به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، «محمدرضا توکلی زاده»، مسئول شورای نظارت راهبردی بین‌الملل اتاق بازرگانی مشهد در این نشست اظهار کرد: توجه به سیر پیشرفت در قرقیزستان، نشان می‌دهد این کشور موفق شده به تدریج خود را از اقتصاد صددرصد دستوری برهاند و با استفاده از اقتصاد آزاد به پیشرفت قابل توجهی دست یابد؛ به‌طوری‌که هم‌اکنون تنها کشور آسیای مرکزی است که دارای تعرفه ترجیحی با اتحادیه اروپاست و در پی آن، پیشرفت‌های فوق‌العاده‌ای کسب نموده است.
وی با بیان اینکه برای توسعه تعاملات تجاری با قرقیزستان ابتدا بایستی تعریف روشن و دقیقی از وضعیت ارتباط اقتصادی ایران با این کشور داشته باشیم، تصریح کرد: در حال حاضر حجم تجارت ما با این کشور بسیار ناچیز است و در این زمینه شاید قصور از سوی خودمان صورت گرفته باشد که نتوانستیم نیازهای بازار قرقیزستان را مطابق با توانایی خود شناسایی کنیم.
توکلی زاده خاطرنشان کرد: یکی از دستاوردهای برگزاری چنین رویدادها و نشست‌هایی، واکاوی چگونگی پیشرفت قرقیزستان در عرصه اقتصادی و چندوچون استفاده صحیح این کشور از ابزار اقتصاد آزاد است؛ در صورتی که حرکت در این مسیر را بیاموزیم، می‌توانیم به توسعه تجارت با قرقیزستان و دیگر کشورها دست یابیم.
وی با اشاره به آمار 53 میلیارد دلاری صادرات غیرنفتی ایران در سال گذشته، گفت: این ارقام قابل توجه است؛ اما می‌دانیم که ظرفیت و پتانسیل صادراتی ایران بسیار بیشتر از این اعداد است و در صورت قرار گرفتن در شرایطی صحیح و برنامه ریزی مطلوب، میتوان به آماری فراتر از این دست یافت.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی معتقد است توانایی برقراری ارتباطی صحیح و مطلوب با جامعه جهانی، لازمه توسعه تجارت با کشورها و به دنبال آن، رشد اقتصادی کشورمان است.
وی در خصوص ظرفیتهای اقتصادی قرقیزستان گفت: قرقیزستان یکی از کشورهای ثروتمند دنیاست که حجم قابل توجهی از آب‌های شیرین جهان را در خود جای داده است؛ این موقعیت و ظرفیت از ارزش چشمگیری به ویژه در آینده برخوردار است؛ چرا که همه کشورها به آب نیاز خواهند داشت. انرژی تولیدی ناشی از فعالیت نیروگاه‌های برقابی در قرقیزستان نیز، از جمله توانمندی‌های قابل توجه این کشور است و شاید ایران بتواند طی قراردادی مناسب از این توانایی استفاده نماید.
توکلی زاده به اهمیت توجه به استانداردهای کالایی در قرقیزستان برای صادرات به این کشور اشاره و اظهار کرد: استانداردهای مورد تاکید قرقیزستان مشابه استانداردهای اروپاست و ما باید خود را با آن تطبیق دهیم تا در بازار این کشور به جایگاه مطلوبی دست یابیم. البته بسیاری از کالاهای ما استانداردهای لازم را دارند و با کار بیشتر و عضویت در سازمان‌های جهانی، میتوان از مزیت بازار خوب و خوش مصرفی چون قرقیزستان استفاده نمود.
تسهیل حمل و نقل کالا، از الزامات توسعه تعاملات با قرقیزستان است
«محمدحسین روشنک»، رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست اظهار کرد: قرقیزستان از کشورهایی است که در این سال‌ها ارتباط دوستانه‌ای با ایران داشته و هدف از برگزاری چنین رویدادهایی، ساماندهی ارتباطات و گسترش تعاملات دوجانبه با این کشور است. قرقیزستان تنها کشور آسیای میانه است که از عضویت سازمان تجارت جهانی برخوردار است و این مسئله برای بازرگان ایرانی بسیار با اهمیت است.
وی افزود: زمینه کار و فعالیت در ایران و قرقیزستان برای فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران دو کشور زیاد است؛ همچنان که برای صدور کالا از قرقیزستان به ایران و بالعکس، پتانسیل قابل ملاحظه ای وجود دارد و باید با تمرکز و برنامه‌ریزی از این موقعیت استفاده کرد.
روشنک با اشاره به عملکرد قابل قبول اتاق بازرگانی مشهد در زمینه ارتباط با کشورهای هدف به ویژه آسیای میانه گفت: اواخر سال گذشته و سال جدید در این زمینه فعالیت مطلوبی صورت گرفت و در زمینه ارتباطات خارجی با دیگر تشکل‌ها و اتاق‌های مشترک جلساتی برگزار شده است.
وی در ادامه، از ظرفیت جلسات رودررو (B2B) بین بازرگانان دو کشور پس از نشست فرصت‌های تجاری در اتاق مشهد سخن گفت و ابراز امیدواری کرد که در این نشست‌ها چندین قرارداد در حوزه صادرات و واردات مابین تجار دو کشور منعقد گردد و در نهایت اقداماتی که به نفع دو کشور است، صورت پذیرد.
عضو هیات نمایندگان اتاق خراسان رضوی با بیان اینکه قرقیزستان دارای فرهنگی بسیار غنی است و این فرهنگ برای ما ایرانیان بسیار آشناست، اظهار کرد: این قرابت فرهنگی، خود می‌تواند زمینه‌ساز تعاملات بیشتر دو طرف باشد و با تامین زیرساخت‌ها و امکانات لازم میتوان به توسعه ارتباطات دست یافت.
وی از برقراری پرواز مستقیم به قرقیزستان به عنوان یکی از ضروریات توسعه تعاملات تجاری با این کشور نام برد و گفت: ضمن تلاشی که برای تحقق این مهم صورت می‌گیرد، از همه فعالان اقتصادی درخواست می‌کنم به این کشور به ویژه استان اوش سفر کنند تا از نزدیک با وضعیت بازار، اقتصاد و فرهنگ مردم قرقیزستان آشنا شوند و برای بازارسازی در این کشور تلاش کنند. تامین واگن، برقراری پرواز مستقیم و تسهیل حمل و نقل کالا، از الزامات توسعه تعاملات با قرقیزستان است.
روشنک ابراز امیدواری کرد با ساماندهی امور از سوی اتحادیه صادرکنندگان استان، بازرگانان خراسانی هم در قالب هیاتی به قرقیزستان اعزام شوند تا ادامه قراردادهای تجار دو طرف در برنامه‌های هفته جاری، در آن کشور منعقد گردد.
وی خاطرنشان کرد: تحریم‌ها هیچگاه موجب قطع ارتباط تجاری ما با کشورهای آسیای میانه نشد و شاید محدودیت‌هایی ایجاد کرد؛ اما در مجموع اگر نتوانستیم بانکی در این کشورها راه‌اندازی کنیم که مبادلات مالی را تسهیل کند، کوتاهی از خودمان بوده است.
مزایای ارتباط با قرقیزستان برای دستیابی به بازار جهانی
در ادامه، «انوشیروان قدس نهری»، نماینده کمیته مشترک ایران و قرقیزستان در تشریح ظرفیتهای قرقیزستان، به وجود معادن و آب فراوان در این کشور اشاره و اظهار کرد: قرقیزستان از منابعی عظیم و غنی برخوردار است که ایران می‌تواند به این ظرفیت در توسعه تعاملات با این کشور توجه کند. قرقیزستان عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو، شانگهای و تجارت جهانی است و این ویژگی‌هایی است که ایران می‌تواند برای تجارت گسترده با بازار جهانی از طریق قرقیزستان از آنها بهره‌مند شود.
به گفته قدس نهری، قرقیزستان تنها کشور جهان است که کم‌ترین میزان دریافت مالیات را دارد و بازرگان ایرانی می‌تواند با توجه به این موضوع، کسبوکار مطلوبی در قرقیزستان داشته باشند.
وی در خصوص نبود پرواز مستقیم به قرقیزستان به عنوان یکی از انتقادات فعالان اقتصادی تصریح کرد: فقدان پرواز مستقیم به قرقیزستان، حضور گردشگران ایرانی در این کشور را دشوار می‌کند؛ اما برای سرمایه‌گذاری یا فعالیت اقتصادی میتوان با 5 ساعت پرواز بیشتر و دستیابی از طریق کشور ثالث، این مسئله را برطرف نمود.
قدس نهری تاکید کرد: ارگان‌هایی چون استانداری خراسان رضوی یا سایر دستگاه‌های دولتی می‌توانند در حل مسئله واگن برای حمل‌ونقل به قرقیزستان ورود نمایند؛ چرا که این موضوع از چهارچوب کار کمیته مشترک بازرگانی دو کشور خارج است و باید از سوی دولت اقدام گردد.
وی در تشریح برخی از چالش‌های موجود در تجارت با قرقیزستان گفت: در روابط اقتصادی با قرقیزستان، مسئله تعرفه‌های گمرکی وجود دارد که در صورت کاهش تعرفه‌ها از سوی دو کشور، شاهد تسهیلگری در این زمینه خواهیم بود. از سویی، روسیه ورود برخی از کالاها را به کشور خود ممنوع کرده که این امر تعاملات ایران و قرقیزستان را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. قرقیزستان دروازه ورود به اوراسیا، تجارت جهانی و آسیای میانه است و کمیته بازرگانی مشترک ایران و قرقیزستان آماده همکاری و کمک به بازرگانان ایرانی در ارتباط با قرقیزستان است.
بخش خصوصی و دولتی در کنار هم، به برقراری و تداوم پرواز مستقیم به قرقیزستان کمک کنند
«کاظم شیردل»، رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان نیز با اشاره به حضور 45 نفر در قالب هیئت تجاری از قرقیزستان در این رویداد گفت: همکاری دوجانبه، دستاورد اصلی این حضور خواهد بود و امیدواریم در پایان این نشست، زمینه‌سازی لازم برای توسعه تعاملات با قرقیزستان صورت گیرد.
وی افزود: از مسائل و دغدغه‌های موجود برای توسعه همکاری‌های دوجانبه با قرقیزستان میتوان به برقراری پرواز مستقیم، تسهیل حمل‌ونقل و حل مسائل ارزی اشاره کرد. بخش خصوصی و دولتی باید در کنار هم و با خرید صندلی، به برقراری و تداوم پرواز مستقیم به قرقیزستان کمک کنند تا با تکمیل ظرفیت، چالش های موجود در این زمینه حل گردد.
شیردل خاطرنشان کرد: یکی از معضلات در زمینه تجارت با قرقیزستان، مسئله حمل‌ونقل ریلی و کامیونی است که باید با چاره اندیشی و برنامه ریزی لازم در راستای رفع آن تلاش کرد. همچنین، تقاضای ما از مسئولان قرقیزستان این است که بانک و کارگزارانی معرفی کنند تا با تعاملات لازم با صادرکننده ایرانی، به رفع تعهدات ارزی او کمک نمایند.
شرایط قرقیزستان برای سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های اقتصادی، مناسب است
سپس «تورداقون صدیق‌اف»، سفیر قرقیزستان در ایران با اشاره به اینکه امکانات مطلوبی در حوزه تجارت در قرقیزستان فراهم است، عنوان کرد: قرقیزستان روابط خوبی با تمامی کشورهای جهان از جمله ایران دارد. با ورود هیئت‌های تجاری ایران به قرقیزستان، شاهد روابط نزدیک‌تر و گسترده‌تر میان این دو کشور خواهیم بود. قرقیزستان از جمله کشورهای دنیاست که کم‌ترین عوارض گمرکی را داشته و شرایط ویژه‌ای از جمله امنیت تجاری و اقتصادی دارد که بازرگانان ایرانی می‌توانند با وجود این شرایط فعالیت اقتصادی مناسبی داشته باشند. برای بازرگانان ترکمنستان و ازبکستان شرایط ویژه‌ای از جمله معافیت مالیاتی از یک تا پنج سال درنظر گرفته شده که امیدواریم این شرایط برای بازرگان ایران نیز فراهم شود.
صدیق اف با بیان اینکه در حال حاضر قرقیزستان با ارمنستان، روسیه و بلاروس فعالیت تجاری گسترده‌ای دارد، گفت: بیش از یکصد و هشتاد میلیون نفر از مردم کشورهای ذکر شده از این روابط اقتصادی سود می‌برند. در سایه این روابط تجاری، بازرگانان برای سرمایه گذاری و فعالیت اقتصادی بیشتر تشویق می‌شوند. قرقیزستان با کشور چین نیز فعالیت‌های تجاری گسترده‌ای دارد و دو کشور سالانه در زمینه‌های اکولوژی و زیست فعالیت‌های مشترک متعددی انجام می‌دهند.
وی با اشاره به اینکه قرقیزستان در تعامل با کشورهای مشترک‌المنافع قدم‌های بزرگی برداشته است، ادامه داد: کالاهای تجاری کشورهای مشترک المنافع از طریق حمل‌ونقل ریلی و زمینی به کشورهای همجوار ترانزیت می‌شود. امیدواریم دیپلمات‌های ایرانی و قرقیزستانی شرایط را برای بازرگانی و روابط هرچه بیشتر میان این دو کشور فراهم کنند. قرقیزستان ظرفیتهای متعددی در حوزه گردشگری دارد و زمینه اخذ ویزا از سوی بازرگانان و توریست‌های ایرانی فراهم است. بازرگانان و گردشگران ایرانی به دو شکل می‌توانند ویزا دریافت کنند؛ نخست به صورت حضوری و پس از ورود به قرقیزستان می‌توانند ویزای خود را دریافت کنند. همچنین، از طریق سایت سفارت جمهوری اسلامی ایران در قرقیزستان، امکان دریافت روادید فراهم است.
سفیر قرقیزستان در ایران تاکید کرد: از فعالان اقتصادی ایرانی که در زمینه ساختمان‌سازی و انبوه‌سازی فعالیت می‌کنند، برای همکاری در این زمینه و سرمایه‌گذاری در قرقیزستان دعوت می‌کنیم. درحال حاضر، هیچ مانعی میان ایران و قرقیزستان وجود ندارد و برای ادامه همکاری آماده هستیم. از کارخانجات ایرانی دعوت می‌کنم در کارخانجات قرقیزستان سرمایه‌گذاری کنند. با این امر، علاوه بر ارائه محصولات در قرقیزستان، این کالاها در کشورهای همسایه و هدف عرضه خواهد شد.
عزم جدی برای توسعه روابط ایران و قرقیزستان
در ادامه «سعید خرازی»، سفیر ایران در قرقیزستان که از طریق ارتباط برخط با این نشست در تماس بود، اظهار کرد: حضور هیات تجاری قرقیزستانی در خراسان رضوی، نشان‌دهنده عزم جدی در روابط میان ایران و قرقیزستان به خصوص استان خراسان رضوی و تقویت روابط کشوری و استانی با قرقیزستان است. امیدواریم پس از این نشست، زمینه حضور استاندار خراسان رضوی، در استان اوش قرقیزستان فراهم گردد و در آینده نزدیک، نمایشگاه اوش و مشهد برگزار شود.
وی افزود: در روابط میان این دو کشور، ظرفیتهای بسیار خوبی وجود دارد که از جمله آن میتوان به حمل‌ونقل، توریست، انرژی، دانش‌بنیان، بهداشت و… اشاره کرد و تجار ایرانی می‌توانند با استفاده از ظرفیتهای این کشور در گسترش هرچه بیشتر روابط اقتصادی با قرقیزستان اقدام نمایند.
خرازی تصریح کرد: در سال جاری شاهد تحولات خوبی در ارتباطات ایران و قرقیزستان خواهیم بود که نتیجه آن، رفع برخی موانع و دغدغه‌های فعالان اقتصادی و حذف مشکل نقل و انتقالات بانکی خواهد بود. برقراری پرواز مستقیم و تسهیل نقل و انتقالات بانکی سبب توسعه روابط و گسترش مناسبات اقتصادی خواهد بود و با حضور سفیر جدید ایران در سفارت جمهوری اسلامی ایران در قرقیزستان، شاهد گسترش روابط هرچه بیشتر این دو کشور خواهیم بود.
رشد 40درصدی صادرات خراسان رضوی در فروردین ماه
همچنین «ابوالفضل چمندی»، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی با بیان اینکه بخش اعظم تجارت خراسان رضوی با افغانستان بود که به دلیل اتفاقات رخ داده، صادرات به این کشور کاهش یافت، اظهار کرد: صادرات خراسان رضوی در 6 ماهه ابتدایی سال 1401، 50 درصد کاهش داشته است. علیرغم رشد صادرات استان‌های دیگر کشور، صادرات خراسان رضوی منفی بود. با کمک فعالان اقتصادی، کارخانجات و حمایت‌های ویژه در زمینه تسهیلات، صادرات استان در پایان سال 1401، رشد یافت و به حدود یک میلیارد و 400 میلیون دلار رسید. در فروردین ماه سال جاری نیز، صادرات استان نسبت به سال گذشته 40 درصد افزایش داشت و 114 میلیون دلار صادرات انجام گرفت.
چمندی خاطرنشان کرد: امیدواریم امسال نسبت به سال گذشته شاهد تحول عظیم و چشم‌گیر در حوزه صادرات باشیم. صادرات استان درحالی رشد پیدا کرد که صنایع با چالش خاموشی برق و گاز در تابستان و زمستان مواجه بودند. تمرکز جدی برای رفع مشکل زیرساخت‌ها تا پایان سال آینده وجود دارد تا در سال آینده به‌هیچ عنوان خاموشی نداشته باشیم و مقاصد صادراتی خود را تقویت کنیم.
چمندی تاکید کرد: نشست‌های متعدد بخش خصوصی با کشور قرقیزستان در راستای روابط بیشتر با ایران که در استان خراسان رضوی انجام می‌گیرد، سبب رشد تحولات تجاری استان و ایران با قرقیزستان می‌گردد. باتوجه به شرایط ویژه قرقیزستان و علاقه این کشور به ایران و ایرانیان، فضای کسب و کار و تجارت در این کشور برای فعالان اقتصادی ایرانی تسهیل شده است. پیشنهاد ما این است که از دروازه قرقیزستان برای تولید کالاهای مشترک و صادرات آن به کشورهای دیگر استفاده کنیم. بدین ترتیب، ظرفیت جدیدی برای توسعه بازارهای ما در منطقه ایجاد خواهد شد. همچنین، این مسئله به رشد اقتصادی قرقیزستان کمک می‌کند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی یادآور شد: سال گذشته 300 میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی به شکل رسمی در خراسان رضوی انجام شد. (بخشی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی که در خراسان رضوی انجام می‌گیرد، غیررسمی است) میزان سرمایه‌گذاری رسمی 5/3 برابر نسبت به سال 1400 افزایش پیدا کرده است. ایرانیان ساکن خارج از کشور سال‌ها بود که در کشور سرمایه‌گذاری نمی‌کردند اما سال گذشته ایرانیان خارج از کشور در سبد سرمایه‌گذاری‌های خارجی خراسان در بخش صنایع و مسکن حضور پیدا کردند که سبب رشد این حوزه شده است.
وی افزود: امیدوارم این نشست ها و روابط به انعقاد قراردادها و تفاهم نامه های تجاری بین فعالان اقتصادی دو کشور منجر شود و توسعه مناسبات اقتصادی را در پی داشته باشد. درخواست ما این است که اتاق بازرگانی استان تمرکز ویژه‌ای در زمینه توسعه گردشگری داشته باشد. اگر بتوانیم توسعه گردشگری میان دو کشور را رونق دهیم، روابط اقتصادی و تجاری بلندمدتی میان دو طرف ایجاد خواهد شد و علیرغم تمامی کمبودها و موانع، حداکثر مساعدت از سوی بخش دولتی صورت خواهد گرفت تا شاهد توسعه اقتصادی استان باشیم.
آمادگی منطقه ویژه سرخس برای راه‌اندازی یک واحد صنعتی مشترک میان ایران و قرقیزستان
سپس «امیررضا رجبی»، مدیر کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی عنوان کرد: حجم مبادلات خراسان رضوی با قرقیزستان در سال گذشته، 54 میلیون دلار بوده است. راه ارتباطی میان ایران و قرقیزستان از خراسان رضوی عبور می‌کند و همین امر، نشان دهنده نقش اساسی این استان در ارتباط با قرقیزستان است. و میتوان با برنامه‌ریزی بیشتر، جایگاه بهتری در زمینه صادرات به قرقیزستان به دست آورد.
وی افزود: منطقه ویژه سرخس ظرفیت و آمادگی راه‌اندازی یک واحد صنعتی مشترک میان ایران و قرقیزستان برای افزایش مبادلات تجاری را دارد. عمده کالاهای وارداتی از قرقیزستان به ایران، حبوبات است. براساس افق برنامه‌ریزی شده مقرر است تا سال 1404 حجم واردات از قرقیزستان و صادرات به این کشور به 200 میلیون دلار افزایش پیدا کند که امیدواریم با همکاری دستگاه‌های اجرایی و روابط میان قرقیزستان این اهداف عملیاتی شود.
جذب سرمایه خارجی، اولویت اقتصادی قرقیزستان است
در ادامه «جواد نیشابوری»، نایب رئیس کمیته مشترک ایران و قرقیزستان تاکید کرد: قرقیزستان، بزرگترین کشور در دنیا و چهارمین کشور آسیا در زمینه منابع آبی است و از نظر منابع آب زیرزمینی، بسیار ثروتمند است. این کشور ارزشمندترین منابع کانی را داراست و موقعیت جغرافیایی خاصی دارد. حجم مبادلات قرقیزستان در 2021، یک میلیون و 600 هزار دلار و واردات آن بیش از پنج میلیون دلار بوده است.
وی افزود: کشور قرقیزستان به دلیل بن‌بست‌های جغرافیایی و کاهش وابستگی در مسئله حمل و نقل به روسیه و قزاقستان شرایط ویژه‌ای دارد. اولویت‌های اقتصادی قرقیزستان، جذب سرمایه خارجی و ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری دوجانبه است. بیش‌ترین سهم سرمایه‌گذاری خارجی در قرقیزستان، مختص به ترکیه، چین، هلند و انگلیس است.
نیشابوری با بیان اینکه از ابتدای سال 2022 قیمت مواد غذایی در قرقیزستان 15 درصد افزایش پیدا کرد، گفت: تامین استقلال غذایی از مولفه‌های اصلی امنیت ملی است. قرقیزستان به آرد، گندم، شکر و روغن نباتی وابسته است و این مواد غذایی را از روسیه، قزاقستان، بلاروس، ازبکستان، اوکراین، چین و دیگر کشورهای اروپایی وارد می‌کند که باتوجه به این موضوع، پتانسیل خوبی برای صادرات این کالاها به قرقیزستان توسط تجار ایرانی وجود دارد.
نیشابوری تاکید کرد: کشور قرقیزستان، یک میلیون و 270 هزار هکتار زمین قابل کشت دارد. صنعت توریست برای این کشور بسیار با اهمیت است. اگر سرمایه‌گذار تنها 25 هزار دلار در این کشور سرمایه‌گذاری کند، مجوز اقامت پنج ساله برای خود و خانواده‌اش صادر می‌شود. اگر سرمایه‌گذار بیش از 10 میلیون دلار سرمایه‌گذاری در این کشور داشته باشد، ضمانت‌نامه‌ای برای سرمایه‌گذاری دریافت خواهد کرد که در صورت تغییر دولت نیز به سرمایه‌گذاری او صدمه وارد نشده و با آسودگی خیال به کار و فعالیت خود ادامه دهد.
