختلف بتوانند آنان را از راهنمایی و مشاوره‌های خود منتفع سازند تا جایگاه ذی نفعانشان را در حوزه‌های تخصصی ارتقا دهند. امیدواریم تعالی فعالیت تشکلی و باورمندی به توانایی‌های این بخش را از سوی نهادهای دولتی نیز شاهد باشیم.
ضرورت توجه جدی تشکلها به مولفه‌های ارزیابی اتاق بازرگانی ایران
در ادامه، «علی کبیر»، دبیرکل اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: به نظر می‌رسد تمامی تشکل‌های استانی در سال آینده مورد ارزیابی قرار گیرند و شاخص‌های ارزیابی آن نیز توسط اتاق بازرگانی ایران به استان‌ها ابلاغ شده است. در دوره گذشته این ارزیابی، سه تشکل شامل: انجمن مدیران صنایع، انجمن شرکتهای فنی، مهندسی و مشاوره ای خراسان رضوی و اتحادیه صادرکنندگان استان موفق به کسب رتبه برتر شدند. این رتبه‌ها، نشان از میزان حضور تشکلها و اثرگذاری آنان در اتاق بازرگانی است و حمایت‌های اتاق بازرگانی ایران از تشکلها نیز براساس این رتبه بندی‌هاست؛ لذا از تشکلها تقاضا می‌شود مولفه‌های مربوط به این ارزیابی را مطالعه و در چهارچوب آن فعالیت کنند.
وی، تقویت تشکل‌گرایی در کشور را گامی در جهت توسعه مطالبه‌گری و نقش بارز تشکلها در متقاعد نمودن دولت برای رعایت اصول و قواعد اقتصادی دانست و گفت: با تقویت مطالبه‌گری، دولت بیشتر به انجام وظایف خود مقید خواهد شد.
کبیر با اشاره به ابلاغ اساسنامه الگو از سوی اتاق ایران در خصوص تشکلها گفت: ضروری است تشکلها با برگزاری مجمع فوق العاده، نسبت به اصلاح اساسنامه خود اقدام نمایند.
لزوم پرهیز از فردمحوری در ایجاد تشکلها
در بخش دیگری از نشست، «احمد اثنی عشری»، نایب رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: تاکنون 4 جلسه شورای راهبردی با مشورت هیات رئیسه اتاق بازرگانی در خصوص فرم ارزیابی عملکرد تشکلها برگزار و تغییراتی در معیارها ایجاد شده است. البته ما تلاش کردیم شالوده فرم ارزیابی که مطالبه اتاق بازرگانی ایران است حفظ شود اما باز هم پذیرای نظرات و پیشنهادات تشکل‌های استان هستیم.
اثنی عشری افزود: اگر تشکلها پروژه تحقیقاتی داشته باشند می‌توانند پیشنهادات خود را به ما منعکس کنند تا در شورای پژوهشی اتاق مشهد مطرح گردد و در صورت تصویب، همکاری لازم با تشکلها صورت گیرد.
وی با بیان اینکه تشکلها نباید فردمحور باشند، ادامه داد: فردمحور بودن مانع از تحقق اهداف ایجاد یک تشکل می‌شود. ضروری است این ساختارها از خردجمعی در فعالیت خود بهره گیرند.
اثنی عشری عنوان کرد: عملا ارزیابی براساس عملکرد تشکل‌هاست؛ حال اگر تشکلها نظر و پیشنهاد خاصی در خصوص فرم ارزیابی دارند می‌توانند این پیشنهادات را به ما منعکس کنند. همچنین، تشکلها می‌تواند چالش‌ها و معضلات مبتلابه خود را با انعکاس به شورای گفت و گو حل و فصل کنند.
لزوم جبران ضعف تشکلی در حوزه خدمات استان
در ادامه، «محمد حسین روشنک، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی خراسان رضوی تصریح کرد: تشکل‌های اتاق خراسان رضوی دچار موازی کاری نبوده بلکه به دنبال هم افزایی هستند. اتاق بازرگانی میدان رقابت را برای فعالیت تمام تشکلها باز گذاشته است و تمام تشکلها را به حل مشکلات و چالش‌های زیرمجموعه خود ترغیب می‌کند. این مساله در خصوص کمیسیون های تخصصی اتاق نیز صادق است. شورای راهبردی تشکلها و شورای کمیسیون های اتاق نیز در صورت مشاهده هر گونه موازی کاری، هشدارهای لازم را ارائه می‌کنند.
روشنک اظهار کرد: 25 درصد اقتصاد استان مربوط به صنعت و 75 درصد مربوط به حوزه خدمات است. خوشبختانه تشکل‌های بسیار قدرتمندی در حوزه صنعت به وجود آمده؛ اما این موضوع در حوزه خدمات صدق نمی‌کند؛ لذا ضروری است این موضوع از سوی فعالان حوزه خدمات جبران شود.
تشکلها با همگرایی، یک صدای واحد برای مطالبه گری ایجاد کنند
سپس، «عبدالله یزدان بخش»، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: ما باید به این نکته توجه کنیم تا در همان مرحله ایجاد تشکلها دچار موازی کاری نشویم. بعضا تشکلها مبتلا به چالش‌های مشترک در حوزه ناترازی انرژی، مالیات و… بوده و درصدد هستند این چالش‌ها را از طریق رایزنی با مسئولین حل و فصل کنند؛ لذا پیشنهاد می‌شود تشکلها با همکاری یکدیگر از موازی کاری جلوگیری کنند به طوری که اگر اتحادیه و کانونی ایجاد می‌شود باید به زیرمجموعه‌های خود پرهیز از موازی کاری گوشزد کند.
یزدان بخش با اشاره به اینکه تشکلها باید با همگرایی، یک صدای واحد به منظور مطالبه‌گری ایجاد کنند، تصریح کرد: معیارهای امتیازدهی به تشکلها در سطح اتاق بازرگانی ایران تعیین شده؛ لذا تشکلها در قالب این معیارها به رسمیت شناخته می‌شوند. ضروری است تشکلها این معیارها و ملاک ها را برای عملکرد بهتر در نظر بگیرند. اتاق نیز برنامه‌هایی را برای حل و فصل بسیاری از چالش‌های مبتلا به تشکلها در دستور کار دارد.
لزوم برگزاری نشست‌های تشکلی به صورت فصلی و یا ماهانه
در بخش دیگری از نشست، «غلامرضا نازپرور»، عضو هیات نمایندگان اتاق مشهد و رئیس خانه معدن خراسان رضوی تصریح کرد: پیشنهاد می‌شود جلسه تشکلها با حضور نماینده اتاق بازرگانی به صورت فصلی و یا ماهانه در محل تشکلها برگزار شود. قطعا این مهم به تقویت ارتباطات، تعاملات و کشف توانمندی های هر تشکل منجر خواهد شد.
وی با بیان اینکه تاثیرگذاری تشکلها منوط به ایجاد هم افزایی است، افزود: انتظار می‌رود اتاق بازرگانی به عنوان پدر معنوی از تشکلها حمایت‌های لازم را داشته باشد.
درخواست بازنگری در دستورالعمل ارزیابی تشکل‌های اتاق بازرگانی
سپس، «محسن خندان دل»، رئیس انجمن شرکتهای فنی، مهندسی و مشاوره ای اتاق بازرگانی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: دستورالعمل مربوط به ارزیابی تشکل‌های اتاق بازرگانی در سال 1396 تهیه و در سال 1397 ابلاغ شده است، لذا بازنگری در این دستورالعمل ضروری است. در حال حاضر ارزیابی تشکل براساس 5 معیار حکمرانی، عضویت، خدمات، تاثیر در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری است که هر کدام دارای زیرشاخه‌هایی هستند و گاهی این موارد نیاز به اصلاح دارد. درخواست داریم که اتاق بازرگانی مشهد پیشنهاد اصلاح این دستورالعمل را به تهران منعکس کند.
در ادامه، «فرامرز مرادی»، عضو هیات رئیسه انجمن مدیران صنایع خراسان با بیان اینکه اگر توانمندی و ظرفیت هر انجمن و تشکل مشخص باشد قطعا می‌توان از ایجاد موازی کاری پیشگیری کرد، افزود: اساسنامه تشکل‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد هر چند که اتاق ایران در این حوزه الگویی را تعیین کرده؛ با این حال تشکل باید بتواند خواسته‌های مورد نظر اعضای خود را در اساسنامه بگنجاند. اما این مساله مغفول مانده است.
در ادامه این نشست، «آذر کیانی نژاد»، رئیس کانون زنان بازرگان خراسان رضوی تصریح کرد: تعدد کارگروه، کمیته و کمیسیون های موازی در تشکلها سبب شده که گاهی برای ایجاد یک کارگروه جدید دچار تردید شویم. این مساله باید مدیریت شود تا کارگروه‌ها از اثربخشی لازم برخوردار باشند.
«کاظم شیردل»، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان‌رضوی نیز تصریح کرد: موازی کاری موجود میان تشکلها و کمیسیون های تخصصی اتاق باید حذف شود به طوری که تشکلها صرفا باید فعالیت تخصصی خود را انجام دهند و این مسائل را از کمیسیون اتاق مطالبه و پیگیری کنند.
ضرورت تفویض اختیار به تشکل‌های استانی
در بخش دیگری از نشست، «مرتضی قندچی»، رئیس اتحادیه کارگزاران گمرکی خراسان رضوی با بیان اینکه بسیاری از موضوعات در مباحث تشکلی باید به استان‌ها تفویض شود، ادامه داد: پیشنهاد می‌شود اختیاراتی به تشکل‌های استان تفویض شود، چرا که در اساسنامه نمی‌توان تغییری اعمال کرد. لذا ضروری است اختیاراتی به اتاق بازرگانی استان‌ها تفویض شود تا در اساسنامه‌ها تعدیل صورت بگیرد همچنین باید امتیاز استان‌ها در بحث تشکلها مشخص شود. خوشبختانه اتاق بازرگانی در بررسی موضوعات مختلف، از تشکل مربوطه دعوت به عمل می آورد که این مهم از جمله نقاط مثبت است.
در ادامه، «سید مرتضی عظیم زاده»، رئیس انجمن صنعت ورزش استان اظهار کرد: برگزاری نشست مستمر تشکلها و ایجاد یک شبکه در فضای مجازی برای روسای تشکلها به منظور همفکری و همراهی بیشتر ضروری است. توصیه می‌شود حداقل دو نشست در سال برای معرفی برنامه تشکلها، گزارش عملکرد آنان و… در استان برگزار شود. همچنین، پیشنهاد می‌شود که ضریب سال (قدمت) نیز در معیارهای ارزیابی تشکلها لحاظ شود؛ چرا که قطعا عملکرد یک انجمن و تشکل نوپا با یک انجمن قدیمی بسیار متفاوت است.
«علیرضا بوستانی»، رئیس انجمن صنایع بیسکوئیت، شیرینی و شکلات خراسان رضوی نیز اظهار کرد: برگزاری چنین نشست‌هایی مصداق بارز مشارکت دادن تشکل‌های بخش خصوصی و انجمن‌های تخصصی در فرآیند تصمیم سازی، تصمیم گیری و استماع دغدغه‌های صنفی‌شان است. انجمن‌ها به مثابه یک عنصر زنده و پویا برای واحدهای زیرمجموعه خودشان هستند و به طور بدیهی کارایی یک تشکل در نشان دادن واقعیت‌ها و ضرورت‌ها به مراتب بیشتر از مراجعه یک کارآفرین به مسئولین دولتی تاثیرگذار است. لذا این مساله سبب می‌شود تشکلها اتاق فکر بزرگ و ذی قیمتی برای اتاق بازرگانی استان و کشور باشند.
بوستانی تصریح کرد: اگر اتاق بازرگانی با تمامی انجمن های تخصصی جلسه مشترکی برگزار کند این تبادل نظر سبب می‌شود تمام تشکلها از مشکلات تمام صنف ها آگاهی بیشتری پیدا کنند و برای رفع مشکلات برنامه ریزی صحیح داشته باشد. بعضا شاهد این هستیم که هر تشکلی مسیر خود را به تنهایی طی می‌کند؛ اما واضح و مبرهن است که موازی کاری نتیجه ای در برندارد و بعضا برای صنایع مختلف تضاد منافع ایجاد می‌کند.
«میثم روحبخش»، دبیر انجمن شرکتهای دانش بنیان استان اظهار کرد: پیشنهاد می‌شود برای ارزیابی تشکل‌های اتاق بازرگانی، از تشکل مربوطه برای دفاع از عملکردش با ارائه مستندات دعوت به عمل آید.
در بخش دیگری از نشست، «هادی نصرتی»، رئیس انجمن شرکتهای صنعت پخش ایران- شاخه خراسان رضوی درخواست ارائه خدماتی جامع‌تر از سوی اتاق بازرگانی برای پوشش تشکلها را مطرح نمود.
«محسن پورقاسمی»، دبیر اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی استان نیز تصریح کرد: هم افزایی تشکلها در سطح مدیران اجرایی هر تشکل ضروری است تا بدین طریق برنامه و ظرفیت‌هایشان را اعلام کنند. متاسفانه بعضا شاهد تضاد منافع میان تشکلها هستیم که این مساله مانع از هم افزایی است. به بیان دیگر تضاد منافع مانع از ارائه مطالبات منسجم با صدای واحد از بخش دولتی است. ثبت شرکت‌ها، مسائل تامین اجتماعی، مالیاتی و… چالش‌های مبتلا به تمامی‌تشکل‌هاست؛ لذا ضروری است که مشاورینی در تمام این حوزه‌ها در استان وجود داشته باشد تا از ظرفیت‌شان استفاده کنیم.
در پایان، کبیر، دبیرکل اتاق بازرگانی خراسان رضوی در جمع بندی مباحث مطروحه در این نشست، با بیان اینکه تاکنون 6 نظرسنجی به طور تصادفی براساس اصول علمی در خصوص عملکرد اتاق صورت گرفته است و نتیجه آن را سرلوحه فعالیت‌مان قرار داده‌ایم، افزود: تشکلها می‌توانند نظر اصلاحی خود را در خصوص ارزیابی و نظرسنجی منعکس کنند و از آنجا که ارزیابی در سال 1404 اتفاق خواهد افتاد لذا نظرات شما در اصلاح فرم نظرسنجی اعمال خواهد شد.
کبیر با اشاره به اینکه غالب روسای کمیته‌ها و کمیسیون‌های اتاق مشهد از افراد محوری تشکلها هستند و تقریبا این کمیته‌ها مسائل و چالش‌های مبتلا به تشکلها را پیگیری و دنبال می‌کنند، افزود: براساس آمار در 6 ماهه نخست 1403، در راستای برگزاری 636 جلسه و مجمع در اتاق بازرگانی دعوت نامه ارسال کردیم که 11 مورد آن لغو شده و 625 مورد از این جلسات برگزار شده است. علاوه بر این 19 هزار و 421 نفر فعال اقتصادی و علاقه مند به مباحث اقتصادی در اتاق بازرگانی در این مدت، حضور داشته‌اند.
دبیرکل اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: متاسفانه برخی تشکلها قائم به شخص هستند؛ این در حالی است که تشکل‌های قائم به شخص توسعه پیدا نمی‌کنند؛ لذا این مساله باید آسیب شناسی شود. چنانچه گاهی شاهد هستیم که برخی از تشکلها حول یک شخصیت کاریزماتیک تشکیل می‌شوند و اگر جانشین پروری اتفاق نیفتد، آن تشکل مسیر تعالی را متناسب با تغییرات طی نخواهد کرد.
