بررسی بن‌بست‌های اقتصادی و صنعتی خراسان‌رضوی

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان‌رضوی، «علی‌اکبر لبافی» رئیس این دبیرخانه در ابتدای جلسه اظهار کرد: در راستای توسعه شهرک‌های صنعتی خراسان‌رضوی تا به امروز سه اقدام مهم در دست عمل قرار گرفته است؛ لیکن هنوز به نتیجه‌گیری قطعی و اصلی این اقدامات دست نیافته‌ایم. هدف از برگزاری این جلسه، ارائه تمام نکاتی است که در نهایت موجب شفاف‌سازی ابهامات بین  بخش خصوصی و دولتی بشود تا هیچ نقطه غیر شفافی  میان دو بخش دولتی و خصوصی جهت رفع معضلات باقی نماند.

وی با اشاره به مسائل و مشکلات شهرک‌های صنعتی دولتی در استان گفت: مبحث کمبود زمین بویژه در شهر مشهد ، اولین مسئله‌ای است که می‌بایست نسبت به آن به طور جدی چاره‌اندیشی کنیم.

رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان ادامه داد: شهرک‌های صنعتی غیردولتی نیز مشکلات منحصر به فردی دارند که می‌بایست طی این جلسه به بررسی و جمع‌بندی آن‌ها بپردازیم.

لبافی در بخش دیگری از سخنانش به آغاز مشکلات تامین گاز برخی صنایع با شروع فصل سرما اشاره و عنوان کرد: خطوط انتقال گازی که در خراسان‌رضوی وجود دارد برای همه زیرمجموعه‌هایی که به تامین گاز نیاز دارند، کافی نیست و اقدام اساسی  برای تقویت و توسعه ظرفیت‌های تامین گاز در سطح استان نیاز است.

وی بیان کرد: خراسان‌رضوی در زمینه اقتصادی و تامین منابع با بن‌بست‌هایی مواجه است که نیازمند مطرح کردن این مشکلات به صورت شفاف و روشن می‌باشیم و مسئولان محترم مرتبط نیز باید در این خصوص پاسخگو باشند.

افزایش هزینه‌های سرسام‌آور آب و برق در شهرک‌های صنعتی

سپس جعفر فرشچی، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: شرکت‌ شهرک‌های صنعتی خراسان‌رضوی دارای ۵۰ شهرک مصوب می‌باشد این شرکت تا به امروز بیش از ۵ هزار قرار داد امضا کرده است که حدود ۲ هزار قرار داد منجر به صدور پروانه بهره‌برداری شده‌ است.

وی توضیح داد: ۲۳۰۰ طرح نیز در مرحله ساخت‌وساز می‌باشند‌ و برای بیش از ۸۰ هزار نفر اشتغال‌زایی صورت گرفته است. شایان ذکر است که بیش از ۷۵ درصد از واحدهای صنعتی ما به تصفیه‌خانه متصل هستند و در مجموع شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی در سطح کشور از لحاظ اشتغالزایی،سرمایه‌گذاری و… در سطح مطلوبی قرار دارد.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی با بیان اینکه مسئله زمین از گذشته تا کنون یکی از دغدغه‌های اصلی شهرک‌های صنعتی اطراف مشهد بوده است، گفت: خوشبختانه با کمک مسئولان ذی‌ربط موفق به پیگیری مباحث توسعه‌ای شهرک‌های موجود بوده‌ایم. همچنین درحال پیگیری اقدامات لازم برای واگذاری و بهره‌برداری شهرک صنعتی شماره ۵ نیز هستیم.

فرشچی بیان کرد: با همکاری‌هایی که شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان‌رضوی با شرکت شهرک‌های صنعتی استان داشته است، در نهایت موفق به اخذ مصوبه تخصیص ۱۰۰ هکتار زمین برای شهرک صنعتی ماشین ابزار از شورای کارگروه زیربنایی استان شده‌ایم.

وی اضافه کرد: توسعه شهرک صنعتی توس و ایجاد چهارچوب فعالیتی آن در قالب صنایع های‌تک، کم‌آب‌بر، دانش بنیان و…، از جمله مسائلی است که شرکت شهرک‌های صنعتی استان در پی تحقق آن می باشد.

به گفته مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی، افزایش هزینه‌های پرداختی آب‌ و برق، موضوعی است که اخیرا موجب نگرانی واحدهای مستقر در شهرکهای صنعتی شده، تصریح کرد: هرچند که رایزنی‌هایی در این خصوص با مسئولان ذی‌ربط انجام شده اما راهکاراندیشی درباره این مهم نیازمند مکاتبات جدی‌تری می‌باشد.

فرشچی تاکید کرد: هزینه هر دو لیتر جبرانی آب در گذشته بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان بود اما امروزه این هزینه برای شهرک‌های صنعتی حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود. همچنین، متوسط هزینه هر کیلووات برق نیز بین ۲ میلیون و ۵۰۰ تا ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود که این هزینه‌ها نیز فشار مضاعفی بر شهرک‌های صنعتی وارد کرده است‌.

وی با اشاره به کمبود اعتبارات برای زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی اظهار کرد: ۵ درصد از اعتبارات استانی به شهرک‌های صنعتی تخصیص داده می‌شود که در استان ما حدود ۱.۲ درصد از این اعتبارات به شهرک‌های صنعتی تخصیص می یابد. این وضعیت نیازمند اصلاح می‌باشد.

سپس شکوهی، کارشناس حقوقی شرکت شهرکهای صنعتی استان به اظهار سخن پرداخت و گفت: با وجود اینکه در محور غرب مشهد فضا و امکاناتی جهت توسعه و پیشرفت وجود ندارد و علی‌رغم مکاتبات متعددی که انجام شد اجازه دسترسی و انجام عملیات عمرانی در شهرک‌ صنعتی شماره ۵ مشهد داده نشده است.

وی افزود: پرونده‌های شهرک صنعتی شماره ۵ در دستگاه قضایی به جد درحال پیگیری است و راه‌حل‌های لازم نیز از جانب قوه قضاییه اعلام خواهد شد. همچنین درخواست می‌شود جهت تسریع، تسهیل و بهبود پیشروی امور در این حوزه، از ظرفیت‌های شورای تامین نیز استفاده و بهره‌وری لازم را داشته باشیم.

محمدرضا قوسیان، مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی خراسان‌رضوی نیز در این جلسه بیان کرد: قسمتی از زمین‌های شهرک‌های صنعتی معارض فیزیکی ندارند و این امر موجب افزایش تعداد متصرفان این زمین‌ها می‌شود. لذا از مسئولان ذی‌ربط در شرکت شهرک‌های صنعتی استان خواستار تعیین تکلیف این مسئله در سریع‌ترین زمان ممکن هستیم.

چالش‌های جدی تامین گاز در شهرک‌های صنعتی

در ادامه مصطفی پیرایش، معاون فنی شرکت شهرکهای صنعتی استان نیز پشت تریبون قرار گرفت و گفت: معضل تامین و تخصیص گاز از جمله مواردی است که تبدیل به یکی از دغدغه‌های جدی شهرک‌های صنعتی شده است؛ زیرا طی چند سال اخیر اختصاص گاز به شهرک‌های صنعتی با اختلالات جدی و اساسی مواجه شده است.

امیرمهدی مرادی، دبیر اجرایی انجمن مدیران صنایع خراسان نیز در این جلسه بیان کرد: مشکلات شهرک‌های صنعتی تنها منحصر به گاز نبوده و در بخش‌های مختلف همچون تامین زمین، آب، برق و… معضلات متعددی وجود دارد. زمانی که پتانسیل اجرای قانون را نداشته باشیم و بودجه لازم جهت عملی شدن قانون در سازمان‌های متولی وجود نداشته باشد، شاهد تحمیل هزینه‌های گوناگون خواهیم بود.

وی افزود: طی چندسال اخیر شاهد اختصاص بودجه به شهرک‌های صنعتی نبوده‌ایم و شهرک‌های صنعتی به صورت خودگردان فعالیت می‌کنند که این امر موجب افزایش هزینه‌ تولید و ترویج سرمایه‌گذاری غیراقتصادی می‌شود. لذا برای پیشگیری از توسعه عواقب نامطلوب این موضوع می‌بایست از نمایندگان مجلس خواستار تدوین بودجه اختصاصی به شرکت شهرک‌های صنعتی استان بشویم و شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی بهترین گزینه برای ارائه این مبحث می‌باشد‌.

علیرضا سروش امین، کارشناس دادگستری استان نیز در این جلسه بر لزوم تعامل میان دستگاه ها در جهت رفع مشکلات شهرکهای صنعتی تاکید کرد و گفت: اگر وارد فرایند تعامل و همکاری‌های میان سازمانی بشویم، قادر به برطرف نمودن بسیاری از مسائل مهم همچون مباحث مربوط به شهرک صنعتی شماره ۵ مشهد خواهیم بود.

ضرورت توجه به پیش نیازهای سرمایه گذاری در شهرک‌های صنعتی

مهدی وطن‌پرست، رئیس گروه تولید استانداری نیز پشت تریبون قرار گرفت و اظهار کرد: درحال حاضر می‌بایست نسبت به دو موضوع سرمایه‌گذاری‌های آینده و بهبود وضعیت صنایع مستقر متمرکز باشیم. مشکلات بیان شده در این جلسه در سطح کلان نیز وجود دارند و مختص خراسان رضوی نمی‌باشد. مشکلات حوزه انرژی شهرکهای به خاطر برنامه ریزی های سالهای گذشته است؛ طی برنامه ششم هدفی که برای توسعه ظرفیت بخش انرژی در نظر گرفته شده بود، رشد ۲.۷ درصدی بود که در تمام ۶ برنامه کمترین آمار محسوب می‌شد.

وی افزود: طی ۱۰ سال گذشته رشد بهره‌وری بخش‌های مختلف ما خصوصا بخش انرژی روند افولی داشته است؛ لذا در حوزه‌های مختلف شاهد هدررفت منابع هستیم‌. متاسفانه میان ظرفیت موجود و میزان مصرف مردم از منابع، شکاف عمیقی به وجود آمده ‌است.

وطن پرست تاکید کرد: درحال حاضر اغلب صنایع فعال تقاضای نقدینگی دارند؛ اما بانک‌ها قادر به پرداخت نقدینگی مورد نیاز این صنایع نیستند. لذا نرخ حقیقی بهره را افزایش می‌دهند تا از قیمت تمام شده پول بکاهند که این امر باعث ایجاد نارضایتی افراد شده است. این مهم تهدیدی جدی برای سرمایه‌گذاری‌های آینده نیز محسوب می‌شود.

مجیدعلیخواه، معاون برنامه‌ریزی شرکت شهرکهای صنعتی استان نیز در این جلسه عنوان کرد: افزایش قیمت منابعی همچون آب، برق و‌… به صورت خودجوش نبوده و متاثر از افزایش چشم‌گیر قیمت‌های محاسباتی است که در نهایت موجب افزایش هزینه ارائه منابع گوناگون نیز خواهد شد. صنعتگران خراسان‌رضوی تحت فشار مضاعفی هستند که نیازمند حمایت‌های ویژه در سطح کلان می‌باشند.

خراسان‌رضوی برای تخصیص بودجه به اندازه کافی چانه‌زنی نمی‌کند

سپس حمید آهنی، کارشناس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان‌رضوی در این جلسه عنوان کرد: مسئولان خراسان‌رضوی برای تخصیص بودجه در حوزه‌های مختلف پیگیری و چانه‌زنی‌های لازم را نداشته‌اند و می‌بایست جهت دریافت و افزایش میزان بودجه اختصاصی خود پیگیری‌ها و رایزنی‌های بیشتری با مدیران خود در سطح کشور انجام دهند.

سپس فارابی، مشاور اتاق اصناف مشهد پشت تریبون قرار گرفت و اظهار کرد:

اتاق اصناف مشهد دارای ۱۲۰ هزار عضو رسمی است. ۲۵ درصد اعضای اتاق اصناف صنوف تولیدی می‌باشند که عمدتا در سطح شهر مشهد مستقرند. براساس آنچه احصاء کرده‌ایم، اعضای صنوف تولیدی اتاق اصناف مشهد می‌توانند در قالب ۳۲ شهرک تخصصی فعالیت کرده و هر شهرک برای هزار تا ۲ هزار نفر اشتغالزایی ایجاد کند.

وی افزود: ایجاد شهرک‌های صنعتی با سه مشکل عمده مواجه است که شامل شعاع ممنوعه ۳۰ کیلومتری و ممانعت اداره کل حفاظت محیط زیست برایا حداث شهرکها در این محدوده، تغییر کاربری‌ها و عوارض ناشی از آن و بخش‌نگری دستگاه‌های مختلف است. دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف می‌بایست از تاسیس شهرک های صنعتی حمایت کرده و نقش خود را در راستای توسعه فعالیت‌های این چنینی ایفا نمایند.

در ادامه مرتضی مطهری‌نیا، کارشناس اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان‌رضوی اظهار کرد: در زمینه توسعه شهرک صنعتی توس نیازمند ارائه مصوبه‌ای از جانب دولت هستیم و در صورتی که زمین مدنظر نیز مشکلی نداشته باشد، ابلاغیه‌ها ارزیابی می‌شود و ادامه روند کار صورت می‌گیرد.

تسری برخی مصوبات مرکز به خراسان رضوی، راهی برای حل پاره ای از مشکلات

در بخش پایانی این نشست، لبافی پس از استماع سخنان افراد حاضر در جلسه به ارائه جمع‌بندی مطالب مطروحه پرداخت و گفت: 9 بند دستور کار جلسه مطرح و به تصویب و تایید اعضاء رسید و مقرر شد در جلسه شورا ارائه گردد.