محمود سیادت، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان نیز در این همایش به شرایط امروز افغانستان اشاره کرد و گفت: در 45 سال گذشته این کشور از جنگ فارغ نبوده است؛ اما در 2 سال اخیر با توجه به تسلط دولت مرکزی بر تمام مناطق، این کشور امنیت کامل پیدا کرده و این مسئله می‌تواند دستاوردهای زیادی برای تجارت داشته باشد.
سیادت با اشاره به برنامه‌های حکومت سرپرست در افغانستان برای توسعه تبالادت تجاری و اقتصادی، اظهار کرد: امروز در افغانستان تولید سرعت گرفته است، رشوه تقریباً از بین رفته، بروکراسی به شدت کمتر شده و دسترسی به مسئولان راحت‌تر شده است، تورم در این کشور منفی شده است و ارزش پول آنها رشد کرده است.
او، حوزه معدن و کشاورزی افغانستان را از جمله حوزه‌های قابل توجه برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ایران در افغانستان عنوان و تصریح کرد: هر کشوری بهاری برای سرمایه‌گذاری دارد و به رغم مخاطرات و مشکلاتی که در مرزها داریم، الان بهار سرمایه‌گذاری در افغانستان است و این کشور به تکنولوژی و دانش فنی ما نیاز دارد.
سیادت با بیان اینکه توسعه تبادلات تجاری ایران و افغانستان بدون حمایت دولت‌ها ممکن نیست، افزود: باید رویکرد امنیتی و سیاسی ایران و افغانستان به سمت اقتصاد بچربد و به حمایت جدی‌تر دولت و صندوق ضمانت صادرات نیاز داریم.
قدیر قیافه، نایب رئیس اتاق ایران در این همایش گفت: روابط ایران و افعانستان ابدی است؛ ما زمانی یک ملت بودیم و همواره از تعییر هموطن درباره افغانستانی‌ها، استفاده می‌کنم. افغانستان طی چند سال اخیر تحولات زیادی را از سرگذرانده است و شرایط حکمرانی جدید را تجربه می‌کند. با توجه به ثبات به وجود آمده در این کشور، امیدواریم که گام‌های توسعه در افعانستان سرعت بیشتری بگیرد.
او افزود: اتاق ایران با درک شرایط حساس اخیر آمادگی دارد برای کمک به توسعه همکاری‌های تجاری دو کشور، گام‌های موثری را بردارد تا فصل جدیدی از احیای روابط تجاری و اقتصادی با افغانستان با بهرگیری از ظرفیت‌های موجود رقم بخورد.
نایب رئیس اتاق ایران یادآور شد: تبادلات تجاری ایران و افغانستان با توجه به شرایط این کشور در سال‌های اخیر با کاهش روبرو شده؛ اما این تبادلات در یک سال اخیر رو به رشد بوده و به 2 میلیارد رسیده است و افغانستان در بین جزو ۵ شریک اول صادراتی ایران قرار دارد. این نتیجه توجه حکومت سرپرست افغانستان برای توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسایه به خصوص با ایران است.
قیافه با اشاره به اینکه دولت‌های افغانستان و ایران باید انتظارات بخش خصوصی دو کشور را مورد توجه قرار بدهند، تاکید کرد: توسعه روابط تجاری را بخش خصوصی رقم می‌زنند و وظیفه دولت بسترسازی است. دولت‌ها باید زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را آماده کنند تا بخش‌های خصوصی روابط تجاری را با توجه ظرفیت‌های موجود برای توسعه روابط تجاری قدم بردارند.
او تصریح کرد: بخش خصوصی ایران در زمینه صنعتی، معدنی، نفت، گاز، محصولات کشاورزی، صنایع غذایی، شوینده‌ها، مصالح ساختمانی و فنی و مهندسی توانایی قابل توجهی دارد و آماده همکاری با افغانستان است و در یک سال و نیم گذشته نیز برخی نیازهای افعانستان را رفع کرده‌ایم.
قیافه با بیان اینکه افغانستان در هم در زمینه خشکبار، محصولات زراعی و انواع سنگ‌های معدنی ظرفیت‌های خوبی دارد که برای بازار ایران به عنوان بازار هدف می‌تواند مورد توجه باشد، افزود: بر سر راه توسعه روابط تجاری موانعی وجود دارد که باید برای رفع آن چاره‌اندیشی شود. دولت‌های ایران و افغانستان باید به مسائلی مانند کاهش هزینه انتقال ارز، تواففات تجاری، پرهیز از ممنوعیت برخی کالاها که نمونه مشابه آن است، تقویت بازارچه‌های مرزی، تسهیل تشریفات گمرکی، توسعه حمل نقل‌ونقل و ترانزیت توجه کنند تا گام‌های جدی را در توسعه روابط تجاری ایران و افغانستان شاهد باشیم.
او با اشاره به اینکه اتاق ایران آماده روابط توسعه روابط تجاری و همکاری‌های متقابل بخش خصوصی دو کشور است و با تبادل و اعزام هیات‌ها می‌توان به این هدف رسید، یادآور شد: هدف از برگزاری همایش، ضرروت انجام اقدامات هماهنگ‌تر برای زیرمجموعه‌های اتاق است، همچنین اتاق‌های مشترک دو کشور برای همکاری برنامه مدونی را تهیه کنند تا اقدامات راهبردی را در توسعه روابط شاهد باشیم.
افغانستان امن آماده سرمایه‌گذاری ایران است
در ادامه این همایش تجاری، محمد یونس مهمند، نایب رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان با بیان اینکه افغانستان 45 سال جنگ را پشت سرگذاشته است و به تازگی امنیت را تجربه می‌کند، افزود: در دو سال اخیر، توانایی اقتصادی کشور را رشد دادیم و با احیای مراودات تجاری با همه کشورهای دنیا، صادرات افغانستان را از 700 میلیون دلار به 2 میلیارد دلار رساندیم
او با بیان اینکه امروز شاهد یک افغانستان امن هستیم، یادآور شد: ما انتظار داریم که بخش خصوصی ایران با توجه به فضای جدیدی که در افغانستان شکل گرفته است، برای سرمایه‌گذاری به کشورمان بیایند. حضور چینی‌ها در افغانستان به مراتب بیشتر از ایرانی‌هاست و کشور ما به فناوری و تجربه ایران در حوزه تجارت، ترانزیت، دانش‌بنیان، معدن و … احتیاج دارد.
مهمند از تشکیل کمیته‌های مشترک بین افغانستان و استان‌های هم‌مرز با این کشور برای حل مشکل ترانزیت خبر دارد و گفت: نفت، کشاورزی و معدن، از جمله حوزه‌هایی است که ایران می‌تواند در افغانستان برنامه‌ریزی کند، در بخش کشاورزی هم با توجه به آب و زمین موجود در کشورمان، به تجربه ایران احتیاج داریم و این یک بستر برای سرمایه‌گذاری است. در زمینه معدن هم سالانه 500 هزار تن استخراج داریم که زمینه خوبی برای همکاری دو کشور است.
نایب رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان یادآور شد: ایران این فرصت را دارد که از طریق راه‌آهن افغانستان به چین و آسیایی جنوبی متصل شود و این یکی از فرصت‌های خوبی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
مهمند اظهار کرد: افغانستان ذخایر دست نخورده زیادی دارد و و به فناوری و تجربه ایران احتیاج دارد و ما اولویت را به کشورهای همسایه و ایران می‌دهیم. در این رابطه وزارت تجارت افغانستان، بسته‌های حمایتی را در نظر گرفته است که تجار ایرانی می‌توانند برای سرمایه‌گذرای در کشورمان از مزایای آن بهره‌مند شوند.
زمینه برای رشد تجارت با افغانستان مهیا شده است
در ادامه همایش تجاری ایران و افغانستان، هادی طالبیان‌مقدم، مدیرکل شبه قاره هند سازمان توسعه تجارت، با اشاره به مراودات تاریخی دو کشور، به نقش مهم بخش خصوصی دو کشور در توسعه روابط تجاری پرداخت و گفت: در دو سال اخیر شاهد رشد سرمایه‌گذاری و تجارت ایران و افغانستان هستیم و در زمینه تعرفه ترجیهی، یادداشت تفاهم و سند مهمی در 23 بند در بخش‌های صنعتی، تجاری، معدنی و نفتی بین دو کشور امضا شده است و در این زمینه قرار است کمیته مشترکی شکل بگیرد.
طالبیان‌مقدم، آموزش‌های مختلف صنعتی و تجاری، تجهیز آزمایشگاه‌های مرجع و بیمارستان‌های افغانستان، خدمات فنی مهندسی، توریسم سلامت، حمل‌ونقل، معدن و زیرساخت‌های ریلی، تجهیر مدارس و دانشگاه‌ها را از جمله حوزه‌های همکاری با افغانستان برشمرد و اظهار کرد: در زمینه اختلافات تجار و اصول تجارت و قراردادها، می‌توان از ظرفیت اتاق داوری ایران استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه شاهد افزایش 14 درصدی صادرات به افغانستان و افزایش 48 درصدی واردات از این کشور بوده‌ایم، تصریح کرد: اگر چه این ارقام اندک است اما با توجه به اراده دولت‌ها، امیدواریم گام‌های مهمی در مسیر توسعه تجارت ایران و افغانستان برداشته شود.
چینی‌ها جای ایران را در افغانستان گرفته‌اند
میرا جان سلیمان خیل، رئیس اتاق مشترک بازرگانی افغانستان و ایران هم در این همایش، گفت: فرصت سرمایه‌گذاری در افغانستان با توجه امنیت به وجود آمده، فراهم است و بخش خصوصی ایران باید از این فرصت استفاده کند. ما مایل هستیم ایران به جای چینی‌ها، ازبک و قزاق‌ها در معادن و سایر بخش‌های افعانستان ورود و سرمایه‌گذاری کند.
او افزود: 107 شرکت چینی در بخش استخراج معادن افغانستان مشغول فعالیت هستند و ایران حضور بسیار کمی دارد و این برای من به عنوان یک افغانستانی که با ایرانیان همزبان هستم، دردآور است.
ایران اولویت افغانستان برای تجهیز و ساخت بیمارستان است
معین خوافی، رایزن تجاری افغانستان در ایران هم با اشاره به مشوق‌های در نظر گرفته شده از سوی دولت افغانستان برای جذب سرمایه، افزود: با توجه به زیرساخت‌های ایجاد شده در زمینه امنیت افغانستان به خصوص در دو سال اخیر، شرایط توسعه سرمایه‌گذاری تسهیل شده است.
او با اشاره به آمار صادرات و واردات ایران و افغانستان، اظهار کرد: در دو سال اخیر صادرات افغانستان به ایران، افزایش وزنی 105 درصدی داشته و صادرات و واردات دو کشور، رشد 40 تا 50 درصدی داشته است.
خوافی تصریح کرد: در حوزه‌های مختلف از جمله تجهیز بیمارستان‌ها، یکی از بهترین گزینه‌های برای افغانستان، همکاری با ایران است و خواهان استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی هستیم.
رایزن تجاری افغانستان در ایران افزود: بستر سرمایه‌گذاری مشترک در مناطق ویژه مشترک مانند مرز دوغارون فراهم شده که یکی از بزرگترین فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاری است.
