به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، در این مراسم، محورهای دیپلماسی منطقه‌ای، همکاری‌های اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری و توسعه گردشگری، با تاکید بر هم‌افزایی دولت، مجلس و بخش خصوصی تشریح شد و به آغاز پروژه‌های استراتژیک مرزی و مشوق‌های سرمایه‌گذاری اشاره گردید.
خراسان رضوی می‌تواند محور دیپلماسی اقتصادی شرق کشور باشد
محمدرضا توکلی‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی در این مراسم گفت: مایه افتخار است که امروز در جمع فرهیختگان و تصمیم‌سازانی حضور داریم که دغدغه مشترکشان، ارتقای جایگاه ایران در معادلات اقتصادی و سیاسی منطقه است. برگزاری این رویداد را به فال نیک می‌گیریم؛ چراکه نشانه عزم دولت و جامعه اقتصادی کشور برای بازنگری در شیوه‌های تعامل با همسایگان و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، بر پایه‌ی عقلانیت، منافع مشترک و آینده‌نگری است.
وی، خراسان رضوی را قلب تپنده شرق ایران و گذرگاه تاریخی تمدن‌ها توصیف کرد و افزود: این سرزمین در پیوند جغرافیای راهبردی، فرهنگ غنی و ظرفیت‌های اقتصادی شکل گرفته و از دیرباز پُلی میان فلات ایران و سرزمین‌های آسیای مرکزی، افغانستان و قفقاز بوده است. امروز نیز این استان می‌تواند با تکیه بر همین میراث ارزشمند، نقشی محوری در گسترش گفت‌وگو، همکاری و توسعه اقتصادی منطقه ایفا کند.
رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی تاکید کرد: دیپلماسی اقتصادی و دیپلماسی منطقه‌ای، دو بال اصلی پرواز اقتصاد ایران در شرایط کنونی‌اند؛ یکی در سطح دولت‌ها برای تحقق منافع ملی و دیگری در سطح ملت‌ها، بخش خصوصی و نهادهای مدنی برای گسترش تعامل و اعتماد متقابل.
توکلی‌زاده خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر، با وجود دشواری‌ها و محدودیت‌ها، مسیر تقویت ارتباطات اقتصادی با کشورهای همسایه، به‌ویژه افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان با جدیت دنبال شده است؛ با این حال، آنچه تاکنون انجام شده، تنها گامی کوچک در برابر ظرفیت‌های بزرگ و بالقوه منطقه به شمار می‌آید.
وی تصریح کرد: برای بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها، نیازمند دیپلماسی اقتصادی منسجم، هماهنگ و مبتنی بر اعتماد متقابل میان دولت و بخش خصوصی هستیم. امروزه دیپلماسی منطقه‌ای دیگر در چهارچوب وزارتخانه‌ها و سفارتخانه‌ها محدود نمی‌شود؛ شرکت‌های خصوصی، اتاق‌های بازرگانی، دانشگاه‌ها و حتی نهادهای شهری نیز از بازیگران مؤثر این عرصه‌اند.
رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: بخش خصوصی باید بازوی اجرایی و فکری برای حوزه دیپلماسی اقتصادی کشور باشد؛ بازویی که با شناخت واقع‌بینانه از بازارهای منطقه، زبان تجارت و فرهنگ همکاری، راه را برای حضور هوشمندانه و پایدار ایران در عرصه اقتصاد منطقه‌ای هموار سازد.
او ادامه داد: خراسان رضوی، با موقعیت ممتاز جغرافیایی، شبکه گسترده فعالان اقتصادی و پیوندهای دیرینه با بازارهای افغانستان، آسیای مرکزی و قفقاز، آماده است تا نقشی کانونی در شکل‌دهی به دیپلماسی اقتصادی شرق کشور ایفا کند. ما در اتاق بازرگانی مشهد، این مسیر را نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی تاریخی می‌دانیم؛ ضرورتی برای بازگشت ایران به جایگاه شایسته خود در جغرافیای تجارت منطقه.
توکلی‌زاده در پایان گفت: دیپلماسی منطقه‌ای زمانی ثمربخش است که از گفت‌وگو فراتر برود و به همکاری عملی، پروژه‌های مشترک و پیوندهای پایدار اقتصادی بیانجامد. بخش خصوصی آماده است با تکیه بر تجربه، سرمایه انسانی و نگاه توسعه‌محور خود، در کنار دولت و نهادهای منطقه‌ای، این مسیر را با گام‌هایی استوار دنبال کند.
وی تاکید کرد: به امید روزی که مرزهای ما نه خط جدایی، بلکه پل‌های همکاری و شکوفایی باشند.
دیپلماسی استانی ابزاری هوشمندانه برای تقویت دیپلماسی ملی است
وحید جلال‌زاده، معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه نیز در این مراسم با بیان اینکه «دیپلماسی استانی امروز به گفتمانی ملی تبدیل شده است»، تصریح کرد: در این گفتمان، تمامی بخش‌ها و نهادها برای شناسایی، شناساندن و بهره‌برداری از ظرفیت‌های استان‌ها به‌ویژه استان‌های مرزی همکاری می‌کنند. دیپلماسی استانی به معنای تمرکززدایی از سیاست خارجی نیست، بلکه ابزاری هوشمندانه برای تقویت دیپلماسی ملی و فعال‌سازی ظرفیت‌های منطقه‌ای است.
معاون کنسولی وزارت امور خارجه در ادامه گفت: ایران در سال‌های اخیر به‌ویژه در روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای همسایه پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. کشورهایی همچون عراق، امارات، ترکیه، افغانستان و عمان از مهم‌ترین مقاصد صادراتی غیرنفتی ایران محسوب می‌شوند و در تبادلات اقتصادی به اندازه یک قاره نقش‌آفرینی می‌کنند. همچنین صدور خدمات فنی و مهندسی و ثبت پیمان‌های بزرگ در این کشورها گواهی بر اهمیت این روابط است.
وی افزود: در حوزه گردشگری سلامت نیز ایران به‌عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگران سلامت، به‌ویژه از کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان، در حال رشد است و پیش‌بینی می‌شود سهم قابل‌توجهی از بازار جهانی این حوزه را به خود اختصاص دهد.
جلال‌زاده در پایان تأکید کرد: دیپلماسی استانی باید به سازوکاری مؤثر برای تقویت روابط فرهنگی، اقتصادی و علمی میان استان‌ها و کشورهای همسایه تبدیل شود. این دیپلماسی با مردمی‌سازی و بومی‌سازی سیاست‌های همسایگی می‌تواند ظرفیت‌های منطقه‌ای را فعال و چالش‌های تاریخی را به فرصت‌های پایدار توسعه تبدیل کند.
وی ابراز امیدواری کرد که این اجلاس الگویی مؤثر در توسعه دیپلماسی استانی باشد و به گفتمان ملی و بین‌المللی در این زمینه کمک کند.
کارآمدی، کلید اعتماد عمومی و پاسخگویی به مطالبات مردم
سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در سخنانی در این مراسم، «اعتمادسازی» را موتور محرکه تداوم حیات نظام سیاسی خواند و بیان کرد: اعتماد عمومی از طریق کارآمدی و پاسخ روشن به مطالبات مردم شکل می‌گیرد. کارآمدی یعنی پاسخ روشن به مطالبات مردم در اقصی نقاط ایران. مطالبه مهم تامین معیشت، اقتصاد و سفره مردم است؛ چیزی که بدون بستر کارآمدی میسر نخواهد شد.
وی درباره وضعیت فعلی گردشگری، گفت: در سال ۱۴۰۲، ورود ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار گردشگر را تجربه کردیم؛ هدف‌گذاری برنامه هفتم برای امسال بیشتر از این است و در فروردین و اردیبهشت رشد محسوس ورودی داشتیم؛ اما در خرداد و تیر با چالش جدی مواجه شدیم؛ خبر خوب این است که در شهریور و مهر بازگشت به وضعیت عادی و تجربه‌های مثبت را مشاهده کردیم.
وزیر میراث‌فرهنگی ادامه داد: برای پاسخگویی به نیازهای گردشگری باید به سه سؤال اساسی پاسخ دهیم. نخستین محور جذابیت است؛ ایران، بزرگ‌ترین ظرفیت جاذبه را در منطقه دارد و طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران جزء ده کشور اول جذاب در دنیا قرار دارد و اخیراً، سازمان جهانی گردشگری سه روستای ایرانی را به‌عنوان محل گردشگری معرفی کرد که از جمله یک روستا در خراسان رضوی، یک روستا در شهداد کرمان و یک روستا در خراسان جنوبی قرار داشتند.
وی خاطرنشان کرد: برای به نمایش گذاشتن جذابیت‌های ایران در جهان، باید به‌طور جدی با پدیده «ایران‌هراسی» مقابله کنیم. غرب و ابررسانه‌ها تلاش دارند تصویر ایران را منفی نشان دهند. باید تصویر واقعی، تمدنی و زیبای ایران را به جهانیان نشان دهیم. برای این منظور، برنامه‌ای ملی و جامع تعریف شده است که با همکاری رسانه ملی و سایر ظرفیت‌های داخلی و شبکه‌هایی که امکان استفاده از آنها وجود دارد، تصویر واقعی ایران به دنیا ارائه شود.
صالحی در ادامه با اشاره به اهمیت موضوع «امنیت» در جذب گردشگری، اظهار کرد: ایران امن است و خراسان از امن‌ترین استان‌ها در کشور است، اما باید این تصویر امنیتی را نیز در جهان نمایش دهیم. برای این کار لازم است ظرفیت‌های جدیدی در سطح بین‌المللی به کار گرفته شود؛ از جمله، برنامه‌هایی برای دعوت از چهره‌های مؤثر و ذی‌نفوذ از کشورهای هدف به داخل کشور آغاز شده است تا وقتی این افراد از نزدیک با جذابیت‌های ایران آشنا می‌شوند، تصویر جدیدی درباره ایران در جوامع هدف شکل گیرد.
پنج مشوق بی‌سابقه سرمایه‌گذاری در برنامه هفتم، زمینه‌ساز تحرک اقتصادی
صالحی افزود: برخی چهره‌های دارای نفوذ، با میلیون‌ها دنبال‌کننده، وقتی از ایران سخن گفته‌اند، از زیبایی‌های کشور بهتر و مؤثرتر از ما تفسیر کرده‌اند و این تجربه باید گسترش یابد.
وی سپس به تکالیف و انتظارات مصوب مجلس اشاره کرد و گفت: مجلس در برنامه هفتم، پنج مشوق را به وزارتخانه اعطا کرده و این مشوق‌ها از ابتدای امسال در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دارد. از جمله اینکه سرمایه‌گذاران می‌توانند در سراسر ایران پروژه‌های ترکیبی با کاربری‌های تجاری و اقامتی را ایجاد کنند و در برخی موارد معافیت‌های شهری و گمرکی پیش‌بینی شده است. واردات ۲۰۰ قلم کالای اساسی با نرخ صفر در گمرک امکان‌پذیر شده و این مشوق‌ها در تاریخ بی‌سابقه‌اند و می‌توانند منشأ تحرک باشند.
صالحی یادآور شد: در سال گذشته ۷ میلیون و ۳۹۹ هزار گردشگر خارجی وارد کشور شده‌اند که نزدیک به ۵۰ درصد مقاصد زیارتی این گردشگران، مشهد بوده؛ از این رو، زیرساخت‌های این استان و شهر مشهد باید به‌صورت جدی توسعه یابد.
صالحی از اتاق‌های بازرگانی، سرمایه‌گذاران، تشکل‌ها و شرکای منطقه‌ای دعوت به همکاری کرد و گفت: از عراق تا پاکستان، از تاجیکستان تا آذربایجان و از عربستان تا دیگر کشورهای منطقه، انگیزه همکاری وجود دارد و ایران آمادگی دارد این ظرفیت‌ها را ایجاد کند.
هم‌افزایی دولت، مجلس و بخش خصوصی کلید توسعه شرق
سپس، غلامحسین مظفری، استاندار خراسان رضوی اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب همواره بر توسعه متوازن کشور تاکید داشتند و امروز این باور وجود دارد که می‌توانیم شرق کشور را به‌عنوان یکی از محورهای توسعه‌یافته ایران رقم بزنیم. دولت، مجلس و بخش خصوصی هر سه باید برای تحقق این هدف در کنار یکدیگر قرار گیرند تا دوستی، تعامل و پیشرفت برای کشور حاصل شود.
وی افزود: نقش دولت سیاست‌گذاری، تدوین راهبردها، ایجاد زیرساخت‌های لجستیکی و اقتصادی و برداشتن موانع است. یکی از موضوعات مهم، تفویض اختیار به استان‌هاست که امری ضروری و حیاتی محسوب می‌شود. علی‌رغم تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری، هنوز اقدام جدی در این زمینه انجام نشده است. تفویض اختیار می‌تواند باری از دوش دولت مرکزی بردارد و موجب چابکی در تصمیم‌گیری شود.
استاندار خراسان رضوی خاطرنشان کرد: پشتیبانی واقعی از سرمایه‌گذاری و صادرات نیز از وظایف دولت است. در کنار آن، مجلس با قانون‌گذاری و نظارت بر اجرای قوانین، نقشی بسیار مهم و تاثیرگذار در تحقق اهداف دیپلماسی اقتصادی به‌ویژه در شرق کشور دارد.
مظفری ادامه داد: بیش از ۶۰ نماینده مجلس از استان‌های شرقی کشور تصمیم گرفتند تا فراکسیون شرق کشور را تشکیل دهند و توسعه این منطقه را در دستور کار قرار دهند. قرار است در آینده‌ای نزدیک نیز جلسه مشترکی میان نمایندگان شرق کشور و هشت استاندار این منطقه برگزار شود که بدون شک، گامی مهم برای توسعه شرق کشور خواهد بود. امیدواریم بخش خصوصی نیز به‌عنوان ضلع سوم، در این نشست حضور فعال داشته باشد تا تصمیم‌ها و پیگیری‌ها مؤثرتر انجام شود.
استاندار خراسان رضوی بیان کرد: مجلس می‌تواند با تصویب قوانین حمایتی برای مناطق مرزی و در چهارچوب سیاست خارجی جمهوری اسلامی، نقش به‌سزایی در تقویت دیپلماسی اقتصادی ایفا کند و از طریق طرح‌ها و لوایح، زمینه افزایش اختیارات اقتصادی و دیپلماتیک استان‌ها را فراهم آورد.
وی عنوان کرد: خراسان رضوی امروز دروازه ورود ایران به آسیای مرکزی است. در این مسیر، کریدور شمال- جنوب و مسیر سرخس تا چابهار اهمیت حیاتی دارد. این مسیر نسبت به دیگر محورهای جنوبی کشور از اهمیت بیشتری برخوردار است و می‌تواند راه دسترسی کشورهای منطقه شمال شرق به دریا را تسهیل کند. تکمیل راه‌آهن و زیرساخت‌های حمل‌ونقل در این محور می‌تواند نقش‌آفرینی اقتصادی ایران را در منطقه به شکل چشمگیری افزایش دهد.
استاندار خراسان رضوی بیان کرد: تحقق اهداف دیپلماسی استانی و اقتصادی بدون تردید در گرو هم‌افزایی سه ضلع دولت، مجلس و بخش خصوصی است. دولت باید فضا را باز کند، مجلس مسیر قانونی را هموار سازد، و بخش خصوصی نیز با قدرت در میدان عمل حضور یابد.
پروژه جاده مرزی ماهیرود به فراه افغانستان آغاز شد
سیدمحمدرضا هاشمی، استاندار خراسان جنوبی نیز از آغاز پروژه ساخت جاده مرز ماهیرود به شهر فراه افغانستان به طول ۱۱۷ کیلومتر در دولت چهاردهم خبر داد و تاکید کرد که این پروژه که ۱۶ سال معطل مانده بود، با همکاری و تعامل دولت و مجلس به مرحله اجرا درآمده است.
وی اظهار کرد: پروژه ساخت جاده مرزی ماهیرود به فراه که ۱۶ سال به تعویق افتاده بود، در دولت چهاردهم و با همکاری فعال دولت و مجلس کلید خورد. این پروژه می‌تواند گام مهمی در تقویت روابط اقتصادی و تجاری ایران و افغانستان باشد.
وی همچنین با اشاره به صادرات ایران به افغانستان گفت: در نیمه نخست سال گذشته، حجم صادرات ایران به افغانستان به ۱ میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار رسید که ۳۸ درصد آن از مرز ماهیرود در سربیشه انجام شد. این امر نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک این مرز برای کشور است.
استاندار خراسان جنوبی همچنین از برگزاری نمایشگاه ایران و افغانستان در استان خبر داد که با حضور ۱۵۰ تاجر افغانستانی برگزار شد و در این رویداد، تفاهم‌نامه‌های مختلفی در حوزه‌های معدن، کشاورزی، گردشگری، سلامت و دانش‌بنیان به امضا رسید.
هاشمی افزود: پروژه راه‌آهن چابهار-زاهدان-بیرجند-یونسی-گناباد، که یکی از ابرپروژه‌های شرق کشور است، نقش بسیار مهمی در امنیت منطقه دارد. طول کل این مسیر ریلی ۹۷۰ کیلومتر است که ۴۸۶ کیلومتر آن در استان خراسان رضوی قرار دارد و تاکنون ۳۲ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
وی در ادامه بیان کرد: خراسان جنوبی با داشتن طولانی‌ترین مرز ایران و افغانستان، ظرفیت‌های ویژه‌ای برای برقراری روابط اقتصادی و دیپلماسی منطقه‌ای دارد. در حال حاضر، برای ساکنان شعاع ۵۰ کیلومتری مرز، کارت بازرگانی برای تجارت مرزی و کوله‌بری صادر شده است و این نشان‌دهنده پتانسیل بالای این استان در حوزه تجارت مرزی است.
هاشمی تصریح کرد: در بخش معدن، ۵ معدن طلا در حال بهره‌برداری است که میزان فروش طلای استخراج‌شده از این معادن به ۷ همت می‌رسد. همچنین در حوزه گردشگری، خراسان جنوبی با شناسایی ۲۶۰۰ اثر تاریخی و ثبت ۱۰۰۰ اثر ملی، ظرفیت‌های فراوانی برای جذب گردشگر دارد.
وی همچنین افزود: در حوزه کشاورزی، استان خراسان جنوبی با تولید ۹۸ درصد از زرشک دنیا، نقش محوری در تأمین این محصول دارد که توسط ۷۵ هزار نفر از کشاورزان استان تولید می‌شود.
استاندار خراسان جنوبی در پایان اشاره کرد که با وجود این ظرفیت‌ها، استان آماده است در صورت تفویض اختیارات، به عنوان معین دیگر استان‌ها در برقراری روابط خارجی با کشورهای همسایه و منطقه عمل کند و این روند می‌تواند به تقویت دیپلماسی استانی و افزایش تعاملات اقتصادی و تجاری در سطح ملی و بین‌المللی کمک کند.
دیپلماسی استانی، راهی هوشمندانه برای عبور از تحریم‌ها
بهمن نوری، استاندار خراسان شمالی، با اشاره به اینکه تقویت دیپلماسی استانی در شرایط تحریمی، راهبردی هوشمندانه و مؤثر است، اظهار کرد: دیپلماسی استانی صرفاً محدود به کشورهای هم‌مرز نیست و می‌تواند دامنه‌ای وسیع‌تر تا کشورهای منطقه را دربرگیرد.
نوری ادامه داد: حجم مراودات تجاری ایران با ترکمنستان ۴۴۰ میلیون دلار است که تنها ۴ درصد آن سهم خراسان شمالی بوده و این رقم به هیچ عنوان قابل قبول نیست؛ زیرا خراسان شمالی، سرزمین فرصت‌هاست.
استاندار خراسان شمالی تصریح کرد: ظرفیت‌ها و استعدادهای این استان تاکنون مغفول مانده است، با این حال، خراسان شمالی در حوزه بهبود فضای کسب‌وکار در جایگاه هفتم کشور قرار دارد.
وی با اشاره به نگاه ویژه دولت چهاردهم به ظرفیت‌های این استان گفت: خراسان شمالی بیش از یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تن ذخیره معدنی دارد، اما تنها حدود ۷ میلیون تن از این منابع استخراج می‌شود و ۲ هزار و ۵۰۰ نفر در این بخش فعالیت دارند.
نوری در پایان خاطرنشان کرد: عزم ما برای عبور از آثار سوء تحریم‌های ظالمانه جدی است و باید دیپلماسی استانی را با نگاه راهبردی دنبال کنیم تا با همتی که در میان مسئولان وجود دارد، به تراز مورد انتظار رهبر انقلاب دست یابیم.
دیپلماسی محلی، مسیر احیای جاده ابریشم اقتصادی در خراسان
سپس محمدمهدی شهریاری، رئیس مجمع نمایندگان خراسان شمالی، بر اهمیت تقویت تعاملات مرزی و توسعه پایدار شرق و شمال‌شرق کشور تاکید کرد و گفت: دیپلماسی امروز تنها در پایتخت معنا نمی‌یابد و باید در مرزها، شهرها و روستاهای مرزی عملیاتی شود. سه استان خراسان شمالی، رضوی و جنوبی با بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر مرز مشترک با ترکمنستان و افغانستان، از دیرباز دروازه پیوند ایران با شرق و شمال‌شرق آسیا بوده‌اند و با استفاده از دیپلماسی اقتصادی، فرهنگی و مردمی می‌توانند ایران را به محور منطقه‌ای اوراسیا تبدیل کنند.
شهریاری، احیای تعامل تاریخی مسیرهای جاده ابریشم را با محوریت اقتصاد، تجارت، ترانزیت و فناوری ضروری دانست و بر نقش استان‌ها به‌عنوان شریک سیاست‌های ملی تاکید کرد.
وی توسعه متوازن، عدالت‌محور و پایدار استان‌های مرزی را بدون توجه به روابط فرامرزی ناممکن خواند و بازارهای کشورهای همسایه را فرصت مناسبی برای اشتغال، سرمایه‌گذاری و صادرات معرفی کرد.
او خاطرنشان کرد که نمایندگان مجلس، استانداران، اتاق‌های بازرگانی و دانشگاه‌های مرزی باید در این فرآیند مشارکت کنند و نشست‌های منطقه‌ای می‌تواند مدل سه‌جانبه‌ای برای تقویت روابط با همسایگان شرقی طراحی و اجرا کند، به‌طوری که پروژه‌ها و برنامه‌های عملیاتی، مستقیماً در زندگی مردم تأثیرگذار باشند.
ثبت دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰