به طور کلی، تفاوت در نرخ تورم ماهانه در استان‌های ایران، ممکن است به دلایل مختلفی از جمله تفاوت در شاخص‌های اقتصادی، شرایط بازار کار، میزان سرمایه‌گذاری و همچنین سیاست‌های محلی باشد. با توجه به اهمیت تورم در تعیین سطح رفاه عمومی، توجه به تفاوت‌های منطقه‌ای در نرخ تورم می‌تواند به تعیین سیاست‌های اقتصادی کارآمدتر و هدفمندتر منجر شود و در نهایت، بهبود شرایط زندگی مردم در سراسر کشور را در پِی داشته باشد.
بر اساس آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران در مرداد ماه 1403 نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خانوارهای کشور 31.6 درصد برآورد شده است؛ در واقع خانوارهای کشور به طور میانگین، 31.6 درصد بیشتر از مرداد ماه سال گذشته برای خرید «یک مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کرده اند. نرخ تورم ماهانه در سال جاری نیز با 0.2 واحد درصد کاهش نسبت به ماه پیش، به 2 درصد رسیده است.
رشد تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات در خراسان رضوی با وجود کاهش نرخ تورم ماهانه
در استان خراسان رضوی نیز، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در مرداد ماه 32.8 درصد برآورد شده است که بالاتر از میانگین کشوری است. نرخ تورم ماهانه نیز اگرچه همانند کل کشور، روندی کاهشی را طی کرده و با کاهش 0.4 واحد درصدی نسبت به ماه گذشته به 1 درصد رسیده است؛ اما روند کاهش تورم نسبت به تیر ماه کند شده است. در این ماه نرخ تورم خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات با کاهش چشمگیری همراه بوده و به صفر رسیده است، این در حالی است که نرخ تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات با رشد 0.2 واحد درصدی نسبت به ماه گذشته به 1.6 درصد رسیده است.
روند کاهشی نرخ «تورم ماهانه» در استان
نکته اینکه، در اردیبهشت ماه سال جاری، استان خراسان رضوی با تورم 3.8 درصدی دومین استان با بالاترین نرخ تورم ماهانه در کشور بود؛ اما پس از آن، نرخ تورم در این استان با شیب ملایمی کاهش پیدا کرد؛ به گونه‌ای که در مرداد ماه، بعد از استان‌های یزد و خراسان جنوبی با نرخ تورم 0.8 و 0.9 درصد، کمترین نرخ تورم را به خود اختصاص داده است.
مسکن و اجاره‌بها، از مهم‌ترین عوامل موثر بر تورم خراسان رضوی
بررسی جزئیات بیشتر در این حوزه نشان می‌دهد که 70درصد تورم مرداد ماه در استان، ناشی از تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات بوده و تنها حدود 30درصد تحت تاثیر تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بوده است. مسکن و اجاره‌بها به عنوان یکی از زیربخش‌های گروه خدمات با ضریب اهمیت 31.2درصدی یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر افزایش تورم در استان می‌باشد. در مرداد ماه امسال، تورم نقطه‌به‌نقطه بخش مسکن در استان با کاهش 2.2 واحد درصدی در مقایسه با تیرماه، 47.3درصد اعلام شده است؛ این در حالی است که عدد این شاخص در میانگین کشوری 42.1درصد است. بالا بودن سهم مسکن و اجاره بها در سبد هزینه خانوار و تبدیل شدن آن به یک کالای سوداگری اگرچه از جمله عوامل بروز این پدیده است؛ اما یکی از دلایل بالا بودن تورم زیرگروه مسکن، آب، برق و گاز در استان نسبت به کل کشور، افزایش مهاجرت اتباع خارجی به استان است که این موضوع به وضوح در شهر مشهود است و فعالان حوزه مسکن نیز بر آن اذعان دارند. پس از مسکن، آموزش و پوشاک بیشترین تورم نقطه به نقطه را در گروه خدمات به خود اختصاص داده است.
اگر چه تورم ماهانه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های استان در مرداد ماه پایین‌تر از میانگین کشوری بوده است؛ اما مقایسه «تورم نقطه به نقطه» حاکی از آن است که تورم استان در این زیر گروه، حدود 3 واحد درصد بالاتر از میانگین کشوری است؛ این امر متاثر از عوامل مختلفی از جمله حضور جمع کثیر گردشگران و زائران در استان خراسان رضوی است.
