در هشتاد و ششمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» مجموعه‌ای از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و خلاصه‌ای از آخرین گزارش‌ها و انتشارات بین‌المللی در قالب بخش پژوهش‌ها و کتاب‌های تازه، ارائه‌شده است.
در حالی که چین در حال گسترش بازارهای خود به اتحادیه اروپا است و در سال 2023 برای هشتمین سال متوالی، عنوان برترین شریک تجاری آلمان را به خود اختصاص داده، آمریکا باز هم خواستار محدود کردن دسترسی چین به بازار فولاد و آلومینیوم این کشور شده است.
روسیه نیز همچنان در حال مقابله با سیل فزاینده تحریم‌های آمریکا بوده و به تازگی از تجارت مس، نیکل و آلومینیوم با ایالات متحده و بریتانیا محروم شده است. اگرچه روسیه در پاسخ به این تحریم‌ها تلاش کرده تا سهم ارزهایی غیر از دلار را در سیستم تسویه خود افزایش دهد.
در سطح منطقه نیز، آمریکا با تهدید به قطع تبادلات ارزی، شرکت‌های ترک را در تجارت با روسیه تحت فشار گذاشته است. ترکیه اما علی‌رغم عضویت در پیمان ناتو، خواهان حفظ و تعمیق روابط اقتصادی و سیاسی خود با روسیه است. این کشور اخیراً طی تفاهم‌نامه‌ای که با گرجستان و آذربایجان و با هدف تسهیل رویه‌های گمرکی در امتداد راه‌آهن باکو- تفلیس- قارص منعقد کرده، به دنبال فرصتی کلیدی در حفظ نقش خود به عنوان مرکز تجارت شرق به غرب و رکن اصلی در کریدور میانی است.
عراق نیز در ساخت کریدور جاده‌ای اتصال بندر فاو به جاده توسعه، که منجر به تسهیل حمل و نقل کالا از این بندر به سایر نقاط عراق و کشورهای همسایه خواهد شد، پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته است. این بندر در صورت تکمیل، نقش مهمی در کاهش وابستگی عراق به نفت و به واردات 70 میلیارد دلاری‌اش در سال گذشته میلادی خواهد داشت.
در سوی دیگر، عمان توانست با ارائه یک مدیریت مدرن و کارآمد، رکورد جدیدی در میزان ترانزیت کالا از طریق بنادر این کشور ثبت نماید. اگرچه همچنان پیش‌بینی‌ها از رشد اقتصادی این کشور در سال جاری و سال آینده رقمی جزئی و نشان دهنده این واقعیت است که عمان باید به سرمایه‌گذاری‌های خود در توسعه زیرساخت‌های این کشور ادامه دهد.
در بخش پژوهش‌های تازه، آنکتاد طی بروزرسانی گزارش تجارت و توسعه خود، رشد اقتصادی کندتری را برای جهان در سال 2024 پیش‌بینی نموده است. بانک جهانی نیز در خلال چند گزارش جدید، ضمن بررسی شاخص‌های اقتصادی منطقه خاورمیانه و هشدار نسبت به زوال اقتصادی غزه، وضعیت اقتصادی اروپا و آسیای مرکزی را نیز تحلیل نموده و چشم‌انداز به روزشده‌ای هم در مورد اقتصاد جنوب آسیا ارائه کرده است. علاوه بر این، بانک جهانی در گزارشی مجزا به تحلیل و ارزیابی تأثیرات فناوری‌های دگرگون‌کننده بر بخش حمل‌ونقل و تحول این بخش نیز پرداخته است.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار می‌گیرند.
متن کامل هشتاد و ششمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.
