تقاضا برای اتخاذ سیاستها و استراتژیهای پایدار به یک سطح یا حوزه خاص از شرکتها محدود نمیشود. در ماه آوریل، رئیس مرکز تغییرات اقلیمی سازمان ملل، سیمون استیل، از کشورها خواست که در انتخاباتهای بزرگ سالجاری، توجهی ویژه به سیاستهای اقلیمی و آینده زمین داشته باشند. فقط از طریق اقدامات سبزتر در هر کسبوکاری، چه جهانی و چه محلی و گوشه میتوان بر رفتارهای فراگیر اثر گذاشت و به تغییر در سطح سیاستهای اقتصادی دولتها دست یافت. کسبوکارهایی که وضعیت خوبی در صنایع و بازارهای گوشه خود دارند، متوجه تغییرات به سمت رویههای پایدار شدهاند؛ چه در حوزههایی مانند کشاورزی یا خردهفروشی و املاک. با این حال، اگر شما یک استارتآپ فعال در بازاری خاص و گوشه باشید که فقط به دنبال سیاستهایی موثر و مقرون به صرفه میگردد، باز هم گزینههای فراوانی پیشروی شماست؛ گزینههایی که در بلندمدت مفید باشند و البته همچنان چالشبرانگیز.
تلفیق محیطزیست با تغییر اقتصادی
بخش انرژی از دیرباز یکی از مهمترین بخشهای اثرگذار بر تغییرات اقلیمی و مورد توجهترین حوزه برای کوچکترین تغییرات بوده است. انتشار گازهای گلخانهای ناشی از سوختهای فسیلی نقش پررنگی در تغییرات اقلیمی داشته است و احتمالا نمیتوان برنامهای پایدار بدون توجه به مصرف انرژی داشت. با توجه به تغییر شرایط و نیازهای جهانی، فعالیت در حوزه انرژی، خود تبدیل به یکی از هوشمندانهترین استراتژیهای اقتصادی شده است. اما هر کسب و کار کوچک و گوشهای نیز میتواند سیاستهایی برای مصرف انرژی خود و کاهش اتلاف انرژی در نظر بگیرد. روی آوردن به انرژیهای تجدیدپذیر و استفاده از طراحیهای صرفهجو و کممصرف از این دست گزینهها هستند. در هر صورت، فرصتهای بسیاری برای نوآوری و جستوجوی راهکارها در اختیار کسب و کارها وجود دارد که در صورت همگام بودن با تغییرات اقتصادی در سطح جهانی میتوانند به بیشترین بازدهی ممکن برسند.
طراحی دوستدار محیطزیست
از آنجا که در برخی از پژوهشها تا ۷۱درصد از شاغلان عنوان کردهاند که شرکتهای پایدار زیستمحیطی را به دیگر رقبا ترجیح میدهند، کسب و کارها مجبور به اتخاذ رویکردهای سبز در سیاستهای استخدامی خود هستند. این موضوع حتی برای کوچکترین کسبوکارها با گوشهایترین و خاصترین بازارها هم صحت دارد. به همین دلیل، استفاده از طراحیهای دوستدار محیطزیست و مفاهیم اقتصاد دایرهای (یا دورانی) میتواند نقش زیادی در پایداری موضع کسب و کار شما داشته باشد. طراحی ساختمان و مراکز فعالیت شما نقش زیادی در میزان مصرف انرژی دارد. توجه به این ملاحظه میتواند طراحی سختافزاری شما را به شدت بهبود دهد. اما در بحث خدمات و محصولات نیز میتوان به میزان مصرف انرژی، اثرات زیستمحیطی در طول چرخه عمر محصول، استفاده از مواد تجدیدپذیر و دوستدار محیطزیست، کاهش پسماند و ضایعات و البته بستهبندیهای کمپسماند توجه کرد.
اجرای اصول یک اقتصاد دایرهای
اقتصاد دایرهای یا چرخشی برخلاف رویه رایج فعالیتهای اقتصادی که خطی و از تولید تا مصرف هستند، فرآیندهای پس از مصرف را هم در نظر میگیرد. افزایش طول عمر محصول، طراحیهای پایدار، استفاده از مواد اولیه زیستمحیطی و طبیعی یا کمپسماند و امکان بازیافت و بازاستفاده از محصولات در پایان چرخه عمر آنها از اصول اقتصاد دایرهای هستند. بررسیها نشان میدهد که چنین سیاستهایی شاید لزوما از نظر درآمدی تغییر خاصی در وضعیت کسب و کارها ایجاد نکند (هرچند گاهی با ایجاد یک بازار گوشه میتواند فرصتهای درآمدی جدیدی هم بسازد)، اما از نظر هزینهها به شدت کفه ترازو را به نفع آنها سنگین میکند.
زنجیرههای تامین پایدار
یکی از مهمترین معیارها و چالشهای پایداری کسبوکارها، مربوط به زنجیره تامین آنهاست. در شرایط مبهم جهانی، حتیسنجیدهترین سیاستهای تامین نیز با چالشهای گوناگونی مواجه میشوند. تمرکز بر روابط بلندمدت تامینکنندگان محلی همدغدغه، طرحریزی پروژههای پژوهشی و نوآوری و در نظر گرفتن برنامههای جایگزین برای شرایط بحرانی میتواند تا حد زیادی چالشهای تامین در دوران تغییر اقلیم را مدیریت کند و همزمان برپایدارتر کردن کسب و کارها اثر مثبت بگذارد.
ترویج ایدههای مشارکتی
نوآوری در فضای مشارکتی رشد میکند و بازارهای گوشه زمینی حاصلخیز برای ایدهپردازی و حل مساله هستند. از نظر فنی هر قدر دانش تخصصی و شناخت محیطی و علاقه به کار افزایش یابد، نوآوریها و ایدهپردازیها نیز بهتر میشوند. کسبوکارهای گوشه این فرصت را دارند که با افزایش همکاریهای خود با ذینفعان و دیگر سازمانهای همفکر، نهادهای دانشگاهی یا اتحادیهها، به دانش، منابع و دیدگاههای متفاوت دست یابند. بسیاری از ایدههای ناشی از چنین همکاریهایی میتوانند به نفع همه طرفین درگیر باشند. مهمتر آنکه اهداف کلانی مانند کربن صفر (که به دنبال خنثیسازی میزان خالص انتشار گازهای گلخانهای جدید تا سال ۲۰۵۰ است) بدون مشارکت کسبوکارها، سیاستگذاران و مصرفکنندگان دستیافتنی نیستند.
منبع: Earth.org