به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی مشهد، «محمدرضا توکلی زاده»، در این دیدار گفت: طبق گفت‌و‌گو‌ها با سفیر ایران در ازبکستان، مقرر شد تا پایان سال جاری، هیاتی منتخب از فعالان اقتصادی استان خراسان رضوی در بخش‌های مختلف، به ازبکستان سفر کرده و پیرامون ظرفیت همکاری‌ها تجاری دو طرف، جلسات و مذاکراتی را برنامه‌ریزی نمایند.
رئیس پارلمان بخش خصوصی خراسان رضوی در این دیدار با اشاره به دغدغه شرکت‌های ایرانی در موضوع تردد واگن‌های کشورمان در خطوط ریلی ازبکستان اظهار داشت: سیر واگن‌های باری ایران در شبکه راه آهن ازبکستان، زمینه تسهیل و توسعه همکاری‌های تجاری دو طرف را فراهم می‌کند و از این حیث درخواست داریم تا این مهم پیگیری شود و زمینه آن فراهم آید.
هدف‌گذاری برای افزایش تبادلات تجاری میان ایران و ازبکستان به 5 میلیارد دلار
سپس «فریدالدین نصریوف»، سفیر جمهوری ازبکستان در ایران با بیان اینکه در سال گذشته میزان تجارت دو کشور بیش از 500 میلیون دلار بود، افزود: در ماه گذشته روسای جمهور ایران و ازبکستان ملاقاتی داشتند و تصمیم بر این شد روابط تجاری بین دو کشور به 2 میلیارد دلار افزایش پیدا کند. هفته گذشته نیز در دیدار نخست وزیر ازبکستان و معاون اول رئیس جمهور ایران مقرر شد این عدد به 5 میلیارد دلار برسد و امیدواریم با کمک شرکت‌های ایرانی به این هدف برسیم.
وی افزود: ما می‌توانیم به صادرکنندگان، واردکنندگان و سرمایه‌گذاران ایرانی کمک کرده و ارتباط خوبی با بازار‌های هدف برقرار کنیم. این ملاقات‌ها نیز در جهت افزایش سطح تجارت و کمک به یکدیگر است. آسیای میانه شامل 5 کشور و 70 نفر میلیون جمعیت است که نصف آن متعلق به ازبکستان می‌باشد. ازبکستان قلب آسیای میانه بوده و این کشور بیش از 37 میلیون نفر جمعیت دارد.
سفیر جمهوری ازبکستان در ایران تصریح کرد: ماه گذشته ملاقات خوبی در ازبکستان با هیاتی 60 نفره از ایران به ریاست رئیس اتاق بازرگانی ایران داشتیم. نشست‌های B2B بین تجار دو کشور برگزار شد. در ملاقاتی که با استاندار خراسان رضوی داشتیم نیز مقرر شد سفری تجاری توسط استاندار و فعالان اقتصادی این استان به ازبکستان انجام شود.
وی اذعان کرد: در حال حاضر منطقه ویژه اقتصادی در خوارزم ازبکستان، منطقه ویژه‌ای برای شرکت‌های ایرانی محسوب می‌شود. شرکت‌های ایرانی می‌توانند در این منطقه مستقر شده و به تولید کالا بپردازند.
نصریوف با تاکید بر اینکه هیچگونه تحریمی علیه ازبکستان وجود نداشته و این کشور روابط خوبی با تمام کشور‌ها دارد، تصریح کرد: ازبکستان عضو GSP+ (سیستم عمومی ترجیحات تجاری) بوده و این بدان معناست که سالانه می‌توان بیش از 8000 تن کالا بدون تعرفه گمرکی، از طریق ازبکستان به اروپا صادر شود. از سویی، شرکت‌هایی که به ازبکستان می‌آیند، می‌توانند درآمد خود را به هر ارزی تبدیل کنند. در نتیجه اگر در ازبکستان کار کنید، برای صادرات محصولات خود مشکلی نخواهید داشت.
ضرورت توجه به ظرفیت ازبکستان برای صدور خدمات فنی، مهندسی استان
در ادامه این نشست، فعالان اقتصادی خراسان رضوی به طرح دغدغه‌ها و سوالات خود از سفیر جمهوری ازبکستان در ایران پرداختند.
«احمد اثنی‌عشری»، نایب رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی عنوان کرد: ازبکستان فرصت‌های خوبی برای همکاری‌های اقتصادی فراهم کرده است و به طور مثال، امکانات خوبی در زمینه سرمایه‌گذاری برای صدور خدمات فنی، مهندسی در این کشور وجود دارد. شهرهای خوارزم و بخارای ازبکستان فاصله‌ای حدود 800 کیلومتری با مشهد دارند و راه‌اندازی خط هوایی مستقیم پرواز مشهد تا سمرقند، در توسعه تعاملات تجاری با این کشور موثر است.
«حسن نوری‌زاده»، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی هم خاطرنشان کرد: ازبکستان نقش مهمی در میان کشورهای آسیای میانه ایفا می‌کند و در توسعه تبادلات تجاری با این کشور، استان خراسان رضوی و به ویژه شهر مشهد، نقش پررنگی ایفا خواهند نمود. بر همین اساس مقرر شده است که هیئتی اقتصادی از خراسان رضوی به ازبکستان اعزام شده و درباره همکاری‌های مشترک میان دو طرف، تبادل نظر صورت گیرد.
وی ابراز امیدواری کرد که اعزام این هیات و دیدار فعالان اقتصادی دو طرف، منتج به نتایج مطلوبی در عرصه تجارت دو طرف شود و موانع موجود در مسیر توسعه تعاملات نیز با تدبیراندیشی از سوی مسئولان دو کشور برطرف گردد.
«عبدالله یزدان‌بخش»، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز اظهار کرد: خوشحالیم که روابط اقتصادی این استان و ازبکستان فعال خواهد شد. مسائل بانکی و مالی و نقل و انتقال وجوه برای شرکت‌های ایرانی در خارج از کشور با چالش همراه بوده و با توجه به این شرایط، باید ببینیم آیا دولت ازبکستان می‌تواند ارتباط لازم در این حوزه را برای ایران فراهم کند یا خیر؟ همچنین، خواستار تبیین ظرفیت‌ها و نیاز‌های این کشور در حوزه خودروسازی هستیم.
در ادامه، «غلامرضا نازپرور»، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی خراسان رضوی عنوان کرد: ازبکستان در حوزه معدن بسیار غنی بوده و رتبه پنجم ذخایر طلا در دنیا و رتبه هشتم ذخایر مس را دارد. تقاضای بخش معدن خراسان رضوی، توسعه همکاری‌ها با ازبکستان در این حوزه است.
صادرات 70 میلیون دلار کالا از خراسان رضوی به ازبکستان
سپس «کاظم شیردل»، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه ازبکستان تحولات خوبی در اقتصاد داشته، فرصت خوبی برای داشتن همکاری‌های مشترک با این کشور فراهم است. در 7 ماه گذشته صادرات خراسان رضوی به این کشور 70 میلیون دلار بوده که بسیار کم است و انتظار داریم این عدد را با همکاری یکدیگر افزایش دهیم. خراسان رضوی در زمینه خدمات فنی مهندسی، گردشگری و غیره ظرفیت‌های خوبی دارد و باید از این ظرفیت‌ها در جهت توسعه تعاملات استفاده نمود.
وی با بیان اینکه در موضوع حملونقل ریلی در ازبکستان دچار چالش هستیم، افزود: با توجه به پتانسیل ریلی استان خراسان رضوی، اگر امکان ارتباط مستقیم با راه آهن ازبکستان داشته باشیم، قیمت تمام شده حمل ریلی کالا به این کشور کم خواهد شد. یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه نمود، رقم تعرفه کالاهای ایرانی در مقایسه با کشورهای روسیه، هند و چین است؛ تعرفه‌های ایرانی بیشتر بوده و این امر در بحث رقابت بسیار تاثیرگذار است و تقاضا داریم این موضوع برطرف شود.
«محسن خندان‌دل»، رئیس کمیسیون خدمات فنی، مهندسی، مشاوره‌ای و عمران اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز با اشاره به لزوم همکاری بانک‌های ازبکستانی جهت انتقال پول حاصل از صدور خدمات فنی و مهندسی به این کشور، گفت: حوزه صدور خدمات فنی و مهندسی برخی الزامات دارد که یکی از آن‌ها اطلاع‌رسانی به موقع پروژه‌های فنی و مهندسی است تا به دنبال آن شرکت‌ها بتوانند اسناد لازمه را تهیه و در مناقصه شرکت کنند. این اتفاق برای شرکت‌های ایرانی نیفتاده و آنان برای حضور در مناقصه‌ها به 45 روز زمان نیاز دارند.
در ادامه «آذرکیانی نژاد»، نایب رئیس کمیسیون سلامت اتاق بازرگانی خراسان رضوی اظهار کرد: با توجه به ظرفیت‌های ایران در تولید دارو و تجهیزات پزشکی، مایلیم بدانیم که آیا در ازبکستان یک زون تخصصی در این حوزه وجود دارد یا خیر؟ فعالان اقتصادی خراسان رضوی در این حوزه می‌توانند با ازبکستان همکاری نمایند.
آمادگی برای حذف عوارض بین ایران و ازبکستان
سپس«نصیر برادران»، رئیس اداره ترانزیت اداره کل راهداری و حملونقل جاده‌ای خراسان رضوی عنوان کرد: یک برنامه عملیاتی بین مقامات حمل‌و‌نقلی ایران و ازبکستان برای حذف عوارض ورود به ازبکستان تدوین شده و قرار بود این برنامه از اول اکتبر برقرار شود که فاز اول آن حذف 400 دلار عوارض و فاز دوم، افزایش تاریخ مجوز حضور در ازبکستان به 6 ماه بود؛ اما هنوز پاسخی از تهران درباره اینکه چه زمانی این موضوع از طرف ازبکستان اجرایی خواهد شد، دریافت نکرده‌ایم.
«محمدعلی امیرفخریان»، رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در بخش دیگری از این نشست بیان کرد: خراسان رضوی به عنوان دومین قطب اقتصادی ایران ظرفیت‌های زیادی دارد. درخواست ما، توجه به موضوع خط سیر واگن‌های ایران در ازبکستان است؛ امری که در کاهش قیمت تمام شده محصولات موثر است. موضوع گردشگری و گردشگری سلامت نیز بایستی به طور اخص مدنظر قرار گیرد. عزم ایران به افزایش مراودات با ازبکستان مشخص است و لغو یک طرفه روادید در این خصوص، نشان دهنده عزم ایران بوده و اگر پرواز مستقیم از مشهد به این کشور و لغو روادید از سوی ازبکستان را شاهد باشیم، شاهد برکات این امر برای دو کشور خواهیم بود.
وی افزود: ما هرساله نمایشگاه‌های زیادی در خصوص آسیای میانه برگزار می‌کنیم و تسهیلات زیادی در این خصوص به بازرگانان می‌دهیم و آمادگی داریم تسهیلاتی در این خصوص برای بازرگانان ازبک در نظر بگیریم.
«غلامعلی عرب خدایی»، مسئول کنسرسیوم صنعت ریلی ایران نیز اظهار کرد: در نشست شورای حملونقل ریلی کشورهای حوزه cis که چندی پیش در تاشکند برگزار شد، ایران خواستار امکان سیر واگن‌های باری ایران در قلمرو ازبکستان شد و ضرورت برنامه ریزی برای حمل حدود ۵۰۰ هزار تن بار در این محور را مطرح کرد. در این رابطه مذاکراتی در جریان است.
گریزی به ظرفیت‌های اقتصادی ازبکستان
اما در بخش سوم این نشست، نصریوف، سفیر جمهوری ازبکستان در ایران پس از شنیدن دغدغه‌ها و سوالات فعالان اقتصادی استان گفت: تعرفه‌های حملونقل ریلی در مبادلات تجاری بالا بوده و برای کاهش این موضوع باید چاره ای اندیشید. بر همین اساس، در ماه دسامبر، جلسه‌ای مشترک با سه وزیر حمل و نقل و راه ایران، ازبکستان و ترکمنستان خواهیم داشت و در آن جلسه، در این باره تصمیم‌گیری خواهد شد. از سویی، در خصوص تعرفه کالاها، دو هفته قبل وزیر تجارت و سرمایه‌گذاری ازبکستان با وزیر صمت ایران دیدار داشتند و توافقات اولیه برای امضای موافقتنامه تعرفه ترجیحی بین دو کشور صورت گرفت.
وی در خصوص مشکلات بانکی موجود در مسیر همکاری‌های بانک‌های ایران و ازبکستان گفت: بانک صادرات در ازبکستان فعالیت دارد؛ اما شرکت‌های زیادی با این بانک کار نمی‌کنند؛ زیرا نرخ تغییر دلار به ریال متفاوت است. از سویی، بانک‌های ازبکستان اغلب خصوصی بوده و نمی‌توانیم به این بانک‌ها دستور همکاری با بانک‌های ایرانی را بدهیم. نکته اینکه بانک‌ها از تحریم دو طرفه می‌ترسند و در حال حاضر از مسیر سومی، تبادلات انجام می‌شود.
سفیر جمهوری ازبکستان در ایران با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در ازبکستان به طرق قانونی تضمین می‌شود، تصریح کرد: ازبکستان دارای مناطق تجاری مختلفی است که هرکدام مزایای خاص خود را دارند و بستگی دارد فعال اقتصادی در چه زمینه‌ای فعالیت می‌کند. در خصوص انتقال تکنولوژی به ازبکستان نیز، چندین کشور در حال انجام این کار هستند. در سال جاری 25 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در ازبکستان انجام شده و با تمام دنیا در تعامل هستیم.
نگاهی به ظرفیت ازبکستان در حوزه خودروسازی
نصریوف از رتبه سوم ازبکستان در دنیا در بحث صادرات طلا سخن گفت و اذعان کرد: تمام مناطق این کشور دارای ظرفیت‌های معدنی زیادی است. بیش از 6 شرکت خودروسازی در ازبکستان فعالیت دارند و ما ماشین‌های برند‌های مختلف را در کشورمان تولید می‌کنیم. در حال حاضر حدود 80 درصد قطعات خودرو در ازبکستان تولید می‌شود و شرکت‌های ایرانی می‌توانند قطعاتی که ازبکستان وارد می‌کند را در این کشور تولید و به فروش برسانند. این قطعات هم اکنون از کشور‌هایی مانند آلمان و چین وارد می‌شود. نکته اینکه 30 درصد بازار ازبکستان شامل خودروهای برقی است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه تولیدات داروی ازبکستان کافی نیست، گفت: ما بیش از 500 میلیون دلار دارو در سال به کشور وارد می‌کنیم. شرکت‌های دولتی در این حوزه در ازبکستان فعالیت می کنند که می‌توانند با شرکت‌های ایرانی همکاری داشته باشند. در حال حاضر از کشور‌هایی همچون هند، روسیه، آلمان و سوئیس دارو وارد می‌کنیم. شرکت‌های مختلفی از سراسر جهان در این کشور حضور داشته و دارو تولید می‌کنند. دو شرکت ایرانی نیز در ازبکستان شروع به فعالیت در حوزه دارو کرده‌اند.
سفیر جمهوری ازبکستان در ایران عنوان کرد: در زمینه لجستیک و حملونقل نیز، استفاده از کریدور ترکمنستان- ایران- ترکیه برای ما هزینه بیشتری نسبت به کریدور قزاقستان- روسیه- گرجستان- ترکیه دارد. ما زمانی عوارض را یکسان نموده و کاهش می‌دهیم که برای دو کشور این اتفاق بیفتد و این کریدور برای ما سودآور باشد.
