سهم سرمایه‌گذاری در کیک اقتصاد آب رفت

 آخرین ارقام تولید ناخالص داخلی کشور که تا پایان پاییز 1402 منتشر شده، نشان می‌دهد، در پاییز 1402 حجم تشکیل سرمایه ناخالص برابر با 22 هزار و 472 میلیارد تومان بوده که 10.2 درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می‌داده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم تشکیل سرمایه به حداقل میزان خود در یک دهه اخیر یعنی از سال 1393 رسیده است.

سهم تشکیل سرمایه ناخالص در کمترین سطح خود در یک دهه اخیر

 روش‌های مختلفی برای محاسبه‌ی ارزش تولید ناخالص داخلی وجود دارد که یکی از آن‌ها مخارج صورت گرفته در بخش‌های مختلف اقتصاد را اندازه‌گیری می‌کند. مخارج اقتصاد شامل مخارج مصرفی خصوصی و دولتی، مخارج سرمایه‌گذاری و مخارج صادرات است.

 مخارج سرمایه‌گذاری یکی از سه نوع مخارجی است که در اقتصاد صورت می‌گیرد و به دلیل نقشی که در توسعه اقتصاد ایفا می‌کند از اهمیت خاصی برخوردار است. در تعاریف اقتصادی گفته می‌شود سرمایه‌گذاری جریان استفاده از کالاهای مازاد است برای تولید ثروت و کسب سود بیشتر.

 بررسی روند 10 ساله تشکیل سرمایه ناخالص یعنی سرمایه‌گذاری بدون احتساب استهلاک انباره سرمایه نشان می‌دهد در پاییز 1402 سهم سرمایه‌گذاری در کل تولید ناخالص داخلی کشور به 10.2 درصد رسیده که کمترین سهم آن در یک دهه گذشته بوده است. در پاییز سال 1393 سرمایه‌گذاری 18.4 درصد از کیک اقتصاد را تشکیل می‌داده اما در این سال‌ها به مقدار 8.2 واحد درصد افت کرده است.

 افت سهم سرمایه‌گذاری حاکی از این است که در این سال‌ها سهم مصارف در کیک اقتصاد افزایش یافته است. علت این موضوع را می‌توان وجود نااطمینانی در فضای اقتصاد برای سرمایه‌گذاری، کاهش تقاضا و عدم توانایی در دسترسی به منابع مالی به دلیل تحریم‌ها دانست.

 همچنین بررسی اجزای تشکیل سرمایه ناخالص نشان می‌دهد افت سرمایه‌گذاری در ساختمان کمی بیشتر از افت آن در ماشین‌آلات بوده است.

سرمایه‌گذاری در ساختمان بیش از ماشین‌آلات افت کرده است

 مخارج سرمایه‌گذاری به دو گروه تفکیک می‌شود؛ سرمایه‌گذاری در ساختمان و سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات. منظور از سرمایه‌گذاری در ساختمان واضح به نظر می‌رسد و منظور از سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات تمام مخارجی است که روی ساختارها و تجهیزات بنگاه‌های اقتصادی صورت می‌گیرد.

 در پاییز 1402 سهم سرمایه‌گذاری در ساختمان از کل ارزش افزوده خلق شده در کشور برابر با 4.8 درصد و سهم سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات برابر با 4.8 درصد بوده است.

 بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم سرمایه‌گذاری در ساختمان از تولید ناخالص داخلی کل کشور در ده سال اخیر بیش از سهم سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات افت کرده است. از پاییز سال 1393 تا کنون سهم سرمایه‌گذاری در ساختمان با 5 واحد درصد افت از 9.7 درصد به 4.8 درصد رسیده است. در حالیکه سهم سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات در این مدت از 8.7 درصد به 5.4 درصد رسیده و 3.3 درصد کاهش یافته است.

 بنابراین می‌توان گفت بخش مسکونی کمی بیش از بخش غیر مسکونی از افت سرمایه‌گذاری متاثر شده است.