اما اقدامات و ماموریت‌های دفتر خدمات بازرگانی در اتاق خراسان رضوی به همین موارد خلاصه نمی‌شود و تسهیل در عضویت فعالان اقتصادی، خدمات گواهی مبداء، تایید اسناد تجاری، مشاوره کارت بازرگانی، صدور معرفی‌نامه به سازمان‌ها و… بخش دیگری از اقدامات این واحد مهم پارلمان بخش خصوصی استان به شمار می‌آید.
نیازسنجی، محور تعریف ماموریت‌های جدید
فعالان اقتصادی، صرفنظر از آنکه برای کسب و کار و تجارت خود نیازمند کارت بازرگانی، باشند یا نه؛ می‌توانند با عضویت در اتاق‌های بازرگانی، از خدمات متعدد دیگری بهره‌مند شوند و توامان بخشی از جریان فعالیت تشکلی بخش‌خصوصی باشند.
اگرچه بخش اساسی و اصلی خدمات اتاق در حوزه کارت بازرگانی و عضویت تعریف شده اما در دوره جاری هیات نمایندگان، به استناد بررسی‌ها و نیازسنجی‌های انجام گرفته، تلاش شده تا خدمت مرتبط با کارت بازرگانی، به چاشنی اقدامات دیگری تعریف شود که به فعال اقتصادی جهت حضور در عرصه تجارت کمک و حمایت می‌رساند. با چنین نگرشی بود که خدمات مشاوره‌ای تخصصی در حوزه کارت بازرگانی، توسعه بازار و… به علاوه کمیته‌های ویژه حمایتی و پیگیرانه شکل گرفته و مبحث پایش کارت‌های بازرگانی، با رویکرد اصالت‌بخشی به فعالیت‌ها در این حوزه با مشارکت نهادهای دولتی متولی، دنبال شد.
«علیرضا عزیزی»، سرپرست دفتر خدمات بازرگانی اتاق مشهد در همین رابطه عنوان کرد: این بخش در دوره جاری تلاش نمود تا ماموریت‌های خود را مبتنی بر نیازهای اعضا که در ادوار گذشته بیان و مطالبه شده بود، توسعه ببخشد. تاکید ما این است که اعضا و فعالان اقتصادی باید بتوانند از خدمات کاربردی و رویه‌های تسهیل‌شده بهره‌مند شود. تغییر روند صدور و تمدید کارت بازرگانی و انتقال آن به سامانه جامع تجارت، قدری برنامه‌های ما را دستخوش تغییر نمود اما امیدواریم با تدابیر انجام شده و با رویکرد رو به اصلاح متولیان این سامانه، در آینده شاهد تسهیل‌گری‌های لازم در بخص صدور و تمدید کارت بازرگانی باشیم.
وی اضافه کرد: خدمات این دفتر در حال حاضر عمدتا حول نیازهای فعالان حوزه تجارت خارجی تعریف شده و می‌کوشیم تا همچنان ظرفیت‌های موجود را توسعه ببخشیم و سیر اخذ خدماتی که به اتاق بازرگانی مرتبط است را تسهیل نماییم.
عزیزی یادآور شد: در بخش عضویت نیز، با هدف پیوند دادن جامعه اقتصادی استان به فراگیرترین تشکل بخش خصوصی، اقداماتی دنبال شده است. تسهیل شرایط عضویت کمک خواهد کرد تا بخش بزرگی از صاحبان کسب و کارهای کوچک و متوسط، شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها و… به خانواده بزرگ فعالان اقتصادی پیوند بخورند و از این ظرفیت برای مطالبه‌گری تشکلی، بهره‌مند شوند.
نگاهی به فعالیت‌های حوزه خدمات بازرگانی اتاق مشهد
صدور و تمدید کارت بازرگانی و کارت عضویت اتاق
صدور و تمدید کارت بازرگانی و عضویت نیز از مهم‌ترین خدمات حوزه خدمات بازرگانی اتاق به شمار می‌آید.
عزیزی درباره تفاوت میان کارت بازرگانی و کارت عضویت توضیح می‌دهد: کارت بازرگانی، مجوز انجام صادرات و واردات یک فعال اقتصادی است؛ در واقع این کارت در حُکم شناسنامه‌ای برای اشخاص حقیقی و حقوقی بوده که به مدد آن می‌توانند به واردات و صادرات کالا و فعالیت‌های تجاری بین‌المللی اقدام کنند. ثبت سفارش، ترخیص کالا، واردات و صادرات کالاهای مجاز شامل فعالیت‌هایی است که افراد به واسطه داشتن این کارت می‌توانند آن‌ها را به انجام برسانند. اما کارت عضویت صرفا نشان‌دهنده آن است که یک فرد حقیقی یا حقوقی مشغول فعالیت در حوزه‌های اقتصادی، کسب‌وکار و… است.
سرپرست واحد خدمات بازرگانی اتاق مشهد می‌گوید: از ابتدای سال 1398 تا پایان بهمن ماه 1401، تعداد کارت‌های بازرگانی صادر شده برای اشخاص حقیقی، 688 عدد و کارت‌های صادر شده برای اشخاص حقوقی 1455 عدد بوده است. همچنین، در این مدت 2368 کارت بازرگانی اشخاص حقیقی و 927 کارت بازرگانی اشخاص حقوقی تمدید شده است.
وی ادامه می‌دهد: در حوزه صدور و تمدید کارت عضویت برای اشخاص حقیقی، اتاق بازرگانی استان، طی مدت مزبور، 1014 کارت صادر و 481 کارت را تمدید نموده است. در زمینه صدور و تمدید کارت عضویت برای اشخاص حقوقی نیز در مجموع، 471 کارت صادر و 798 کارت تمدید شده است.
صدور گواهی مبدا
گواهی مبدا، سندی صادراتی است که به درخواست خریدار خارجی برای استفاده از تعرفه‌های ترجیحی یا شناسایی مبدا کالا صادر می‌شود. دارندگان کارت بازرگانی با ارائه مدارک لازم، می‌توانند از هر یک از اتاق‌های بازرگانی، این گواهی را دریافت کنند. بر همین‌اساس، واحد خدمات بازرگانی اتاق خراسان رضوی نیز به طور مستمر پاسخگوی درخواست بازرگانان در این زمینه است. فعالان اقتصادی می‌توانند با ارائه مدارکی شامل: تصویر پروانه گمرکی، تصویر بارنامه حمل و نقل بین‌المللی و پرداخت الکترونیکی هزینه صدور گواهی مبداء، از این خدمت استفاده نمایند.
سرپرست دفتر خدمات بازرگانی اتاق مشهد می‌گوید: اتاق بازرگانی خراسان رضوی از ابتدای سال 1398 تا پایان آذر ماه 1401، بالغ بر 26هزار و 856 گواهی مبدا با مجموع ارزش دلاری یک میلیارد و 275میلیون و 270هزار و 832 دلار صادر نموده است.
انواع صدور گواهی مبداء در اتاق بازرگانی
- فرم‌های اوراسیا یا
EAEU-IRAN FTA CERTIFICATE OF ORIGIN FORM CT-3
که برای صادرات به کشورهای روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- فرم‌های A یا GSP) GENERALIZED SYSTEM OF PREFERENCES) که برای صادرات به کشورهای اروپایی، آمریکایی، آفریقایی، اقیانوسیه و آسیایی به جز افغانستان، تاجیکستان، پاکستان و تمامی کشورهای عربی و بلاروس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- فرم‌های گواهی مبداء (CERTIFICATE OF ORIGIN) که برای کشورهای اتحادیه اروپا، پاکستان، افغانستان و تاجیکستان و تمامی کشورهای عربی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تایید اسناد تجاری
اسناد تجاری که توسط بازرگانان صادر می‌شود، جهت ترجمه رسمی و ارائه به خریدار خارجی ابتدا باید توسط اتاق تصدیق امضا گردد. لذا حوزه خدمات بازرگانی اتاق مشهد در این زمینه نیز به ارائه خدمات به اعضای و فعالان اقتصادی می‌پردازد.
عزیزی در این خصوص توضیح می‌دهد: هرگونه اسنادی که توسط عضو اتاق صادر شود و در زمره مدارک تائید شده ICC (اتاق بازرگانی بین‌المللی) باشد، می‌بایست توسط اتاق بازرگانی برای ارائه به ادارات یا ارگان‌های بین‌المللی، تصدیق و امضا شود. در دوره نهم اتاق مشهد، بالغ بر 1875 مورد اسناد تجاری تایید شده است.
فروش کارنه تیر
كارنه تیر (TIR carnet) سندی است گمركی كه برای ترانزیت بین‌المللی كالا در چهارچوب كنوانسیون تیر (TIR) در كشور مبدا صادر می‌شود. کنوانسیون تیر به‌منظور تسریع انجام امور در حوزه حمل و نقل بین‌المللی، كاستن از تشریفات گمركی و جلوگیری از خسارت‌های احتمالی در جریان ترانزیت بین‌المللی كالا شکل گرفت.
سرپرست حوزه خدمات بازرگانی اتاق مشهد اذعان می‌کند: استان خراسان رضوی به واسطه برخورداری از سه گذرگاه مرزی باجگیران، لطف‌آباد و سرخس با کشور ترکمنستان و نیز گمرک دوغارون که گذرگاهی برای تردد تجاری با کشور افغانستان است، از مهم‌ترین استان‌های کشور در حوزه حمل و نقل بین‌المللی و ترانزیت کالا به شمار می‌آید و به تبع آن، نقش اتاق بازرگانی مشهد در حوزه کارنه‌تیر پُررنگ و حائز اهمیت است.
به گفته عزیزی، در دوره نهم هیات نمایندگان و از ابتدای سال 1398 تا پایان شهریور 1401، در مجموع، 1683 مورد فروش کارنه‌تیر توسط حوزه خدمات بازرگانی پارلمان بخش خصوصی استان انجام گرفته است.
صدور معرفی‌نامه به سازمان‌ها
معرفی فعالان اقتصادی به سازمان‌ها و ارگان‌ها از دیگر خدماتی است که از سوی دفتر ارتباط با اعضا حوزه خدمات بازرگانی اتاق ارائه می‌گردد.
عزیزی می‌گوید: فعالان اقتصادی به منظور فعالیت در حوزه تجارت خارجی، به ارائه معرفی‌نامه‌ای برای ادارات مختلف این حوزه، نظیر بانک‌ها و سفارت‌خانه‌ها نیازمندند. این معرفی‌نامه به نوعی گواهی عضویت تجار در اتاق بازرگانی به شمار می‌آید و اتاق مشهد در کنار دیگر خدماتی که به اعضا ارائه می‌دهد، در صورت درخواست اعضا نسبت به صدور این گواهی‌نامه نیز اقدام می‌نماید.
