سازمان خواربار و کشاورزی مللمتحد (فائو) در گزارشی که بهتازگی منتشر کردهاست، خبر از کاهش شاخص قیمت مواد غذایی جهان برای هفتمین ماه متوالی میدهد. این افت قیمت که در ماه فوریه رخداده، ناشی از پایینآمدن قیمتهای جهانی غلات بوده که افزایش قیمت شکر و گوشت را جبران کردهاست.شاخص قیمت مواد غذایی فائو که تغییرات ماهانه قیمت مجموعهای از کالاهای اساسی غذایی در سطح جهانی را رصد میکند، در ماه فوریه بهطور متوسط به ۱۱۷ رسیدهاست.
این رقم نشاندهنده کاهش ۰.۷درصدی نسبت به ماه ژانویه و ۱۰.۵درصدی نسبت به ماه مشابه در سالقبل است. براساس این گزارش، شاخص قیمت غلات فائو در ماه فوریه ۵درصد کاهشیافته و به سطحی ۲۲.۴درصد پایینتر از فوریه ۲۰۲۳ رسیدهاست. قیمت صادرات ذرت دامی بیشترین افت را تجربهکرده است که دلیل آن انتظارات برای برداشت زیاد در آمریکای جنوبی و قیمتهای رقابتی ارائهشده توسط اوکراین بودهاست. قیمت جهانی گندم نیز عمدتا به دلیل روند صادرات قوی از فدراسیونروسیه کاهش یافتهاست.
قیمت جهانی برنج هم در ماه فوریه ۱.۶درصد تنزل پیدا کردهاست. شاخص قیمت روغن نباتی فائو در ماه فوریه ۱.۳درصد نسبت به ژانویه کاهش یافته و ۱۱درصد پایینتر از سطح فوریه۲۰۲۳ قرار گرفتهاست. قیمت جهانی روغن سویا به دلیل چشمانداز برداشت فراوان سویا در آمریکای جنوبی بهطور قابلتوجهی افت کردهاست. وفور صادرات جهانی روغن آفتابگردان و کلزا نیز قیمت این دو روغن را پایین آورده است. قیمت جهانی روغن پالم به دلیل افت تولید فصلی در ماه فوریه اندکی افزایش داشتهاست. براساس گزارش این سازمان بینالمللی، برخلاف سایر اقلام، شاخص قیمت شکر فائو در ماه فوریه ۳.۲درصد افزایش نشان میدهد. این افزایش نشاندهنده نگرانیهای مداوم درباره تولید آینده برزیل پس از دوره طولانی بارندگی کمتر از حد متوسط است. همچنین پیشبینی کاهش تولید در تایلند و هند، دو کشور صادرکننده پیشرو، از دیگر عوامل افزایش قیمت شکر بودهاست. شاخص قیمت گوشت فائو در ماه فوریه ۱.۸درصد نسبت به ژانویه افزایش یافتهاست. قیمت گوشت طیور شاهد بیشترین رشد بوده و پس از آن قیمت گوشت گاو به دلیل بارندگیهای شدید و مختلشدن حمل گلههای گاو در استرالیا افزایش یافتهاست. قیمت گوشت خوک نیز به دلیل تقاضای بیشتر از سوی چین و کمبود عرضه در اروپایغربی کمی بالا رفتهاست. قیمت جهانی گوشت گوسفند در پی تولید بیسابقهای که در استرالیا رخداده، تا حدی نزولی شدهاست. شاخص قیمت فرآوردههای لبنی فائو در ماه فوریه ۱.۱درصد افزایش یافتهاست. تقاضای بیشتر برای کره از سوی خریداران آسیایی دلیل اصلی این افزایش بودهاست. قیمت شیرخشک و پنیر نیز اندکی بالا رفتهاست.
چشمانداز تولید غلات
فائو در گزارش تازه خود، چشمانداز تولید غلات جهان در سال۲۰۲۳ را ۲هزار و ۸۴۰میلیون تن برآورد کردهاست. این رقم، نسبت به پیشبینیهای پیشین مقداری افزایش نشان میدهد. همچنین گزارش مذکور، حاوی پیشبینیهای جدیدی درخصوص بازار غلات نیز هست. فائو در این گزارش، چشمانداز مصرف جهانی غلات در سالزراعی ۲۰۲۴-۲۰۲۳ را ۲هزار و ۸۲۳میلیون تن تخمینزده است. این رقم، افزایشی ۱.۱درصدی را نسبت به سالگذشته نشان میدهد که بیشتر به واسطه افزایش استفاده از ذرت دامی و گندم در خوراکدام رقم خورده است. ذخایر جهانی غلات نیز بهطور کامل به دلیل رشد تولید غلات دانه درشت، رو به افزایش خواهد بود. براساس این گزارش، نسبت ذخایر به مصرف جهانی غلات در پایان سالبه سطح مطلوب ۳۱.۱درصد خواهد رسیدکه نسبت به سالگذشته (۳۰.۹درصد) گامی رو به جلو محسوب میشود. همچنین پیشبینی میشود تجارتجهانی غلات نیز با اتکا به چشمانداز بهبودیافته صادرات ذرت دامی توسط اوکراین و تقاضای قویتر از سوی چین، ۱.۳درصد نسبت به سالگذشته افزایش یابد. فائو پیشبینی اولیه خود از تولید جهانی گندم در سال۲۰۲۴ را ۷۹۷میلیونتن برآورد کردهاست.
این رقم نشاندهنده افزایش یکدرصدی نسبت به سال۲۰۲۳ است. افت قیمت گندم، کاشت گندم زمستانه در ایالاتمتحده آمریکا را ۶درصد نسبت به سالگذشته کاهش دادهاست، با این حال به دلیل چشمانداز قوی عملکرد، احتمال افزایش تولید در این کشور وجود دارد. شرایط آبوهوایی مطلوب، انتظارات برای افزایش تولید گندم در سال۲۰۲۴ را در فدراسیونروسیه (یک قدرت صادراتی) و همچنین افزایش تولید فراتر از حد متوسط در چین، هند و پاکستان را تقویت میکند. گزارش تازه سیستم اطلاعات جهانی و هشدار اولیه فائو نیز نشان میدهد که درگیریها و شرایط نامساعد آبوهوایی، بحران گرسنگی را در ۴۵کشور جهان تشدید کردهاند. این کشورها برای تامین غذای خود به کمک خارجی نیاز دارند. این گزارش همچنین حاکی از آن است که درگیریها در غرب آسیا و شرق و غربآفریقا، ناامنی شدید غذایی را بهشدت افزایش دادهاند. این گزارش همچنین نگرانیهای عمیقی را درباره وضعیت تمام ساکنان نوار غزه در فلسطین مطرح میکند. همچنین پیشبینی میشود که خشکسالی گسترده در جنوب آفریقا، ناامنی غذایی را وخیمتر کند.
درحالیکه پیشبینی میشود تولید کلی غلات در سال۲۰۲۴ درمیان ۴۴ کشور کمدرآمد با کمبود غذا اندکی افزایش یابد، اما پایینبودن سطح تولید در سال۲۰۲۳ و کاهش ذخایر، نیاز به واردات برای چندین کشور در جنوب صحرایآفریقا را افزایش دادهاست. برداشت غلات سال۲۰۲۴ در جنوب آفریقا در ماه آوریل، آغاز خواهد شد.
در این منطقه، کمبود بارندگی گسترده و طولانیمدت که با پدیده النینو مرتبط است، چشمانداز تولید را بهشدت تحتالشعاع قرار دادهاست. مناطق کلیدی کشت در مالاوی، موزامبیک، زامبیا و زیمبابوه از نوامبر گذشته کمتر از ۸۰درصد بارندگی متوسط دریافت کردهاند. این امر نشان میدهد که نیاز این کشورها به واردات غلات در سالزراعی پیشرو ۲۰۲۵-۲۰۲۴افزایش خواهد یافت.