تورم تولیدکننده یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی است که نشان می‌دهد در هر فصل هزینه تولید هر کالا یا خدمت چند درصد نسبت به گذشته تغییر کرده است. نرخ نقطه به نقطه این شاخص تغییرات را نسبت به همان فصل در یک سال قبل می‌سنجد.
آخرین آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در بهمن امسال، تورم تولیدکننده نقطه‌ای در کل بخش صنعت نسبت به بهمن سال گذشته کاهش یافته است. کل بخش صنعت را می‌توان به 20 زیربخش جزئی‌تر تقسیم کرد.
یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که شدیدترین اُفت مربوط به زیربخش «تولید مواد غذایی» بوده است. تورم نقطه‌ای تولید این جزء از بالای 95 درصد در بهمن سال قبل به زیر 25 درصد در بهمن سال جاری رسیده است. علت اصلی این رخداد، کاهش شدید تورم تولید «روغن‌ها» و «فرآورده‌های غلات» بوده است. تورم تولید این کالاها از بالای 290 درصد به کمتر از 5 درصد رسیده و حتی در مورد روغن‌ها، منفی شده است.
به طور کلی، از میان 20 زیربخش گروه صنعت، تورم تولید نقطه‌ای در 13 زیربخش نسبت به بهمن سال قبل کاهش یافته است.
تورم تولید در گروه صنعت میزبان کاهش 11.1 واحدی
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که تورم تولیدکننده نقطه به نقطه در کل گروه صنعت از 33.3 درصد در بهمن سال قبل به 22.2 درصد در بهمن سال جاری رسیده است که نشان‌دهنده اُفت 11.1 واحدی این شاخص است.
این گروه 20 بخش جزئی دارد که از تولید مواد غذایی تا تولید انواع قطعات و ماشین‌آلات را شامل می‌شود. از میان این 20 بخش جزئی‌تر، بالاترین تورم تولید نقطه‌ای مربوط به «تولید سایر تجهیزات حمل‌ونقل» است که نرخی برابر با 50.2 درصد دارد. این نرخ نسبت به بهمن سال قبل 10.3 واحد درصد افزایش یافته است.
در سوی دیگر این طیف، بخش «تولید مواد شیمیایی» قرار گرفته که تورم تولید نقطه‌ای آن در بهمن امسال 7.4 درصد شناسایی شده است. این رقم طی مدت مشابه در سال گذشته 26.3 درصد بوده است.
همچنین، یکی از بخش‌های کلیدی در این دسته‌بندی، «تولید کُک و فرآورده‌های حاصل از پالایش نفت» است که در بهمن ماه سال جاری تورم نقطه‌ای تولید آن 16 درصد شناسایی شده که نسبت به مدت مشابه در سال قبل افزایش 6.8 واحد درصدی را تجربه کرده است.
اُفت و خیزهای جالب‌توجه در بهمن 1402
یکی از بخش‌هایی که تغییرات تورم نقطه‌ای تولید آن جالب توجه بوده، بخش «تولید مواد غذایی» است. این بخش کلی از 7 رده جزئی‌تر تشکیل شده که هر یک به تولید یکی از انواع مواد غذایی اشاره دارد.
تورم این بخش در بهمن سال قبل 98.6 درصد بوده اما در بهمن امسال به 22.6 درصد رسیده است. از میان این 7 رده، چیزی که باعث بالا ماندن این نرخ در محدوده مثبت شده، تورم 81.3 درصدی «فرآوری و نگهداری ماهی، سخت‌پوستان و نرم‌تنان» است.
اتفاق جالب‌توجهی که در این بخش افتاده، اُفت شدید تورم تولید نقطه‌ای در کالاهای «روغن و چربی‌های گیاهی و حیوانی» و «فرآورده‌های آسیاب غلات و نشاسته» است. به بیان دقیق‌تر، هزینه تولید انواع روغن در بهمن سال قبل 296 درصد نسبت به بهمن 1400 افزایش یافته بوده که علت اصلی آن توقف تخصیص ارز ترجیحی به این بخش است. حالا در تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی مشخص شده که این هزینه‌ها در بهمن امسال نه تنها نسبت به بهمن سال قبل افزایش نیافته بلکه 10.8 درصد ارزان‌تر نیز شده است. این کاهش هزینه خود را در تورم مصرف‌کننده روغن‌ها در بهمن امسال نیز نشان داده است.
تورم تولید نقطه به نقطه «آسیاب غلات» نیز از بالای 307 درصد در بهمن سال قبل به 3 درصد در بهمن سال جاری رسیده است. بنابراین به نظر می‌رسد آثار شوک‌وار حذف ارز ترجیحی در این بخش کمرنگ شده و هزینه تولید دیگر به دلیل این تصمیم نوسان نداشته و ثابت مانده و حتی در مواردی کاهش یافته است.
