- امروز : پنجشنبه - 1 آذر - 1403
- برابر با : Thursday - 21 November - 2024
اخبار ویژه
عزم ایران و افغانستان برای توسعه تجارت ریلی
درخواست توسعه همکاری‌های ایران و ازبکستان در حوزه حمل‌ونقل ریلی
مس مورد نیاز تولیدکننده از کشور قاچاق می‌شود/ اختلاف قیمت مس در ایران و جهان
راهکارهای بهبود فرایند رفع تعهد ارزی و استرداد مالیات بر ارزش افزوده صادرات
پیشنهاد دریافت ضمانت از صادرکنندگان به جای رفع تعهد ارزی
لزوم توجه به سنت‌های کارآمد گذشتگان در حوزه مدیریت منابع آب
تاکید بر توسعه روابط تجاری و گردشگری خراسان رضوی با ازبکستان
چالش‌های حقوقی اجرای ماده 25 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌و‌کار
اقتصاد ایران
اصلاحات قیمتی و تشدید نابرابری‌های درآمدی
دکتر کامران ندری // قریب به ۵دهه است که تورم در اقتصاد ایران مزمن شده است. تورم مزمن را به راحتی نمی‌توان از بین برد؛ چراکه بخش مهمی از فرآیند علاج تورم مزمن مستلزم رفع مشکلات ساختاری است. کشوری که با کسری ساختاری در بودجه مواجه است و بانک‌های آن دچار ناترازی‌های غیر قابل پیش‌بینی در جریان ورود و خروج نقدینگی و ناترازی ترازنامه‌ای هستند، نمی‌تواند صرفا با اتکا به سیاست‌های انقباضی پولی یا تثبیت نرخ ارز با تورم مقابله کند. از طرف دیگر، کشوری که به‌دلیل تحریم‌ها و استیلای انحصارات دولتی و شبه دولتی در صنعت، محکوم به درون‌گرایی است و به حکم ضرورت و اضطرار ناچار است به‌طور مطلق از بنگاه‌های تولیدی ناکارآمد حمایت کند، نه در درمان تورم توفیق به‌دست می‌آورد و نه از رشد اقتصادی طرفی می‌بندد. لذا در شرایط اضطرار ناشی از جنگ و محاصره خودخواسته اقتصادی، حمایت اجباری از بنگاه‌های ناکارآمد انحصارطلب، گرچه به حفظ وضعیت موجود تا حدی کمک می‌کند، اما قطعا در بلندمدت مانع جدی برای رشد اقتصادی است و زوال پایدار تورم را ناممکن می‌کند.
راهحل چندوجهی برای یک چالش قدیمی
دکتر مجيد رئوفي ـ تحليلگر ارشد انرژي // «ناترازی» به یکی از واژگان عمومی ساحت عمومی کشور تبدیل شده است و همه درباره ناترازی صحبت می‌‌‌کنند. پیش‌‌‌تر تراز بخش‌های مختلف، مثبت بوده و به دلیل سیاست‌های اشتباه دولت‌ها، روند مصرف یا قاچاق به‌‌‌گونه‌‌‌ای پیش رفته که تقاضا از عرضه پیشی گرفته و ترازها منفی شده است. کشور در ماه‌هایی از سال در بخش‌های برق و گاز و اخیرا در تمام روزهای سال در تولید بنزین دچار کمبود شده است. مساله کلیدی هم این است که این بخش‌ها به هم مرتبطند و تلاش برای حل مجزای هریک از این بخش‌ها بدون درنظر گرفتن سایر بخش‌ها مقطعی و ناپایدار است و سیاستگذاری انرژی کشور برای حامل‌‌‌های انرژی ازجمله گاز، برق و سوخت وسایل نقلیه کاملا به هم وابسته است.
صادرات با ارزش افزوده کم
در طول ۳۰ سال‌گذشته، عمده کالاهای صادراتی غیرنفتی کشور را مشتقات نفتی به خود اختصاص داده‌اند. این موضوع از دو جنبه قابل‌بررسی است؛ اول اینکه تنوع کالاهای صادراتی ایران بسیار پایین است و نفت همیشه پای ثابت این جریان محسوب می‌شود. کالای نفتی ایران، در زنجیره ارزش جهانی جزو مواد اولیه صنعتی به‌حساب می‌آید و ارزش‌افزوده زیادی را نصیب کشور نمی‌کند. این معضل خود را در ارزش هر‌تن کالای صادراتی ایران نشان می‌دهد، ارزش هر‌تن کالای صادراتی در گزارش جدید گمرک ایران با ۵۶.۲درصد افزایش به ۳۶۲ دلار رسیده، این در حالی است که ارزش هر‌تن کالای وارداتی ایران در مدت ۵ماهه اول سال۱۴۰۳ به هزار و ۶۷۸ دلار بالغ شده‌است. اختلاف بین هر‌تن کالای صادراتی و وارداتی در طول ۳۰ سال‌گذشته، همیشه وجود داشته و باعث کسری تراز تجاری کشور شده‌است.
ظرفیت همسایگی در توسعه‌تجارت
مسعود پزشکیان رئـــیــس دولــت چهاردهم در مراسم تکریم و معارفه وزیرامورخارجه گفت: «همه مشکلات را می‌توانیم در منطقه با دادوستد و رفت و آمد و سرمایه‌گذاری‌های مشترک با کشورهای همسایه حل کنیم.» ایران با ۱۵کشور همسایه ارتباط آبی و خاکی دارد و همین موضوع به‌‌‌‌‌‌منزله ایجاد فرصت قابل‌توجه برای مراودات تجاری با کشورهای همسایه است. با این‌‌‌‌‌‌وجود، بررسی داده‌های تجاری ایران و کشورهای همسایه حکایت از آن دارد که بخش بزرگی از محصولات صادراتی ایران با کشورهای همسایه مشابه است. این نزدیکی به‌ویژه در حوزه مواد خام، معدنی، محصولات حاصل از نفت و فرآورده‌های نفتی به‌چشم می‌خورد. علاوه‌‌‌‌‌‌براین تحریم و نبود امکان برای مراودات مالی و بانکی میان ایران و سایر کشورها به سدی در مسیر توسعه‌تجارت کشور بدل شده و در مواردی به هزینه‌های تجاری کشور می‌افزاید. بنابرای باید تاکید کرد؛ ضمن اهمیت برنامه‌‌‌‌‌‌ریزی برای توسعه روابط تجاری با همسایگان، رفع تحریم نیز دیگر شاخصه موثر بر بهبود شرایط تولید، سرمایه‌گذاری و رفع مشکلات اقتصادی حاکم بر کشور است.
تورم پیشران خدمات در میانه تابستان به کجا رسید؟
بنا به آخرین گزارش تورم تولید کننده بخش خدمات، تورم تولید کننده گروه‌های اصلی در تیر ماه در مقایسه با خرداد ماه، اکثرا کاهشی بوده است.
دستور به جای قاعده و عرف!
دکتر موسی غنی‌نژاد _ اقتصاددان // مصادف شدن روز تنفیذ ریاست‌جمهوری چهاردهم با تعطیلی ادارات دولتی و بانک‌ها به‌دلیل گرمای شدید هوا نشانه‌ای گویا و نمادین از معضلات گریبان‌گیر جامعه ایرانی بود. کشوری که در رده‌های نخست دارندگان بزرگ‌ترین ذخایر نفت و گاز دنیا به شمار می‌آید، گرفتار مشکل کمبود تولید برق است. وانگهی چنین کشوری برای تامین مصرف بنزین نیازمند واردات چندمیلیارد دلاری این فرآورده نفتی است و در زمستان‌ها با کمبود گاز مواجه می‌شود.
چالش‌بازکردن قفل توسعه
دارایی‌ها و قابلیتهای موردنیاز برای تولید یک کالا، جایگزینهای ناقصی برای داراییهای موردنیاز در راستای تولید کالاهای دیگر هستند، اما درجه اختصاصی بودن دارایی‌ها بسیار متفاوت است. با توجه به این، سرعت تحول ساختاری به تراکم فضای محصول در نزدیکی نقطهای که هر کشور مزیت نسبی خود را توسعه داده است، بستگی دارد. مشکل در برخی کشورها این است که آنها در کالاهایی تخصص دارند که به دارایی‌ها و مهارت‌هایی نیاز دارند؛ دارایی‌هایی که بسیار خاص آن محصول است و کشور را برای حرکت به سمت کالاهای دیگر آماده نمی‌کند. یک مورد خاص در مورد کشورهای صادرکننده نفت است. اقتصاد ایران فضای محصولی گرفتار در نفت و گاز و سایر کالاهای اولیه دارد که گذار به فضای محصول پیچیده‌تر را ناممکن می‌سازد.
ایران و پیامدهای ژئوپلیتیک «شانگهای»
سینا عضدی ـ استاد روابط بین‌الملل دانشگاه جورج واشنگتن // فرزین زندی ـ پژوهشگر ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی // «ما به اندازه‌ای که در تامین امنیت در منطقه نقش داریم، در حوزه اقتصاد نقش‌آفرینی‌نکرده‌ایم.» این نظر مرحوم ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فقید ایران درباره هدف از پیوستن به سازمان همکاری شانگهای بوده است. جمله‌ای که به روشنی نشان می‌دهد ایران همزمان دو چشم‌انداز کلی را در پیوستن به شانگهای پیگیری می‌کند؛ امنیت و اقتصاد. ایران به‌عنوان کشوری که حدود ۲دهه تحت شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی قرار داشته، در چند سال اخیر اما وضعیت سخت‌تری را تجربه کرده است. ناامیدی از برجام و ناکارآمدی دولت‌ها در عرصه اقتصاد که تاثیر منفی بر سیاست خارجی هم گذاشته، وضعیت پیچیده‌تری را برای ایران به‌همراه آورده است. این وضعیت، در کنار تشدید فشار سیاسی فزاینده غرب بر ایران، مقامات کشور را بر آن داشته است که ایران را در یکی از دو بلوک شرق و غرب (اگرچه جنگ سرد تمام شده است، اما ظاهرا هنوز این دسته‌بندی کار می‌کند) جانمایی کنند.
- « برگهٔ پیشین
- 1
- 2
- 3
- 4
- …
- 11
- برگهٔ بعد »
