به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «محمد حسین روشنک»، رئیس این کمیسیون در این نشست اظهار کرد: در حال حاضر گمرک منبع آماری حوزه صادرات و واردات است و سازمان و ارگان دیگری یا اتاق بازرگانی آمار مستقلی در حوزه تجارت ندارند. نکته اینجاست که آمار گمرک منبع تشخیص دقیقی برای میزان تولیدات صادراتی استان نیست؛ چرا که بعضا کالاهایی در آمار گمرک درج می شود که در استان تولید نشده اند و منشا تولید معمولا در فرآیند صادرات و اظهارنامه گمرکی درج نمی شود. علاوه بر این، بسیاری از کالاهای خراسان از بندرعباس و مرز اینچه برون صادر می شود. لذا آمار دقیقی در حوزه صادرات و واردات وجود ندارد و باید راه حلی ارائه شود تا آمار واقعی تولیدات خراسان در صادرات شناسایی گردد.
وی تصریح کرد: مسائل مربوط به گمرک و راه آهن در آغاز سال جدید که همزمان با ماه مبارک رمضان است بایستی بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد و دستگاه های مربوطه هر یک باید درصد آمادگی خود را در روزهای ابتدایی سال اعلام کنند.
رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی از سه پیک صادراتی در طول سال سخن گفت و اظهار داشت: نخستین پیک، قبل از نوروز است. پیک دوم، قبل از ماه مبارک رمضان و سوم قبل از زمستان. در واقع اوج فرآیند صادراتی در این سه نوبت است. لذا به دلیل همزمانی نوروز و ماه مبارک رمضان در آغاز سال جدید، دستگاه های اجرایی باید نهایت همکاری را با بخش خصوصی داشته باشند تا با مشکل مواجه نشویم.
وی با بیان اینکه تلاش بازرگانان و صادرکنندگان در شش ماه دوم سال جاری بسیار کمک کرد تا بتوانیم صادرات را نسبت به 6 ماهه نخست سال افزایش دهیم، اظهار کرد: توافق با کشورهای عربستان، امارات و پیمان شانگهای در افزایش روند صادرات تاثیرگذار است.
مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه، 16 فروردین ماه برگزار می‌شود
روشنک از برگزاری مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه در 16 فروردین ماه 1402 خبر داد و گفت: مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه به دلیل رویدادها و اتفاقات مختلف نظیر انتخابات اتاق بازرگانی با تاخیر برگزار می شود.
مجید محمدنژاد، نائب رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در بخشی از این نشست اظهار کرد: در حال حاضر قطر، ترکیه و امارات منافع ملی خود را در مراودات در نظر می گیرند و سوبسیدهای بسیاری از سوی ایران دریافت می کنند. مسئولان کشور ما باید به این مسئله توجه داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه ما به عنوان بخش خصوصی در مقابل دولت نیستیم اما در کنارشان به صورت جدی وارد عمل خواهیم شد، افزود: ضروری است در حوزه تجارت فراخوانی داده شود تا کسانی که در این حوزه حرف برای گفتن دارند، اظها نظر کنند و کمیسیون تجارت اتاق از نظرات مختلف استفاده نماید.
میزان صادرات و واردات خراسان رضوی در 11 ماهه سال 1401
در ادامه، محمد علی امیر فخریان، رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در خصوص میزان تجارت خارجی خراسان رضوی و درصد تحقق اهداف استان تصریح کرد: خراسان رضوی 587 میلیون دلار واردات در 11 ماه سال 1401 داشته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 17 درصد رشد را شاهد بودیم. واردات کشور در این بازه زمانی معادل 53 میلیارد و 597 میلیون دلار بوده که نسبت به سال گذشته 15 درصد رشد داشته است. سهم خراسان رضوی 1 درصد از واردات کل کشور است. در همین مدت، خراسان رضوی 1 میلیارد و 241 میلیون دلار صادرات داشته که نسبت به سال گذشته 3 درصد کاهش را تجربه کرده است. میزان صادرات کشور در این مدت، 480 میلیارد و 683 میلیون دلار بوده که این مساله حاکی از رشد 12 درصدی صادرات بوده است. با این اوصاف حدود 3 درصد از سهم صادرات کشور مربوط به خراسان رضوی است.
وی افزود: در مجموع، حجم تجارت خراسان رضوی یک میلیارد و 828 میلیون دلار بوده که این رقم در کشور معادل 102 میلیارد بوده است. به بیان دیگر استان خراسان رضوی 2 درصد از لحاظ حجم تجارت نسبت به سال گذشته رشد داشته است.
امیر فخریان با بیان اینکه تراز تجاری خراسان رضوی مثبت ارزیابی می شود، ادامه داد: نکته قابل توجه، تغییر روند تجارت در 6 ماهه دوم سال است. به بیان دیگر، صادرات استان در 6 ماهه نخست سال که روند کاهشی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته، از 6 ماهه دوم روند افزایشی به خود گرفته است.
رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صمت خراسان رضوی افزود: در سال جاری، 26 مورد اعلام و پذیرش هیات خارجی به منظور ارتقا تجارت داشتیم. به طوری که از کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان، ایتالیا، ترکمنستان، عراق، قرقیزستان، ایتالیا پذیرش هیات داشتیم که پذیرش این میزان از هیات خارجی نسبت به سال گذشته بسیار مطلوب ارزیابی می شود.
وی با بیان اینکه 12 همایش تجاری استانی و کشوری (عراق، افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان، افریقا و …) برگزار شده است، یادآور شد: برخی از اقدامات انجام شده منحصر به استان بوده است، به طوری که این ابتکارات نشات گرفته از کمیته متشکل از اتاق بازرگانی، کارگروه صادرکنندگان و گمرک و… بوده و بعضی از این اقدامات در سایر استان ها مورد الگو برداری قرار گرفته است.
امیر فخریان افزود: برای مباحث صادرات و واردات 12 دوره آموزشی و برای ایفای تعهدات ارزی دو دوره آموزشی برگزار شده است. راه اندازی کلینیک تجارت نیز یکی از اقداماتی بوده است که منحصر به استان خراسان رضوی بوده و در ساختمان آموزش اتاق بازرگانی سه شنبه هر هفته جلسات آن برگزار می شود. تاکنون 44 جلسه در این رابطه برگزار شده است و بیش از 120 مورد از پرونده های مرتبط با تجارت خارجی بررسی گردیده است.
رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی اظهار کرد: قطعا توافقات با کشورهای عربستان، امارات و عضویت در پیمان شانگهای، برنامه های سال آتی را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد و ما براساس این محوریت، اقدامات سال آتی را برنامه ریزی خواهیم کرد و از این فرصت های پیش آمده برای ارتقا روابط خارجی استفاده می کنیم.
وی افزود: آغاز سال نو و همزمانی آن با ماه مبارک رمضان به دلیل اشتراکات فرهنگی کشور ما با افغانستان در حوزه صادرات بسیار با اهمیت تلقی می شود. لیست محصولات صادراتی استان را به اتاق بازرگانی، اداره استاندارد و گمرک اعلام کرده و درخواست کردیم که همکاران در اتاق بازرگانی و گمرک لیستی را در زمینه گواهی مبداها تهیه کنند تا دستگاه های مرتبط بهتر بتوانند خدمات خود را ارائه دهند. شماره همراه همکاران در اختیار بخش خصوصی قرار می گیرد و در این مدت مسئولین دولتی در دسترس خواهند بود.
ضرورت تشکیل کمیته صادرات به دستور استاندار خراسان رضوی
در بخش دیگری از نشست، کاظم شیردل، رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی با اشاره به تاثیر بخشنامه های خلق الساعه بر حوزه صادرات یادآور شد: از دولت تقاضا داریم برای اجرایی کردن بخشنامه های ابلاغی، حداقل یک ماه به بخش خصوصی فرصت دهد، آن طور نباشد که بخش خصوصی با چالش مواجه شود. به طور مثال، بعضی از کالاها از مدت ها پیش خریداری و بسته بندی شده؛ اما با صدور بخشنامه خلق الساعه در صادرات آن کالاها، مانع تراشی می شود. هر چند که بخش خصوصی به تنظیم بازار و تامین نیازهای داخلی توجه ویژه دارد؛ اما تقاضا می شود برای پیاده سازی بخشنامه ها همکاری لازم با بخش خصوصی انجام بگیرد.
شیردل اظهار کرد: استاندار خراسان رضوی در جلسه شورای گفت و گو بر ضرورت تشکیل کمیته صادرات تاکید داشت که امید می رود تحقق این مهم با جدیت در دستور کار قرار بگیرد.
رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی یادآور شد: مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه 16 فروردین ماه در سالن شهدای سلامت برگزار خواهد شد. این مراسم در قالب نمایشگاه برگزار خواهد شد و غرفه ای برای هر یک از 52 الی 53 شرکت نمونه و منتخب دایر خواهد شد که همزمان مسئولین و حضار بتوانند از این نمایشگاه بازدید داشته باشند. از دوستان تقاضا داریم برای برگزار شدن روند هر چه بهتر این نمایشگاه، پیشنهادات خود را به ما ارائه کنند تا مراسمی در شأن صادرکنندگان نمونه برگزار شود.
روشنک نیز در خصوص کمیته صادرات استان یادآور شد: رئیس دبیرخانه شورای گفت و گو به منظور تشکیل کمیته صادرات تقاضا داشتند که از اتحادیه صادرکنندگان، اتاق بازرگانی و… نماینده ای برای عضویت در کمیته معرفی شود که قطعا برای این افراد از سوی استانداری حکمی صادر خواهد شد. این کمیته صاحب اختیار در حوزه گمرکات و …خواهد بود و در واقع اختیارات از سوی استانداری به آن ها تفویض می شود.
پیش بینی توسعه مراودات با کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای خزر در سال آینده
در بخش دیگری از نشست، هادی حقیقی، مسئول هماهنگی بازارچه های مرزی استانداری خراسان رضوی تصریح کرد: کمیته ها و ساز و کارهایی در بخش دولتی وجود دارد اما قطعا یکی از جدی ترین و تاثیر گذارترین نشست هایی که در حوزه تجارت برگزار شده و می شود و مسائل این حوزه را پایش می کند، کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی استان است. چنان که بعضا تصمیمات بخش دولتی، به نظر این کمیسیون معطوف می شود. ما در بخش دولتی منکر مشکلات و مسائل پیش آمده نیستیم اما با این حال سعی مان نهایت همکاری با بخش خصوصی و پیگیری مسائل از مرکز است.
وی ادامه داد: در سال جاری علی رغم تحریم های فشرده توانستیم روابط مان را با تاجیکستان و عربستان و افغانستان و… گسترش دهیم و در این مسیر قطعا شاهد توسعه مراودات تجاری با کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای خزر خواهیم بود. امید می رود نقش کمیته و کمیسیون تجارت را در خروجی های موثر تجارت خارجی در سال 1402 شاهد باشیم.
در ادامه، حمید بابازاده، رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی خراسان رضوی ضمن تاکید بر ضرورت حفظ جایگاه بخش خصوصی در استان گفت: در حقیقت توجه به بخش خصوصی یک اقدام کلیدی است که انتظار ما این است که در اتاق بازرگانی این مهم در کانون توجه قرار گیرد تا چشم انداز بسیار خوبی را برای تجارت استان رقم بزنیم.
ابوالفضل بیاتی، معاون اداره بازرگانی راه آهن خراسان رضوی نیز در این نشست، از همراهی راه آهن به منظور جلوگیری از بروز مشکل در ایام نوروز در حوزه صادرات سخن گفت و عنوان کرد: همکاران ما در راه آهن نهایت همکاری را در ایام نوروز با بخش خصوصی خواهند داشت، به طوری که بعضا مرخصی ها لغو است و همکاران پای کار هستند.
پیاده سازی طرح جامع دوغارون بسترساز تجارت روان است
در بخش دیگری از نشست، جواد جعفری، ناظر گمرکات خراسان رضوی یادآور شد: فرآیند صادرات در 6 ماه نخست سال 1401 نسبت به مدت مشابه منفی 55 درصد بود که علی رغم تمام نگرانی ها، صادرات در 6 ماهه دوم سال جاری روند بسیار مطلوبی داشت و امید می رود در سال آتی این روند رو به رشد باشد.
وی افزود: در ابتدای سال 3 انبار اختصاصی داشتیم و در حال حاضر تعداد انبارها به 29 عدد افزایش یافته است. ماشین آلات خط تولید و مواد اولیه مستقیما وارد واحد تولیدی می شود و به گمرگ مراجعه نمی شود و در انبارهای خود واحدهای تولیدی نگهداری می شود که این مساله از یکسو هزینه ها را کاهش داده است. استقبال بسیار خوبی نیز از این طرح صورت گرفته است. انتظار ما این است که در سال آینده تعداد انبارها افزایش پیدا کند.
ناظر گمرکات خراسان رضوی عنوان کرد: در حال حاضر شاهد افزایش 50 درصدی ترانزیت در استان خراسان رضوی هستیم که یکی از دلایل تحقق این مهم استفاده از ظرفیت های منطقه ویژه اقتصادی است. اقدامات خوبی جهت ارتقا همکاری در دوغارون صورت گرفت و مدیریت مرزی خوبی در مرز انجام شد. قطعا این اقدامات و پیاده سازی طرح جامع دوغارون بسترساز تجارت روان است.
جعفری با بیان اینکه دستگاه های اجرایی نیز همچون بخش خصوصی از ابلاغ بخشنامه های خلق الساعه مدیران بالادستی گلایه مند هستند، گفت: مسئولین بالادستی اعلام می کنند که بلافاصله پس از ابلاغ، بخشنامه مربوطه اجرایی شود. دستگاه های اجرایی بر این مساله واقفند که پیاده سازی آیین نامه و بخشنامه های خلق الساعه برای بخش خصوصی چالش آفرین است اما چاره ای جز پیاده سازی آن ندارند.
لزوم معافیت واحدهای کوچک و متوسط از فرآیند تعهد ارزی
در ادامه، فیروز ابراهیمی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی یادآور شد: 5 الی 6 سال پیش از سرانه 300 دلار صادرات عبور کردیم کما این که در کانون توسعه صادرات در آن زمان، هدفگذاری 500 دلاری صادرات داشتیم. هم اکنون با سرانه 200 دلاری صادرات مواجه هستیم. این مسائل حاکی از عدم برنامه ریزی صحیح و عدم احصاء چالش ها و مشکلات است. ما نیز به عنوان بخش خصوصی این ناکارآمدی را بعضا به شکلی پوشش می دهیم.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: در 4 الی 5 سال گذشته از سرانه بالغ بر 300 دلاری به سرانه 200 دلاری افول کردیم در حالی که هدفگذاری ما 500 دلار بوده است. در این میان متاسفانه نه تنها مدیران دولتی بلکه بخش خصوصی این افول را عنوان و تحلیل نمی کنند. حال ضرورت دارد که در این حوزه عارضه یابی جدی صورت بگیرد. صرفا 15 درصد کل اقتصاد کشور در اختیار بخش خصوصی است و مابقی آن در اختیار بخش دولتی است. در گذشته 85 درصد اقتصاد ما دولتی بود که در حال حاضر 80 الی 90 درصد آن در اختیار بخش خصولتی قرار دارد.
وی افزود: حدود 15 درصد صادرات کشور مربوط به بخش خصوصی واقعی است که 7 الی 8 درصد از 15 درصد نیز مربوط به بنگاه های کوچک و متوسط است. نکته قابل تامل آن است که واحدهای کوچک و متوسط رقابت بسیار سختی با واحدهای خصولتی مانند پروشیمی ها در حوزه های مختلف از جمله تعهد ارزی دارند که فشار مضاعفی به این واحدها تحمیل می شود.
ابراهیمی یادآور شد: پیشنهاد ما این است که کمیسیون تجارت برای ارائه خدمت به واحدهای کوچک و متوسط تلاش کند تا این واحدها از چرخه برگشت ارز حاصل از صادرات معاف شوند.
