ضرورت همراهی فعالان رسانه‌ای با تحولات پر شتاب ابزارهای تولید محتوا

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مشهد، «محمدرضا توکلی زاده»، رئیس اتاق خراسان رضوی در ابتدای این رویداد ضمن گرامیداشت تلاش‌های ارزشمند جامعه خبرنگاری، عنوان کرد: اهالی رسانه، رسالت دشواری را برای ارتقای آگاهی و توأمان طرح مطالبات گروه‌های مختلف اجتماعی بر دوش می‌کشند و جهد و جهاد آن‌ها در این عرصه، در خور قدردانی است.

او عنوان کرد: رسانه و مطبوعات آنچنان که در تعاریف آمده، رکن چهارم دموکراسی در جوامع مترقی تلقی می شوند؛ اما باید اذعان کنیم که دستیابی به چنین هویتی برای رسانه‌های ما در ایران باید فراتر از کلام و در عمل محقق گردد و در این خصوص نیازمند زمینه‌سازی‌های اساسی هستیم.

توکلی‌زاده با تقدیر از همت و تلاش و پیگیری فعالان حوزه رسانه در موضوعات اقتصادی و خاصه مسائل بخش خصوصی کشورمان، عنوان کرد: به طور قطع، اگر در حوزه‌های مختلف گرهی گشوده می‌شود یا مسئله‌ای حل می‌گردد، مرهون پیگیری و همت اهل قلم بوده است.

او در ادامه اشاره‌ای به سلسله برنامه‌های آموزشی اتاق بازرگانی خراسان رضوی برای توانمندسازی گروه‌های مختلف فعالان اقتصادی داشت و تاکید کرد: در کنار این موارد، با هدف دانش‌افزایی و ارتقای آگاهی فعالان رسانه‌ای نسبت به مفاهیم جدید این حوزه، این سمینار آموزشی برنامه‌ریزی و برگزار شده است. امیدواریم بتوانیم این روند را با همراهی موثر مخاطبان این بخش، ادامه دهیم.

لزوم آشنایی خبرنگاران با ابزارها و تکنیک‌های روز در حوزه تولید محتوا

«محمد علی‌نژاد»، دبیر تحریریه رسانه اکو ایران و کارشناس تولید و تحلیل محتوای چندرسانه‌ای و دیجیتال مارکتینگ نیز در ادامه این سمینار، به تشریح مقوله دیتاژورنالیسم پرداخت و اظهار کرد: در دنیای امروز، هرچه یک روزنامه‌نگار با ابزارها و تکنیک‌های بیشتری در حوزه تولید محتوا آشنا باشد، روزنامه‌نگار اثرگذارتر و توانمندتری خواهد بود. دیتاژورنالیسم، پرسشگری برای ترسیم تصویری درست و دقیق از جهان است و مادامی که تفکر انتقادی در دیتاژورنالیسم نباشد، نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد.

علی‌نژاد بیان کرد: در دیتاژورنالیسم، چه داده‌هایی نیاز و چه داده‌هایی در دسترس هستند؟ برای تولید روایت چقدر زمان وجود دارد؟ چه چیزی باعث ارزش روایت شده و موجب اشتراک‌گذاری آن می‌شود؟ این موارد سوالاتی است که خبرنگار در دیتاژورنالیسم باید از خود بپرسد.

وی با تاکید بر اینکه داده‌ها در دیتاژونالیسم فقط اعداد نیستند، افزود: هدف روزنامه‌نگاری داده، ارائه داده‌های بیشتر به خوانندگان نیست، بلکه تبدیل داده‌ها به اطلاعات است. داده‌ها بسیار فراتر از اعداد هستند. داده شامل اطلاعاتی است که تفسیر و تحلیل نشده است. انواع مختلفی از داده وجود دارد. اطلاعات شخصی، جنسیت، اسم، اطلاعات مکانی (GPS) و… داده هستند. هر اطلاعاتی که می‌توان با استفاده از یک کامپیوتر ساختاریافته پردازش کرد، داده درنظر گرفته می‌شود. در دیتاژورنالیسم، باید هدف استفاده از داده‌ها مشخص شود.

چالش اصلی در دیتا ژورنالیسم، دستیابی به داده‌های صحیح و تمیز است

دبیر تحریریه اکوایران، اشتباهات رایج در دیتاژورنالیسم را استفاده از داده‌های انتخابی، گمراه کردن مخاطب از طریق میانگین‌گیری، تفسیر نادرست و گمراه کردن با تصاویر دانست و افزود: پس از دریافت داده باید پاکسازی و تجزیه و تحلیل صورت گیرد. کسب داده می‌تواند از محل موتورهای جستجوگر گوگل، داده‌های بانک جهانی، داده‌های سازمان ملل، دفتر آمار رسمی و… باشد. پاکسازی یک مجموعه داده، به معنای آماده کردن آن برای تجزیه و تحلیل است. پس از تجزیه و تحلیل، باید پاسخ‌هایی دریافت شود که روایت را غنی کند. هر داده، به مجموعه‌ای از پرسش‌ها نیاز دارد. در این مرحله از دیتاژورنالیسم، الگوی معنادار برای درک بهتر ترسیم می‌گردد.

علی‌نژاد با تاکید بر اینکه خبرنگاران باید از محل دریافت منابع نگهداری کنند، عنوان کرد: در دیتاژورنالیسم، نتیجه و تحلیل به صورت روایت بیان می‌شود. چالش اصلی در دیتاژورنالیسم، دستیابی به داده‌های صحیح و تمیز است. متاسفانه در کشور داده شفاف نداریم. روزنامه نگاری تحقیقی با استفاده از داده‌های غیرشفاف، سخت و پیچیده است.

استفاده از هوش مصنوعی به معنای شکل‌گیری طوفان فکری است

وی در بخش دیگر سخنانش به مقوله تولید محتوا با استفاده از ابزار هوش مصنوعی پرداخت و گفت: یکی از اصول اساسی در تولید محتوا با استفاده از هوش مصنوعی، بازنگری و بازبینی نهایی پس از تولید محتوا توسط هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی، قدرت جست‌وجوی زیادی داشته و فعالیت‌ها را با سرعت بیشتری انجام می‌دهد.

علی‌نژاد افزود: هوش مصنوعی به خلق محتوا نمی‌پردازد؛ بلکه با استفاده از داده و دیتاهای پیشین، اقدام به ادغام و خلق خلاقیت می‌کند. داده‌های پیشین موجود، وابسته به خلاقیت انسانی بوده است. هوش مصنوعی با الهام‌گیری از داده‌های پیشین به انسان مشورت می‌دهد.

وی در بخش دیگر سخنانش به اهمیت هوش مصنوعی در تولید محتوا اشاره و بیان کرد: با استفاده از هوش مصنوعی، کارایی و سرعت در تولید محتوا افزایش پیدا می‌کند. همچنین، خلاقیت بیشتر و شخصی‌سازی و هدف‌گیری مخاطب، رقم می‌خورد. هوش مصنوعی انواع مختلفی دارد که برای تولید متن، تصاویر، ویدئو، صوت، محتوا و… از آن استفاده می‌شود. همچنین، یکی از کاربردهای هوش مصنوعی، خلاصه‌سازی است.

ارتباط با هوش مصنوعی به زبان انگلیسی، نتایج مطلوب‌تری را رقم خواهد زد

علی‌نژاد معتقد است: درصورتی‌که ارتباط با هوش مصنوعی به زبان انگلیسی باشد، نتیجه بهتری دریافت خواهد شد؛ هر چند به زبان فارسی هم می‌توان با این ابزار ارتباط برقرار کرد. هوش مصنوعی به تولید ایده‌های اولیه، ایجاد محتوا برای مخاطبان خاص و تحلیل و مقایسه ایده‌ها خلاصه می‌شود و مقایسه گزارش‌ها، در این زمینه کمک شایانی می‌کند. هوش مصنوعی به نوعی طوفان فکری در ذهن ایجاد می‌کند.

به گفته وی، انتخاب ابزارهای مناسب، شناسایی نیازها و اهداف و ادغام هوش مصنوعی در جریان‌های کاری موجود، مسیر گام به گام تولید محتوا از طریق هوش مصنوعی است.

علی‌نژاد با بیان اینکه احتمال سوگیری در تولید محتوا با استفاده از هوش مصنوعی وجود دارد، خاطرنشان کرد: هوش مصنوعی در تولید محتوا با محدودیت‌هایی مواجه است که از جمله آن می‌توان به کیفیت و دقت محتوا، خلاقیت و اصالت، پشتیبانی از زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف و محدودیت‌های فنی، اشاره کرد.

وی در خصوص بهترین روش‌ها برای تولید محتوا با استفاده از هوش مصنوعی، به ترکیب هوش مصنوعی با خلاقیت انسانی، آزمایش و ارزیابی مداوم، درک محدودیت‌های هوش مصنوعی، توسعه دستورالعمل‌ها و استانداردها، یکپارچه سازی با فرآیندهای فعلی و آموزش و توسعه مهارت‌ها، اشاره کرد و افزود: درصورتی که از نسخه‌های به‌روزتر هوش مصنوعی برای تولید محتوا استفاده شود، احتمال خطا کاهش پیدا می‌کند.