به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی مشهد، «آذر کیانی نژاد»، نایب رئیس کمیسیون سلامت اتاق خراسان رضوی در ابتدای این جلسه اظهار کرد: هدف از برگزاری این جلسه این است که در حوزه دارو در افغانستان امکان‌سنجی کرده و نیاز‌ها و پتانسیل‌های این حوزه را تبیین کنیم.
- لزوم صادرات دارو و تجهیزات پزشکی ایران به افغانستان به صورت قانونی
کیانی نژاد افزود: برخی داروهای ایرانی به صورت قاچاق وارد افغانستان می‌شود. اگر این دارو‌ها و تجهیزات به صورت قانونی وارد این کشور شود، علاوه بر منتفع شدن تولیدکنندگان ایرانی، افغانستان نیز نیاز‌های خود را از یک منبع مطمئن تامین خواهد کرد. داروهای ایرانی ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات به افغانستان دارند؛ اما متأسفانه جدی نگرفتن بازار داروی افغانستان از سوی تولیدکنندگان و نبود نظارت موجب محرومیت فعالان اقتصادی از این بازار و افزایش قاچاق شده است. به‌طوریکه در نبود هیچ‌گونه نظارتی، افغان‌ها به‌راحتی از برخی داروخانه‌ها یا شرکت‌های پخش، به‌صورت ریالی دارو می‌خرند و به کشور خودشان می‌برند.
نایب رئیس کمیسیون سلامت اتاق خراسان رضوی با اشاره به جایگاه ایران در بازار داروی افغانستان اظهار کرد: بازار‌های زیادی را در افغانستان از دست داده‌ایم. امروز در حالی در کنیا و آفریقا به دنبال جذب بازار صادراتی هستیم که افغانستان، به عنوان بازاری که در دسترس ماست، نادیده گرفته می‌شود. در تمامی صنایع این موضوع وجود داشته و در حوزه تجهیزات پزشکی و دارو، در ابتدای راه هستیم. لذا بایستی به چاره‌اندیشی برای جلوگیری از هدررفت فرصت‌ها بپردازیم.
کیانی نژاد در ادامه به مهم ترین دغدغه صادرات دارو و تجهیزات پزشکی از ایران به افعانستان پرداخت و گفت: مهمترین پارامتری که تاکنون مانع حضور مستقیم فعالان اقتصادی ایرانی در کشور افغانستان بوده، مساله امنیت است که در حال حاضر این امنیت تا حدودی تامین شده است و اگر حضور فعالان اقتصادی در قالب هیات‌های تجاری صورت گیرد، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت. در حالی که در کنار دارو، قطعا سایر حوزه های مرتبط به سلامت مانند گردشگری سلامت، تجهیزات پزشکی، خدمات فنی مرتبط با نگهداری تجهیزات پزشکی، آموزش‌های تخصصی حوزه درمان و… فرصت‌هایی است که تاکنون مغفول مانده است و باید برای رشد صادرات کشور در این حوزه‌ها به افغانستان برنامه‌ریزی‌های جدی و منظم انجام دهیم.
- ضرورت چاره‌اندیشی برای پیشگیری از تداوم روند قاچاق دارو به افغانستان
«محمدحسین روشنک»، عضو هیات رئیسه اتاق خراسان رضوی نیز در این نشست، در خصوص تجارت دارو با افغانستان عنوان کرد: با توجه به تحریم ایران، مواد اولیه برخی کالا‌ها به سختی وارد کشورمان می‌شود. از سویی، بخشی از دارو و امکانات ایران به صورت قاچاق به افغانستان صادر می‌شود که بایستی هر چه سریعتر از تداوم این روند جلوگیری نمود.
روشنک افزود: ما روی تجارت با افغانستان حساب کرده‌ایم؛ ایران در ارتباط با این کشور چیزی کم نگذاشته و امیدواریم به همت کمیسیون سلامت، بتوانیم همکاری خوبی را بین دو کشور در حوزه درمان و تجهیزات پزشکی شاهد باشیم.
- ظرفیت تولیدات مشترک دارویی و درمانی با افغانستان
در ادامه «محمدعلی امیرفخریان»، رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صمت خراسان رضوی اظهار کرد: خراسان رضوی در ظرفیت‌های پزشکی، گردشگري سلامت و دارو یکی از قطب‌های کشور است. از سویی، افغانستان به برخی کمک‌های دارویی و درمانی نیاز دارد. لذا می‌توان به این زمینه وارد شد و ارتباطات بیشتری در عرصه پزشکی از جمله تامین اقلام مورد نیاز افغانستان، ایجاد کرد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: می‌توانیم در حوزه پزشکی با افغانستانی‌ها تولید مشترک دارو داشته باشیم؛ این نیاز مشترکی است که دو کشور دارند. با تولید مشترک برخی اقلام دارویی در ایران و سرمایه‌گذاری افغانستان، می‌توانیم نیاز دو کشور و حتی منطقه را تامین کنیم؛ افغانستان در گذشته دارو را به میزان زیاد از هند وارد می‌کرده است؛ اماحاکمیت جدید افغانستان تمایل بیشتری برایارتقا روابط با کشورهای مسلمان دارد.
امیرفخریان تصریح کرد: یکی دیگر از اقداماتی که بایستی صورت گیرد،ساماندهی حوزه گردشگری سلامت برای افغانستانی‌ها است؛ چالش‌هایی از جمله اخذ ویزاو برخی هزینه‌ها جهت ورود به ایران برای این افراد وجود دارد.
- رتبه چهارم داروهای ایرانی در بازار افغانستان
در ادامه، «محمدزبیر ارشد»، رئیس انجمن بیمارستان‌های خصوصی زون غرب افغانستان در بخشی از این جلسه اظهار کرد:در حوزه پزشکی در قطب غرب افغانستان، هرات به عنوان پایتخت تجاری شناخته می‌شود. با توجه به تاریخچه دیرینه تجارت ایران و افغانستان، ایران همیشه یکی از منابع اصلی تامین‌کننده غرب افغانستان بوده است.
وی در ادامه، از نیازمندی‌های پزشکی غرب افغانستان سخن گفت و اظهار داشت: از جمله این نیاز‌ها خدمات دارویی، خدمات درمانی، خدمات تشخیصی،خدمات آموزش پزشکی، تامین تجهیزات پزشکی و مواد آزمایشگاهی و مهندسی پزشکی است.این نیاز‌ها می‌تواند از طرف ایران تامین شود. همچنین فرصت‌های خوبی در حوزه گردشگری سلامت در افغانستان وجود دارد. در حال حاضر 450 بیمارستان خصوصی در افغانستان فعالیت می‌کنند؛ اما بیمارانی وجود دارند که علاقه‌مندند جهت درمان بیماری خود به کشورهای دیگر مراجعه کنند. در 20 سال گذشته خدمات گردشگری سلامت برای مردم افغانستان در درجه اول از طرف هند تامین می‌شد و پس از آن پاکستان و ایران در رتبه‌های دوم و سوم بودند.
ارشد ادامه داد: یکی از نیازمندی‌های مهم حوزه غرب افغانستان دارو است. مرز‌های افغانستان آزاد بوده و تجارت دارو مشکلی در این کشور ندارد؛ اما رقابت‌ها تنگاتنگ است. در هرات 95 بیمارستان و کلینیک سرپایی و تشخیصی خصوصی وجود دارد که توسط پزشکان و سرمایه‌گذاران خصوصی تاسیس شده است. از این بین 42 بیمارستان 24 ساعته و تخت‌دار بوده و 8 بیمارستان اختصاصی وجود دارد. همچنین، 44 کلینیک سرپایی و 4 مرکز بزرگ تصویربرداری تشخیص طبی در این ولایت وجود دارد.
رئیس انجمن بیمارستان‌های خصوصی زون غرب افغانستان اضافه کرد: این 95 بیمارستان و کلینیک، دارای 95 داروخانه هستند. در بخش خصوصی پزشکی حوزه غرب افغانستان حدود 600 پزشک متخصص فعالیت داشته و روزانه بیش از 6000 بیمار به این مراکز مراجعه می‌کنند. حدود دوسوم از نیاز‌هایپزشکی مردم حوزه غرب را بخش خصوصی تامین می‌کند.این نکات مثبت نشان‌دهنده این است که هرگونه سرمایه‌گذاری در حوزه پزشکی می‌تواند سودمند باشد.
ارشد ادامه داد: اتحادیه خدمات دارویی زون غرب افغانستان که از 15 سال گذشته ایجاد شد، یکی از منابع اساسی تامین‌کننده دارو در غرب افغانستان است. 134 شرکت یا عمده‌فروشی پخش کننده دارو در غرب افغانستان وجود داشته و 83 شرکت واردکننده دارو در این منطقه ثبت شده و 14 شرکت داروهای ایرانی را پخش می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: حدود 8 شرکت در غرب افغانستان وجود دارد که تجهیزات پزشکی را از کشورهای مختلف وارد و عرضه می‌کنند.
رئیس انجمن بیمارستان‌های خصوصی زون غرب افغانستان اضافه کرد: یکی از ابتکارات جدید حوزه دارو در غرب افغانستان طی حدود پنج سال اخیر،احداث کارخانه‌های تولید دارو بوده است.13 کارخانه تولید دارو در منطقه غرب افغانستان وجود دارد که از این بین 8 کارخانه فعال بوده و 5 کارخانه درحال تاسیس است. 8 شرکت دارویی ایرانی نمایندگی انحصاری در افغانستان دارند.عطف و توجه پزشکان افغانستان در مصرف دارو، داروی پاکستانی است. در رتبه دوم این موضوع داروهای هندی،رتبه سوم داروهای ترکی و رتبه چهارم از آن داروهای ایرانی است.
- چرا ایران در تامین تجهیزات پزشکی غرب افغانستان، کمرنگ است؟
ارشد در خصوص دلایل استفاده کمرنگ ازتجهیزات پزشکی ایرانی خصوصا در غرب افغانستان خاطرنشان کرد: یک دلیل در این خصوص تولید برخی تجهیزات در خود افغانستان است. دلیل دوم این موضوع بالا بودن قیمت دارو و تجهیزات پزشکی ایرانی در مقایسه با اقلام مشابه پاکستانی و هندی و دلیل سوم، عدم دسترسی به تکنولوژی به‌روز دنیا در ایران است.
وی در رابطه با عوامل کمرنگ بودن استفاده از داروی ایرانی در افغانستان خاطرنشان کرد: عدم بازاریابی منظم دارو توسط نمایندگان شرکت‌های دارویی ایران، مشکل در ترخیص گمرکی و ناکامل بودن سبد دارویی شرکت‌های ایرانی از جمله عواملی است که باعث شده مصرف دارویی ایرانی در افغانستان کاهش پیدا کند. همچنین بسته‌بندی یکنواخت و قدیمی دارو، نبود داروهای ترکیبی ایرانی وسیاست نامناسب صادرات دارو از دیگر عوامل این موضوع است.
- نگاهی به فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری ایران در حوزه دارو و پزشکی افغانستان
رئیس انجمن بیمارستان‌های خصوصی زون غرب افغانستان درباره فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری ایران در حوزه دارو و پزشکی در افغانستان اظهار کرد: ایجاد کارخانه‌های تامین مواد اولیه برای کارخانه‌های داروسازی افغانستان، صادرات خدمات فنی و مهندسی در این رابطه و ایجاد کارخانه‌های مشارکتی با افغانستانی‌ها در هرات از جمله این فرصت‌ها است.
ارشد با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه‌های مستمر در این حوزه یکی از راه‌های ارائه و بازاریابی برای محصولات پزشکی و دارویی ایرانی در افغانستان است، عنوان کرد: تاکنون حتی یک نمایشگاه از تجهیزات پزشکی و داروهای ایرانی در افغانستان برگزار نشده است در حالی که چندین نمایشگاه توسط کشورهای حوزه خلیج فارس در این مدت برگزار شده است. حضور فعال مدیران فروش شرکت‌ها در افغانستان نیز یکی دیگر از راه‌های تاثیر بیشتر در این حوزه است.
در ادامه، «محمدعلی امیرفخریان»، رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صمت خراسان رضوی عنوان کرد: صندوق حمایت از صادرات در راستای حمایت از صادرات و سرمایه‌گذاری در کشورهای خارجی، خدماتی از جمله بیمه و تضامین را ارائه می‌دهد. این صندوق برای ارائه خدمت باید اعتبارسنجی کند و این موضوع یکی از چالش‌های ما در افغانستان است؛ زیرا نمی‌توانیم اطلاعاتی در خصوص شریک افغانستانی خود از جمله گردش حساب وی داشته باشیم.
- هدف‌گذاری برای توسعه صادرات خراسان رضوی به افغانستان
«حسین محمدیان»، رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز در ادامه این جلسه اظهار کرد: توسعه تجارت با افغانستان، از اولویت‌های ما در کمیسیون توسعه صادرات است. مهمترین چالشی که در این حوزه داریم، صادرات ریالی به افغانستان و مسئله تعهد ارزی است. چند سال است پیگیر این موضوع هستیم و به نتایجی نیز رسیده‌ایم و امیدواریم شاهد رفع مشکلات این حوزه باشیم.
محمدیان ادامه داد: باید توجه ویژه به استفاده از دیپلماسی اقتصاد در توسعه روابط با کشورهای همسایه داشته باشیم.
رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق خراسان رضوی در خصوص موارد مطرح شده در این جلسه و تجارت در حوزه پزشکی عنوان کرد: در ابتدا باید ظرفیت‌سنجی کنیم، باید ببنیم چه میزان از ظرفیت پزشکی مشهد مازاد بوده و می‌توانیم آن را برای توریست‌های خارجی استفاده کنیم.
محمدیان با اشاره به افزایش استفاده از داروهای گیاهی و ظرفیت بالای آن در دو کشور خاطرنشان کرد: می‌توانیم در این زمینه همکاری‌های خوبی داشته باشیم. مهمترین مسئله در این منطقه، برقراری امنیت و مراودات اقتصادی است و در گرو مراودات اقتصادی می‌توانیم به اهداف خود برسیم.
- معضلات صادرات دارو به افغانستان
در بخش دیگری از این جلسه «عباسعلی فرج‌زاده»، مدیرعامل شرکت سجاد دارو با بیان اینکه در حال حاضر به دلایل مختلف توان رقابت با پاکستان و هند را در بحث ریالی دارو نداریم، تصریح کرد: باید دارو را زیر قیمت مصرف داخلی صادر کنیم تا بتوانیم در بازار افغانستان رقابت داشته باشیم. به‌دلیل کششی که داروی ایران در افغانستان دارد، اگر دارو صادر نشود، قاچاق آن انجام خواهد شد.
- واردات تجهیزات پزشکی از افغانستان، راه حلی برای مقابله با تحریم‌ها
در بخشی از این جلسه «دکتر نادری»، پزشک افغانستانی ساکن مشهد با اشاره به ظرفیت‌های تجارت در حوزه پزشکی بین دو کشور افزود: ایران تحریم بوده و در برخی قطعات و تجهیزات پزشکی از جمله قطعات MRI کمبود دارد که این کمبود می‌تواند از طریق واردات از افغانستان تامین شود و در این زمینه چندین جلسه با دانشگاه علوم پزشکی و اداره سرمایه‌گذاری خارجی داشته‌ایم؛ اما بدون نتیجه بوده است.
